"Να αλλάξει το καθεστώς των απουσιών στο λύκειο!"

ΤουΝίκου Τσούλια

Οι απουσίες των μαθητών και πιο συγκεκριμένα η γενική «τακτοποίησή τους» παρουσιάζουν αρκετά προβλήματα και είναι ανάγκη να ξανασυζητηθεί το όλο πλαίσιό τους. Θα εντόπιζα δε δύο τις κύριες εστίες προβληματισμού, στις οποίες είναι αναγκαία μια εκπαιδευτική πολιτική αναθεώρησης.

Η πρώτη αναφέρεται στο μέγιστο αριθμό απουσιών, που μπορεί να κάνει ένας μαθητής. Εδώ το ανώτατο όριο των συνολικών απουσιών (δικαιολογημένων και αδικαιολόγητων) είναι 114 και προκειμένου για μαθητές / μαθήτριες που έχουν μέσο όρο στην προφορική βαθμολογία των δύο τετραμήνων πάνω από 15 είναι 164. Αν θεωρήσουμε μεσοσταθμιστικά ότι οι ώρες διδασκαλίας (άρα και οι απουσίες) κάθε ημέρα μπορεί να είναι 5, τότε για να έχουμε το μέγιστο όριο απουσιών ο μαθητής μπορεί να λείπει από το σχολείο περίπου 33 ημέρες! (Αυτό αφορά τις 164 απουσίες). Αν υπολογιστεί δε ως ποσοστό επί του συνόλου των ημερών της πραγματικής λειτουργίας των σχολείων, θα διαπιστωθεί ότι πρόκειται για υπερβολικό και για απαράδεκτο ποσοστό.

Υπάρχει και ένα άλλο σημείο προβληματισμού σ’ αυτή την εστία. Γιατί διακρίνουμε τους μαθητές σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τη βαθμολογία και με διαχωριστική γραμμή το βαθμό 15 και στη μια περίπτωση να υπάρχει το όριο των 114 απουσιών (κάτω από το 15) και στην άλλη περίπτωση να υπάρχει το όριο των 164 απουσιών (πάνω από το 15); Ποιος είναι ο παιδαγωγικός λόγος; Δηλαδή γιατί «επιβραβεύουμε» τον καλό μαθητή με το να κάνει περισσότερες απουσίες; Αξίζει να λάβουμε υπόψη μας ότι οι άριστοι και οι πολύ καλοί μαθητές (με βαθμολογία 17, 18, 19, 20) όχι μόνο δεν «χρησιμοποιούν» το ανώτατο όριο, αλλά γενικά είναι αυτοί που κάνουν τις λιγότερες απουσίες˙ με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση της Γ΄Λυκείου, όπου χρησιμοποιείται αυτό το όριο για την προ των πανελλαδικών εξετάσεων περίοδο που κάθονται στα σπίτια τους (και στα φροντιστήρια…) εγκαταλείποντας σε μαζική κλίμακα το σχολείο! Επομένως το όριο αυτό βοηθάει κάποιες κατηγορίες μαθητών κυρίως της βαθμολογικής κλίμακας 15 – 16 και τροφοδοτεί την εγκατάλειψη του λυκείου για το πολύ μεγάλο μέρος των μαθητών της Γ΄ Λυκείου πριν από τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Παρενθετικά πρέπει να σημειώσω ότι η μαζική εγκατάλειψη του σχολείου για περίπου 20 – 30 ημέρες προς το τέλος της διδακτικής χρονιάς δημιουργεί μείζον πρόβλημα στο λύκειο, αφού κανένας εκπαιδευτικός δεν προλαβαίνει να κάνει γενική επανάληψη της διδαχθείσας ύλης και αυτό φυσικά αναιρεί σε μεγάλο βαθμό την όλη εκπαιδευτική λειτουργία μας.

Η δεύτερη εστία προβληματισμού για το σημερινό στάτους των απουσιών είναι η αμαρτωλή ιστορία της δικαιολόγησής τους από τους γιατρούς. Εδώ έχει στηθεί μια από τις μεγαλύτερες «βιομηχανίες» πλασματικών ιατρικών βεβαιώσεων. Μπορώ να ισχυριστώ ότι είναι σε τόσο μαζική κλίμακα το όλο φαινόμενο που δεν υπάρχει γονέας που να μην πήρε έστω και μια φορά πλασματικό χαρτί …ασθένειας για ένα παιδί του. Είναι τόσο παρακμιακό το όλο σκηνικό, που στα σχολεία βλέπουμε κατ’ επανάληψη μαθητές / μαθήτριες να «περιτριγυρίζουν» στο σχολείο χωρίς να μπαίνουν στην αίθουσα και την ίδια ημέρα να φέρνουν χαρτί από το γιατρό ότι ήταν κλινήρεις κλπ. Επιπρόσθετα σ’ όλο αυτό το μαύρο περιβάλλον οι γονείς πληρώνουν το γιατρό χωρίς να έχουν δεχθεί καμιά υπηρεσία του παρά μόνο την υπογραφή του σε πλασματική βεβαίωση! Υπάρχει και συνέχεια. Στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας – για να μη μείνει πίσω στο γενικό κυβερνητικό κλίμα του λαϊκισμού και της δημαγωγίας – επέτρεψε να έρχονται δικαιολογητικά απουσιών στο σχολείο ακόμα και για το μακρινό παρελθόν. Δηλαδή παίρναμε χαρτιά δικαιολόγησης, για παράδειγμα, τον Μάρτιο για απουσίες μαθητών που σημειώθηκαν τον Οκτώβριο! Άραγε σε τι χώρα ζούμε;

Αυτό το σκηνικό της πλασματικής δικαιολόγησης είναι μεγάλης κλίμακας. Και εδώ τίθεται ένα απλό ερώτημα. Ποιο μπορεί να είναι το περιεχόμενο διαπαιδαγώγησης των παιδιών και των εφήβων, όταν βλέπουν έναν κύκλο απάτης που αφορά γονείς, γιατρούς και τελικά το ίδιο το σχολείο; Μ’ αυτό τον τρόπο δεν ασκούμε τους μαθητές από πολύ μικρή ηλικία στον ανορθολογισμό της εξαπάτησης; Και ακόμα, είναι υποχρεωμένο το σχολείο – αφού δεν μπορεί να κάνει αλλιώς… – να αντιδιαπαιδαγωγεί σε τόσα και τόσα παραδείγματα παρακμιακής αντίληψης και πρακτικής;

Ποια είναι η πρότασή μου για όλο αυτό το σαθρό σκηνικό των απουσιών; α) Να υπάρχει ένα ανώτατο όριο κοινό για όλους τους μαθητές και πάντως κατώτερο από το σημερινό όριο των 114 απουσιών. β) Να μην υπάρχει διάκριση δικαιολογημένων και αδικαιολόγητων. Δεν έχει κανένα νόημα. Για τις απουσίες να ενημερώνονται έγκαιρα οι γονείς. γ) Στην περίπτωση που υπάρχει σοβαρή ασθένεια με περίθαλψη σε νοσοκομείο – και μόνο τότε – να προβλέπεται μεγαλύτερος αριθμός απουσιών.

Όταν επικρατεί λαϊκισμός ακόμα και στα πιο απλά πράγματα, όταν η πολιτεία αναγκάζει τα σχολεία να εφαρμόζουν παρακμιακές πρακτικές, δεν αναιρείται η ουσία της εκπαίδευσης, δεν υπονομεύεται η δημιουργικότητα του μέλλοντός μας;