Κάνουμε το Λύκειο Γυμνάσιο. Και μετά;

Οι κατέχοντες την έδρα του Υπουργείου Παιδείας εσχάτως αποδεικνύονται και λαλίστατοι. Με την Παιδεία σε ένα πρωτοφανές τέλμα και τα αδιέξοδα να γιγαντώνονται ημέρα με την ημέρα, προσπαθούν μέσω της συχνής επικοινωνιακής πρακτικής να υποσχεθούν ασπιρίνες στον καρκινοπαθή άρρωστο. Φυσικά, οι λόγοι όλων τους είναι χιλιοειπωμένοι και αναμασημένοι, καθώς πρόκειται για τις απόψεις των αμετακίνητων και πανίσχυρων συμβούλων τους, οι οποίοι εν πολλοίς διαμορφώνουν την εκπαιδευτική πραγματικότητα, αφήνοντας την άχαρη δημόσια έκθεση στους πολιτικά προϊσταμένους.

Ο προφανώς προσχηματικός διάλογος του πεντάλεπτου με τον κάθε εμπλεκόμενο στην εκπαιδευτική διαδικασία έχει ως στόχο τη νομιμοποίηση των ιδεοληψιών και των εμμονών των εκάστοτε καρεκλοκενταύρων, που επιμένουν να αγνοούν την καθημερινή σχολική πραγματικότητα και τα προβλήματα που δημιουργούν οι ατεκμηρίωτες επιλογές τους. Η πιο πρόσφατη τάση που μας έχει προκύψει είναι ότι το σχολείο πρέπει να «κατεβάσει στροφές», να γίνει μικρότερο, ευκολότερο και λιγότερο επιστημονικό. Προφανώς κάποιοι διαπίστωσαν ότι στην ελληνική μέση εκπαίδευση οι μαθητές δεν παπαγαλίζουν, ότι διαβιούν πολλές ώρες στα σχολεία (αδιάφορο ότι πολλοί γονείς δε ξέρουν πώς να βολέψουν πλέον τα παιδιά τους που «διώχνονται» από τη μία και τέταρτο), ότι το ωρολόγιο πρόγραμμα παραείναι εκσυγχρονισμένο και καλύπτει τις τρέχουσες επιστημονικές εξελίξεις, οπότε πρέπει να κάνουμε λίγο πίσω, μπας και μας προλάβουν οι καθυστερημένοι αλλαχού…

Από την αλίευση των όσων άτεχνα διαρρέονται για την ανίχνευση αντιδράσεων και τις επίσημες και ανεπίσημες δημόσιες συζητήσεις εύκολα διαπιστώνεται η επιλογή του προσανατολισμού που έχει πλέον το Υπουργείο. Μερικές από τις πρώτες παρατηρήσεις που έχουμε να κάνουμε και αποτελούν κοινές διαπιστώσεις με πληθώρα συναδέλφων που σχολιάζουμε τις εξελίξεις είναι οι ακόλουθες:

1. Η πλήρης αδιαφορία για τους άριστους, τους ταλαντούχους και τους ικανούς, που αντιμετωπίζονται ως ανεπιθύμητοι στην εκπαίδευση. Ναι, σωστά, υπάρχουν οι αδύναμοι μαθητές, οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (κι εδώ θέλει συζήτηση αρκετή, γιατί κάτι μυρίζει φάμπρικα…), αλλά ο ανθός; Η ατμομηχανή που θα τραβήξει τη χώρα στο μέλλον που είναι; Τους αφήνουμε βορά στην ιδιωτική εκπαίδευση, όσοι τα έχουν τα μπικικίνια βεβαίως, ή τους εξαφανίζουμε; Τι θα κάνει ένας ταλαντούχος μαθητής στο γυμνάσιο ή το λύκειο, από το να βαριέται που ζει; Εκτός και αν αποφασίσαμε ότι το μέλλον των παιδιών μας είναι να εργάζονται ως σερβιτόροι τρεις τέσσερις μήνες το χρόνο και μετά στο ταμείο ανεργίας, όσο και αν θα το έχουν. Έτσι, πιθανώς, να εξηγείται γιατί τέτοια έμφαση στις ξένες γλώσσες και τη γυμναστική: ένας καλός σερβιτόρος πρέπει να είναι ευειδής (άρα γυμνασμένος) και να μιλά καλά αγγλικά (να και η ξένη γλώσσα). Το ότι μας περισσεύουν κάποιες ειδικότητες και δε ξέρουμε πώς να τις βολέψουμε είναι εντελώς τυχαίο…

2. Η ξεκάθαρη πρόθεση είναι οι άμεσες δραματικές περικοπές προσωπικού. Και ο πιο εύκολος δρόμος είναι να βάλω όλους να διδάσκουν όλα. Ναι, αλλά πως ο ξενόγλωσσος που δεν έχει ιδέα από αρχαία ή νέα ελληνικά θα διδάξει φιλολογικά; Εύρηκα!!! Κόψε και την Αντιγόνη!!! Μετά τον Επιτάφιο, που τον ενταφιάσαμε αδιάβαστο. Δεν χρειάζεται ανεξάρτητη σκέψη στον σερβιτόρο, ότι του λένε θα πρέπει να το κάνει , αλλιώς… Όσο για τα μαθηματικά; Κόψαμε γεωμετρία, η στερεομετρία δεν υπάρχει ούτε ως επιστημονική φαντασία, κόψαμε μιγαδικούς, κόψαμε…, κόψαμε…, κόψαμε… Εξάλλου, τι χρειάζονται τα μαθηματικά; Ας μάθουν εκεί λίγη πρακτική αριθμητική, ίσα να υπολογίζουν τους τόκους που ισοβίως θα πληρώνουν για τα φέσια που τους φορέσαμε, και καλά είναι… Ποιοτικά και ποσοτικά η διδακτέα ύλη σε όλα τα μαθήματα είναι παρασάγγας πίσω από τους αντίστοιχους της δεκαετίας του ’80!!! Υπάρχει δε αντικείμενο που το επιστρέψαμε τουλάχιστον έναν αιώνα πίσω (Φυσική)!!! Ας κατεβάσουμε το επίπεδο της ύλης για να μπορούν όλοι να τα διδάξουν όλα και … τόμπολα!

3. Η απόσταση μεταξύ μέσης εκπαίδευσης και ΑΕΙ γίνεται, πλέον, χαοτική, από μεγάλη που είναι σήμερα. Ήδη, έχει γεμίσει ο τόπος από φροντιστήρια ανώτατης εκπαίδευσης (αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια), καθώς εισάγεται πληθώρα υποψηφίων με μηδενικό υπόβαθρο σε βασικά αντικείμενα. Και πως να ανταποκριθούν τα παιδιά, όταν εισάγονται σε σχολές τεχνικές, όπου απαιτούνται μαθηματικά και φυσική, αλλά έχουν να τα δουν κάτι χρόνια; (Από τα ΕΠΑΛ εισάγονται στα τεχνικά ΑΤΕΙ χωρίς μαθηματικά και φυσική στην ουσία!!!). Η Τεχνική εκπαίδευση έχει καταντήσει το αποπαίδι, τη στιγμή που σε όλες τις εξελιγμένες χώρες αποτελεί ισότιμο μέλος της εκπαιδευτικής πολιτικής. Ή εισάγονται με ένα δεκάρι στα μαθήματα παπαγαλίας και μηδενικά στα υπόλοιπα; Το επίπεδο των μαθητών κάθε χρόνο γίνεται όλο και χειρότερο. Και καλά, τα κριτήρια PISA, που μάς έβγαλαν τούβλα, μπορεί κάπως με μια όχι και τόσο στέρεη και μέτρια επιχειρηματολογία να τα παρακάμψεις, αλλά τα στατιστικά των εισαγωγικών διαγωνισμών πως θα τα δικαιολογήσεις; Δεν προκαλεί ανησυχία ότι σε ποσοστά που προκαλούν θλίψη οι διαγωνιζόμενοι αποτυγχάνουν να επιτύχουν έναν αξιοπρεπή βαθμό; Και παρά το γεγονός ότι μόνο εξετάσεις κριτικής και συνδυαστικής ικανότητας δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Θα πετάξουμε, λοιπόν, το μπαλάκι στα ιδρύματα κι ας τα βγάλουν πέρα. Εμείς το χρέος μας το κάναμε: μπήκατε όλοι κάπου!!! Κάποια στιγμή θα πετάξουμε και μια αξιολόγηση στα ιδρύματα, θα τα βγάλουμε ότι είναι πάτος και θα τα κατακρεουργήσουμε. Τώρα, βέβαια, η απαίτηση των πρυτάνεων ότι για δραματικές περικοπές του αριθμού των εισακτέων δημιουργεί άλλον πονοκέφαλο…

4. Η παπαγαλία θα πάει σύννεφο… Όπως ορθότατα είπε στην συνέντευξή του στην Καθημερινή ο Τεύκρος Μιχαηλίδης (στον Απόστολο Λακασά, 30/01/2017) , τις τριάντα σελίδες τις παπαγαλίζεις, τις τριακόσιες όχι. Μείωση ύλης σημαίνει αφαιρώ την κριτική σκέψη. Και ορθότατα συμπλήρωσε “…Και το χειρότερο είναι ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από ανθρώπους που έχουν απομακρυνθεί εδώ και χρόνια από την τάξη, αν υπηρέτησαν και ποτέ σε αυτήν. Να μια ιδέα που θα έλυνε πολλά εκπαιδευτικά προβλήματα: Να απαγορευθούν πλήρως οι αποσπάσεις εκπαιδευτικών εκτός τάξης με ποινή αυτόματης απόλυσης τόσο του εκπαιδευτικού που αποσπάται όσο και του υπηρεσιακού παράγοντα που υπογράφει την απόσπαση.” Η εξαιρετική συνέντευξη ενός πραγματικού δασκάλου πρέπει υποχρεωτικά να αναγνωσθεί από τους νεόκοπους ανανεωτές με το πολύ σχετικό και δήθεν ύφος, αλλά από ουσία …

5. Αφού το σχολείο πρόκειται να μετατραπεί σε ένα ανούσιο πεντάωρο parking, θα δοθεί το δικαίωμα σε όσους γονείς το επιθυμούν να κάνουν κατ’ οίκον διδασκαλία των παιδιών τους; Έτσι κι αλλιώς ήδη γίνεται. Σιγά μην περιμένει κανένας γονιός το παιδί του να αθληθεί, να μάθει μια ξένη γλώσσα, ένα μουσικό όργανο ή σχέδιο για να εισαχθεί στις αντίστοιχες σχολές στο σχολείο. Όλοι διδάσκονται στο σπίτι τους, στο γυμναστήριο ή στο φροντιστήριο, συνήθως εξετάζονται ιδιωτικώς και παίρνουν το πτυχίο τους, το οποίο όχι μόνο έχει κρατική αναγνώριση, αλλά είναι προαπαιτούμενο και μοριοδοτείται σε πληθώρα προκηρύξεων!!! Γιατί όχι και στα υπόλοιπα, λοιπόν; Κι εκεί θα γελάσουμε με το πόσοι μαθητές θα παρακολουθούν το σχολείο, πλέον…

Οι παρατηρήσεις μπορούν να συνεχιστούν για σελίδες.

Κριτήριο, όμως, των όποιων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων γίνουν στην παιδεία πρέπει να είναι οι ανάγκες των μαθητών του μέλλοντος καθώς και της ταλαίπωρης τούτης χώρας. Όχι οι προσωπικές ιδεοληψίες και εμμονές του καθενός, που όχι μόνο δεν μπορεί να βγάλει τις παρωπίδες του, αλλά προσπαθεί να πείσει και τους υπόλοιπους να τις φορέσουν. Πέραν της οικονομικής καταστροφής, που ζούμε ήδη, προετοιμάζεται και η γνωστική και πνευματική καταστροφή των μαθητών, που θα έχει ολέθριες συνέπειες, καθώς τους περιορίζονται οι προοπτικές σε έναν κατ’ εξοχήν ανταγωνιστικό κόσμο. Δεν μπορούμε να μείνουμε αδιάφοροι σε αυτό που συντελείται. Κάποιοι θα κληθούν να λογοδοτήσουν στις νέες γενιές για τις επιλογές που τους επέβαλαν.