«Με το βλέμμα μόνο στις κάμερες μένουν αόρατοι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για την Παιδεία»

Η εκπαιδευτική κοινότητα επιδεικνύει υγιή και ζωντανά αντανακλαστικά απέναντι στην εξαγγελία του υπουργείου Παιδείας για μετάδοση του δια ζώσης μαθήματος με την χρήση της κάμερας μιας φορητής ηλεκτρονικής συσκευής. Προσωπικά όμως θεωρώ πως πρέπει να προσέξουμε να μην αυτό-παγιδευτούμε.

Δημήτρης Τσιριγώτης. Φυσικός

Υπάρχει ο κίνδυνος όσο τα βλέμματά μας να είναι στραμμένα προς τις κάμερες να μην δούμε και να υποτιμήσουμε όλα τα υπόλοιπα εξίσου σημαντικά που λαμβάνουν χώρα αυτήν την περίοδο στον χώρο της εκπαίδευσης. Πιστεύω πως σε μια εποχή που η προπαγάνδα και η χειραγώγηση της κοινής γνώμης έχει την τιμητική της, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να παραμείνουμε νουνεχείς και με μάτια ανοικτά. Μην τα στρέφουμε μόνο εκεί που υπάρχει πολύ φως, όπως τώρα στις κάμερες, αλλά κυρίως εκεί που υπάρχουν οι σκιές και τα λιγότερο τονισμένα από φως σημεία. Συνήθως εκεί βρίσκονται οι μεγαλύτερες απειλές.

Φυσικά και θα φωνάξουμε για τα προσωπικά δεδομένα με τις κάμερες στην τάξη αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως αυτή την στιγμή αυτό που κινδυνεύει είναι το ίδιο το μέλλον του δημόσιου σχολείου, οι ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης των μαθητών και οι δουλειές χιλιάδων συναδέλφων μας. Δηλαδή δικαιώματα μορφωτικά και εργασιακά. Και αυτά δεν καταστρατηγούνται μόνο με τις κάμερες στα σχολεία αλλά και με την Τροπολογία που ουσιαστικά θεσμοθέτησε τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως εναλλακτικής της δια ζώσης καθώς και με το πρόσφατο Πολυνομοσχέδιο για την εκπαίδευση που ψηφίστηκε εν μέσω καραντίνας.

«Δεν τοποθετήθηκαν εκπαιδευτικοί σε κάποια σχολεία; Κάντε σύγχρονη». Τι προβλέπει η νέα τροπολογία

Εύλογα κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί: «και που είναι το κακό με την εφαρμογή της σύγχρονης εκπαίδευσης»; Η απάντηση βρίσκεται μέσα στην τροπολογία του υπουργείου που αφορά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Η τροπολογία μιλάει για εφαρμογή της σύγχρονης όχι μόνο σε έκτακτες καταστάσεις όπως της πρόσφατης επιδημίας αλλά και για οποιεσδήποτε περιπτώσεις (προσωρινής ή και παρατεταμένης, καθολικής ή μερικής) αναστολής της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Αναστολή όμως της εκπαιδευτικής λειτουργίας έχουμε και όταν σε ένα σχολείο δεν έχουν τοποθετηθεί εκπαιδευτικοί κάποιων ειδικοτήτων, σωστά;

Από εδώ και στο εξής λοιπόν μπορεί κάλλιστα το υπουργείο αντί να προσλαμβάνει εκπαιδευτικούς σε περιοχές όπως νησιά και χωριά στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας να εφαρμόζει σύγχρονη εκπαίδευση με την αιτιολογία της αναστολής της εκπαιδευτικής λειτουργίας και με τη βούλα του νόμου, στερώντας από τους μαθητές τη δια ζώσης εκπαίδευση που δικαιούνται και από τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς την ίδια τους την εργασία. Το θέμα είναι πως η κυβέρνηση είναι αυτή που θα κρατάει το μαχαίρι και το πεπόνι: δηλαδή μπορεί να μην τοποθετεί σκοπίμως και κατά το δοκούν εκπαιδευτικούς σε κάποιες περιοχές και να επικαλείται ως λύση την παροχή σύγχρονης εκπαίδευσης στους μαθητές. Και προσοχή, το μόνο σίγουρο είναι πως άμα ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου, κάτι τέτοιο είναι πολύ εύκολο να επεκταθεί και σε όλο και λιγότερο απομακρυσμένες περιοχές. Η νομική κατοχύρωση πλέον υπάρχει. Το μόνο που λείπει για να εφαρμοστεί είναι η κοινωνική συναίνεση και εκεί μεταφέρεται πλέον το παιχνίδι.

Ας μην ξεχνάμε πως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση με την σύγχρονη εκδοχή της αποτελεί πάγια πρόταση του ΟΟΣΑ και της Ε.Ε για την εξοικονόμηση εκπαιδευτικού προσωπικού με την οποία έχει συμφωνήσει δημοσίως και με ενθουσιασμό το υπουργείο Παιδείας. Απλά τώρα με την καραντίνα δόθηκε μια τεράστια αφορμή για επίτευξη διαχρονικών στρατηγικών στόχων συγκεκριμένων πολιτικών.

Σας μεταφέρω το σχετικό απόσπασμα της τροπολογίας που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή: «προβλέπεται η δυνατότητα παροχής σύγχρονης τηλεκπαίδευσης σε μαθητές για λόγους που είτε αυτοί αφορούν σε έκτακτη ή απρόβλεπτη κατάσταση που καθιστά αντικειμενικά ιδιαιτέρως δυσχερή ή αδύνατη την παρακολούθηση δια ζώσης μαθημάτων (για παράδειγμα, προσωρινή ή και παρατεταμένη, καθολική ή μερική, αναστολή ή απαγόρευση της εκπαιδευτικής λειτουργίας, όπως επίσης και σε περίπτωση επιδημικών νόσων…».

Οι κάμερες και ο φόβος για την υγεία ως μέσο πίεσης για τη συναίνεση στη σύγχρονη εκπαίδευση

Πολύ φοβάμαι πως αυτή την στιγμή παίζεται ένα παιχνίδι χειραγώγησης και αντιπερισπασμού ώστε οι εκπαιδευτικοί να πέσουν στην παγίδα και να ζητήσουν μόνοι τους αυτό που το υπουργείο προσπαθεί να τους επιβάλλει. Υποκρύπτεται και υπονοείται μια ερώτηση παγίδα του υπουργείου προς τους εκπαιδευτικούς: «Τι προτιμάτε; Να έρχεστε στο σχολείο και να θέτετε σε κίνδυνο την υγεία σας, να είστε εσείς και οι μαθητές εκτεθειμένοι σε μάτια τρίτων μέσω κάμερας, να είναι αυτά τα «καημένα» τα παιδιά που δεν μπορούν να έρχονται στο σχολείο χωρίς ουσιαστική εκπαιδευτική στήριξη ή να βρίσκεστε όλοι εκπαιδευτικοί στον ασφαλή χώρο των σπιτιών σας και να κάνετε σύγχρονη εκπαίδευση ισότιμα για όλους μαθητές»;
Ας μην γελιόμαστε, το φλέγον θέμα για το υπουργείο δεν είναι οι κάμερες στα σχολεία. Γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό από κανέναν, ούτε από τους γονείς, ούτε από τους μαθητές, ούτε από τους εκπαιδευτικούς. Αυτό που επιθυμεί διακαώς είναι η εφαρμογή της σύγχρονης εκπαίδευσης με την συναίνεση των εκπαιδευτικών και των γονέων. Σε αυτή την συναίνεση έχει ριχτεί πλέον όλο το βάρος.

Η δυνατότητα επιλογής μεταξύ της σύγχρονης και της ασύγχρονης δεν θα υφίσταται πλέον

Απόδειξη πως ο κύριος σκοπός της τροπολογίας είναι η καθιέρωση της σύγχρονης ως της μόνης εναλλακτικής μορφής εκπαίδευσης αντί της δια ζώσης αποτελεί η σαφής υποβάθμιση της ασύγχρονης που όπως αναφέρει η τροπολογία καθίσταται πλέον ως «συμπληρωματική, ενισχυτική και παράλληλη της διαζώσης». Δηλαδή παύει να υπάρχει πλέον η δυνατότητα που έδινε το υπουργείο μέχρι σήμερα να επιλέξουν οι εκπαιδευτικοί μεταξύ της σύγχρονης και της ασύγχρονης. Όλοι σύγχρονη λοιπόν αναγκαστικά από την στιγμή της έκδοσης ΦΕΚ και μετά.

Πολυνομοσχέδιο: ο δεύτερος και πιο σκληρός κύκλος παλαιότερου σήριαλ

Όσων αφορά το πολυνομοσχέδιο που πέρασε η κυβέρνηση εν μέσω καραντίνας με δόλιο τρόπο, ώστε να μην μπορεί να υπάρξει δυναμική αντίδραση της εκπαιδευτικής κοινότητας, ουσιαστικά επαναφέρει την εκπαίδευση στους σκοτεινούς δρόμους του σχολείου της αγοράς που ενισχύει τις ταξικές ανισότητες των μαθητών, την ιδιωτικοποίηση, το εξεταστικοκεντρικό μοντέλο και την αξιολόγηση ως μέθοδος χειραγώγησης των εκπαιδευτικών. Σαφής είναι και η τάση υποβάθμισης της επαγγελματικής εκπαίδευσης: χαρακτηριστικά αναφέρω την θέσπιση μέγιστου ορίου ηλικίας για εγγραφή στα ημερήσια ΕΠΑΛ.

Το πολυνομοσχέδιο σηματοδοτεί την έναρξη για το δεύτερο κύκλο του σήριαλ τον πρώτο κύκλο του οποίου είχαμε παρακολουθήσει από το 2010 μέχρι το 2014.

Μόνο που τώρα, όπως συμβαίνει στους νέους κύκλους όλων των σήριαλ, η πλοκή έχει γίνει πολύ πιο σκληρή. Και το μόνο σίγουρο είναι πως έπονται και άλλοι κύκλοι.

Όλα αυτά γίνονται για χάρη του «Μεγάλου Αδελφού»; Όχι βέβαια

Θεωρώ πως όλες οι απαντήσεις βρίσκονται στα κίνητρα. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές κατά βάθος έχουν ένα μόνο κίνητρο. Τη μείωση του δημόσιου κόστους και την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου. Υπάρχει όμως μια βασική προϋπόθεση που δεν τους επιτρέπει αβρόχοις ποσί να εφαρμόζουν τις περικοπές στις κοινωνικές παροχές. Είναι η συναίνεση του απλού κόσμου. Για να διασφαλιστεί αυτή συνήθως χρησιμοποιούν τα ψευδοδιλλήματα και τους αντιπερισπασμούς, την στοχοποίηση και τον κοινωνικό αυτοματισμό. Όλα αυτά τα όπλα χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή και το υπουργείο Παιδείας συνεπικουρούμενο από τα γνωστά παπαγαλάκια των ΜΜΕ. Πολύ φοβάμαι πως την ίδια ώρα που εμείς ψάχνουμε τον αόρατο «Μεγάλο Αδελφό», το Μεγάλο Κεφάλαιο (και όλοι εκείνοι που το στηρίζουν) γίνεται αόρατο για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του. Ας με συγχωρήσουν οι αναγνώστες του άρθρου για την απότομη προσγείωση και την επιστροφή στην ίδια βαρετή αλήθεια, πως όλα τελικά γίνονται για την εξοικονόμηση χρημάτων και το κέρδος.

Το ερώτημα είναι αν οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι γονείς θα αντιληφθούν τα πράγματα όπως πραγματικά είναι ή όπως μας τα παρουσιάζουν μέσω των καμερών. Των καμερών των καναλιών που παραμορφώνουν την πραγματικότητα και των καμερών των σχολειών που τραβάνε τα βλέμματα.