Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών: Μαθήματα σε πρόσφυγες και μετανάστες

Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών: Μαθήματα σε πρόσφυγες και μετανάστες

Το ρατσιστικό μίσος που χύνεται τον τελευταίο καιρό σε γειτονιές του κέντρου από ακροδεξιές συμμορίες δεν έχει φτάσει μέχρι τον Κολωνό. Εκεί, τα τελευταία 8 χρόνια, λειτουργεί το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, ένα σχολείο διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Μαθητές από κάθε γωνιά του κόσμου, από την Αφρική και την Ασία έως τις χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ, συνυπάρχουν αρμονικά, έχοντας έναν κοινό σκοπό. Να μάθουν την ελληνική γλώσσα ώστε να ενταχθούν στην τοπική κοινωνία. «Είμαστε ένα αντιρατσιστικό σχολείο που δεν γνωρίζει νόμιμους και παράνομους μετανάστες. Σε αντίθεση με την κυβέρνηση, για εμάς δεν υπάρχει λαθραίος άνθρωπος», ξεκαθαρίζουν οι εμπνευστές του εγχειρήματος.

Ένα ξεχωριστό σχολείο

Το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών πήρε σάρκα και οστά το 2004, έπειτα από πρωτοβουλία της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς (ΔΕΑ) «που ξεπήδησε από τις ανάγκες των μεταναστών που συναντούσαμε στον δρόμο. Άνθρωποι που ήθελαν να μάθουν την ελληνική γλώσσα αλλά δεν είχαν τη δυνατότητα να κάνουν κάπου μάθημα. Είμαστε εδώ για αυτούς ανθρώπους», εξηγεί στην «Α» η Σεβαστή Παπαμιχαήλ, εθελόντρια του ΚΣΜ και μία εκ των πρωτεργατών της πρωτοβουλίας. Από τότε έχουν περάσει την πόρτα του σχολείου περίπου 5.000 μαθητές και μερικές εκατοντάδες δάσκαλοι.

Το σχολείο λειτουργεί μέσα από πέντε επίπεδα, με το πρώτο να απευθύνεται αποκλειστικά σε αρχάριους και το τελευταίο σε προχωρημένους.

Οι εθελοντές είναι εκπαιδευτικοί, φοιτητές παιδαγωγικών σχολών, γιατροί, δικηγόροι κ.ά., με την κάθε χρονιά να χωρίζεται σε δύο κύκλους σπουδών. Ο πρώτος διαρκεί από τον Οκτώβριο ως τον Φεβρουάριο και ο δεύτερος από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Εκτός όμως από τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, το σχολείο παρέχει νομική υποστήριξη για τους μετανάστες, ενώ την ίδια ώρα διοργανώνει και κινηματογραφικές προβολές, αποδεικνύοντας έτσι ότι το ΚΣΜ είναι κάτι παραπάνω από ένα σχολείο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Κυριακάτικο Σχολείο στηρίζεται αποκλειστικά στην οικονομική ενίσχυση του κόσμου που θέλει να συμβάλει, χωρίς κρατικές επιχορηγήσεις.

Η κρίση διώχνει τους μετανάστες

«Φέτος είναι μία πολύ δύσκολη χρονιά. Με όλα αυτά που έχουν συμβεί, υπάρχει φόβος στους μαθητές, το βλέπεις στα μάτια τους. Άλλωστε φέτος για πρώτη φορά λάβαμε μέτρα ασφαλείας. Μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε ούτε κουδούνι, η πόρτα ήταν ορθάνοιχτη. Πλέον έχει εγκατασταθεί θυροτηλεόραση, ενώ στο απογευματινό τμήμα υπάρχει και ομάδα περιφρούρησης», τονίζει η Σεβαστή Παπαμιχαήλ.

Παράλληλα υπογραμμίζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες στη χώρα μας. «Είναι άνθρωποι ταλαιπωρημένοι που δεν μπορούν να φύγουν από την Ελλάδα, ουσιαστικά είναι αποκλεισμένοι. Ζουν για χρόνια μες στην ανεργία, σε συνθήκες εξαθλίωσης και κατάθλιψης, συνεπώς έχουν χάσει πια την όρεξη να μάθουν τη γλώσσα. Σε αντίθεση με παλαιότερα, που βλέπαμε ότι η γλώσσα ήταν εργαλείο της κοινωνικοποίησής τους. Έρχονταν πολλά παιδιά για ώρες ολόκληρες, χωρίς να κάνουν μάθημα, μόνο και μόνο για να συναναστραφούν με τον κόσμο. Ένιωθαν ότι συμμετείχαν, ότι ανήκαν κάπου».

Αυτό αποτυπώνεται και από τις εγγραφές, οι οποίες πέρυσι ξεπερνούσαν τις 200 σε αντίθεση με φέτος που είναι γύρω στις 50. Όπως μάλιστα επισημαίνει η Σ. Παπαμιχαήλ, πριν από τρία χρόνια, σε εποχές προ κρίσης, οι μαθητές ήταν περίπου 400 και, εκτός από το Κυριακάτικο Σχολείο, μαθήματα γίνονταν και στο γειτονικό ΕΠΑΛ. Πλέον στην Ελλάδα παραμένουν οι λιγότερο τυχεροί μετανάστες, αυτοί που δεν έχουν τη δυνατότητα να φύγουν.

Στον αντίποδα, ο αριθμός και το ενδιαφέρον των εθελοντών έχει γνωρίσει σημαντική αύξηση. Σχεδόν 20 άτομα βρίσκονται στη λίστα αναμονής, καθώς δεν υπάρχουν τάξεις για να να κάνουν μάθημα, όπως σημειώνει η Σεβαστή Παπαμιχαήλ.

Την εμπειρία τους από την παραμονή στο ΚΣΜ μεταφέρουν στην «Α» μαθητές και εθελοντές.

“Ούτε καλημέρα δεν μπορούσα να πω”

«Βρίσκομαι στο Κυριακάτικο Σχολείο τα τελευταία δύο χρόνια. Τα παιδιά εδώ με έχουν βοηθήσει απίστευτα. Την πρώτη μέρα που είχα έρθει ούτε καλημέρα δεν μπορούσα να πω, δεν ήξερα τίποτα. Είναι τεράστια η βοήθειά τους, δεν σταματούν να μας βοηθάνε, δεν κουράζονται ποτέ», αναφέρει ο Κασίμ, γεμάτος ενθουσιασμό. «Όλα τα παιδιά εδώ πέρα είμαστε μια παρέα, συνεργαζόμαστε άψογα», προσθέτει λίγο πριν επιστρέψει στην τάξη για το μάθημα. Στα διαλείμματα, οι πιο εξοικειωμένοι με την ελληνική γλώσσα δίνουν τα φώτα τους σε αυτούς που έχουν αδυναμίες. «Είμαστε όλοι μαζί, δεν υπάρχουν σύνορα και διαχωρισμοί», λένε με μία φωνή.

“Μας αγαπάνε όπως είμαστε”

Πιο νέος στην παρέα είναι ο Γκρεμ Καράτσιο από την Αλβανία, ο οποίος παρακολουθεί μαθήματα τους τελευταίους δύο μήνες. «Ήρθα στο ΚΣΜ επειδή έχω ανάγκη τα γράμματα, δεν τα γνωρίζω. Οι εθελοντές είναι όλοι τους πολύ καλοί άνθρωποι, εξοικειωμένοι. Μπορώ να πω ότι όλα λειτουργούν άψογα. Γνωρίζεις διαφορετικό κόσμο από αυτόν που βλέπεις κάθε μέρα στον δρόμο. Εδώ είναι το μοναδικό μέρος που δεν είναι ρατσιστές, που μας αγαπάνε όπως είμαστε. Ακόμα και να μην έχουμε χαρτιά, μας υποστηρίζουν».

Ο ίδιος περιγράφει και τη γραφειοκρατία που έχει συναντήσει στην προσπάθειά του να εγγραφεί σε κάποιο δημόσιο σχολείο. «Παρά το γεγονός ότι έχω ελληνική ιθαγένεια, δεν μπορούσα να γραφτώ στην πρώτη δημοτικού που ήθελα. Σου βρίσκουν διάφορες δικαιολογίες, τουλάχιστον χαζές. Πήγα στην πρώτη δημοτικού και μου έλεγαν ότι είσαι 26 χρόνων, δεν έχεις θέση εδώ. Όταν πάλι προσπάθησα να γραφτώ σε νυκτερινό σχολείο, μου είπαν ότι χρειάζεται άδεια εργοδότη. Δουλεύω ως ντελιβεράς, τι άδεια μπορεί να πάρω; Εδώ έχουμε φτάσει στο σημείο να δουλεύουμε χωρίς ΙΚΑ», σημειώνει με νόημα.

“Νιώθουμε ότι προσφέρουμε”

Τις εντυπώσεις του από τα τρία χρόνια που παραδίδει μαθήματα στο ΚΣΜ μεταφέρει ο Θωμάς Ματσούκας. Αν και γιατρός στο επάγγελμα, εντούτοις ξεκλέβει λίγο από τον χρόνο του δίνοντας το “παρών” στο σχολείο κάθε Κυριακή. «Πριν από τρία χρόνια έμαθα για το Κυριακάτικο Σχολείο μέσω γνωστών και αμέσως η πρωτοβουλία μού κίνησε το ενδιαφέρον. Από τότε είμαι εδώ και συμμετέχω ενεργά. Τα μαθήματα είναι χρήσιμα για τους μαθητές αλλά βοηθάνε και εμάς τους ίδιους τους εθελοντές. Περνάμε όμορφα, νιώθουμε ότι προσφέρουμε. Οι μαθητές όχι μόνο μαθαίνουν τη γλώσσα, αλλά νιώθουν και ότι κάποιος είναι στο πλευρό τους. Αυτό είναι εξίσου σημαντικό», υπογραμμίζει.

Ένα ξεχωριστό σχολείο

Το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών πήρε σάρκα και οστά το 2004, έπειτα από πρωτοβουλία της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς (ΔΕΑ) «που ξεπήδησε από τις ανάγκες των μεταναστών που συναντούσαμε στον δρόμο. Άνθρωποι που ήθελαν να μάθουν την ελληνική γλώσσα αλλά δεν είχαν τη δυνατότητα να κάνουν κάπου μάθημα. Είμαστε εδώ για αυτούς ανθρώπους», εξηγεί στην «Α» η Σεβαστή Παπαμιχαήλ, εθελόντρια του ΚΣΜ και μία εκ των πρωτεργατών της πρωτοβουλίας. Από τότε έχουν περάσει την πόρτα του σχολείου περίπου 5.000 μαθητές και μερικές εκατοντάδες δάσκαλοι.

Το σχολείο λειτουργεί μέσα από πέντε επίπεδα, με το πρώτο να απευθύνεται αποκλειστικά σε αρχάριους και το τελευταίο σε προχωρημένους.

Οι εθελοντές είναι εκπαιδευτικοί, φοιτητές παιδαγωγικών σχολών, γιατροί, δικηγόροι κ.ά., με την κάθε χρονιά να χωρίζεται σε δύο κύκλους σπουδών. Ο πρώτος διαρκεί από τον Οκτώβριο ως τον Φεβρουάριο και ο δεύτερος από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Εκτός όμως από τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, το σχολείο παρέχει νομική υποστήριξη για τους μετανάστες, ενώ την ίδια ώρα διοργανώνει και κινηματογραφικές προβολές, αποδεικνύοντας έτσι ότι το ΚΣΜ είναι κάτι παραπάνω από ένα σχολείο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Κυριακάτικο Σχολείο στηρίζεται αποκλειστικά στην οικονομική ενίσχυση του κόσμου που θέλει να συμβάλει, χωρίς κρατικές επιχορηγήσεις.

Η κρίση διώχνει τους μετανάστες

«Φέτος είναι μία πολύ δύσκολη χρονιά. Με όλα αυτά που έχουν συμβεί, υπάρχει φόβος στους μαθητές, το βλέπεις στα μάτια τους. Άλλωστε φέτος για πρώτη φορά λάβαμε μέτρα ασφαλείας. Μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε ούτε κουδούνι, η πόρτα ήταν ορθάνοιχτη. Πλέον έχει εγκατασταθεί θυροτηλεόραση, ενώ στο απογευματινό τμήμα υπάρχει και ομάδα περιφρούρησης», τονίζει η Σεβαστή Παπαμιχαήλ.

Παράλληλα υπογραμμίζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες στη χώρα μας. «Είναι άνθρωποι ταλαιπωρημένοι που δεν μπορούν να φύγουν από την Ελλάδα, ουσιαστικά είναι αποκλεισμένοι. Ζουν για χρόνια μες στην ανεργία, σε συνθήκες εξαθλίωσης και κατάθλιψης, συνεπώς έχουν χάσει πια την όρεξη να μάθουν τη γλώσσα. Σε αντίθεση με παλαιότερα, που βλέπαμε ότι η γλώσσα ήταν εργαλείο της κοινωνικοποίησής τους. Έρχονταν πολλά παιδιά για ώρες ολόκληρες, χωρίς να κάνουν μάθημα, μόνο και μόνο για να συναναστραφούν με τον κόσμο. Ένιωθαν ότι συμμετείχαν, ότι ανήκαν κάπου».

Αυτό αποτυπώνεται και από τις εγγραφές, οι οποίες πέρυσι ξεπερνούσαν τις 200 σε αντίθεση με φέτος που είναι γύρω στις 50. Όπως μάλιστα επισημαίνει η Σ. Παπαμιχαήλ, πριν από τρία χρόνια, σε εποχές προ κρίσης, οι μαθητές ήταν περίπου 400 και, εκτός από το Κυριακάτικο Σχολείο, μαθήματα γίνονταν και στο γειτονικό ΕΠΑΛ. Πλέον στην Ελλάδα παραμένουν οι λιγότερο τυχεροί μετανάστες, αυτοί που δεν έχουν τη δυνατότητα να φύγουν.

Στον αντίποδα, ο αριθμός και το ενδιαφέρον των εθελοντών έχει γνωρίσει σημαντική αύξηση. Σχεδόν 20 άτομα βρίσκονται στη λίστα αναμονής, καθώς δεν υπάρχουν τάξεις για να να κάνουν μάθημα, όπως σημειώνει η Σεβαστή Παπαμιχαήλ.

Την εμπειρία τους από την παραμονή στο ΚΣΜ μεταφέρουν στην «Α» μαθητές και εθελοντές.

“Ούτε καλημέρα δεν μπορούσα να πω”

«Βρίσκομαι στο Κυριακάτικο Σχολείο τα τελευταία δύο χρόνια. Τα παιδιά εδώ με έχουν βοηθήσει απίστευτα. Την πρώτη μέρα που είχα έρθει ούτε καλημέρα δεν μπορούσα να πω, δεν ήξερα τίποτα. Είναι τεράστια η βοήθειά τους, δεν σταματούν να μας βοηθάνε, δεν κουράζονται ποτέ», αναφέρει ο Κασίμ, γεμάτος ενθουσιασμό. «Όλα τα παιδιά εδώ πέρα είμαστε μια παρέα, συνεργαζόμαστε άψογα», προσθέτει λίγο πριν επιστρέψει στην τάξη για το μάθημα. Στα διαλείμματα, οι πιο εξοικειωμένοι με την ελληνική γλώσσα δίνουν τα φώτα τους σε αυτούς που έχουν αδυναμίες. «Είμαστε όλοι μαζί, δεν υπάρχουν σύνορα και διαχωρισμοί», λένε με μία φωνή.

“Μας αγαπάνε όπως είμαστε”

Πιο νέος στην παρέα είναι ο Γκρεμ Καράτσιο από την Αλβανία, ο οποίος παρακολουθεί μαθήματα τους τελευταίους δύο μήνες. «Ήρθα στο ΚΣΜ επειδή έχω ανάγκη τα γράμματα, δεν τα γνωρίζω. Οι εθελοντές είναι όλοι τους πολύ καλοί άνθρωποι, εξοικειωμένοι. Μπορώ να πω ότι όλα λειτουργούν άψογα. Γνωρίζεις διαφορετικό κόσμο από αυτόν που βλέπεις κάθε μέρα στον δρόμο. Εδώ είναι το μοναδικό μέρος που δεν είναι ρατσιστές, που μας αγαπάνε όπως είμαστε. Ακόμα και να μην έχουμε χαρτιά, μας υποστηρίζουν».

Ο ίδιος περιγράφει και τη γραφειοκρατία που έχει συναντήσει στην προσπάθειά του να εγγραφεί σε κάποιο δημόσιο σχολείο. «Παρά το γεγονός ότι έχω ελληνική ιθαγένεια, δεν μπορούσα να γραφτώ στην πρώτη δημοτικού που ήθελα. Σου βρίσκουν διάφορες δικαιολογίες, τουλάχιστον χαζές. Πήγα στην πρώτη δημοτικού και μου έλεγαν ότι είσαι 26 χρόνων, δεν έχεις θέση εδώ. Όταν πάλι προσπάθησα να γραφτώ σε νυκτερινό σχολείο, μου είπαν ότι χρειάζεται άδεια εργοδότη. Δουλεύω ως ντελιβεράς, τι άδεια μπορεί να πάρω; Εδώ έχουμε φτάσει στο σημείο να δουλεύουμε χωρίς ΙΚΑ», σημειώνει με νόημα.

“Νιώθουμε ότι προσφέρουμε”

Τις εντυπώσεις του από τα τρία χρόνια που παραδίδει μαθήματα στο ΚΣΜ μεταφέρει ο Θωμάς Ματσούκας. Αν και γιατρός στο επάγγελμα, εντούτοις ξεκλέβει λίγο από τον χρόνο του δίνοντας το “παρών” στο σχολείο κάθε Κυριακή. «Πριν από τρία χρόνια έμαθα για το Κυριακάτικο Σχολείο μέσω γνωστών και αμέσως η πρωτοβουλία μού κίνησε το ενδιαφέρον. Από τότε είμαι εδώ και συμμετέχω ενεργά. Τα μαθήματα είναι χρήσιμα για τους μαθητές αλλά βοηθάνε και εμάς τους ίδιους τους εθελοντές. Περνάμε όμορφα, νιώθουμε ότι προσφέρουμε. Οι μαθητές όχι μόνο μαθαίνουν τη γλώσσα, αλλά νιώθουν και ότι κάποιος είναι στο πλευρό τους. Αυτό είναι εξίσου σημαντικό», υπογραμμίζει.