Κύριε υπουργέ πες αλεύρι, μία πρόταση σε γυρεύει (Μέρος 3ο)

Εισαγωγή σε Α.Ε.Ι.-Τ.Ε.Ι. – Μεταγραφές – Εκδρομές

Του Γιώργου Βαρδακώστα

3ο «επεισόδιο» των προτάσεων για τον Εθνικό και Κοινωνικό διάλογο για την Παιδεία. Εννοείται ότι, ακόμα δεν έχει ανέβει από τον Διαχειριστή της σελίδας η πλήρης πρόταση, αλλά δε βαριέσαι.

6) Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση

Είναι γεγονός ότι, η πλειοψηφία των μαθητών, που τελειώνουν το Λύκειο επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Και όσο η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά, οποιαδήποτε σκέψη για ελεύθερη εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να αποκλειστεί.

Όσοι διδάσκουν σε ενιαία Λύκεια, θα ομολογήσουν ότι, μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, ενόψει της κατάργησης της τράπεζας θεμάτων, καταργήθηκε στην πράξη το ενδιαφέρον των μαθητών (της Α και Β Λυκείου) για κάθε μάθημα. Η πιο εύκολη προαγωγή και η αποσύνδεση της βαθμολογίας του Λυκείου από την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, μετέτρεψε (δυστυχώς) τις αίθουσες διδασκαλίας σε καφενεία.

Ακόμη χειρότερη έγινε η κατάσταση με το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς. Για πολλά χρόνια οι εκπαιδευτικοί, που δίδασκαν στη Γ΄ Λυκείου μαθήματα, που δεν εξετάζονταν πανελλαδικά, διαμαρτύρονταν για την έλλειψη ενδιαφέροντος από τους μαθητές. Δεν ήταν λίγες μάλιστα οι φορές, που δημιουργούνταν προστριβές ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές, κυρίως αν τολμούσε ο καθηγητής να διακόψει το «διάβασμα» ή την «ξεκούραση» του μαθητή εν ώρα μαθήματος ή αν έβαζε κατά λάθος χαμηλό βαθμό στο τετράμηνο. Αυτή ήταν μέχρι πέρυσι η «κατάρα» των μαθημάτων γενικής παιδείας στη Γ΄ Λυκείου.

Δυστυχώς, το νέο σύστημα οδήγησε τους μαθητές, να επιλέγουν ορισμένα μόνο από τα μαθήματα, που διδάσκονται, για να εξεταστούν σε πανελλαδικό επίπεδο. Έτσι παρά το ότι διδάσκονται και τα υπόλοιπα μαθήματα, αδιαφορούν γι’ αυτά, γεγονός, που έχει μετατρέψει τη διδασκαλία όλων σχεδόν των μαθημάτων της Γ Λυκείου σε Γολγοθά. Η «κατάρα» εξαπλώνεται και αφορά πλέον το σύνολο των μαθημάτων της Γ΄ Λυκείου.

Μία λύση θα μπορούσε να είναι η υιοθέτηση ενός μικτού συστήματος για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που να επιτρέπει σε έναν μαθητή, που αριστεύει στις γραπτές πανελλαδικές εξετάσεις, να εισαχθεί σε οποιαδήποτε σχολή αυτός επιθυμεί. Ωστόσο όμως η προσπάθεια, που καταβάλλει ένας, μαθητής στα τρία χρόνια του Λυκείου (τουλάχιστον), θα πρέπει με κάποιο τρόπο να αμείβεται. Επομένως η επίδοση ενός μαθητή στα τρία χρόνια του Λυκείου (σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα), θα έπρεπε να του προσδίδει ένα επιπλέον μπόνους, που να προστίθεται στα μόρια, που συγκεντρώνει από τη βαθμολογία του στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Έτσι θα αναβαθμιστεί ο ρόλος του απαξιωμένου εκπαιδευτικού του δημόσιου σχολείου και θα αναθερμανθεί το ενδιαφέρον των μαθητών για όλα τα διδασκόμενα μαθήματα.

7) Μεταγραφές

Ειλικρινά υπουργέ μου εύχομαι να διαβάζεις αυτό το κείμενο και να κατάφερες να φτάσεις μέχρι εδώ. Δεν έχω πρόταση για τις μεταγραφές. Ωστόσο, θα πρέπει να σου πω το παράπονό μου. Ως φοιτητής, παιδί εκπαιδευτικών χωρίς κανένα άλλο επιπλέον εισόδημα και με δύο αδέρφια επίσης φοιτητές, θεωρούμασταν υψηλού εισοδήματος και δε δικαιούμασταν ούτε στέγαση στις φοιτητικές εστίες, ούτε σίτιση. Αντίθετα οι συμμαθητές μου, παιδιά αγροτών με «μηδενικό» εισόδημα, κυκλοφορούσαν με BMW, νοίκιαζαν σε άλλους τα δωμάτιά τους στις φοιτητικές εστίες και οι ίδιοι ζούσαν πολυτελώς σε άλλα διαμερίσματα. Ευτυχώς, ενώ δικαιούνταν και σίτιση, δεν πλησίαζαν τη φοιτητική λέσχη και έτσι περίσσευε φαγητό για μας τους «πλούσιους».

Σήμερα ως γονιός τριών παιδιών φοιτητών με εισόδημα 25.000 € υποχρεούμαι να σπουδάσω τα τρία μου παιδιά σε τρεις διαφορετικές πόλεις, την ίδια στιγμή, που ο αλλοδαποί συμφοιτητές τους με επίσης «μηδενικά» εισοδήματα και αφού έχουν στείλει τις οικονομίες τους στις πατρίδες τους, μεταγράφονται σε όποια πόλη θέλουν και δικαιούνται στέγαση στις φοιτητικές εστίες και σίτιση με τα λεφτά, που πληρώνω εγώ ως φορολογούμενος πολίτης.

Δε σου είπα και το πιο αστείο. Τα τετραγωνικά των σπιτιών, που νοικιάζουν τα παιδιά μου προστίθεται στα τετραγωνικά της κύριας κατοικίας μας και αυξάνουν το (ανύπαρκτο) τεκμαρτό εισόδημα μου, με αποτέλεσμα να διπλασιάζεται ο φόρος, που πρέπει να πληρώσω.

8) Εκδρομές

α) Περίπατοι – Εκκλησιασμός

Κάθε σχολική μονάδα «δικαιούται» 5 περιπάτους κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Τα τελευταία χρόνια στα περισσότερα σχολεία της χώρας αυτοί οι «περίπατοι» πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του σχολείου!! Όπως μπορεί να καταλάβει ο οποιοσδήποτε, δεν πρόκειται προφανώς για «περιπάτους» ή «εκδρομές», αλλά για απλό χάσιμο μαθήματος, χωρίς το παραμικρό όφελος για κανέναν. Αντίθετα δημιουργούνται πάρα πολλά προβλήματα.

Στα συστεγαζόμενα σχολεία οι μαθητές του σχολείου, που βρίσκεται σε «εκδρομή» παρενοχλούν, κάνοντας φασαρία, μαθητές και διδάσκοντες του άλλου ή των άλλων σχολείων.

Πολλοί μαθητές εγκαταλείπουν το χώρο του σχολείου, καβαλούν μηχανές ή ποδήλατα ή κινούνται πεζοί διασχίζοντας δρόμους ταχείας κυκλοφορίας με ό,τι κινδύνους συνεπάγεται αυτό για τη σωματική τους ακεραιότητα, αλλά δημιουργούν και προβλήματα στους εφημερεύοντες καθηγητές, που αδυνατούν πραγματικά να ελέγξουν την κατάσταση.

Αν και τα σχολεία υποτίθεται ότι, προγραμματίζουν τις εκδρομές, εντούτοις συχνά οι μαθητές ζητούν επανειλημμένα εκδρομή από το διευθυντή, ο οποίος πολλές φορές αρνείται να φέρει το θέμα στο σύλλογο διδασκόντων. Το γεγονός αυτό εκνευρίζει τους μαθητές, αλλά και τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι θεωρούν ότι, έτσι υποβαθμίζεται ο ρόλος του συλλόγου διδασκόντων. Όλες αυτές οι προστριβές χαλάνε το καλό κλίμα του σχολείου.

Συχνά οι περίπατοι αυτοί πραγματοποιούνται τις ίδιες μέρες της εβδομάδας, με αποτέλεσμα να χάνονται συνεχώς τα ίδια μαθήματα, δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα ειδικά στα μονόωρα μαθήματα.

Αν διατηρηθεί ο θεσμός των «περιπάτων», τότε θα πρέπει να πρόκειται για πραγματικούς προγραμματισμένους από την αρχή της σχολικής χρονιάς περιπάτους, όπου εκπαιδευτικοί και μαθητές θα απομακρύνονται από τη σχολική μονάδα, θα περπατούν και θα έρχονται σε επαφή με τη φύση. Εναλλακτικά θα μπορούν να γίνονται εκπαιδευτικές δραστηριότητες, όπως π.χ. (δωρεάν) παρακολούθηση θεατρικής παράστασης ή κινηματογραφικής ταινίας με εκπαιδευτικό περιεχόμενο, με την προϋπόθεση ότι, μπορεί να εξασφαλιστεί η ασφαλής και δωρεάν μετακίνηση.

Τέλος ο εκκλησιασμός του σχολείου, συνήθως παραμονές Χριστουγέννων και Πάσχα, δημιουργεί απίστευτα προβλήματα κυρίως κατά τη μετακίνηση των μαθητών από και προς την εκκλησία. Το «κρυφτούλι» με τους καθηγητές να κυνηγούν τους μαθητές στα στενά γύρω από το σχολείο ή την εκκλησία ή να τους ψάχνουν σε καφετέριες και μπουγατσατζίδικα γελοιοποιεί το θεσμό και δημιουργεί ερωτηματικά για τη συνέχισή του.

β) Πολυήμερες Εκδρομές

Παρατηρείται το φαινόμενο, εν μέσω μάλιστα και της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, ο αριθμός των πολυήμερων σχολικών εκδρομών, που πραγματοποιούνται σε Ελλάδα και Εξωτερικό, συνήθως στα πλαίσια της συμμετοχής των μαθητών σε κάποιο πρόγραμμα, να έχει αυξηθεί σημαντικά. Σε αυτό συνέβαλλε και το άγχος των εκπαιδευτικών, το προηγούμενο διάστημα, για την αξιολόγηση. Να θυμίσω ότι, η διοργάνωση εκδρομών στα πλαίσια προγραμμάτων, με το προηγούμενο (απαράδεκτο) πλαίσιο αξιολόγησης μοριοδοτούταν θετικά.

Το γεγονός αυτό έχει τις ακόλουθες συνέπειες:

1) Απώλεια διδακτικών ωρών:

α) Χάνεται μία τουλάχιστον μέρα μαθημάτων (συνήθως η Παρασκευή). Οι μαθητές, που δε συμμετέχουν (πολλές φορές για οικονομικούς λόγους), απασχολούνται στο σχολείο, χωρίς όμως να ωφελούνται από την εκπαιδευτική διαδικασία, αφού από τα τμήματα απουσιάζει σημαντικός αριθμός μαθητών. Έτσι οι εκπαιδευτικοί, ούτε στην ύλη μπορούν να προχωρήσουν, αλλά ούτε και σε διαδικασίες, που έχουν να κάνουν με την αξιολόγηση των μαθητών (προφορική εξέταση, τεστ, διαγώνισμα κ.λ.π.).

β) Πολλές φορές μάλιστα γίνονται συμπτύξεις τμημάτων, με αποτέλεσμα οι μαθητές να μη γνωρίζουν ούτε τι μάθημα θα παρακολουθήσουν, ούτε ποιος καθηγητής θα μπει για να διδάξει. Αισθάνονται έτσι ότι κατά κάποιο τρόπο τιμωρούνται, που δε συμμετέχουν στην εκδρομή, γεγονός, που οδηγεί ορισμένους από αυτούς, να μην πηγαίνουν στο σχολείο τις μέρες αυτές, αλλά να περιφέρονται από δω και από κει, συχνά εν αγνοία των κηδεμόνων τους.

γ) Οι μαθητές, επιστρέφουν από την εκδρομή την Κυριακή το βράδυ εξουθενωμένοι, άυπνοι ή άρρωστοι, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να αδυνατούν τη Δευτέρα ή και τις επόμενες μέρες να επιστρέψουν στα σχολεία. Έτσι και πάλι από τα τμήματα απουσιάζει σημαντικός αριθμός μαθητών, δημιουργώντας εμπόδια στην εκπαιδευτική διαδικασία και το έργο των εκπαιδευτικών.

δ) Επειδή οι συγκεκριμένες εκδρομές δεν πραγματοποιούνται ταυτόχρονα στις ίδιες ημερομηνίες για όλα τα προγράμματα, τα παραπάνω φαινόμενα, ενώ θα μπορούσαν να περιοριστούν ακόμα και στην απώλεια μιας μόνο ημέρας, αντίθετα επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της χρονιάς και οδηγούν στην απώλεια πολλών διδακτικών ωρών.

ε) Σε πολλές περιπτώσεις οι συνοδοί καθηγητές είναι πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι συνάδελφοί τους, που αναγκάζονται να αναπληρώσουν τις ώρες τους, αλλά και να χάνονται πολύτιμες διδακτικές ώρες από τμήματα άλλων τάξεων, που δεν έχουν καμία σχέση με τη συγκεκριμένη κάθε φορά εκδρομή.

2) Οικονομική επιβάρυνση:

α) Είναι γεγονός, πως στην ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική περίοδο, που διανύουμε η επιβάρυνση της ελληνικής οικογένειας με το κόστος τέτοιων εκδρομών, θα έπρεπε να αποφεύγεται. Η συμμετοχή ενός μαθητή σε μία εκδρομή ξεκινά από 60 € και φτάνει στα 400 €. Λαμβάνοντας υπόψη και το ποσό, που θα πρέπει να έχει ένας μαθητής μαζί του κατά τη διάρκεια της εκδρομής, το συνολικό κόστος φτάνει στα 150 € έως 800 €. Αν μάλιστα ο μαθητής θέλει να συμμετέχει σε περισσότερες από μία εκδρομές ή αν η οικογένεια έχει περισσότερα από 1 παιδιά, η οικονομική επιβάρυνση γίνεται πάρα πολύ μεγάλη.

β) Υπάρχει πολύ μεγάλη ψυχολογική πίεση στους γονείς, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν οικονομικά στο κόστος μιας εκδρομής. Καλούνται να καλύψουν το κόστος αυτό, αφαιρώντας το από κάποια άλλη υποχρέωση ή αλλιώς να αρνηθούν στο παιδί τη συμμετοχή του στην εκδρομή, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει ψυχολογικά προβλήματα. Έτσι είναι σύνηθες, να δημιουργούνται εντάσεις και προστριβές στις οικογένειες, οι οποίες είναι ούτως ή άλλως επιβαρυμένες με ένα σωρό προβλήματα.

γ) Πολλοί γονείς διαμαρτύρονται και καταλογίζουν ευθύνες στο σχολείο ή τους καθηγητές, θεωρώντας ότι αυτές οι εκδρομές γίνονται πιο πολύ για να χάνονται μαθήματα και για να πηγαίνουν τζάμπα εκδρομές οι συνοδοί. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα καταγγέλλουν ότι, ασκείται ψυχολογική πίεση από ορισμένους καθηγητές, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή σε μία εκδρομή. Όλα αυτά δημιουργούν σε πολλές περιπτώσεις προβλήματα στις συνεργασία των γονέων με το σχολείο.

3) Προβλήματα για τους συνοδούς καθηγητές:

Ξέρουμε ότι, στις εκδρομές επικρατεί γενικά ένα κλίμα χαλαρότητας. Ο έλεγχος όλων των μαθητών είναι πρακτικά αδύνατος ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας ή στο διάστημα, που αφήνονται ελεύθεροι να κινηθούν μόνοι σε μια ξένη, άγνωστη πόλη. Είναι πιθανό και συμβαίνει συχνά, μαθητές να κάνουν κατανάλωση αλκοόλ, να προβαίνουν σε βανδαλισμούς, να προκαλούν ατυχήματα στον εαυτό τους ή τους συμμαθητές τους. Είναι προφανές, ότι όλα τα παραπάνω πρέπει πάση θυσία να αποφεύγονται. Πέρα από αυτό όμως, αν κάτι από αυτά συμβεί, είναι πιθανό να δημιουργήσει πρόβλημα στους συνοδούς καθηγητές, που με βάση και το νέο πειθαρχικό, μπορεί να τους οδηγήσει σε διαθεσιμότητα, αργία ή ακόμα και απόλυση.

4) Οικονομική εκμετάλλευση

Σε μεγάλο βαθμό οι μαθητές και οι οικογένειές τους γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τουριστικά πρακτορεία. Δεν είναι λίγες οι φορές, που η ίδια ακριβώς εκδρομή στο ίδιο μέρος, στο ίδιο ξενοδοχείο, την ίδια χρονική περίοδο και με τις ίδιες παροχές έχει μεγάλη διαφορά στην τιμή από πρακτορείο σε πρακτορείο. Συχνά επίσης τα πρακτορεία συνεννοούνται μεταξύ τους (cartel) και εμφανίζουν παρόμοιες (υψηλές) προσφορές. Αν και οι διαδικασίες, με τις οποίες γίνεται η ανάθεση μιας εκδρομής σε συγκεκριμένο πρακτορείο, είναι ιδιαίτερα αυστηρές, εντούτοις σε κάποιες περιπτώσεις δεν τηρούνται, προκειμένου να ευνοηθεί κάποιο πρακτορείο. Άλλοτε πάλι, καθοδηγούνται οι μαθητές, ώστε να απορρίψουν μία προσφορά, αν και φθηνότερη, με σκοπό και πάλι να ευνοηθεί κάποιο πρακτορείο. Είναι επίσης σύνηθες, οι οδηγοί ή οι ξεναγοί να κατευθύνουν μαθητές και εκπαιδευτικούς (με το αζημίωτο βέβαια) σε συγκεκριμένα κέντρα διασκέδασης κατά τη διάρκεια της εκδρομής.

Τέλος παρατηρείται ότι, πολλοί Διευθυντές σχολείων ακόμα και Διευθυντές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στις πολυήμερες εκδρομές, ειδικά στο εξωτερικό. Για την ακρίβεια δεν αφήνουν εκδρομή για εκδρομή. Έτσι, αντί να είναι παρόντες στα σχολεία τους ή στις θέσεις ευθύνης, που τους εμπιστεύθηκε η πολιτεία, απουσιάζουν συνεχώς συμμετέχοντας σε τέτοιου είδους εκδρομές.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, σε μια περίοδο, που ο κλάδος των εκπαιδευτικών συνεχίζει να βάλλεται από παντού, θα πρέπει να ληφθούν μία σειρά από μέτρα:

  1. 1. Ο αριθμός των πολυήμερων εκδρομών θα πρέπει να περιοριστεί δραστικά στον απολύτως απαραίτητο. Οι εκδρομές θα πρέπει να πραγματοποιούνται, μόνο εφόσον υπάρχει μεγάλη επιθυμία και ενδιαφέρον από τους μαθητές, οι οποίοι θα πρέπει να συμμετέχουν και στην κατάρτιση του προγράμματος της εκδρομής.
  2. 2. Θα πρέπει να αποφεύγεται οποιαδήποτε πίεση από τους εκπαιδευτικούς προς τους μαθητές, προκειμένου οι τελευταίοι να συμμετάσχουν σε κάποια εκδρομή.
  3. 3. Όταν σε ένα σχολείο, πρόκειται να πραγματοποιηθούν περισσότερες από μία πολυήμερες εκδρομές, θα πρέπει να γίνεται ό,τι είναι δυνατόν, ώστε αυτές να πραγματοποιούνται στις ίδιες ημερομηνίες, προκειμένου να ελαχιστοποιείται η απώλεια διδακτικών ωρών.
  4. 4. Οι μαθητές, που δε συμμετέχουν στις εκδρομές αυτές δεν θα πρέπει να «τιμωρούνται» με το να εξαναγκάζονται να παρακολουθούν μαθήματα «παρωδία». Αντίθετα θα πρέπει να προβλέπεται γι’ αυτούς κάποια εκπαιδευτική δραστηριότητα, όπως επίσκεψη σε κάποιο μουσείο, παρακολούθηση θεατρικής παράστασης ή ταινίας, αθλητικές δραστηριότητες, κ.λ.π. ώστε να μην αισθάνονται άσχημα, αλλά αντίθετα να αποκομίζουν κάποιο όφελος.
  5. 5. Θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα μέτρα και να γίνονται όλοι οι έλεγχοι, ώστε να πληρούνται όλοι οι κανόνες ασφαλείας, τόσο από τα πρακτορεία, που αναλαμβάνουν την πραγματοποίηση της εκδρομής, όσο και από τα συνεργαζόμενα ξενοδοχεία.
  6. 6. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφεύγεται η συμμετοχή ενός εκπαιδευτικού σε περισσότερες από μία εκδρομές ανά έτος, εκτός και αν δεν υπάρχουν άλλοι συνοδοί.
  7. 7. Οι καθηγητές, που δε συνοδεύουν παρευρίσκονται κανονικά στο σχολείο τους, αλλά δεν αναπληρώνουν τις ώρες των συναδέλφων τους, που απουσιάζουν στην εκδρομή.
  8. 8. Θα πρέπει να αλλάξει οπωσδήποτε το καθεστώς της ευθύνης των συνοδών. Σε καμία περίπτωση οι συνοδοί δεν ευθύνονται, αν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της εκδρομής καταναλώνουν αλκοόλ, καπνίζουν ή κάνουν χρήση απαγορευμένων ουσιών. Επίσης δεν ευθύνονται αν οι μαθητές παραβιάζουν νόμους, προχωρούν σε βανδαλισμούς, τσακώνονται, φέρουν μαζί τους μαχαίρια ή άλλου είδους οπλισμό. Η ευθύνη για όλα αυτά θα πρέπει να βαρύνει εξ ολοκλήρου τους κηδεμόνες, οι οποίοι θα πρέπει πριν την εκδρομή να δηλώνουν εγγράφως ότι, τα παιδιά τους θα συμμορφώνονται απόλυτα και χωρίς αντιρρήσεις με τους εκάστοτε κανόνες και τις υποδείξεις των συνοδών και ότι, είναι ικανά να κυκλοφορήσουν με ασφάλεια μόνα τους σε μια ξένη πόλη.
  9. 9. Η πολιτεία θα πρέπει να πιέσει πρακτορεία και ξενοδόχους, ώστε να κατεβάσουν τις τιμές, όταν πρόκειται για σχολεία, υπό την «απειλή» της ολικής απαγόρευσης των εκδρομών.
  10. 10. Τέλος θα πρέπει να κόβονται κανονικά αποδείξεις στο όνομα κάθε μαθητή από τα πρακτορεία, όπως προβλέπεται.

Συντάκτης: Βαρδακώστας Γιώργος Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κλάδος ΠΕ04 Φυσικός Msc Μεταπτυχιακή εξειδίκευση καθηγητών φυσικών επιστημών

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αυξήσεις μισθών: Πώς θα ενισχυθεί το εισόδημα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα