Η ορθοδοξία ούτε είναι ούτε μπορεί να γίνει θρησκεία στο ελληνικό σχολείο
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Παιδαγωγικής –Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ
Aπό το 2012 είχαμε επισημάνει, με ειδικό Υπόμνημά μας προς την Ιερά Σύνοδο, ότι τα νέα Προγράμματα για το μάθημα των Θρησκευτικών, στο Δημοτικό – Γυμνάσιο (2011- αναθεωρημένο 2014) και στο Λύκειο (2015), που εκπονήθηκαν από ομάδες θεολόγων και δασκάλων, με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ και με την επίβλεψη και τον συντονισμό του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής,
εκτός των άλλων, επιχειρούν να μετατρέψουν την Αποκαλυπτική πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού σε μία ανθρωποκεντρική Θρησκεία. Τα Προγράμματα αυτά που εφαρμόστηκαν πιλοτικά σε κάποια σχολεία δεν ισχύουν πλέον, βρίσκονται σε απόσυρση στο Υπουργείο Παιδείας, αλλά φαίνεται ότι διεγείρουν την φαντασία και την επιθυμία ορισμένων να τα ανασύρουν και να τα εφαρμόσουν. Από τότε που δημοσιεύτηκαν έως σήμερα υπήρξαν γι’ αυτά έντονες αντιδράσεις.Αποτέλεσαν αντικείμενο θεολογικών, επιστημονικών, διεπιστημονικών πανελληνίων και διεθνών συνεδρίων, πραγματοποιήθηκαν γι’ αυτά ημερίδες, διαλέξεις, ομιλίες, γράφτηκαν πρακτικά συνεδρίων, άρθρα με κριτικές, έχοντας ως κεντρικό άξονά τους τον πολυθρησκειακό τους χαρακτήρα, αφού αναμειγνύουν, σε πάρα πολλές διδακτικές ενότητες, την Ορθοδοξία με (2) χριστιανικές ομολογίες και (6) θρησκείες, ενέργεια πρωτόγνωρη από θεολογικής, παιδαγωγικής και επιστημονικής πλευράς. Από την άλλη πλευρά, οι συντάκτες των Προγραμμάτων, με το επιτελείο τους, προσπάθησαν να πείσουν, με αναληθείς ισχυρισμούς και παραπλανητικά επιχειρήματα, τους Επισκόπους, τους θεολόγους και τον ελληνικό λαό ότι τα πολυθρησκειακά τους Προγράμματα είναι ορθόδοξα!! Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, ως γνωστό, έχει την ευθύνη και το χρέος, με βάση τον Καταστατικό της Χάρτη, ναμεριμνά, σε συνεργασία με την πολιτεία για τη χριστιανική αγωγή της νεότητας και να παρακολουθεί το δογματικό περιεχόμενο των Προγραμμάτων και των βιβλίων που διδάσκονται στα σχολεία. Έχοντας υπόψη αφενός τις έντονες ανησυχίες και διαμαρτυρίες που υπήρχαν και υπάρχουν στο θεολογικό και εκκλησιαστικό χώρο γύρω από αυτές τις αλλαγές που σχεδιάζονταν για το μάθημα των Θρησκευτικών με το νέο Πρόγραμμα και αφετέρου τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας για αλλαγή του μαθήματος των Θρησκευτικών σε θρησκειολογία, αποφάσισε να εξετάσει το θέμα. Με εισηγητή τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο και σε Ειδική Συνεδρίασή της, με την ενεργό συμμετοχή των κοσμητόρων και των προέδρων των (2) Θεολογικών Σχολών και των εκπροσώπων των μάχιμων Θεολόγων, συζήτησε στις 12 Ιανουαρίου διεξοδικά το θέμα και κατέληξε ομοφώνως την επόμενη ημέρα σε μία διαλλακτική συνοδική απόφαση και λύση για τον χαρακτήρα και το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών, την οποία, μάλιστα, παρέδωσε, άμεσα, εκ μέρους της, στον Υπουργό Παιδείας μία επί τούτου ορισθείσα επιτροπή Μητροπολιτών. Η πρόταση της Συνόδου, είναι να κρατηθούν ως βάση και να βελτιωθούν ή να διορθωθούν τα ισχύοντα Προγράμματα και τα βιβλία (2003-2006), να διδάσκεται πρωταρχικά και σε ξεχωριστές θεματικές ενότητες η ορθόδοξη παράδοση, να προστεθούν, σε ξεχωριστά κεφάλαια, στο τέλος αυτών των βιβλίων και σε ποσοστό 20% κάποια στοιχεία που αφορούν στη γνώση των θρησκειών και να εμπλουτισθεί, γενικά, το μάθημα με τις απαιτούμενες παιδαγωγικές μεθόδους, μερικές από τις οποίες ήδη υπάρχουν στα Προγράμματα του (2014) και (2015). Είναι γεγονός ότι τα νέα πολυθρησκειακά Προγράμματα δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν, διότι, λόγω κυρίως της ανάμειξης των θρησκειών και της υποτίμησης της ορθοδοξίας σε θρησκεία που περιλαμβάνουν, όπως έχει πολλάκις επισημανθεί, θα προξενούσαν προβλήματα στην ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των μαθητών. Αυτή η ανάμειξη, δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο της ορθόδοξης θεολογίας και μάλιστα σε μικρά παιδιά. Είναι παράδοξο, ο ορθόδοξος μαθητής, να διδάσκεται μια αλλοτριωμένη θεολογία ως δήθεν ορθόδοξη. Το σχολείο, με βάση τα νομικά δικαιώματα του παιδιού, οφείλει να του διδάξει την αλήθεια της πίστεώς του -κατά τον ίδιο λόγο που πρέπει να διδάσκεται η ελληνική γλώσσα- και αυτήν μπορεί και δικαιούται να ακούσει, αφού επιθυμεί να παρακολουθεί το μάθημα των Θρησκευτικών, και ο μη ορθόδοξος μαθητής, ως υπό ένταξη μέλος του ελληνορθόδοξου πολιτισμού. Η αλήθεια της πίστεως του ορθόδοξου μαθητή δεν διδάσκεται στα νέα προτεινόμενα πολυθρησκειακά Προγράμματα, διότι σ’ αυτά η ορθοδοξία παρουσιάζεται ως μια θρησκεία και η διδασκαλία της θεωρείται ισόκυρη με εκείνες των θρησκειών. Ο Χριστός, ως ο μόνος ενσαρκωμένος και αποκαλυφθείς αληθινός Θεός, ίδρυσε Εκκλησία και όχι θρησκεία και σε αυτήν την Εκκλησία εντάχθηκε ο μαθητής ως νέο μέλος με τη βάπτισή του. Οι θρησκείες επικεντρώνουν τη διδασκαλία τους στο τι θα κάνουν οι πιστοί τους στην άλλη ζωή. Η ορθόδοξη πίστη ενδιαφέρεται για το τι θα κάνει ο Χριστιανός σε αυτήν τη ζωή. Ο μαθητής έχει και θα έχει πνευματικότητα και, χωρίς να υποχρεώνεται να πιστεύει, πρέπει να γνωρίζει την πίστη της Εκκλησίας του και ότι αυτή προτείνει σε όλους τους πιστούς να μην καθεύδουν, αλλά να ολοκληρώνονται ως πρόσωπα, ακολουθώντας τα στάδια τελειώσεως της παραδόσεώς τους (Κάθαρση – Φωτισμός – Θέωση). Ο μαθητής ωφελείται να γνωρίσει, κυρίως και πρωταρχικά, τα της δικής του χριστιανικής ταυτότητας και παραδόσεως, για να ξέρει τι θα πράξει σχετικά με το πνευματικό του μέλλον. Είναι ωφέλιμο να μαθαίνει υπεύθυνα στο σχολείο του ότι ο Χριστός είναι για όλους η οδός, η αλήθεια, η ζωή, το φως, ο σωτήρας, ο νικητής του θανάτου και ο χορηγός της αιώνιας ζωής. Είναι επίσης ωφέλιμο να μάθει ότι μπορεί να φτάσει στα ανώτερα πνευματικά στάδια του φωτισμού και της θεώσεως και να μετέχει στην αιώνια ζωή, μόνον στην περίπτωση, που εδώ και τώρα -σ’ αυτήν τη ζωή, αφού μετά θάνατον δεν υπάρχει δυνατότητα μετάνοιας-γίνει συνειδητό μέλος του σώματος του Χριστού και διανύσει το στάδιο της αθλήσεως των αρετών, της ασκήσεως, της θεραπείας και της καθάρσεως των παθών. Αυτά όλα έχει καθήκον να διδάσκει το ελληνικό σχολείο στους μαθητές και κανένα δικαίωμα να τα αλλοιώνει ή να τα καταργεί.
Ορθόδοξη Αλήθεια, 2/2/2016