Η ασφάλεια στα ελληνικά πανεπιστήμια επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς νέα περιστατικά βίας και ανομίας εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την τήρηση και εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά στην προστασία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
Οι επιθέσεις εναντίον καθηγητών, οι εκτεταμένες φθορές στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις και η απουσία ουσιαστικών μέτρων φύλαξης αναδεικνύουν ένα διαχρονικό πρόβλημα που θέτει σε κίνδυνο τόσο την ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και τη συνολική λειτουργία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Τα πρόσφατα περιστατικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με την εισβολή κουκουλοφόρων στο γραφείο του Προέδρου του Τμήματος Μαθηματικών, καθώς και οι επανειλημμένες επιθέσεις εναντίον καθηγητών και πανεπιστημιακών υποδομών, επιβεβαιώνουν την ανεπαρκή εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων προστασίας. Η βία εντός των πανεπιστημιακών χώρων έχει πάψει να είναι μεμονωμένο φαινόμενο και τείνει να παγιωθεί, δημιουργώντας ένα κλίμα ανασφάλειας για τους διδάσκοντες, το διοικητικό προσωπικό και τους φοιτητές. Οι ίδιοι οι καθηγητές δηλώνουν ανοιχτά τον φόβο τους, καθώς βλέπουν τους εργασιακούς τους χώρους να μετατρέπονται σε πεδία επιθέσεων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις, όπως στο Τμήμα Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ, οι δράστες αφήνουν σαφή μηνύματα εκφοβισμού και απειλών.
Δείτε επίσης ΟΠΕΚΑ – Επιδόματα: Ποιοί πάνε σήμερα ταμείο
Παρά το σαφές νομοθετικό πλαίσιο που έχει θεσπιστεί, η εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων ασφαλείας στα Α.Ε.Ι. παραμένει αποσπασματική. Ο νόμος 4957/2022 ορίζει ρητά ότι τα πανεπιστήμια οφείλουν να υιοθετήσουν συστήματα ελεγχόμενης πρόσβασης, επιτήρησης και προστασίας, ενώ προβλέπεται και η ενεργοποίηση μηχανισμών φύλαξης, όπως οι Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (Ο.Π.Π.Ι.). Ωστόσο, η πραγματικότητα αποδεικνύει πως η υλοποίηση αυτών των μέτρων είτε καθυστερεί είτε δεν εφαρμόζεται καθόλου. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, λιγότερα από τα μισά πανεπιστήμια έχουν καταθέσει σχέδιο ασφάλειας και προστασίας, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, ακόμα και όταν υπάρχει σχετική πρόβλεψη, η έλλειψη χρηματοδότησης ή πολιτικής βούλησης καθιστά αδύνατη την εφαρμογή των μέτρων.
Οι επαναλαμβανόμενες καταστροφές και οι βίαιες επιθέσεις στους χώρους των πανεπιστημίων καταδεικνύουν την αδήριτη ανάγκη για αποτελεσματική και συντονισμένη δράση. Οι πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις πρέπει να αποτελούν ασφαλή περιβάλλοντα μάθησης και έρευνας και όχι χώρους όπου καθηγητές και φοιτητές νιώθουν εκτεθειμένοι σε απειλές και επιθέσεις. Το ζήτημα της ασφάλειας των Α.Ε.Ι. αφορά συνολικά την κοινωνία, καθώς συνδέεται άμεσα με την εύρυθμη λειτουργία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την ποιότητα της ακαδημαϊκής ζωής στη χώρα.
Με δεδομένα τα παραπάνω, η Βουλευτής Β’ Πειραιώς, κ. Ασημακοπούλου Σοφία – Χάιδω, απευθύνει ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, ζητώντας απαντήσεις σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ασφάλειας των πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα, τίθενται ερωτήματα για το ποια Α.Ε.Ι. έχουν συμμορφωθεί με τις σχετικές υποχρεώσεις, ποια έχουν καταθέσει και εφαρμόσει σχέδιο ασφάλειας, καθώς και τι μέτρα σκοπεύει να λάβει η Πολιτεία για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των πανεπιστημίων και η προστασία των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται σε αυτά δεν μπορεί να είναι προαιρετική, αλλά οφείλει να αποτελεί προτεραιότητα της Πολιτείας.
Αναλυτικά η ερώτηση:
Της: Ασημακοπούλου Σοφίας – Χάιδως, Βουλευτού Β΄ Πειραιά
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
ΘΕΜΑ: «Σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά στην ασφάλεια των Α.Ε.Ι.»
Κύριε Υπουργέ,
Για μια ακόμη φορά το δημόσιο Πανεπιστήμιο έγινε στόχος κουκουλοφόρων, καθώς καθηγητής του ΕΚΠΑ δέχτηκε επίθεση και απειλές για τη ζωή του. Πιο συγκεκριμένα, την Παρασκευή 14/02/2025, ομάδα κουκουλοφόρων, εισέβαλε βίαια στο γραφείο του Προέδρου του Τμήματος Μαθηματικών, του επιτεθήκαν λεκτικά, κατέστρεψαν εξοπλισμό του γραφείου (υπολογιστές, οθόνες, εκτυπωτές) και πανεπιστημιακά εγγραφα, πετάξαν αυγά στον ίδιο και μπογιές στο χώρο και φεύγοντας τον απείλησαν λέγοντας: «εάν ξανακάνεις οτιδήποτε θα σε σκοτώσουμε». Ένα μήνα πριν (21/1/2025) από αυτό το περιστατικό, είχε δεχτεί επίθεση, η Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ. Οι δράστες προξένησαν υλικές ζημιές στον 5ο όροφο του κτιρίου της Φιλοσοφικής, έγραψαν στον τοίχο υβριστικά συνθήματα εναντίον της, μουτζούρωσαν με μαύρη μπογιά το όνομά της, ζωγράφισαν ένα κόκκινο τρίγωνο στην πόρτα της και πέταξαν φυλλάδια. Δυστυχώς δεν ήταν η πρώτη φορά που γινόταν αυτό. Η ίδια, μετά το τελευταίο περιστατικό σε δήλωσή της, φέρεται να είπε: «Είναι αγριευτικό, είναι ο χώρος της εργασίας μου. Πόσο άσχημο είναι να αισθάνεσαι ανασφαλής στον χώρο της εργασίας σου;» και διερωτήθηκε: «Τι θα έκαναν αν ήμουν εκεί; Θα με χτυπούσαν;».
Σύμφωνα με το άρθρο 225 – «Σχέδιο ασφάλειας και προστασίας» του ν. 4957/2022 (αντικατέστησε το άρθρο 12 του ν. 4777/2021 που καταργήθηκε με το Άρθρο 485 του 4957/2022) τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) πρέπει να εφαρμόζουν τεχνικά ή άλλα αναγκαία μέτρα για την τήρηση της τάξης και της ασφάλειας ανάλογα με τη
συχνότητα εμφάνισης παραβατικών συμπεριφορών και τη διαβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας και προστασίας του, να τοποθετεί ηλεκτρονικά και λοιπά συστήματα ασφάλειας που καλύπτουν μέρος ή το σύνολο των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων του. Ως τέτοια συστήματα λογίζονται ιδίως: α) μέσα επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή εικόνας και ήχου σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του Α.Ε.Ι., β) ηλεκτρονικά μηχανήματα ανίχνευσης απαγορευμένων αντικειμένων και ουσιών στις εισόδους εξωτερικών ή εσωτερικών χώρων των Α.Ε.Ι., γ) μέσα ειδοποίησης άμεσου κινδύνου με φωτεινή ένδειξη και ηχητικά, όπως συναγερμός και δ) αισθητήρες ανίχνευσης κίνησης και αποσυναρμολόγησης. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με την παράγραφο 9 του άρθρου 225 του ν. 4957/2022: «Σε κάθε Α.Ε.Ι. εφαρμόζεται υποχρεωτικά σύστημα ελεγχόμενης πρόσβασης για την τήρηση της τάξης και της ασφάλειας εντός των χώρων τους, καθώς και για την προστασία της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας του διδακτικού, διοικητικού και λοιπού προσωπικού, των φοιτητών και τρίτων φυσικών προσώπων επισκεπτών και της ακίνητης και κινητής περιουσίας των Α.Ε.Ι., καθώς και για την εν γένει εύρυθμη και ομαλή λειτουργία του Α.Ε.Ι. και την απρόσκοπτη διεξαγωγή του διδακτικού, ερευνητικού και διοικητικού έργου.».
Σύμφωνα επίσης με την παράγραφο 4 του άρθρου 225 του ν. 4957/2022: «Με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Ασφάλειας και Προστασίας του άρθρου 219, εγκρίνεται σχέδιο ασφάλειας και προστασίας του Α.Ε.Ι., στο οποίο περιλαμβάνονται όλα τα τεχνικά και άλλα αναγκαία μέτρα ασφάλειας του Α.Ε.Ι. για την ενίσχυση του επιπέδου ασφάλειας και προστασίας, το χρονοδιάγραμμα και οι χώροι εφαρμογής. Το σχέδιο ασφάλειας και προστασίας επικαιροποιείται σύμφωνα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε Α.Ε.Ι. Η απόφαση κοινοποιείται στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, τηρείται στο αρχείο του Α.Ε.Ι. υπό την ευθύνη του Πρύτανη και εξαιρείται της υποχρέωσης δημοσίευσής της στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ»». Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα ούτε τα μισά Α.Ε.Ι. της χώρας δεν έχουν καταθέσει σχέδιο ασφάλειας και προστασίας. Σε κάποια άλλα αν και έχει κατατεθεί δεν εφαρμόζεται λόγω υψηλού κόστους (π.χ. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) ή για κάποιους άλλους λόγους (όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα στο Ο.Π.Α.) Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 18 του ν. 4777/2021 καθώς και με το άρθρο 3 του Π.Δ. 53/2022 η στελέχωση και λειτουργία των Κέντρων Λήψης Σημάτων και Εικόνων γίνεται από τις Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (Ο.Π.Π.Ι.) σε συνεργασία με το προσωπικό των Α.Ε.Ι. . Όμως, όπως διαπιστώθηκε (απάντηση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη σε Ερώτησή μας – με αριθμό πρωτοκόλλου 265/27.07.2023 – η οποία απευθυνόταν και στο ΥΠΑΙΘΑ το οποίο δεν απάντησε), σε κανένα Α.Ε.Ι. δεν έχει διατεθεί Ο.Π.Π.Ι. (όπως προβλέπεται από το άρθρο 2 του Π.Δ. 53/2022).
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω και επειδή τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει πολλά περιστατικά βίας και ανομίας (10/10/2024 ΑΠΘ: Φοιτητές εγκλώβισαν τον πρύτανη, 14/11/2024 Ο.Π.Α., 10.11.2024 ΕΜΠ: Μεγάλες καταστροφές στο Κτίριο Διοίκησης …),
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1.Ποια Α.Ε.Ι. έχουν καταθέσει σχέδιο ασφάλειας και προστασίας;
2.Ποιων Α.Ε.Ι. το σχέδιο ασφάλειας και προστασίας έχει εγκριθεί από το Κέντρο Μελετών Ασφαλείας (ΚΕΜΕΑ) του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη;
3.Σε ποια Α.Ε.Ι. έχει εφαρμοστεί σχέδιο ασφάλειας και προστασίας;
4.Ποιοι θα στελεχώσουν τα Κέντρα Λήψης Σημάτων και Εικόνων που προβλέπονται στο σχέδιο ασφάλειας και προστασίας των Α.Ε.Ι., δεδομένου ότι δεν έχουν διατεθεί Ο.Π.Π.Ι. σε αυτά;
5.Μπορεί η πολιτεία να εγγυηθεί ότι οι υποδομές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς;
Η ερωτώσα Βουλευτής
ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ – ΧΑΪΔΩ
Δείτε επίσης Φορολογικές δηλώσεις: Αλλαγές στο Ε1
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
