Το κύμα συνταξιοδοτήσεων στο Δημόσιο που «φουσκώνει» ημέρα με την ημέρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της δημόσιας διοίκησης, μπορεί να φτάσει ακόμη και τις 50.000 αποχωρήσεις κατά το επόμενο διάστημα! Είναι ένας ακόμη παράγοντας που τίθεται στο κυβερνητικό μικροσκόπιο, για τη διαμόρφωση του νέου τοπίου στη δημόσια διοίκηση.
Η πορεία προς την έξοδο από υπαλλήλους με θεμελιωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης εμφανίζεται ως το επερχόμενο σουέλ από τις προηγούμενες μνημονιακές δεσμεύσεις αλλά και σαν τα απόνερα από τη συνομολόγηση της νέας κυβέρνησης σε απαιτήσεις των δανειστών, κατά τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας. Αυτή η παράμετρος σε συνδυασμό με τη δρομολογημένη μείωση των δαπανών στο Δημόσιο, τις αλλαγές στο μισθολόγιο, την κινητικότητα, που μπορεί να γίνει υποχρεωτική στη βάση των «αναγκών του νέου κράτους», και την αξιολόγηση δομών και προσωπικού, διαμορφώνουν εκρηκτικό μείγμα στο Δημόσιο.

Ολα αυτά επενδύονται με τον «εθνικό στόχο» της «ακομμάτιστης» δημόσιας διοίκησης, που εντάχθηκε στις προτεραιότητες τις οποίες συμφώνησε η κυβέρνηση με τους δανειστές. Ηδη η περιγραφή, σε αδρές γραμμές, του όρου «απολιτικοποίηση» διαπερνά το πρώτο κείμενο με την υπογραφή του νέου αναπληρωτή υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Ο κ. Χριστόφορος Βερναρδάκης έβαλε την πρώτη του υπογραφή ως υπουργού σε έγγραφο-σημείωμα με τις «μεταρρυθμίσεις» για τη δημόσια διοίκηση, το οποίο έστειλε, εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, στον ευρωπαίο επίτροπο Οικονομικών κ. Πιερ Μοσκοβισί, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους δανειστές.

Ενιαίο μισθολόγιο και επιδόματα
Στο μικρής έκτασης κείμενο – μία σελίδα – επαναδιατυπώνει σημεία του «οδικού χάρτη» για το Δημόσιο, ο οποίος βέβαια από καιρό έχει διαμορφωθεί από τους εκπροσώπους των δανειστών (ΕΕ, ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα) – νέο μισθολόγιο, κινητικότητα, αξιολόγηση προσωπικού, αναδιαρθρώσεις δομών. Κεντρικός άξονας που διαπερνά το σημείωμα προς τον κ. Μοσκοβισί είναι η «απολιτικοποίηση» του Δημοσίου. Παράλληλα, ο κ. Βερναρδάκης έχει κάνει μια παρέμβαση, εκτός των άλλων, για κάτι που οι δανειστές… ξέχασαν, αναφορικά με την κατάρτιση του νέου μισθολογίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές από το επιτελείο της νέας πολιτικής ηγεσίας στο υπουργείο, οι εκπρόσωποι των δανειστών επιζητούν άνοιγμα της μισθολογικής ψαλίδας μεταξύ των υπαλλήλων που είναι χαμηλά στη διοικητική ιεραρχία και εκείνων που είναι σε θέσεις ευθύνης. Αυτό όμως, όπως εξήγησε γραπτώς στον κ. Μοσκοβισί ο κ. Βερναδάκης, σημαίνει μείωση των χαμηλών μισθών και αντίστοιχη αύξηση των υψηλών, ώστε να διατηρηθεί το «ισοζύγιο» των μισθολογικών δαπανών.

Το ενιαίο μισθολόγιο στηρίζεται στη γενική αρχή ότι θα είναι ίδιος ο μισθός μεταξύ υπαλλήλων που έχουν ίδια προσόντα ανεξάρτητα σε ποιο υπουργείο είναι. Ομως οι όροι διαμόρφωσης του ενιαίου μισθολογίου δημιουργούν παρενέργειες, και εφόσον τίθεται ζήτημα ανοίγματος ψαλίδας μεταξύ χαμηλών και υψηλών διοικητικά υπαλλήλων, η οικονομική κατρακύλα για τους χαμηλόμισθους είναι εκ των ων ουκ άνευ. Γι’ αυτό ο κ. Βερναρδάκης θέτει μια προϋπόθεση που ανάγεται σε κρίσιμη και βασική τομή: την ενσωμάτωση των επιδομάτων στον βασικό μισθό. Αυτό, σύμφωνα με τη νέα ηγεσία στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, μπορεί να λειτουργήσει… εξορθολογικά. Βεβαίως, η μείωση των μισθών δεν αποφεύγεται, αλλά το ποσοστό της είναι μικρότερο και επομένως πολιτικά (και επικοινωνιακά) διαχειρίσιμο από τη συγκυβέρνηση. Εφόσον υπάρξει μισθός με ενσωμάτωση των όποιων επιδομάτων διατηρηθούν, οι κρατήσεις, λένε από το υπουργείο, θα γίνονται επί του συνόλου του μισθού και επομένως όσα χρήματα χάσει ο δημόσιος υπάλληλος θα περιέλθουν στον ίδιο από άλλη πλευρά, μέσω της απόδοσης στα ασφαλιστικά ταμεία.

Η αριθμητική των προσλήψεων
Οι επεξεργασίες των σεναρίων συνεχίζονται μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών στο πλαίσιο του επαναπροσδιορισμού της γενικής δαπάνης για τη δημόσια διοίκηση, που σύμφωνα με τις δεσμεύσεις, θα συναρτάται με το ετήσιο ΑΕΠ. Υπό το πρίσμα της ενοποίησης των ειδικών επιδομάτων και της επανεξέτασης της προσωπικής διαφοράς, με προοπτική την κατάργησή της, όλα βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Παράλληλα, κρίσιμη είναι η συζήτηση που ήδη έχει ανοίξει στο ηγετικό επιτελείο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, με επίκεντρο τον διορισμό νέων υπαλλήλων. Βρίσκεται υπό διερεύνηση το ζήτημα της περαιτέρω αποστελέχωσης της δημόσιας διοίκησης αλλά και η «μαγική εικόνα» του αριθμού των επαναπροσλήψεων.

Στελέχη της δημόσιας διοίκησης τονίζουν ότι είναι λανθασμένη η εικόνα που προκύπτει για τον αριθμό όσων επέστρεψαν στο Δημόσιο (χωρίς να υπολογίζεται το προσωπικό της ΕΡΤ). Από τις διαπιστωτικές πράξεις επαναφοράς προκύπτει αριθμός επαναπροσλήψεων που φτάνει τις 5.312 (περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, σχολικοί φύλακες, καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, διοικητικοί υπάλληλοι ΑΕΙ, υπάλληλοι ΕΟΤ, υπάλληλοι διαφόρων κατηγοριών που διάλεξαν να μην επιστρέψουν στην πρότερα θέση τους κ.ά.). Ομως, σύμφωνα με το ηγετικό επιτελείο του υπουργείου, οι μισοί εξ αυτών τοποθετήθηκαν, μέσω της διαδικασίας της διαθεσιμότητας από την προηγούμενη κυβέρνηση, σε άλλες υπηρεσίες. Ετσι, υπολογίζουν ότι επί της ουσίας η ανάκληση απολύσεων, δηλαδή «πραγματική επαναπρόσληψη», αφορά περίπου 2.500 άτομα στο Δημόσιο και σε διάφορους φορείς του ευρύτερου τομέα (εκτός ΕΡΤ).

Το βέβαιο είναι ότι αυτή η «διευκρίνιση» αποκτά σημασία στο πλαίσιο της προσπάθειας να έχει η συγκυβέρνηση ένα διαπραγματευτικό ατού όσον αφορά το αίτημα για νέους διορισμούς. Λένε ότι θα συμψηφιστούν οι επαναπροσλήψεις απολυμένων και «διαθεσίμων» με τις νέες προσλήψεις για το 2015, οι οποίες ορίζεται στον προϋπολογισμό ότι είναι 15.000. Επομένως, με τον συμψηφισμό θα γίνουν λιγότερες νέες προσλήψεις αν θεωρηθεί ότι οι επαναπροσληφθέντες είναι 5.312 και περισσότερες αν γίνει αποδεκτό ότι πρόκειται για 2.500.

Στοχευμένη κινητικότητα
Κατάλογος εκπαίδευσης και εμπειρίας των υπάλληλων
Ο κ. Βερναρδάκης επειδή το δημοσιονομικό πλαίσιο είναι σφικτό θέλει να αλλάξει τα κριτήρια του σχεδιασμού της μίνι κινητικότητας του προκατόχου του, κ. Γιώργου Κατρούγκαλου. Επιδιώκει να κάνει στοχευμένη κινητικότητα με έμφαση στο προσοντούχο δημοσιοϋπαλληλικό προσωπικό. Εχει ζητήσει να καταρτισθεί ένας κατάλογος με τις ειδικότητες που έχουν ως βιογραφικό τίτλων εκπαίδευσης και εμπειρίας υπάλληλοι με πανεπιστημιακή μόρφωση, μεταπτυχιακούς τίτλους και διδακτορικά. Κι αυτό ώστε να επιχειρηθεί μια αντιστοίχιση των αναγκών που υπάρχει σε εξειδικευμένες θέσεις του Δημοσίου με το υπάρχον προσοντούχο προσωπικό.

Σε αυτόν τον καμβά, υπάρχει μία ακόμη παράμετρος που προβληματίζει και εξετάζεται. Συνδέεται με τη διαμόρφωση αλλαγών επί τα χείρω στο Ασφαλιστικό και νέων ορίων συνταξιοδότησης. Λόγω αυτής της κατάστασης, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης διερευνά τις εκτιμήσεις ότι ενδέχεται να υπάρξει μεγάλος αριθμός συνταξιοδοτήσεων, περιλαμβανομένων πρόωρων (ηλικίες 53 έως 56+ ετών). Υπολογισμοί ειδικών μιλούν για συνολικές αποχωρήσεις που μπορεί να φτάσουν ακόμα και τις 50.000. Ετσι, συνυπολογίζουν το ενδεχόμενο να υπάρχει αυξημένη ανάγκη για αναπλήρωση σε προσωπικό λόγω υποστελέχωσης, που μπορεί να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις…