“Ποιος ήταν ο Περικλής; Πώς ήταν ο Παρθενώνας και τι απέγινε τελικά;” ήταν οι ερωτήσεις που έγραψαν στο κινητό του πατέρα τους δύο αγόρια ηλικίας 8 και 10 ετών από τη Συρία, που φοιτούν στο σχολικό συγκρότημα Γκράβα, στην Αθήνα, την πρώτη φορά που χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα XeniusNet. Μπαίνοντας στο ηλεκτρονικό αυτό περιβάλλον με το ψευδώνυμο Neymar (όπως ο διάσημος Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής), χρειάστηκαν μόνο λίγα λεπτά για να εξοικειωθούν με την εφαρμογή που αποφάσισε να δημιουργήσει η 16χρονη μαθήτρια Μαρία Αγγέλικα – Νικήτα, για να βοηθήσει προσφυγόπουλα στη διαδικασία ένταξής τους στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
“Oι απαντήσεις ήρθαν σε λίγη ώρα από τον χρήση Maria A. που παρέθεσε πληροφορίες για τον μεγάλο Έλληνα ρήτορα και τον τρόπο που κατάφερε να κάνει την αρχαία Αθήνα μια σπουδαία πόλη αλλά και για τον Παρθενώνα, το σημείο όπου χτίστηκε και τις καταστροφές που υπέστη” εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η 16χρονη που εμπνεύστηκε το XeniusNet.
Η ίδια μεταφέρει, μάλιστα, τον ενθουσιασμό των προσφυγόπουλων από την αμεσότητα και την ευκολία χρήσης της πλατφόρμας καθώς και το ενδιαφέρον των γονιών τους που δεν μιλούν ελληνικά, αλλά ενδιαφέρονται να συμμετέχουν και οι ίδιοι σε αυτή τη διαδικασία ως εκπαιδευόμενοι. Ειδικά ο πατέρας των αγοριών που παρακολουθεί μαθήματα Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εκτιμά ότι η δυνατότητα πρόσβασης σε βοήθεια μέσω του συγκεκριμένου συστήματος θα επιτάχυνε την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας.
Το ηλεκτρονικό περιβάλλον Xeniusnet.org
Σε αυτό το ηλεκτρονικό περιβάλλον (http://xeniusnet.org) συναντώνται καθημερινά 25 προσφυγόπουλα -μέχρι στιγμής- και 36 Έλληνες μαθητές που απαντούν στα ερωτήματά τους. Παράλληλα οκτώ εκπαιδευτικοί από την Αθήνα, την Ξάνθη, το Ηράκλειο και τη Χαλκίδα προσφέρουν ακαδημαϊκή καθοδήγηση. Όσο για τα ερωτήματα που διατυπώνονται συχνότερα, η Μαρία Αγγέλικα – Νικήτα απαντά ότι αφορούν το θεματικό αντικείμενο της ιστορίας που, σύμφωνα με τα δύο αγόρια από τη Συρία, τους δυσκολεύει περισσότερο στο σχολείο.
Τα γνωστικά, όμως, αντικείμενα που καλύπτουν οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις δεν περιορίζονται εκεί. “Διατυπώνονται ερωτήματα σχετικά με τους νόμους του Νεύτωνα και την ομοιόσταση των ζωντανών οργανισμών, για παράδειγμα, ενώ τα θεματικά πεδία στα οποία παρέχεται βοήθεια είναι η γλώσσα, τα μαθηματικά, οι φυσικές επιστήμες, η ιστορία και ο ελληνικός πολιτισμός” προσθέτει.
Γνωστοποιεί, άλλωστε, ότι στο XeniusNet μπορούν να εγγραφούν νεαροί πρόσφυγες που αναζητούν βοήθεια κατά τη διαδικασία προσαρμογής τους στην ελληνική εκπαίδευση αλλά και Έλληνες μαθητές και μαθήτριες που θέλουν να προσφέρουν βοήθεια απαντώντας στα ερωτήματα των προσφυγόπουλων. Τα ερωτήματα δρομολογούνται στους καταλληλότερους συμβούλους ώστε να απαντηθούν ενώ παρέχεται κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό. Η εφαρμογή είναι αγγλόφωνη και ελληνόφωνη και ενσωματώνει αυτόματο μεταφραστή ώστε να διευκολύνεται η επικοινωνία μεταξύ των χρηστών.
Πώς προέκυψε η ιδέα
Στο ερώτημα πώς προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία της συγκεκριμένης ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η Μαρία Αγγέλικα – Νικήτα αναφέρει ότι το 2016 είχε λάβει μέρος, ως μέλος του ομίλου Unesco του σχολείου της, σε ένα μαθητικό συνέδριο του δικτύου σχολείων ASP-net της UNESCO, με θέμα το ταξίδι της προσφυγικής οικογένειας στη Μεσόγειο.
Συγκλονισμένη από τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν για το προσφυγικό ζήτημα, αντιλήφθηκε ότι τα προσφυγόπουλα έχουν μείνει εκτός σχολείου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι αποφάσισε να κινητοποιηθεί για τη δημιουργία ενός “εργαλείου” που θα τα υποστηρίξει ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Θέλοντας να μεταφέρει στην κοινότητα των μαθητών και των μαθητριών το πνεύμα της παραδοσιακής ελληνικής φιλοσοφίας, ενσωμάτωσε στην ονομασία της πλατφόρμας το συνθετικό “Xenius”, εμπνευσμένο από τον πατέρα των θεών του Ολύμπου, Ξένιο Δ;iα, και παραφρασμένο με τη βοήθεια της αγγλικής λέξης “genius” ώστε να παραπέμπει στην εξυπνάδα, τις πνευματικές επιδόσεις, τη μάθηση.
Ύστερα από συνεργασία με συμμαθητές της, φίλους της που βρίσκονται στην Ελβετία, δύο φοιτητές του Πολυτεχνείου και μία εκπαιδευτικό πληροφορικής, η πλατφόρμα ξεκίνησε να λειτουργεί τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ακολούθησαν εντατικές προσπάθειες ώστε το εγχείρημα να γίνει γνωστό στην εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και στους ίδιους τους πρόσφυγες. Έτσι, η ομάδα του XeniusNet πραγματοποιεί επισκέψεις σε σχολεία και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που υποστηρίζουν πρόσφυγες και μετανάστες ενώ συμμετέχει σε ποικίλες εκπαιδευτικές εκδηλώσεις. Πρόσφατα ξεκίνησε συνεργασία με την ανεξάρτητη μη κυβερνητική οργάνωση Praksis (Programs of development, social support and medical cooperation), που φροντίζει για τη συντονισμένη διαχείριση και την κοινωνική ένταξη των νεοεισερχόμενων αιτούντων άσυλο και άλλων μελών ευπαθών κοινωνικά ομάδων.
“Διψούν για μάθηση, έχουν ιδέες, ικανότητες, όνειρα”
“Είναι αλήθεια ότι για όλα τα παιδιά πρόσφυγες, το να ανοίξουν την πόρτα της εκπαίδευσης αποτελεί μια πολύ πιο δύσκολη διαδικασία, συγκριτικά με τους υπόλοιπους συνομηλίκους τους. Πολλά από αυτά τα παιδιά έχουν δει τα σπίτια τους να καταστρέφονται και συγγενείς τους να τραυματίζονται ή να χάνουν τη ζωή τους. Μπορεί να είναι παιδιά πρώην στρατιώτες ή παιδιά που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, παιδιά που κατάφεραν να κάνουν το ταξίδι προς την ασφάλεια ενώ ο αδελφός τους ή η αδελφή τους δεν τα κατάφεραν. Η εκπαίδευσή τους μπορεί να έχει διακοπεί για εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια” λέει η 16χρονη.
Ωστόσο τονίζει ότι “το ζωηρό ενδιαφέρον που δείχνουν και η φύση των ερωτημάτων που υποβάλλουν οι εκπαιδευόμενοι αντανακλούν τη θέληση, την αποφασιστικότητα και την επιμονή που συναντά κανείς στην πλειονότητα των νεαρών προσφύγων. Πολλά νεαρά παιδιά, μιλούν πολύ καλά την Ελληνική γλώσσα και φοιτούν σε ελληνικά σχολεία με υψηλές μαθησιακές επιδόσεις, παρόλο που οι γονείς τους δεν μπορούν καν να καταλάβουν τα ελληνικά. Διψούν για μάθηση, έχουν ιδέες, ικανότητες, όνειρα. Είναι ανθεκτικά στις δυσκολίες και δημιουργικά, με ενέργεια και θέληση να διαμορφώσουν το δικό τους μέλλον, αν τους δοθεί η ευκαιρία. Και η πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση είναι μια τέτοια ευκαιρία”.
Την υποστήριξή της στη διαδικασία υλοποίησης της ιδέας της Μαρίας Αγγέλικα – Νικήτα εκφράζει η μητέρα της. “Από τη στιγμή που η Μαρία πήγε στο συνέδριο της Unesco στην Αθήνα, ξεκίνησε μια έρευνα για το προσφυγικό. Την περίοδο εκείνη το πρόβλημα ήταν πολύ έντονο και η ίδια άρχισε να σκέφτεται πώς θα μπορούσε να βοηθήσει. Μου είπε την ιδέα της και προσπάθησα να την υποστηρίξω στην υλοποίησή της. Προσπάθησα να τη φέρω σε επαφή με ανθρώπους που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του λογισμικού ενώ σήμερα οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται στο να βρεθούν τρόποι αξιοποίησης αυτής της πλατφόρμας” σημειώνει η Νάντια Νικήτα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ.
Το Xeniusnet στο Athens Science Festival
Αυτό το διάστημα, η ομάδα του Xeniusnet σχεδιάζει να παρουσιάσει την πλατφόρμα στο ευρύτερο κοινό, με βάση μια νέα ιδέα εκπαιδευτικού παιχνιδιού, στο πλαίσιο του Athens Science Festival, που θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο στην Αθήνα. Η ιδέα εμπλέκει μαθητές και μαθήτριες, Ελληνόπουλα και προσφυγόπουλα, σε μια συνεργασία για να απαντήσουν τις ερωτήσεις και τους γρίφους ενός ενδιαφέροντος εκπαιδευτικού παιχνιδιού δράσης, σε περιβάλλον υπολογιστή. Σύμφωνα με το σενάριο του παιχνιδιού, οι συμμετέχοντες θα διαγωνιστούν σε ένα “κυνήγι κρυμμένου θησαυρού” ώστε να εντοπίσουν τα έργα τέχνης που μετέφερε ένα πλοίο που ναυάγησε στη Μεσόγειο.
Μέχρι τότε, η Μαρία Αγγέλικα – Νικήτα απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση στους συνομήλικους και τις συνομήλικές της για τη συμμετοχή τους σε εθελοντικές δραστηριότητες, με το μήνυμα ότι η πληρότητα που προσφέρουν είναι κάτι μοναδικό αλλά και δύσκολο να περιγραφεί με λέξεις…