ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ
Μόλις οι μισές ώρες στο γυμνάσιο και στο λύκειο διδάσκονται από καθηγητή που έχει σπουδάσει ακριβώς την επιστήμη του μαθήματος. Οι υπόλοιπες διδάσκονται από καθηγητές με…παρεμφερείς σπουδές. Την ίδια στιγμή, εντυπωσιάζει ο υψηλός μέσος όρος ηλικίας των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, οι οποίοι κάθε χρόνο επαναλαμβάνουν τη «θητεία» τους ωσάν μόνιμοι. Περίπου 60.500 επιστήμονες διεκδικούν κάθε χρόνο μία θέση αναπληρωτή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται για βασικές στρεβλώσεις της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που οφείλονται στην άστοχη διεύρυνση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τη μικροπολιτική τακτική των υπουργών Παιδείας και την υποχρηματοδότηση.
Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος myschool του υπ. Παιδείας για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τη σχολική χρονιά 2015-2016 λειτουργούν 3.455 σχολικές μονάδες, στις οποίες φοιτούν 601.566 μαθητές. Το 34% των σχολείων βρίσκεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το 18% σε νησιά, ενώ το 6% των σχολείων είναι δυσπρόσιτα, εκ των οποίων το 55% βρίσκεται σε νησιά. Το 39% βρίσκεται σε δήμους με πληθυσμό μέχρι 10.000 κατοίκους. Ο μέσος όρος μαθητών ανά τμήμα είναι 20,4, αλλά το 7% των τμημάτων έχει 25-30 μαθητές.
Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση υπηρετούν 68.221 εκπαιδευτικοί, και ο αριθμός είναι μειωμένος κατά 33,92% σε σχέση με το 2008-2009, οπότε υπηρετούσαν 103.247, καθώς την 6ετία 2010-2015 αποχώρησαν 17.843 (ενδεικτικά 4.766 φιλόλογοι, 2.841 μαθηματικοί, 2.582 Φυσικών Επιστημών, 1.061 Αγγλικών και 1.071 Φυσικής Αγωγής).
Ωστόσο, παρότι το 60% των μονίμων εκπαιδευτικών κατανέμεται μεταξύ 4 βασικών ειδικοτήτων (16.358 φιλόλογοι, 7.145 μαθηματικοί, 7.907 Φυσικών Επιστημών και 7.417 Ξένων Γλωσσών), το 51% των διδακτικών ωρών διδάσκεται από μία και μοναδική ειδικότητα – οι υπόλοιπες ώρες από παρεμφερείς με το μάθημα ειδικότητες. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι μεταπολιτευτικά (και δη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘90) στα πανεπιστήμια δημιουργήθηκαν τμήματα με επιστημονικό αντικείμενο χωρίς ζήτηση στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα οι απόφοιτοί τους να προσβλέπουν κατά κύριο λόγο σε θέση καθηγητή στη γενική ή την επαγγελματική εκπαίδευση. Υπό το πρίσμα αυτό, οι υπουργοί Παιδείας επέλεγαν να κατανείμουν τον ετήσιο αριθμό διορισμών από λίγους σε όλες τις ειδικότητες. Ετσι, σήμερα κάποιες ειδικότητες καθηγητών αξιοποιούνται για να διδάσκουν μαθήματα παρεμφερή με τις σπουδές τους (π.χ. ξενόγλωσσοι διδάσκουν Ιστορία) καλύπτοντας ελλείψεις σε άλλες ειδικότητες.
Ο αριθμός των υπηρετούντων αναπληρωτών είναι 6.127. Η αναλογία αναπληρωτών σε σχέση με τους μόνιμους εκπαιδευτικούς κυμαίνεται στο 9%, αλλά στην ειδική εκπαίδευση ανεβαίνει στο 245%. Για κάθε μόνιμο εκπαιδευτικό, δηλαδή, αναλογούν 2,5 αναπληρωτές. Συνολικά 19.206 διεκδίκησαν για την τρέχουσα σχολική χρονιά 2015-16 μία θέση αναπληρωτή, διαθέτοντας προϋπηρεσία στη δημόσια εκπαίδευση, και άλλοι 41.151 δεν είχαν προϋπηρεσία (σύνολο 60.457).
Η μέση τιμή της ηλικίας των μονίμων εκπαιδευτικών είναι τα 48,8 έτη. Η αντίστοιχη τιμή όλων των υπηρετούντων (και των αναπληρωτών) είναι τα 48 χρόνια. Η μέση ηλικία των μονίμων φιλολόγων είναι τα 47,7 έτη και 38,3 των αναπληρωτών, των μονίμων μαθηματικών τα 52 έτη και των αναπληρωτών τα 39,3, ενώ των μονίμων φυσικών, φυσιογνωστών, χημικών, γεωλόγων, βιολόγων (κλάδος ΠΕ04) τα 51,2 χρόνια και των αναπληρωτών τα 40,6 έτη.
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
