Μισθός Ιουλίου εκπαιδευτικών: τσιγγουνιές στους νέους και με «ρέγουλο» στους παλιούς ασφαλισμένους
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. Εισαγωγικά
Ως γνωστό, τα καλοκαίρια με τα «μπάνια του λαού» οι Κυβερνήσεις αυξάνουν αδιαφάνεια και δημοσιονομικές κινήσεις, ενώ μειώνουν τα εργασιακά και λοιπά δικαιώματα! Το δε Υπ.Παιδείας περνάει συνήθως τις δύσκολες αποφάσεις…
Μιας και η κουβέντα έχει πάει στις γνωστές αλχημείες των ωρολογίων προγραμμάτων, αναθέσεων και «κενών – πλεονασμάτων», ενώ με το μισθολόγιο ασχολήθηκαν κυρίως οι αναπληρωτές, ας επιμείνουμε στο ίδιο θέμα και για του μόνιμους.
Στην εκτενή ανάλυσή μας «Αισθητές μειώσεις στα «καθαρά» κλπ/11-06-2016» δείξαμε τις βασικές νομοθετικές αλλαγές που δρομολογήθηκαν με το νέο ασφαλισκό/συνταξιοδοτικό/φορολογικό νόμο του «Γ. Κατρούγκαλου» (ν.4387/12-05-2016) σε σχέση με τις τέσσερις βασικές αλλαγές που επιφέρει από 1/6/2016, μέσω των κρατήσεων στα καθαρά των δημοσίων υπαλλήλων. Εμείς θα στοχεύσουμε στους «μάχιμους» εκπαιδευτικούς. Ακόμη όμως αναμένουμε σε δημόσια θέα και την 2η ερμηνευτική εγκύκλιο, που θα καθορίζει τις λεπτομέρειες για τις αλλαγές στις κρατήσεις για κύρια σύνταξη και επικουρική ασφάλιση (Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.). Αντίθετα η 1η ερμηνευτική για την φορολογία για το μισθολογικό έτος 2016 και την ειδική εισφορά έχει δημοσιευτεί (ΑΔΑ: 6ΧΜΙΗ 30/5/2016, Γεώργιος Πιτσιλής), την έχουμε ήδη αναφέρει (11-06-2016).
Πως επομένως οι μηχανοργανώσεις, π. χ. στο χώρο του Υπ. Παιδείας, θα υπολόγιζαν τους μισθούς του καλοκαιριού, με 1ον αυτόν του Ιουλίου; Η λογική λέει ότι θα εφαρμοζόταν η 1η εγκύκλιος με τις δύο φορολογικές αλλαγές (οι αναδρομικοί υπολογισμοί του Ιουνίου θα έλθουν αργότερα) και θα παρέμεναν οι κρατήσεις των συντάξεων (κύριας και επικουρικής) ως είχαν, έως ότου βγει η 2η.Έγινε αυτό; Όχι!!!
Από την Πέμπτη που κυκλοφόρησαν τα «μισθολογικά σημειώματα» του Ιουλίου 2016 και έτσι είχα αρκετές νύξεις για ένα άρθρο που να ξεκαθαρίζει το τι έγινε. Αυτό όμως δεν ήταν εύκολο, δηλαδή να ανακαλύψω τις αλχημείες που σοφίστηκαν «κεντρικά». Γι αυτό συγκέντρωσα διάφορα σημειώματα από μερικούς νομούς για παλιούς και νέους ασφαλισμένους για να ακολουθήσω τον «μίτο της Αριάνδης».
Το τι συνέβη θα το εξηγήσω πιο κάτω. Καταγγέλω όμως την άνιση –για άλλη μία φορά- των νέων ασφαλισμένων και την περίεργη δημοσιονομική στάση προς τους παλιούς. Πρόκειται για πρόχειρη καλοκαιρινή δημοσιονομική συμπεριφορά, τουλάχιστον στον μισθό του Ιουλίου, την στιγμή που κάποια στιγμή θα επανέλθουν με αναδρομική εξισορρόπιση από 1/6/2016.
ΙΙ. Τι έκαναν συνοπτικά
Α) Έδωσαν στα 2/3 του κλάδου τις αναδρομικές μικρές ωριμάνσεις των 4 μηνών Ιανουαρίου έως και Απριλίου 2016, λόγω των νέων βασικών μισθών του Μισθολογίου ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Τα αναδρομικά αυτά δικαιούνται οι πλείστοι νέοι ασφαλισμένοι (μετά την 1/1/1993) και αρκετοί παλιοί με σχετικά λίγα χρόνια υπηρεσίας, αφού είχαν «παγώσει» εντός των βαθμών Στ, Ε, Δ και ελάχιστοι στον Γ του Μισθολογίου ΠΑΣΟΚ 2011. Δύο παραδείγματα:
1) ΜΚ 6, ακαθάριστη μηνιαία ωρίμανση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ 137€, 1/4χ137€ =34,25€. 4 μήνες χ 34,25€= 137€. Καθαρά αναδρομικά περίπου 100,75€.
2) ΜΚ 8, ακαθάριστη μηνιαία ωρίμανση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ 68€, 1/4χ68=17€. 4 μήνες χ17€=68 €. Καθαρά αναδρομικά περίπου 50,01€.
Β) Εισήγαγαν σε όλους την νέα φορολογία (Μηνιαίος όρος εισοδήματος κλίμακας με κωδ. 3011300 και Έσοδα από έκτακτη οικον. εισφορά με κωδ. 3089100). Κατά κανόνα είναι επιβαρυντική, αλλά συναρτάται από την ιδιάζουσα περίπτωση του καθένα και πόσο γίνεται το άθροισμα «καθαρό + φόρος» ως εισόδημα πάνω από το αφορολόγητο, μετά τις νέες συνατξιοδοτικές κρατήσεις. Αναλυτικές λεπτομέρειες στο άρθρο μας «αισθητές μειώσεις κλπ/11-06-2016».
Γ) Δεν άλλαξαν, ως όφειλαν, τις κρατήσεις για Ο.Π.Α.Δ., Μ.Τ.Π.Υ./Μετοχικό, Τ.Π.Δ.Υ./Εφάπαξ, εισφορά 2% για ανεργία, αφού δεν επηρεάστηκαν από το νόμο «Γ. Κατρούγκαλου».
Δ) Δεν άλλαξαν τις κρατήσεις για κύρια σύνταξη, λόγω καθυστέρησης (;) της 2ης ερμηνευτικής εγκυκλίου του Υπ. Οικονομικών, ενώ προβλέπεται ρητά από τον νόμο «Γ. Κατρούγκαλου», ν.4387/2016, άρθρο 38, παρ. 1: «Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, το συνολικό ποσοστό ειφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων … και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένου από 1.1.2017 και του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου με…».
Όπως θα δείξουμε με σχετικούς πίνακες, οι μειώσεις αυτές ωφελούν προσωρινά τους παλιούς ασφαλισμένους και επιβαρύνουν προσωρινά τους νέους. Μιλάμε βεβαίως για ποσά που κυμαίνονται στους μάχιμους εκπαιδευτικούς κυρίως μεταξύ 3€ έως 35€ για κάθε μήνα.
Η αδικία αυτή έχει δύο πλευρές (για να μη παρεξηγούμαστε). Μία τεχνική και μία πολιτική.
–Η πολιτική είναι η στρατηγική της διάσπασης των εργαζομένων, ώστε να μεταφέρεται και να στρεβλώνεται η τεράστια «κάθετη» πίεση του κεφαλαίου προς τους εργαζόμενους σε «οριζόντια», ώστε να μη συνολικοποιείται εύκολα η συλλογική αντίδραση και αντίσταση.
-Η τεχνική, που αναλύθηκε στο άρθρο μας στις 11-06-2016, κάνει το εξής: Κρατάει ως ασφαλιστική βάση (και παρά την πρόβλεψη του νέου νόμου) τις αποδοχές στις 31/10/2011! Έτσι μεν παλιοί ασφαλισμένοι –που έως 31/12/1992 δεν είχαν καθλολου κρατήσεις- έχουν αρκετά μικρότερες κρατήσεις, αφού η βάση τους ήταν το άθροισμα του τότε σχετικά μικρού βασικού μισθού και των 140,75 € με συντελεστή το 6,67%. Οι νέοι όμως ασφαλισμένοι έχουν μεγάλη σχετικά ασφαλιστική βάση, αφού αυτή αποτελείται από τις τότε (31/10/2011) «πάσης φύσεως αποδοχές» συν τα 140,75 €, ενώ ο συντελεστής είναι ο ίδιος (6,67%).
Δείτε τον 1ο και 2ο πίνακα στο κεφ. ΙΙΙ.
Ε) Ενιαία αύξηση του συντελεστή από 3% σε 3,5% για τις κρατήσεις Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α., αλλά με παράλληλο και παράλογο δυϊσμό μεταξύ νέων και παλιών ασφαλισμένων, με στόχο την μεγιστοποίηση των κρατήσεων και στις δύο κατηγορίες. Συγκεκριμένα:
– Στους παλιούς ασφαλισμένους η ασφαλιστική βάση είναι «οι πάσης φύσεως αποδοχές» του εκάστοτε μηνός πάνω στις οποίες μπαίνει ο νέος συντελεστής 3,5% τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και τον εργοδότη (δημόσιο). Τυπικά τηρούνται οι δύο κωδικοί για ΤΕΑΔΥ και ΤΕΑΔΥ πρόσθετων αποδοχών.
– Στους νέους ασφαλισμένους, εφαρμόζεται ν. «Γ. Κατρούγκαλου» επιλεκτικά και εις βάρος των εργαζομένων. Ενώ δηλαδή αλλάζει το 3% σε 3,5% που προβλέπει ο νόμος, δεν αλλάζει η ασφαλιστική βάση, που ομοίως προβλέπει, και παραμένει η μεγαλύτερη, δηλαδή αυτή στις 31/10/2011. Έτσι οι κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. είναι αρκετά μεγαλύτερες. Εννοείται ότι σε κάποιον από τους επόμενους μήνες θα γίνει αναδρομική εξισορρόπηση….
Δείτε τον 1ο πίνακα και 2ο πίνακα στο κεφάλαιο ΙΙΙ.
ΙΙΙ. Πίνακες με παραδείγματα
Θα παρουσιάσουμε δύο πίνακες με παραδείγματα διαφορετικών ΜΚ, επιδομάτων και νομών. Ο 1ος για παλιούς ασφαλισμένους και ο 2ος για νέους ασφαλισμένους.
i) Ξεκινάμε με αυτόν για παλιούς ασφαλισμένους, όπου θα φαίνονται συγκριτικά οι κρατήσεις τόσο για κύρια σύνταξη (με ασφαλιστική βάση της 31/10/2011 και με την αναμενόμενη εφαρμογή του ν. 4387/2016), όσο και για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. για τους μήνες Ιούνιο (μη εφαρμογή του ν.4387/2016) και Ιούλιο (επιλεκτική-προσωρινή εφαρμογή του ν.4387/2016).
Στην τελευταία στήλη φαίνονται οι πραγματικές μειώσεις των καθαρών, μετά και την εφοαρμογή των φορολογικών μεταβολών.
Πίνακας 1ος – Παλαιοί ασφαλισμένοι
Παράδ. |
31/10/2011, Βασ. Μισθ. + 140,75€ |
Προσωρ. εισφ. κύριας σύντ. 6,67% |
Βασ. Μισθ + επίδ. Μαΐου/ Ιούλ 2016 |
Αναμεν. εισφ. κύρ. συντ. ν.4387/16 |
Μη παρα- κράτηση ακόμα |
Εισφ. ΤΕΑΔΥ Μαΐου 2016 3% |
Εισφ, ΤΕΑΔΥ Ιούλ. 2016 3,5% |
Αύξηση εισφ. λόγω % |
Αναμ. συνολ. αυξ. εισφ. από 1.6.2016 |
Προσ. μείωση καθαρών Ιουν/ Ιουλ 2016 |
ΜΚ9, 1 τέκνο, έγγ. γυν., Καρδίτσα |
1364,75 |
91,03 |
1540,50 |
102,75 |
+11,72 |
46,22 |
53,92 |
+7,70 |
+19,42 |
-18,27 |
ΜΚ12, 1 τέκνο, έγγ. γυν., Εύβοια |
1404,75 |
93,70 |
1724,25 |
115,01 |
+21,31 |
51,73 |
60,35 |
+8,62 |
+29,93 |
-17,23 |
ΜΚ14, 2 τέκνα, άνδρ., Αχαΐα |
1605,75 |
107,11 |
2053 |
136,94 |
+29,83 |
61,59 |
71,86 |
+10,27 |
+40,10 |
-10,25 |
Παρατηρήσεις:
1) Οι προσωρινές μειώσεις κειμαίνονται μεταξύ 10 και 20 €. Οι μειώσεις θα γίνουν αρκετά αισθητές όταν εφαρμοστεί πλήρως ο νέος ασφαλιστικός νόμος και στο επίπεδο των εισφορών για κύρια σύνταξη.
2) Επειδή οι παλιοί ασφαλισμένοι δεν ταυτίζονται με τους παλιούς συναδέλφους το ποσοστό των εκπαιδευτικών με μικρά ΜΚ είναι σημαντικό και επομένως η μείωση θα είναι σημαντικά αισθητή.
3) Χρειάζεται να σκεφτούμε βαθύτερα γιατί η κυβέρνηση δείχνει να καθυστερεί πάντως αυτή την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού. Μη ξεχνάμε ότι πέραν αυτών των ιστορικών διαιρέσεων που φτάνουν στην Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη και το νόμο Σιούφα (1992), οφείλουμε δημιουργικά να δούμε και τη νέα διάιρεση με τα προσόντα / πλασματικά μισθολογικά έτη. Η γνώμη μου είναι να δοθεί επιστημονικό επίδομα ανεξάρτητο των ΜΚ για ταβτρία είδη επί πλεον προσόντων (διδακτορικά, 2ο πτυχίο, μεταπτυχιακά), στη λογική βεβαίως της συνάφειας.
ii) Συνεχίζουμε με νέο πίνακα για νέους ασφαλισμένους, όπου θα φαίνονται συγκριτικά οι κρατήσεις τόσο για κύρια σύνταξη (με ασφαλιστική βάση της 31/10/2011 και με την αναμενόμενη εφαρμογή του ν. 4387/2016), όσο και για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. για τους μήνες Ιούνιο (μη εφαρμογή του ν.4387/2016) και Ιούλιο (επιλεκτική-προσωρινή εφαρμογή του ν.4387/2016).
Στην τελευταία στήλη ομοίως φαίνονται οι πραγματικές αμυδρές μειώσεις των καθαρών, μετά και την εφοαρμογή των φορολογικών μεταβολών.
Πίνακας 2ος – Νέοι ασφαλισμένοι
Παράδ. |
31/10/2011, Βασ. Μισθ. + 140,75€ |
Προσωρ. εισφ. κύριας σύντ. 6,67% |
Ασφ. βάση για ΤΕΑΔΥ (από 1.11.11) |
Εισφ. ΤΕΑΔΥ Μαΐου. 2016 3% |
Προσωρ. εισφ. ΤΕΑΔΥ Ιούλ. 2016 3,5% |
Βασ. Μισθ + επίδ. Ιούν/ Ιούλ 2016 |
Αναμεν. εισφ. κύρ. σύντ. Ιουν/ Ιούλ. 2016 6,67%% |
Αναμεν. εισφ. ΤΕΑΔΥ Ιουν/ Ιούλ. 2016 3,5% |
Αναμεν. συνολ. μείωση εισφ. από 1.1.2016 |
Προσωρ. μειωση καθ. Ιουν/Ιουλ 2016 |
ΜΚ6, άγαμ. Ανδρ., Αττική |
1618 |
107,92 |
1477,25 |
44,31 |
51,70 |
1284,25 |
85,66 |
44,95 |
-29,01 |
-1,16 |
ΜΚ 8, 3 τέκνα, άνδρ., Αχαΐα |
1816,85 |
121,19 |
1676,10 |
50,28 |
58,67 |
1574,00 |
104,99 |
47,22 |
-27,65 |
-2,10 |
Παρατηρήσεις:
1) Όσο πιο μεγαλύτερο είναι το ΜΚ, τόσο μικρότερες είναι οι αναμενόμενες μειώσεις των κρατήσεων. Επειδή έχουμε αρκετά χρόνια για μόνιμους διορισμούς το μεγάλο πλήθος νέων ασφαλισμένων μόνιμων εκπαιδευτικών έχει μεσαία ΜΚ, επομένως η αναμενόμενη μείωση των κρατήσεων δεν θα είναι μεγάλη.
2) Με την εφαρμογή του ν.4387/2016 θα μειωθούν οι κρατήσεις περαιτέρω στους νέους ασφαλισμένουςτης τάξης 20-30 €. Η όποια όμως μείωση θα αυξήσει τα καθαρά+φόρος, άρα μέρος του όποιου κέρδους θα περάσει στην αύξηση φορολογίας.
3) Παρόλα αυτά είναι απαράδεκτη η επιλεκτική εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού επί των κρατήσεων, ειδικά όταν γίνεται στο πιο αδύναμο μισθολογικό κομμάτι μονίμων. Εξάλλου στο ίδιο κομμάτι συγκαταλέγονται και οι συνάδελφοι «μόνιμοι αναπληρωτές», στο βαθμό που θα συνεχίσουν να εργάζονται και οι οποίοι με βάση το νέο μισθολόγιο θα χάσουν και τις όποιες «προσωπικές διαφορές».
4) Είναι πλέον καθαρό ότι οφείλουμε να αφήσουμε τη αναζήτηση λύσης με αυτά τα «ψίχουλα». Ο οργανωμένος κλάδος ξεκινώντας από τα κάτω προς τα πάνω, οφείλει να βάλει ακι το ζήτημα του μσιθού σε όλη του τη βάση για μεγάλες αυξήσεις στους μσιθούς, μη νομιμοποίηση των μνημονιακών μειώσεων, την επαναφορά 13ου και 14ου μισθού, με την ακώλυτη μισθολογική εξέλιξη χωρίς «αξιολογικές» παραχαράξεις, με σχεση εισαγωγικού / καταληκτικού μισθού τουλάχιστον 1:2 στα 30 χρόνια πραγματικής εργασίας.
ΥΓ: Ευχαριστώ και δημόσια τις συναδέλφισσες και τους συναδέλφους που μου εμπιστεύτηκαν τα «μισθολογικά σημειώματά τους» για την ανώνυμη επεξεργασία.
* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας είναι φυσικός (ΠΕ04.01), πτ. θεολογίας και απερχόμενο μέλος του ΔΣ του ΚΕΜΕΤΕ/ΟΛΜΕ (από Παρεμβάσεις ΔΕ για 2015-2016).
Πάτρα, 26-06-2016