Η ανακοίνωση των νέων ωρολογίων προγραμμάτων οδηγεί στον μετασχηματισμό του σχολείου με πρόσημο νεοφιλελεύθερο και βαθιά συντηρητικό. Η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται υπονομεύει αποφασιστικά την δυναμική ενός δημιουργικού και πολύπλευρου δημόσιου σχολείου.

Γιώργος Γεωργακόπουλος

Ο συνειδητός εξοστρακισμός μαθημάτων και κλάδων με σημαντική συνεισφορά στην δημιουργία ενός σχολείου που θα απαντά στις προκλήσεις των καιρών και τις ανάγκες όλων των μαθητών και μαθητριών αποτελεί μια θνησιγενή επιλογή σε βάθος χρόνου και εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Η στρατηγική αυτή, η οποία οδηγεί στον αποχαρακτηρισμό της μαθησιακής διαδικασίας από τα γνωστικά πεδία της τέχνης και του πολιτισμού, της κοινωνίας και της οικονομίας, είναι μια στρατηγική απίσχνασης του ρόλου και της επιδραστικότητας του δημόσιου σχολείου.

H καταφανώς αντισυνταγματική κατάργηση των μαθημάτων του Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου στη Γ’ Λυκείου, τα οποία αποτελούν πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, συνιστά παραβίαση με τρόπο απόλυτο της συνταγματικής πρόβλεψης για παροχή ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων μάθησης στο σύνολο των μαθητών και των μαθητριών.

Το δημόσιο σχολείο είναι όχημα δημοκρατικοποίησης της γνώσης και της καλλιέργειας. Η απόφαση αυτή αποτελεί έκφανση μιας επιδεικτικής αδιαφορίας για τα παιδιά των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων και αποτυπώνει τις προτεραιοποιήσεις της κυβερνητικής πλειοψηφίας καθώς η νεοσυντηρητική παράταξη φαίνεται να ενστερνίζεται την θεώρηση ότι η Τέχνη είναι προνόμιο για τους λίγους…

Η εκθεμελίωση των κοινωνικών επιστημών, ο αφανισμός της κοινωνιολογίας και η υποβάθμιση των οικονομικών σπουδών στερούν από τους μαθητές και τις μαθήτριες του ελληνικού δημόσιου σχολείου πολύτιμα ερεθίσματα σε επίπεδο γνώσης και θεωρήσεων, κρίσιμα για τον δημιουργικό τους μετασχηματισμό σε πολίτες με πολύπλευρη θεώρηση και αντίληψη.

Η επιδεικτική αποφυγή διαλόγου αλλά και η απόλυτη έλλειψη μιας στοχευμένης και ολιστικής πρότασης για τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών και τα Ωρολόγια Προγράμματα έχουν ως διακριτό χαρακτηριστικό την επίδειξη θεσμικής αλαζονείας. Καθρεπτίζεται με τρόπο εμφατικό μια νεοσυντηρητική αξιακή θεώρηση η οποία στον πυρήνα της επιθυμεί την διαμόρφωση των σχολείων δύο ταχυτήτων, τον αποχαρακτηρισμό της εκπαίδευσης ως δημόσιο αγαθό και ως ευθύνη της κεντρικής κυβέρνησης.

Είναι μια πράξη ξένη προς την ουσία του χώρου της Παιδείας και του αξιακού της φορτίου γενικότερα. Καμία αναφορά σε ένα σχολείο διαφορετικό, με ευρύτερο παιδαγωγικό ρόλο, σε ένα σχολείο του πολιτισμού και της τέχνης.

Ουσιαστικά διαμορφώνεται ένα περιβάλλον όπου κυριαρχούν συνθήκες «διαίρει και βασίλευε», διαμορφώνονται δηλαδή σχέσεις εντός της εκπαιδευτικής κοινότητας με όρους κοινωνικού αυτοματισμού ώστε ο ένας κλάδος ή η μία ειδικότητα να επιτίθεται στην άλλη.

H διαμόρφωση αυτού του περιβάλλοντος προλειαίνει την χάραξη και διευκολύνει την εφαρμογή πολιτικών, οι οποίες θα έχουν ως άξονα την εξωτερική αξιολόγηση, την κατηγοριοποίηση των σχολείων και την υπαγωγή της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην τοπική αυτοδιοίκηση. Μια εκπαιδευτική κοινότητα διαιρεμένη είναι ανήμπορη και αδύναμη να σταθεί απέναντι σε αυτούς τους σχεδιασμούς. Αυτό πρέπει να γίνει συνείδηση στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Η αποδόμηση του ευρύτερου παιδαγωγικού ρόλου του σχολείου αποτελεί πλήγμα στην ίδια την ύπαρξη του. Η αποδιοργάνωση των εργασιακών σχέσεων με άξονα τα ωρολόγια προγράμματα αφορά όλους και όλες στον χώρο της εκπαίδευσης.

Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για αποκλεισμούς μαθητών και εκπαιδευτικών αλλά και εξοστρακισμό πεδίων γνώσης και καλλιέργειας στο σχολείο του αύριο.

Μας αφορά όλες και όλους.

«Γι’ αυτό μη στέλνεις ποτέ να ρωτήσεις για ποιον χτυπάει η καμπάνα. Η καμπάνα χτυπάει για σένα»

Ο Γιώργος Γεωργακόπουλος είναι εκπαιδευτικός, μέλος της Γραμματείας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής.