Kατάργηση των τεχνικών ειδικοτήτων στα Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια

Διαμαρτυρία του Συλλόγου καθηγητών του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου Λυκείου Πεύκων Θεσσαλονίκης, για τη κατάργηση των τεχνικών ειδικοτήτωνΕΠΑΓΓΕ στα Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια

Σύμφωνα με το νέο ΦΕΚ 1606/τ.Β΄/10.05.2017, το οποίο θα ισχύσει από το νέο σχολικό έτος 2017-2018, ιδρύεται το Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο-Λύκειο (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ) το οποίο δεν περιλαμβάνει την επιλογή τομέα εξειδίκευσης κατά τη φοίτηση του μαθητή σε καμία από τις τάξεις του γυμνασίου. Το Υπουργείο υιοθετεί την άποψη ότι είναι αντιπαιδαγωγική η πρόωρη επαγγελματική εξειδίκευση. Βέβαια αν κοιτάξει κάποιος τα δεδομένα στο ευρωπαϊκό χώρο θα δει ότι και σε άλλες χώρες οι μαθητές με ειδικές ανάγκες λαμβάνουν επαγγελματική εκπαίδευση ή παρακολουθούν αντίστοιχα προγράμματα σε πιο μικρή ηλικία. Σύμφωνα με έκθεση του 2014 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ασχολείται με τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες και την Συμπεριληπτική Εκπαίδευση, στην Ολλανδία οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν να γραφτούν σε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης από την ηλικία των 12 ετών, ενώ στην Ουγκαρία και Βόρεια Ιρλανδία αντίστοιχα προγράμματα ξεκινούνε από την ηλικία των 14 ετών (Πηγή: https://www.europeanagency.org/sites/default/files/VET%20Summary%20of%20Country%20information%202014.pdf)
Το Υπουργείο δεν λαμβάνει υπόψη, ότι οι μαθητές από τις 150 διδακτικές ώρες συνολικά που είχαν και στις πέντε τάξεις των ΤΕΕ α΄ βαθμίδας, οι 104 ώρες ήταν μαθήματα γενικής παιδείας και προσανατολισμού (γλώσσα, φυσική, μαθηματικά, ΣΕΠ, Τεχνολογία, κ.τ.λ.), ενώ μόλις 46 ώρες ήταν μαθήματα τεχνικής – επαγγελματικής φύσης.

Επομένως, κάποιος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι τα ΤΕΕ α΄ βαθμίδας ήταν σχολεία αυστηρής επαγγελματικής εξειδίκευσης, αλλά αντίθετα έδιναν έμφαση στην ολόπλευρη ανάπτυξη πολλών δεξιοτήτων, γνωστικών και πρακτικών, του μαθητή. Αντίθετα στο νέο «επαγγελματικό» γυμνάσιο που ιδρύεται (που μόνο επαγγελματικό δεν είναι), το οποίο έχει μόνο τέσσερις τάξεις, οι μαθητές έχουν 120 συνολικά ώρες διδασκαλίας (στις τέσσερις τάξεις) μαθημάτων γενικής παιδείας και προσανατολισμού και 0 ώρες επαγγελματικών-τεχνικών μαθημάτων. Σύμφωνα με το νέο ΦΕΚ, οι μαθητές έχουν την δυνατότητα στο Γυμνάσιο μέσα από το νέο ωρολόγιο του ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ. να έρθουν σε επαφή με τους τομείς επαγγελματικής εξειδίκευσης και να καλλιεργήσουν προεπαγγελματικές δεξιότητες μόνο μέσα από το μάθημα του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το οποίο διδάσκεται μόλις 15 συνολικά διδακτικές ώρες και στις τέσσερις τάξεις του γυμνασίου.

Το Υπουργείο επίσης δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι το πρόγραμμα σπουδών στα ΤΕΕ α΄ βαθμίδας διαρκούσε συνολικά 5 έτη, επομένως οι μαθητές ούτως ή άλλως δεν έπαιρναν πτυχίο με επαγγελματικά προσόντα σε μικρή ηλικία. Αντίθετα, ένας μαθητής που γράφεται στη νέα δομή, το ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ, για να πάρει πτυχίο με επαγγελματικά προσόντα αναγκάζεται να παραμείνει στο σχολείο τουλάχιστον 8 χρόνια επιπλέον μετά τη λήψη του απολυτηρίου του δημοτικού (πρέπει να παρακολουθήσει τις 4 τάξεις γυμνασίου και τις τέσσερις τάξεις λυκείου). Αυτοί οι παράγοντες αντί να διευκολύνουν είναι πιθανό να δυσκολέψουν την επαγγελματική ανάπτυξη των μαθητών και τη μετάβαση τους στην αγορά εργασίας, αν λάβουμε υπόψη ότι πρόκειται για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εκ των οποίων πολλοί έχουν βιώσει ήδη αποτυχίες στα γενικά γυμνάσια, λύκεια ή ΕΠΑΛ τυπικής εκπαίδευσης.

 
Τα ΤΕΕ α΄ βαθμίδας ήταν μια δοκιμασμένη δομή που είχε αποδειχθεί στη πράξη ότι δούλευε αρκετά καλά. Συγκεκριμένα: οι μαθητές μέσα από τα μαθήματα ΣΕΠ και Τεχνολογίας που διδάσκονταν στα ΤΕΕ α΄ βαθμίδας, καλλιεργούσαν προ-επαγγελματικές δεξιότητες στις πρώτες τάξεις και στις επόμενες τάξεις του γυμνασίου επαγγελματικές δεξιότητες μέσα από τα επαγγελματικά μαθήματα των τομέων εξειδίκευσης. Οι μαθητές μέσα από τα μαθήματα τεχνικής φύσης που πρόσφεραν τα ΤΕΕ α΄ βαθμίδας καλλιεργούσαν συμμετοχικά, βιωματικά και ενεργητικά πλήθος δεξιοτήτων: γνωστικές, επίλυσης προβλημάτων, πρακτικές, επαγγελματικές, επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες. Δεξιότητες ουσιαστικά, οι οποίες διαπιστώθηκε πως αναζητούνται από εργοδότες όταν είναι να προσλάβουν εργαζόμενους με ειδικές ανάγκες στο χώρο εργασίας. Οι μαθητές ουσιαστικά μέσα από τη πρακτική διδασκαλία επαγγελματικών μαθητών είχαν πιο ενεργή συμμετοχή, αυξάνονταν τα κίνητρα να έρθουν στο σχολείο, δεν βίωναν τη σχολική αποτυχία, μειώνονταν παραβατικές συμπεριφορές και περιοριζόταν η μαθητική διαρροή.

 
To Yπουργείο ερωτάται:
Για πιο λόγο δίνεται έμφαση στο νέο ωρολόγιο πρόγραμμα του ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ ουσιαστικά μόνο σε μαθήματα γενικής παιδείας, όταν οι μαθητές αυτοί έχουν ήδη βιώσει τη σχολική αποτυχία από τις τυπικές τάξεις του τυπικού γυμνασίου;
Πόσο παιδαγωγικά ορθό είναι και τι αντίκτυπο θα έχει σε ένα μαθητή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να διδάσκεται πάλι μόνο μαθήματα γενικής παιδείας και προσανατολισμού τα οποία θεραπεύει η δομή του τυπικού γυμνασίου ούτως ή άλλως, από το οποίο όμως ο μαθητής βίωσε την σχολική αποτυχία και απόρριψη;
Πόσο παιδαγωγικά ορθό είναι ένας μαθητής να πρέπει να φοιτήσει 8 επιπλέον χρόνια μετά το απολυτήριο δημοτικού για να πάρει ένα επαγγελματικό πτυχίο;
Γιατί ο τίτλος αναφέρει το επίθετο «Επαγγελματικό», όταν το επαγγελματικό γυμνάσιο καταργείται, μέσα από το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα;
Η αλλαγή ωρολόγιων προγραμμάτων σε δομές της ειδικής εκπαίδευσης, χωρίς να προηγηθεί συζήτηση με τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε αυτές τις δομές και τους γονείς των μαθητών μόνο αναστάτωση μπορεί να προκαλέσει τόσο στους μαθητές, όσο και στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε αυτές τις δομές. Σύμφωνα με τα παραπάνω, διαμαρτυρόμαστε και ζητούμε ο συγκεκριμένος νόμος να καταργηθεί και να αντικατασταθεί, ώστε να ενισχύσει τον επαγγελματικό χαρακτήρα των τάξεων του γυμνασίου του ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ.

Σύλλογος Διδασκόντων του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου Πεύκων Θεσσαλονίκης

*Το παραπάνω κείμενο θα σταλεί ως επιστολή διαμαρτυρίας στη διεύθυνση ειδικής αγωγής καθώς και στη διεύθυνση επαγγελματικής εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, στις τοπικές ΟΛΜΕ, στους Συλλόγους γονέων και κηδεμόνων. Προτείνουμε να κάνετε αντίστοιχες ενέργειες και άλλοι σύλλογοι από ειδικά επαγγελματικά σχολεία.