Η πανδημία που έφερε ο μας αφορά και, όπως αποδεικνύεται, μας ξεπερνά όλους. Άτομα, θεσμούς, πολιτικά κόμματα, κυβερνήσεις. Ήρθε τον περασμένο Φλεβάρη απρόσκλητη και στρογγυλοκάθισε πάνω στις ζωές μας, χασκογελώντας με τις βεβαιότητες μας, υπενθυμίζοντας μας με τον πιο άγριο τρόπο τα βασικά: μπροστά στον κίνδυνο μαζικής απώλειας ανθρώπινων ζωών από έναν άγνωστο εχθρό  όλα τα άλλα φαντάζουν μικρά και ασήμαντα.

Της Χαράς Κεφαλίδου*

Η απώλεια ψυχραιμίας όσο αναμενόμενη για τον κόσμο άλλο τόσο ανεπίτρεπτη είναι για την ηγεσία.

Σήμερα 10 μήνες μετά την πρώτη γνωριμία με τον φονικό ιό, μετά από  1.317.707 θανάτους παγκοσμίως και πάνω από χίλιους νεκρούς στην πατρίδα μας, θα περίμενε κανείς  συνολικά να έχουμε γίνει σοφότεροι και τουλάχιστον περισσότερο προνοητικοί. Και όσον αφορά στον κόσμο, στην πλειονότητά του, έδειξε γρήγορα αντανακλαστικά, προσαρμοστικότητα, αντοχή και σωφροσύνη. Αντίθετα με τους παράγοντες της πολιτείας, που μοιάζει να μην έχουν βρει ούτε μπροστά στον διάχυτο φόβο θανάτου έναν κοινό βηματισμό. Πρώτη η Κυβέρνηση που παρά τις κεντρικές εξαγγελίες κατευθύνσεων και μέτρων, η σταθερή απραξία Υπουργών, αναδεικνύει τη χώρα απροετοίμαστη και αθωράκιστη για το φθινοπωρινό κύμα του ιού και την ηγεσία τελικά σε απόσταση από την πραγματικότητα.

Ο χώρος της Παιδείας είναι ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα. Από τον περασμένο Ιούνιο η ηγεσία του Υπουργείου τα είχε όλα μπροστά της. Τα επιστημονικά δεδομένα για την πορεία και την επικινδυνότητα της νέας πανδημίας, τις προβλέψεις για τη νέα σχολική χρονιά, τη γνώση των ελλείψεων σε υποδομές, αίθουσες διδασκαλίας, εξοπλισμό για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τις ελλείψεις των μαθητών σε υπολογιστές. κλπ. Παρόλα αυτά, φτάσαμε στις 12 Νοεμβρίου, με κλειστά σχολεία από την 8η Νοεμβρίου- να εξαγγέλλει περιχαρής η υπουργός, την προμήθεια 91.613 tablets και laptops στα σχολεία.

Όσο πρωτοφανής υπήρξε η ανταπόκριση των μαθητών στα μέτρα  περιορισμού και αυτοπροστασίας και η προσαρμογή τους στη νέα πραγματικότητα, άλλο τόσο ανήκουστη είναι η ακινησία του  Υπουργείου Παιδείας μπροστά στα αυτονόητα.  Από τον  περασμένο Απρίλιο είχε πιο φλέγοντα θέματα να επιλύσει, όπως την αναγραφή της διαγωγής στα απολυτήρια, τη ζωντανή χωρίς εξοπλισμό και χωρίς προδιαγραφές live streaming αναμετάδοση του μαθήματος τάξης, την αναγνώριση πτυχίων ιδιωτικών κολλεγίων, την αλλαγή του καθεστώτος απολύσεων εκπαιδευτικών του ιδιωτικού τομέα, τις εξαγγελίες για Εθνικό Απολυτήριο, την τοποθέτηση κομματικών στελεχών στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και άλλα τέτοια ακανθώδη και επείγοντα.

Σε  έναν κόσμο που ο κορωνοϊός ορίζει τη ζωή και την καθημερινότητα όλων σε μια θλιβερή ισότητα, αλλάζοντας τα δεδομένα, τις συνήθειες, τις προτεραιότητες, διαγράφοντας σχέδια και στόχους, η Εκπαίδευση είναι η δεύτερη γραμμή άμυνας της κοινωνίας μετά την υγεία, ενάντια στον αφανισμό.

Τούτες τις δύσκολες ώρες οι μεγάλοι τίτλοι στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο, οι βαρύγδουπες δηλώσεις και οι ανένδοτοι αγώνες που κατά καιρούς κηρύσσει το Υπουργείο Παιδείας, με όποιους διαφωνούν με τον προγραμματισμό και τις προτεραιότητές του, φαντάζουν τόσο χλωμοί, τόσο ανούσιοι και το κενό ηγεσίας  τρομακτικό.

Τούτες τις ώρες τα πυροτεχνήματα εξαγγελλόμενων ιστορικών μεταρρυθμίσεων δεν σώζουν κανέναν. Η λάμψη τους χάνεται και ο θόρυβος τους πνίγεται από τις σειρήνες συναγερμού των καθημερινών ανεπαρκειών και τις ολιγωρίες στα κοινότυπα, στα αυτονόητα, στα θεμελιώδη.

Κάπως έτσι η μέρα που θα ξημερώσει μετά τη λαίλαπα του κορωνοϊού, θα βρει αυτή τη γενιά μαθητών του δημόσιου σχολείου με δυσαναπλήρωτα κενά και ένα χάσμα γνώσεων και δεξιοτήτων να τους χωρίζει από συνομηλίκους τους  που φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία.

Η υπουργική φλυαρία είναι αυτό που σίγουρα δεν χρειάζεται αυτές τις ώρες η ελληνική οικογένεια και η εκπαιδευτική κοινότητα και το τελευταίο που μπορεί να φανεί χρήσιμο και στην ίδια την Υπουργό.

Σήμερα δεν υπάρχει καν ο χρόνος να αναλογιστούμε και να διασταυρώσουμε τα ξίφη μας για τα λάθη που έγιναν και όλα όσα δεν έγιναν. Τώρα είναι η τελευταία ευκαιρία, για την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να κάνει τη δύσκολη δουλειά που του εμπιστεύτηκε η πολιτεία, αφήνοντας στην άκρη προσωπικές ατζέντες και την ακόρεστη ανάγκη προβολής. Δεν φτάνει η κεφαλή της κυβέρνησης να δηλώνει ότι ξέρει και αντιλαμβάνεται το μέγεθος του κινδύνου. Αν δεν βρει τον τρόπο να ξεκολλήσει τα μέλη της από την απραξία και την εμμονή να ασχολούνται με τον προσωπικό τους μύθο.

Παρά τις ελπίδες του εμβολίου, ο χρόνος μέχρι να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, όλα δείχνουν ότι θα είναι μακρύς. Νίκη θα είναι να τελειώσει ο πόλεμος με τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Η εκπαίδευση  μπορεί να μην συγκαταλέγεται σε αυτές. Το απέδειξαν τα ίδια τα παιδιά και η εμπειρία από το πρώτο κύμα της πανδημίας που δοκίμασε την κρίση τους και την ικανότητά τους να εκπαιδεύονται, να προσαρμόζονται και να προχωράνε, τελικά να μαθαίνουν πολύ γρήγορα, σε αντίθεση με το Υπουργείο Παιδείας που μοιάζει ανεπίδεκτο μαθήσεως.

Τα παιδιά μαθαίνουν αρκεί να τους δώσουμε την ευκαιρία και τα εργαλεία. Αρκεί να ασχοληθούμε με την ουσία και το τώρα.