“Μάθε παιδί μου γράμματα”… Το πτυχίο σου χρησιμεύει άραγε κάπου;

Σύμφωνα πάντα με τους καλοπροαίρετους (νεοφιλελεύθερους) φίλους και γνωστούς –με ελάχιστες πολύτιμες εξαιρέσεις- η μόνη καριέρα, στην οποία θα με οδηγούσε η φιλοσοφία, ήταν σε κάποιου είδους επαγγελματικό αλκοολισμό.

Δεν έδωσα σημασία –γεγονός που πολλοί θεώρησαν απερισκεψία- και αποφάσισα, αντί να κάνω κάτι «πρακτικό», όπως management ή engineering, να ακολουθήσω το ένστικτό μου και να σπουδάσω Πολιτική Φιλοσοφία. Τι μου έμεινε; Το να διαβάζω τον, κατά γενική ομολογία, ακαταλαβίστικο Kant και την Linda Zerilli στις 9 η ώρα το πρωί, με την τσίμπλα στο μάτι και κατά διαστήματα να νιώθω ότι «το πιάνω».

Όταν τελείωσα τις σπουδές, ξεκίνησα κι εγώ να ψάχνω για δουλειά. Έστειλα εκατοντάδες βιογραφικά και συνοδευτικά σημειώματα. Στις λιγοστές συνεντεύξεις που πήγα -εμμέσως πλην σαφώς- λάμβανα το μήνυμα από τον εκάστοτε πιθανό εργοδότη μου, ότι το πτυχίο μου δεν είχε απολύτως καμμία αξία στην παρούσα κατάσταση της οικονομίας, … –με αντιμετώπιζαν δηλαδή ως κάτι λίγο χειρότερο από Κοινωνικος Ανθρωπολόγος ή Γλωσσολόγος, άλλα εντελώς άχρηστα επαγγέλματα..

Δυο χρόνια αργότερα, έχοντας όλα αυτά κατά νου, επικοινώνησα με τους τότε συμφοιτήτές μου, για να δω πού βρίσκονται, αν και τι πήραν τελικά από την φιλοσοφία και αν κάποιος από αυτούς κατέληξε πράγματι να γίνει επαγγελματίας αλκοολικός.

Lorenzo Castaguta, 28

“Παραδέχομαι ανοιχτά ότι δεν σκεφτόμουν το εργασιακό μου μέλλον όταν πήρα την απόφαση να κάνω το Μεταπτυχιακό στην Πολιτική Φιλοσοφία. Γιατί να το σκεφτώ; Τα τελευταία χρόνια, είδα τόσους φίλους με καλά πτυχία στο Engineering, στα Οικονομικά και στα Νομικά να αγωνίζονται να βρουν μια θέση εργασίας στην Ιταλία και στην Ευρώπη και να καταλήγουν σερβιτόροι σε κάποιο μπαρ ή σε κάποιο εστιατόριο.

Εγώ πάντοτε ήθελα να εργαστώ στον ακαδημαϊκό χώρο, έτσι πήρα την απόφαση, με τεράστια προσωπική οικονομική επιβάρρυνση- να κάνω αυτό το μεταπυχιακό. Σήμερα, δύο χρόνια μετά την αποφοίτησή μου, κάνω το διδακτορικό μου στο Πανεπιστήμιο του Nottingham στον τομέα των Αμερικανικών Μελετών. Το πτυχίο τις φιλοσοφίας διεύρυνε τις γνώσεις μου και την ικανότητα να σκέφτομαι «έξω από το κουτί». Άχρηστο; Όπως έγραψε ο Italo Calvino«…Ενώ ετοίμαζαν το κώνειο, ο Σωκράτης μάθαινε μια μελωδία στον πλαγίαυλο. «Σε τι θα σου χρησιμεύσει;» τον ρώτησαν. «Μα να μάθω αυτή τη μελωδία πριν πεθάνω».”

Hayley Joelle Ott, 27

“Δεν πιστεύω ότι οι σπουδές πρέπει να υποκινούνται από το κίνητρο της δουλειάς. Εγώ δεν είχα ιδέα τι θα έκανα, παρόλο που αυτό το ‘μετά’ πολλές φορές κρεμόταν απειλητικά πάνω από το κεφάλι μου. Πάντως, το ένα έφερε το άλλο και σύντομα ανακάλυψα το πάθος μου για την δημοσιογραφία. Σήμερα, είμαι freelance δημοσιογράφος για το ραδιόφωνο Monocle στην Αγγλία και δουλεύω στο News Desk του CBS NEWS στο γραφείο του Λονδίνου. Δυσκολεύτηκα πολύ έως ότου με πάρουν στα σοβαρά ως δημοσιογράφο.

Όταν έβλεπαν το βιογραφικό μου η απάντηση ήταν συνήθως «..καλό το πτυχίο σου, αλλά θέλουμε κάτι πιο πρακτικό». Η Πολιτική Φιλοσοφία όμως, δεύρυνε την αντίληψή μου για τον κόσμο με έναν τρόπο που κάποιο άλλο πιο “formal” πτυχίο δεν θα ήταν σε θέση να το κάνει και νομίζω ότι η ικανότητα να αντιλαμβάνομαι την πολυμορφία του Λόγου με έχει κάνει πολύ καλύτερη δημοσιογράφο και ένα πολύ πιο ταπεινό πολίτη του κόσμου. Κι ευτυχώς, -αν κι έφτασα στα πρόθυρα του αλκοολισμού- αυτές μου οι ιδιότητες στο τέλος εκτιμήθηκαν. Μπορεί να ακούγεται cheesy, αλλά είναι αλήθεια”.

Yining Su, 24

“Πριν αρχίσω τις σπουδές είχα μια ξεκάθαρη ιδέα για το τι ήθελα να κάνω. Αλλά, όταν τις τελείωσα δεν ήμουν σίγουρη για τίποτα πια. Βρισκόμουν σε φάση αναζήτησης και κάπως κατέληξα σε ενα μικρό χωριό στη Σαγκάη. Δίδασκα αγλικά σε επιχειρηματίες και εργάτες εργοστασίου και παράλληλα έγραφα –χωρίς να πληρώνομαι- σε ένα αγγλόφωνο blog.

Γνώρισα ανθρώπους που δεν ήξεραν ούτε ποιος είναι ο Kant ούτε ποιος είναι ο Hegel oύτε ποια είναι η πολιτική κατάσταση στη Συρία. Τότε, η ιδέα του να αφιερώσω τα επόμενα 4 χρόνια της ζωής μου γράφοντας μια διατριβή και άλλα τόσα σέρνοτας …τα βιβλία μου δεξιά και αριστερά σε μέτρια σχολεία, έχασε εντελώς το νόημά της.

Η μελέτη της Πολιτικής Φιλοσοφίας όμως, όξυνε το μυαλό μου και αυτό ακριβώς με οδήγησε στη Σαγκάη και τώρα στον Καναδά, όπου εργάζομαι (και πάλι χωρίς να αμοίβομαι δυστυχώς) σε ένα περιοδικό. Δεν ξέρω για πόσο καιρό θα παραμείνω απλήρωτη. Όμως, οι μισοί μου γνωστοί είναι άνεργοι κι αυτό κατά κύριο λόγο είναι άσχετο με το ότι εγώ έχω σπουδάσει ΠΦ. Σε κάθε περίπτωση προτιμώ να είμαι out-of-work political theorist παρά out of work business major”.

Michael Brøndbo, 37

“Πήρα την απόφαση να σπουδάσω Πολιτική Φιλοσοφία σχετικά μεγάλος, έχοντας ήδη εδραιωθεί στον εργασιακό χώρο ως πολιτικός συντάκτης και συντάκτης ειδήσεων σε μια νορβηγική εφημερίδα. Μετά τις σπουδές μου, επέστρεψα στην ίδια θέση. Αυτή την στιγμή εργάζομαι ως πολιτικός σχολιαστής, και γράφω think pieces και editorials για θέματα που κυμαίνονται από το κρατικό μονοπώλιο του αλκοόλ, έως τον ιδεολογικό απόηχο της τρομοκρατίας του Anders Behring Breivik. Ένα μεταπτυχιακό ενός έτους στην Πολιτική Φιλοσοφία δεν είναι αρκετό. Εκεί που μόλις έχεις αρχίσει να καταλαβαίνεις τι γίνεται, έρχεται η ώρα να φύγεις.

Παρόλαυτά, θεωρώ ότι ο τρόπος σκέψης μου όσον αφορά στην πολιτική και στην κατασκευή της γραμμής ενός επιχειρήματος έχουν αλλάξει και εμπλουτιστεί από όσα έμαθα. Νομίζω ότι είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο εργαλείο και φυσικά σε βοηθά να κατανοήσεις τις τρέχουσες πολιτικές καταστάσεις. Αν ήμουν νεότερος και δεν είχα δουλειά, θα το ξαναέκανα κι ας ήταν επίφοβο για το εργασιακό μέλλον….γιατί λοιπόν να μην σπουδάσεις και κάτι που αγαπάς, κάτι που θα σου ανοίξει το μυαλό και θα σε κάνει να προβληματιστείς, αντί να σε κάνει απλώς συμβατό με το σύστημα;”.

To πτυχίο Φιλοσοφίας γενικότερα δεν θα κάνει ολόκληρο τον εργασιακό κόσμο να τρέχει πίσω από τα μπατζάκια σου για να σε προσλάβει. Κι αν δεν σκοπεύεις να γίνεις ακαδημαϊκός, το τι θα κάνεις μετά είναι ένα ερώτημα που θα σε βαραίνει και θα σε αγχώνει για καιρό.
Πηγή