Μόνιμη, καινοτόμος και ισορροπημένη λύση για τον έλεγχο των εργασιακών σχέσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών

Η χθεσινή ημέρα είχε ιστορικό χαρακτήρα για την ιδιωτική εκπαίδευση. Οι συνομιλίες της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας με τους εκπροσώπους των θεσμών και τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς κατέδειξαν ακόμη και στους σκληρούς, νεοφιλελεύθερους τεχνοκράτες ότι η ιδιωτική εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι ξέφραγο αμπέλι, αλλά ως κοινωνικό αγαθό πρέπει να εποπτεύεται από την Πολιτεία κατ’ επιταγήν, άλλωστε, του Συντάγματος.

Η καθιέρωση Ανεξάρτητης Αρχής (με τη συμμετοχή ανώτατων δικαστών) για τον έλεγχο των εργασιακών σχέσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών αποτελεί μια ισχυρή και καινοτόμα λύση που συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, καθώς αποτελεί κατ’ ουσίαν εφαρμογή του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη. Είναι, δε, δίκαιη, διότι είναι εφικτή η ισότιμη κατάθεση της άποψης όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η συμφωνία για την καθιέρωση Ανεξάρτητης Αρχής με σκοπό την τήρηση της συνταγματικής επιταγής για κρατική εποπτεία στην ιδιωτική εκπαίδευση είναι ένα μέτρο με μόνιμο χαρακτήρα, καθώς θα είναι δύσκολο ακόμη και για τους πλέον ακραίους θιασώτες του αγοραίου μοντέλου για την εκπαίδευση να αιτιολογήσουν για ποιο λόγο θέλουν την κατάργηση ενός τέτοιου οργάνου με υψηλό βαθμό νομιμοποίησης και πλατιά κοινωνική αποδοχή.

Ο έλεγχος της νομιμότητας και της καταχρηστικότητας των καταγγελιών σύμβασης των αορίστου χρόνου ιδιωτικών εκπαιδευτικών θα γίνεται από μια πενταμελή επιτροπή που θα εξετάζειέκθεση αιτιολόγησης τηςκαταγγελίας που θα καταθέτει το ιδιωτικό εκπαιδευτήριο.

Η επιτροπή αυτή θα απαρτίζεται από τρεις Παρέδρους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ανώτατους δικαστές) με δικαίωμα ψήφου, έναν εκπρόσωπο της ΟΙΕΛΕ και έναν των εργοδοτών που δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου. Προφανώς θα είναι δυνατή η κατάθεση υπομνήματος από την πλευρά του εκπαιδευτικού, του οποίου η σύμβαση καταγγέλλεται.

Η ίδρυση της συγκεκριμένης ανεξάρτητης αρχής αποτελεί δικαίωση για την Ομοσπονδία, που με ομόφωνες αποφάσεις του Συνεδρίου της και του διοικητικού της συμβουλίου είχε ζητήσει το σχηματισμό ενός τέτοιου οργάνου από την Πολιτεία. Πιο συγκεκριμένα, απόφαση-πρόταση του ΔΣ της ΟΙΕΛΕ προς το Υπουργείο Παιδείας έκανε λόγο για την αναγκαιότητα κατάργησης του νόμου Αρβανιτόπουλου και του ελέγχου των καταγγελιών σύμβασης των ιδιωτικών εκπαιδευτικών από ένα όργανο σύμφωνα με τις προβλέψεις του Αναθεωρημένου Κοινωνικού Χάρτη.

Είναι σημαντικό εδώ να τονιστεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού κοινωνικού Χάρτη, αναγνωρίζεται το δικαίωμα όλων των εργαζομένων να μην απομακρύνονται από την εργασία τους χωρίς βάσιμη αιτία και ότι ο εργαζόμενος στην περίπτωση αυτή έχει το δικαίωμα προσφυγής σε ανεξάρτητο όργανο.

Την τελευταία πενταετία η εκπαίδευση δέχθηκε μια πρωτοφανή επίθεση από τις μνημονιακές πολιτικές. Στην επίθεση αυτή ο χώρος της ιδιωτικής εκπαίδευσης, ως τμήμα του ενιαίου εκπαιδευτικού συστήματος, αποτελούσε την αχίλλειο πτέρνα του, τον αδύναμο κρίκο, που σπάζοντας, θα δημιουργούσε ιδανικές συνθήκες για την επέλαση των δυνάμεων της αγοράς στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα ευρύτερα.

Το εξειδικευμένο σχέδιο αυτής της πολιτικής, για την ιδιωτική εκπαίδευση που εφαρμόζεται εντατικά τα τελευταία χρόνια, υπαγορευμένο από συγκεκριμένα διαπλεκόμενα οικονομικά συμφέροντα και κέντρα, υλοποιήθηκε με συγκεκριμένα «χειρουργικά» μέτρα, όπως η ένταξη των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στο Ενιαίο Μισθολόγιο, η απελευθέρωση των κτηριακών χρήσεων των ιδιωτικών σχολείων, η πλήρης αδιαφάνεια στους όρους ίδρυσης και αδειοδότησής τους κ.λπ.

Το μεγαλύτερο πλήγμα που δέχτηκε ο κλάδος στην περίοδο των Μνημονίων, ακόμη μεγαλύτερο και από την δραματική συρρίκνωση των αποδοχών μας, ήταν η παραβίαση της συνταγματικής επιταγής με την κατάργηση της εποπτείας του Υπουργείου Παιδείας στην ιδιωτική εκπαίδευση, τη μεταφορά της στο Υπουργείο Εργασίας και την πλήρη ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών.

Αρχικά με εγκύκλιο και στη συνέχεια, αφού η εγκύκλιος είχε ανασταλεί με απόφαση του ΣτΕ, με ρύθμιση στο Νόμο 4254/2014 (γνωστή και ως ρύθμιση Αρβανιτόπουλου) η κυβέρνηση σε πλήρη εναρμόνιση με τα επιχειρηματικά συμφέροντα στο χώρο της εκπαίδευσης κατάργησαν επί της ουσίας το άρθρο 16 του Συντάγματος και τη βάση ολόκληρης της εκπαιδευτικής νομοθεσίας. Με τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις τα ιδιωτικά σχολεία μετατράπηκαν σε εργασιακή ζούγκλα, καθώς η εποπτεία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών πέρασε από αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας σε αντίστοιχη του Υπουργείου Εργασίας. Οι απολύσεις απελευθερώθηκαν πλήρως και οι αποζημιώσεις συρρικνώθηκαν κατ’ εφαρμογή της ΠΥΣ 6/28-02-2012). Με τον τρόπο αυτό οι μεγαλοϊδιοκτήτες πέτυχαν τρεις στόχους.

Πρώτον, πλέον μπόρεσαν, δίνοντας ψίχουλα ως αποζημίωση, να απομακρύνουν όλους τους ενοχλητικούς (συνδικαλιστές, κοινωνικά δραστήριους) και τους παλιούς (άρα ακριβούς) εκπαιδευτικούς, προσλαμβάνοντας στη θέση τους νέους εκπαιδευτικούς των 600 ευρώ.

Δεύτερον, μπόρεσαν με την απειλή της απόλυσης να επιβάλλουν στους εκπαιδευτικούς όλες τις παρανομίες (πλαστογράφηση πτυχίων, αλλοίωση βαθμολογιών, παραχάραξη ωρολογίων προγραμμάτων), που μέχρι τότε γίνονταν σε σχετικά περιορισμένη κλίμακα, λόγω ακριβώς και των αντιδράσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών που τις κατήγγειλαν, μετατρέποντας τα σχολεία τους από πνευματικά/ εκπαιδευτικά σε αγοραία «πρατήρια γνώσεων» και απολυτηρίων.

Τρίτον, καρπώθηκαν (εκ νέου) πολλά εκατομμύρια ευρώ με τη δραματική μείωση των αποζημιώσεων.

Τέταρτον, μπόρεσαν δια του εκφοβισμού να δημιουργήσουν ένα μεσαιωνικό πλέγμα εργασίας στα ιδιωτικά σχολεία. Επεβλήθησαν παράνομες, μονομερείς βλαπτικές μεταβολές των όρων εργασίας των εκπαιδευτικών, η μαύρη εργασία γιγαντώθηκε (αναφέρουμε ως κύριο παράδειγμα ότι οι εκπαιδευτικοί αμείβονταν μόλις για το 3% (!) των εκτός ωρολογίου προγράμματος δραστηριοτήτων), με τις μαζικές απολύσεις τον Ιούνιο και τις επαναπροσλήψεις το Σεπτέμβριο και πολλές ακόμη παρόμοιες περιπτώσεις.

Αφού τονιστεί πως είναι εξαιρετικά θετικό το γεγονός ότι δεν εθίγη καμιά ρύθμιση του νόμου Φίλη για τα Φροντιστήρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τα ΚΞΓ, πρέπει να τονιστεί ότι η προσπάθεια για να αποκατασταθεί η νομιμότητα στα ιδιωτικά σχολεία μόλις ξεκινά. Τώρα που πλέον δεν υπάρχει φόβος και τα στόματα των εκπαιδευτικών ανοίγουν, αποκαλύπτονται καθημερινά σοβαρότατες παρανομίες στα ιδιωτικά σχολεία.

Αποτελεί χρέος της Πολιτείας να επιβάλλει από εδώ και στο εξής, μέσω της επανασύστασης της Διεύθυνσης Ιδιωτικής Εκπαίδευσης του Υπ. Παιδείας και των τακτικών και αυστηρών ελέγχων, την προάσπιση του Συντάγματος αλλά και του ευαίσθητου κοινωνικού αγαθού της Παιδείας. Αποτελεί, όμως, και χρέος κάθε εκπαιδευτικού, κάθε πολίτη που διαπιστώνει την ανομία να την καταγγέλλει για να αντιμετωπιστεί ένα φαινόμενο από το οποίο κατά κύριο λόγο πλήττονται τα παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να φοιτήσουν σε ένα ιδιωτικό εκπαιδευτήριο και που γίνονται θύματα μιας ακραίας εκπαιδευτικής και κοινωνικής ανισότητας.