Η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας θεωρεί "την Συνάντηση της Κρήτης ως μία προκαταρκτική Συνέλευση της Πανορθοδόξου Μεγάλης Συνόδου"

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας καὶ Πάσης Ἀνατολῆς

Balamand, τῇ 27ῃ Ἰουνίου 2016

Κλείνοντας την έβδομη έκτακτη συνεδρία Της, η οποία είχε ανοίξει τῇ 25ῃ Μαΐου 2016, συνήλθε, τῇ 27ῃ Ιουνίου 2016, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας,

υπό την προεδρία της Αυτού Θειοτάτης Μακαριότητος του Πατριάρχου Αντιοχείας και πάσης Ανατολής κ. Ιωάννου Ι΄, με την συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Αρχιερέων της Αγιοτάτης και Αποστολικής Εκκλησίας της Αντιοχείας.

Οι Πατέρες της Συνόδου απηύθυναν τις πατρικές Τους ευχές προς τα τέκνα τους επί τῇ ευκαιρίᾳ της εορτής των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, των και Ιδρυτών της Εκκλησίας της Αντιοχείας, ὲν ᾖ πρώτον ὡνομάσθησαν οἱ μαθηταί χριστιανοί, και τα τέκνα της Οποίας μαρτυρούν την εκ νεκρών Ανάσταση του Χριστού, ειδικά εις την Αντιόχεια, την μαρτυρική Συρία, τον βασανισμένο Λίβανο, τον ματωμένο Ιράκ, και εις τα κράτη του Αραβικού Κόλπου και τις Ιερές Μητροπόλεις της διασποράς στις δύο Αμερικές, την Αυστραλία και την Ευρώπη. Οι Πατέρες της Συνόδου μνημόνευσαν τον Αδελφό Τους Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλον Yazigi, η απαγωγή του Οποίου συνέβη πριν από τρία και πλέον έτη συνοδευόμενη από την εκούσια τύφλωση όλων, και ο Οποίος παραμένει πάντοτε παρών στις προσευχές και τις δεήσεις των πιστών, αλλά και καθημερινά στη μαρτυρία της Εκκλησίας, μαζί με τον συνέταιρό Του Μητροπολίτη Ιωάννη και όλους τους απαχθέντες. Οι Πατέρες της Συνόδου προσευχήθηκαν και υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων των μαρτυρησάντων διά τη Χριστιανική τους Πίτση, ζητώντας τις προσευχές τους ενώπιον του Θρόνου του Θεού για να στερεώσει την Εκκλησία Του και να δώσει δύναμη και σοφία στα Τέκνα Του ώστε να μαρτυρούν πιστώς την εκ νεκρών Ανάσταση του Χριστού ενταύθα και εν τῷ παρόντι.

Οι Πατέρες επανεξέτασαν το θέμα της Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η σύγκληση της Οποίας προετοιμάζεται για περισσότερα από πενήντα χρόνια. Την αναβολή της Οποίας εζήτησε η Εκκλησία της Αντιοχείας δια την ενίσχυση της ενότητος της Καθολικής Ορθοδοξίας, ώσπου να εξασφαλιστεί η Ορθόδοξος ομοφωνία περί των επίμαχων θεμάτων της ημερησίας διατάξεως της Συνόδου, και να εκπληρωθούν οι εκκλησιολογικές προϋποθέσεις για τη συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.

Επειδή αυτό το αίτημα της Εκκλησίας της Αντιοχείας δεν βρήκε ανταπόκριση, μαζί με το αίτημα των Εκκλησιών της Ρωσίας, της Βουλγαρίας και της Γεωργίας, για την αναβολή της Συνόδου, και επειδή η Σύνοδος, η Οποία αρχικώς ήταν προορισμένη να είναι Πανορθόδοξος, συγκλήθηκε με την απουσία τεσσάρων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, το ποίμνιο των Οποίων περιλαμβάνει περίπου το μισό πληθυσμό του συνόλου των Ορθοδόξων Πιστών ανά τον κόσμο,

Επειδή η πρόσκληση στη Συνέλευση παρέλειψε ώς βάση της Ορθοδόξου Συνοδικότητος την πλήρη Ευχαριστιακή Κοινωνία μεταξύ των Εκκλησιών, η Οποία είναι δημιουργικό και θεμελιώδες στοιχείο αυτής της Συνοδικότητος, αγνοώντας την επίλυση του ζητήματος της εισπήδησης του Πατριαρχείου Ιερουσολήμων στα όρια του Πατριαρχείου Αντιοχείας πριν την σύγκληση της Συνόδου, δια της αποφάσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου να αναβληθούν οι διαπραγματεύσεις πέραν της Συνόδου,

Επειδή οι δηλώσεις και οι ανακοινώσεις των συνέδρων Αυτής κατηγόρησαν αδίκως τις απουσιάζουσες Εκκλησίες και αποστασιοποιήθηκαν από την απόδοση οποιασδήποτε μορφής κατηγορίας στην πλευρά η οποία διαχειριζόταν το προπαρασκευαστικό στάδιο της Συνόδου,

Και μετά την εξέταση της ατμόσφαιρας, των δηλώσεων και των τοποθετήσεων της εν τῇ Νήσῳ της Κρήτης γενομένης Συνέλευσης, αλλά και των αντιφάσεων οι οποίες κυκλοφορούσαν προσφάτως, ενέκριναν τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

1. Οι Πατέρες διαβεβαιώνουν ότι η Πανορθόδοξος Συνεργασία έχει ως βάση Της την συμμετοχή και την ομοφωνία όλων των Ορδθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Και υπενθυμίζουν ότι αυτή η αρχή δεν είναι καινοτομία ή μία αναδυόμενη θέση του Πατριαρχείου Αντιοχείας, αλλά αποτελεί μία ορθόδοξο σταθερή βάση, την οποίαν εθεμελίωσε ο τρισμακάριστος Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας ξεκινώντας τις προπαρασκευαστικές εργασίες της Συνόδου, και επί τῇ ιδίᾳ συνέχισε μετέπειτα ο Πατριάρχης Δημήτριος, κατά την εποχή του Οποίου εγκρίθηκαν οι Κανονισμοί των Προκαταρκτικών Συνελεύσεων της Μεγάλης Συνόδου, των οποίων τα Άρθρα δηλώνουν σαφέστατα ότι η πρόσκληση οποιασδήποτε Συνοδικής Εργασίας, έστω σε προπαρασκευαστικό επίπεδο, γίνεται από τον Οικουμενικό Πατριάρχη μετά την συγκατάθεση όλων των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, και ότι όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται με την ομοφωνία όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών και ύστερα αποστέλλονται στη Μεγάλη Σύνοδο.

2. Οι Πατέρες, επίσης, υπενθυμίζουν ότι και ο Παναγιώτατος νυν Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος επιβεβαίωσε αυτόν τον κανόνα στις προπαρασκευαστικές εργασίες της Μεγάλης Συνόδου, ειδικά, όταν αποφάσισε να αναστείλει τις εργασίες της Προπαρασκευαστικής Επιτροπής το έτος 1999 λόγῳ της απόσυρσης μίας Εκκλησίας από την αναφερόμενη Σνέλευση. Και αυτό οδήγησε σε στάση των προπαρασκευαστικών εργασιών της Μεγάλης Συνόδου για δέκα χρόνια. Και οι Πατέρες αναρωτιούνται πώς η απουσία μίας και μόνο Εκκλησίας οδήγησε στην αναστολή των προπαρασκευαστικών εργασιών της Συνόδου, ενώ μερικοί θεωρούν ότι η “Μεγάλη Σύνοδος” δύναται να συγκληθεί με την απουσία τεσσάρων Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών!

3. Οι Πατέρες παρατηρούν ότι η αρχή της ομοφωνίας επιβεβαιώθηκε και όταν συνεχίστηκε εκ νέου η προπαρασκευαστική εργασία της Συνόδου το έτος 2009, και ότι στην Τέταρτη Προκαταρκτική Σενέλευση του 2009, η Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Αντιοχείας, δια στόματος του μακαριστού συμβούλου Της κ. Alber Laham, τόνισε την αναγκαιότητα της διατηρήσεως της ομοφωνίας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, υπενθυμίζοντας ότι στην περίπτωση μην επιτεύξεως της ομοφωνίας περί κάποιου θέματος, αποστέλλεται αυτό το θέμα και πάλι στην Προπαρασκευαστική Επιτροπή για περαιτέρω εξετάσεως, όπως προβλέπει ο Κανονισμός των Ορθοδόξων Προκαταρκτικών Συνελεύσεων. Η πρόταση αυτή έλαβε τότε την αποδοχή όλων των συμμτεχουσών Εκκλησιών, συμπεριλαμβανομένου και του Προέδρου εκείνης της Συνελεύσεως, και η πρόταση αυτή ήταν η βάση επί τῇ οποίᾳ επιτεύχθηκε η λήψη της αποφάσεως σχετικά με το θέμα της Ορθοδόξου Διασποράς και τών Επισκοπικών Συνελεύσεων.

4. Οι πατέρες επαναλαμβάνουν με έμφαση ότι η θέση του Πατριαρχείου Αντιοχείας, η οποία καλεί στην επίτευξη της ομοφωνίας διά της εξασφαλίσεως της ομοφωνίας όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών περί όλων των θεμάτων, είχε από την αρχή ως στόχο την διασφάλιση της Ορθοδόξου Ενότητος κατά την προπαρασκευαστική περίοδο σύμφωνα με την σταθερή Ορθόδοξο Παράδοση. Η Εκκλησία της Αντιοχείας δεν ανέμενε να μετατραπεί αυτή η προϋπόθεση, την οποία ήθελε μόνο να επαναδιατυπώσει, σε επίμαχο θέμα, ή να παρακαμφθεί αυτή η σταθερή αρχή από εκείνους οι οποίοι αρχικώς την καθιέρωσαν και την υπερασπίστηκαν εξ’ αρχής θεωρώντας την ώς διασφάλιση της Ορθόδοξου Ενότητος, η οποία δεν επιτυγχάνεται στην περίπτωση απομακρύνσεως έστω και μίας Εκκλησίας από τη συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, ή στην περίπτωση της αγνόησης των προτάσεών Της. Εδώ, πρέπει να σημειωθεί ότι η Συνέλευση των Προκαθημένων του 2014 ενέκρινε αυτόν τον κανονισμό αποφασίζοντας ότι “Ἅπασαι αἱ ἀποφάσεις, κατά τε τήν Σύνοδον καί κατά τό προπαρασκευαστικόν αὐτῆς στάδιον, λαμβάνονται καθ᾿ ὁμοφωνίαν”. Και οι Πατέρες αναρωτιούνται: Πώς επιτυγχάνεται αυτή η ομοφωνία υπό το φώς της απόρριψης των αποφάσεων Αυτής της εν λόγῳ Συνελεύσεως (2014), αλλά και της Συνελεύσεως του Σαμπεζύ (2016), εκ μέρους του Πατριαρχείου Αντιοχείας; Και πώς επιτυγχάνεται η ομοφωνία στην Κρήτη με την απουσία τεσσάρων Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών;

5. Οι Πατέρες διαβεβαιώνουν ότι η θέση της Εκκλησίας της Αντιοχείας, η οποία ζητά την αναβολή της συγκλήσεως της Μεγάλης Συνόδου στην περίπτωση μην επιτεύξεως της ομοφωνίας περί όλων των θεμάτων Της, δεν αποτελεί αναδυόμενη ή παροδική θέση. Το Πατριαρχείο Αντιοχείας δήλωσε αυτή τη θέση Του σαφέστατα σε όλα τα προπαρασκευαστικά στάδια της Συνόδου κατά τα δύο τελευταία χρόνια, εν αρμονίᾳ με το ρόλο τον οποίο διαδραμάτιζε πάντοτε η Αντιόχεια, ο οποίος και αρνήθηκε ανέκαθεν την αγνόηση οποιασδήποτε Αυτοκεφάλου Εκκλησίας στην Πανορθόδοξο Συνεργασία. Συνεπώς, όλα όσα δημοσιεύθηκαν στα Μέσα Μαζικής Ενημερώσεως περί σιωπηρής αποδοχής της συμμετοχής στη Σύνοδο εκ μέρους της Εκκλησίας της Ατιοχείας δεν είναι σωστά, καθώς, και όλες οι αναλύσεις περί των πολιτικών διαστάσεων της απουσίας του Πατριαρχείου Αντιοχείας από την Συνέλευση της Κρήτης, οι οποίες κυκλοφορούν προσφάτως, παραμένουν στο πλαίσιο πολιτικών αναλύσεων και απέχουν πολύ της αλήθειας. Η “κατ’ Οικονομίαν” αποδοχή της συμμετοχής στις προπαρασκευαστικές εργασίες της Συνόδου εκ Μέρους του Πατριαρχείου Αντιοχείας δεν σημαίνει την εγκατάλειψη των προαναφερθέντων θέσεών Του, αλλά επιβεβαιώνει την συνέχιση της καταβολής των προσπαθειών δια την εξάλειψη των εμποδίων, τα οποία εκώλυον, και συνεχίζουν να κωλύουν, την σύγκληση της Συνόδου.

6. Οι Πατέρες απορούν για την θέση μερικών Εκκλησιών, οι οποίες καλούσαν τελευταίως στην παράκαμψη του Κανονισμού Ομοφωνίας, ή και προσπαθούν να τον ερμηνεύσουν εν αντιθέσει προς αυτό που προβλέπεται στους Κανονισμούς των Προκαταρκτικών Ορθοδόξων Συνελεύσεων, τους οποίους ενέκριναν και συνυπέγραψαν όλες οι αντιπροσωπείες το 1986, και επί τῇ βάσει τους λειτουργούσαν όλες κατά την Πέμπτη Προκαταρκτική Συνέλευση τον Οκτώμβριο του 2015. Καθώς και απορούν για τις θέσεις, οι οποίες εκφράζονται τελευταίως υποδηλώνοντας ότι η σύγκληση της Συνόδου στην προγραμματισμένη ημενρομηνία είναι σημαντικότερη από Συνοδικότητα της Εκκλησίας και την Ενότητά Της. Σε αυτόν τον τομέα, η Εκκλησία της Αντιοχείας ευχαριστεί όλες τις Εκκλησίες οι οποίες υποστήριξαν την σωστή θέση Της, ιδιαίτερα τις Αγιοτάτες Εκκλησίες της Ρωσίας, Γεωργίας, Βουλγαρίας και Σερβίας.

7. Οι Πατέρες υπενθυμίζουν στους εν Κρήτη συναξάντας Αδελφούς Τους το περιεχόμενο του Άρθρου 17 του Κανονισμού των Προκαταρκτικών Συνελεύσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το οποίο θεωρεί ότι: “σε περίπτωση μην επιτεύξεως της ομοφωνίας των αντιπροσωπειών περί κάποιου θέματος κατά την διάρκεια της συζητήσεώς του εν τῇ Συνελεύσει, δεν λαμβάνεται τότε απόφση περί αυτού, και αποστέλλεται εκ μέρους της Προπαρασκευαστικής Γραμματείας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου προς εξέταση και περαιτέρω μελέτη και προετοιμασία σύμφωνα με τη γνωστή στο πανορθόδοξο επίπεδο διαδικασία “. Καθώς, και το περιεχόμενο του 4ου Άρθρου του ιδίου Κανονισμού, το οποίο επισημαίνει ότι: “κανένα θέμα δε δύναται να διαγραφεί ή να προστεθεί του Καταλόγου των Θεμάτων, τα οποία είχαν προπαρασκευαστεί με ομοφωνία σε πανορθόδοξο επίπεδο, τουλάχιστον μέχρι την ολοκλήρωση της εξετάσεώς τους. Και στη συνέχεια συγκαλείται η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος”. Και οι Πατέρες αναρωτιούνται, πώς μπορεί να συγκληθεί η Μεγάλη Σύνοδος πρίν την εκπλήρωση της προπαρασκευαστικής εργασίας των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως, και με την ύπαρξη επιφυλάξεων δύο Αυτοκέφαλων Εκκλησιών στο κείμενο του εγγράφου “Ο Γάμος και τα Κωλύματά Του”, και χωρίς την ρητή συγκατάθεση του Πατριαρχείου Αντιοχείας για την διαγραφή τριών βασικών θεμάτων εκ των διατάξεών της, δηλαδή του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου, των Διπτύχων και του Αυτονόμου και του τρόπου ανακηρύξεως αυτού.

8. Οι Πατέρες της Συνόδου διαβεβαιώνουν ότι, απέναντι στην γνωστή πραγματικότητα την οποίαν δημιούργησε η Συνέλευση της Κρήτης και βιώνει ο Ορθόδοξος κόσμος, η ομοφωνία των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών παραμένει ο χρυσός κανόνας για την διασφάλιση της Ενότητος του Ορθοδόξου Κόσμου, και θεωρούν ότι αυτός ο κανόνας ήταν, και θα παραμένει, η σταθερή βάση, επί τῇ οποίᾳ στηρίζεται το μέλλον της Εκκλησίας, προκειμένου, ειδικά, να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις της Συνελεύσεως της Κρήτης.

9. Όσον αφορά τις φωνές οι οποίες θεωρούν την Συνέλευση της Κρήτης ως Οικουμενική Σύνοδο που λειτουργεί σύμφωνα με τους κανονισμούς της συγκλήσεως των Οικουμενικών Συνόδων, οι Πατέρες υπενθυμίζουν σε εκείνους τους αδελφούς ότι, και εκ της αρχής του Εικοστού Αιώνος, οι Ορθόδοξοι Αυτοκέφαλοι Εκκλησίες συμφώνησαν ότι, αντί για πρόσκληση σε Οικουμενική Σύνοδο, η πρόσκληση να είναι σε Πανορθόδοξο Σύνοδο, και όρισαν, στη Συνέλευση της Ρόδου 1961, την ημερήσια διάταξη και τους τρόπους λειτουργίας Της, συνεχίζοντας τις προετοιμασίες της συγκλήσεώς Της για περισσότερες από πέντε δεκαετίες. Και συμφώνησαν επίσης, λόγῳ του ειδικού χαρακτήρα αυτής της Συνόδου, να μην εκπροσωπηθούν όλοι οι Επίσκοποι της Ορθοδόξου Οικουμένης, όπως επιβάλλει η Ορθόδοξος Παράδοση, και ότι οι αποφάσεις Της λαμβάνονται με ομοφωνία όλων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών επί τῇ βάσει του κανονισμού ότι η κάθε Αυτοκέφαλος Εκκλησία έχει μία ψήφο. Ως εκ τούτου, η πορεία αυτή αντικρούει κάθε ισχυρισμό που θεωρεί τη Συνέλευση της Κρήτης ώς Οικουμενική Σύνοδο η οποία εφαρμόζει τους προβλεπόμενους κανονισμούς των Οικουμενικών Συνόδων, και επιβάλλει στους σμμετέχοντές Της, εάν θελήσουν να την αποκαλέσουν Πανορθόδοξο Σύνοδο, την διατήρηση των προορισμένων κανονισμών Της. Και αυτό δεν πραγματοποιήθηκε για τους προαναφερθέντες λόγους.

Επί δε τούτοις, οι Πατέρες της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας, παρατηρώντας ότι η Συνέλευση της Κρήτης δεν εκπληρώνει τις προϋποθέσεις ούτε καν για την σύγκληση της Προκαταρκτικής Συνελεύσεως της Μεγάλης Συνόδου, επί τῇ βάσει του Κανονισμού του 1986 των Προκαταρκτικών Συνελεύσεων της Οροδόξου Εκκλησίας, ο Οποίος ισχύει μέχρι στιγμής και προβλέπει ότι η σύγκληση αυτής της Συνελεύσεως απαιτεί την συγκατάθεση όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών για την σύγκληση της Συνελεύσεως (Άρθρ. 2), και ότι η λήψη αποφάσεων κατά την Συνέλευση γίνεται με την ομοφωνία άπαντων των Ορθοδόξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών (Άρθρ. 16), οι οποίες προϋποθέσεις δεν εκπληρώνονται στη Συνέλευση της Κρήτης,

Οι Πατέρες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας ομοφώνως απεφάσισαν τα εξής:

1. Να θεωρήσουν την Συνάντηση της Κρήτης ώς μία προκαταρκτική Συνέλευση της Πανορθοδόξου Μεγάλης Συνόδου, επομένως, και να θεωρήσουν ότι τα έγγραφά Της δεν είναι τελικά, αλλά ανοιχτά προς συζήτηση και πρός τυχόν τροποποιήσεις όταν συγκληθεί η Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας με την παρουσία και τη συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών.

2. Να αρνηθούν την απόδοση του συνοδικού χαρακτήρα σε οποιανδήποτε ορθόδοξο συνέλευση, στην οποία δεν συμμετέχουν όλες οι Ορδόδοξοι Αυτοκέφαλοι Εκκλησίες. Και να διαβεβαιώσουν ότι η αρχή της ομοφωνίας εξακολουθεί να είναι ο βασικός κανόνας ο οποίος διέπει τις διορθοδόξους σχέσεις. Η Εκκλησία της Αντιοχείας, επομένως, αρνείται την ονομασία της Συνελεύσεως της Κρήτης ώς “Μεγάλης και Πανορθοδόξου Συνόδου ή Μεγάλης και Αγίας Συνόδου”.

3. Να τονίσουν ότι όλες οι αποφάσεις, αλλά και όλα όσα εκδόθηκαν εκ της Συνελεύσεως της Κρήτης, δεν δεσμεύουν κατά οποιονδήποτε τρόπο το Πατριαρχείο Αντιοχείας και πάσης Ανατολής.

4. Να αναθέσουν στη “Συνοδική Επιτροπή Παρακολούθησης” την ευθύνη να παρακολουθήσει τις συνέπειες και τις επιπτώσεις της Συνελεύσεως της Κρήτης, να λάβει τα απαραίτητα σχετικά μέτρα, και να υποβάλει μία λεπτομερή έκθεση στην Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείο Αντιοχείας στην επόμενη συνοδική συνεδρία Της.

5. Να καλέσουν τους πιστούς να συνοδεύσουν τους Πατέρες της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας με τις προσευχές τους για την διατήρηση και την εκδήλωση της Ορθοδόξου Χριστιανικής Μαρτυρίας στο σημερινό κόσμο.

Σημείωση: Το Αραβικό κείμενο είναι το αυθεντικό και πρωτότυπο.

Statement of the Secretariat of the Holy Synod of Antioch

Balamand, 27 June 2016

At the end of the seventh extraordinary session which begun on May 25th 2016, the Holy Synod of Antioch convened on June 27, 2016 in Balamand. The Synod was presided by His Beatitude Patriarch John X, with the participation of the Bishops of the Holy See of Antioch,

The fathers congratulated their children on the occasion of the feast of Saints Peter and Paul, the holy, glorious and all-praised leaders of the Apostles, and the founders of the Holy See of Antioch. This See is where the disciples were called Christians first, and where its children continue to witness for the Risen Christ, especially in our beloved Antioch, and in Syria the martyr, in Lebanon the sufferer, in Iraq the injured, and in all the Gulf countries and the Archdioceses abroad, in the Americas, Australia and Europe. The Fathers recalled their brother Metropolitan Paul (Yazigi), the Archbishop of Aleppo who has been kidnapped for more than three years, amidst willful blindness by all. His Eminence Metropolitan Paul, along with his brother Metropolitan Youhanna (Ibrahim), and all those kidnapped constantly remain present in the prayers and supplications of the faithful and in the daily Church testimony. The fathers lift up their prayers for the repose of the souls of all those martyred because of being called Christian, and ask their prayers before the Divine Throne, that God may strengthen His Church and give His children the power and wisdom to faithfully witness, here and now, Christ Risen from the dead.

The fathers discussed the issue of the Great Orthodox Council, which the Orthodox Church has prepared to convene since more than fifty years. The Antiochian Church had asked to delay the convocation of this Council, in order to strengthen the Pan-Orthodox unity, secure Orthodox unanimity on the debatable issues of its agenda, and that the ecclesiological conditions open up for the participation of all the Orthodox Autocephalous Churches.

Whereas the Antiochian request to delay the Council, along with the requests of the Russian, Bulgarian, and Georgian Churches, were not accepted, and whereas it was originally intended for the Council to be a pan Orthodox Council, but was convened in the absence of four Autocephalous Churches representing more than half of the Orthodox faithful in the world,

Whereas the call to this meeting has ignored the necessity of establishing Orthodox conciliarity on the basis of total Eucharistic communion among the Churches, which is the basis for the formation of this conciliarity, especially by ignoring to seek a solution to the Jerusalemite aggression on the canonical jurisdiction of the See of Antioch before the convocation of the Council, through a decision made by the Ecumenical Patriarchate to delay the negotiation till after the Council,

Whereas the statements and declarations issued by the participants unjustly blamed the absent Churches, and did not blame the side that was leading the preparatory stage,

And after looking into the statements of the ambiance, statements, and positions made in the meeting at the island of Crete, and all the fallacies that circulated recently, the fathers made the following observations:

First: The fathers affirm that the common Orthodox work is based on the participation and unanimity of all the Orthodox Autocephalous Churches. They like to remind that this principle is not a new Antiochian position, but is a fixed Orthodox principle established by the Ecumenical Patriarch Athenagoras of Thrice Blessed memory upon launching the preparatory work for the Council. He was followed by his successor Patriarch Dimitrios of Thrice Blessed memory in whose era the regulations for the preparatory pre-conciliar meetings were formulated. The articles of these regulations clearly show that the call for any conciliar work, even if it was on the level of a preparatory meeting, is done by the Ecumenical Patriarch, after the approval of all the Churches’ Primates, and that all decisions are taken unanimously, by all Autocephalous Churches before they are submitted to the Great Council.

Second: The fathers recalled that His Holiness the Ecumenical Patriarch Bartholomew had emphasized as well this principle during the pre-conciliar preparatory meetings. Particularly, he decided to suspend the works of the preparatory committee in 1999, because of the withdrawal of one church from the above-mentioned meeting. This issue resulted in putting off the preparatory works for the Great Council for a period of ten years. The fathers wondered about how could it be that one church’s absence led to the suspension of the preparatory work of the Council, while some consider that it is permissible for the “Great Council” to convene and meet in the absence of four autocephalous Orthodox Churches!

Third: The fathers noted that the principle of unanimity was reaffirmed upon the re-launching of the preparatory works of the Council in 2009. During the fourth preparatory conference held in 2009, the Antiochian delegation advisor Mr. Albert Laham of blessed memory emphasized the necessity of this principle in the process of decision taking, reminding that if there is no unanimity on one subject, this subject is deferred to the preparatory committee for further study, as the Rules of Procedure of Pan-Orthodox Pre-Council Conferences state. At that time, this proposal was welcomed by all participating Churches, including the conference chairman. This proposal had led to taking a decision about the issue of the Diaspora and the Episcopal Assemblies.

Fourth: The fathers reiterate that the Antiochian position calling for building up accord through assuring the unanimity of all Autocephalous Orthodox Churches on the subjects of the agenda had as a purpose to strengthen Orthodox unity in the preparatory phase, according to the Orthodox tradition. The Church of Antioch did not expect that this stable principle, which She just reminded of, would become a controversial issue, and this stable principle be defied by those who originally established it and defended it as a guarantee to Orthodox unity. This unity cannot be achieved if any of the Churches is excluded from the decision making process, or if Her proposals are ignored. Here, we would like to mention the fact that the Synaxis of the Churches’ Primates held in January 2014 has affirmed this principle when it decided to have all decisions worked during the Council and the preparatory period to be taken by consensus. The fathers ask how can this consensus be achieved with the refusal of the Antiochian Church to the decisions of the aforementioned synaxis (2014) and the Chambésy Synaxis (2016)? How could this consensus be achieved in Crete in the absence of four Orthodox Churches?

Fifth: The Fathers reaffirm that the Antiochian position requesting the postponement of the Great Councils convocation in case of the absence of unanimity on its subjects was not a new position. The Antiochian Church has clearly expressed about her position throughout all preparatory phases of the Council during the last two years. This position was in accordance with the role of Antioch had, always refusing to ignore any Autocephalous Church in the common Orthodox work. Therefore, all that was published in the media about the implicit acceptance of the Antiochian Church to participate in the Council was incorrect, and all the analysis about the political dimensions of the absence of Antioch from the Crete meeting remains as a totally false political analysis. The acceptance of Antioch by economia to participate in the preparatory works does not mean concession on Her part about the aforementioned positions. Rather, Her participation was an effort to remove all obstacles which was, and still is, preventing the convocation of the Council.

Sixth: The fathers are surprised by the positions of some Churches which have recently called to bypass the principle of unanimity, or interpreting this principle in a different manner than what state the Rules of Procedure of Pan-Orthodox Pre-Council Conferences, adopted in 1986, signed by all representatives, and used accordingly even during the fifth preparatory conference held in October 2015. They are also surprised by all the positions that were recently declaring that the convocation of the Council on the specified date is more important than the conciliarity of the Church and Her unity. In this regard, the Church of Antioch would like to thank all the Churches that endorsed her rightful position, especially the Churches of Russia, Georgia, Bulgaria, and Serbia.

Seventh: The Fathers would like to remind their brethren meeting in Crete of Article 17 of the Rules of Procedure of Pan-Orthodox Pre-Council Conferences adopted in 1986 which considers that, “In case one specific subject, discussed during the conference, is not accepted unanimously, the decision about it is abandoned and it is deferred to the Secretariat of the pre-conciliar preparatory meeting for further study and preparation according to the process known on the Pan-Orthodox level.” Also, the content of the fourth article of the same Rules of Procedure states that: “It is not allowed to remove or add any subject on this list of subjects which were prepared and agreed upon on the Pan-Orthodox level, at least till after its study ends. After that the Great and Holy Council convenes.” The fathers wonder how could the call to convene the Great Council be issued before completing the preparatory work on the subjects of the Agenda: two Churches have reservations about the document “Marriage and its Impediments”, and the Antiochian Church’s refusal to remove three main subjects from the Agenda (Church Calendar, Diptychs, and Autocephaly and its Proclamation)

Eight: The fathers emphasize that facing the known reality lived by the Orthodox world as a result of the meeting in Crete, the unanimity of the Orthodox Churches remains the golden foundation to assure the unity of the Orthodox world. The fathers consider that this foundation is, and will remain, the solid basis upon which the repercussions of the meeting in Crete could be overcome.

Ninth: As for some of the voices that have considered the meeting in Crete an Ecumenical Council held according to the principals of an Ecumenical Council’s convocation, the fathers would like to remind those brethren that from the beginning of the twentieth century, the Orthodox Churches had decided to substitute the call to an Ecumenical Council with the call to a Pan-Orthodox Council. The latter’s agenda and work regulations were established by the meeting held in Rhodes in 1961. The preparatory work has continued for almost five and a half decades. The Churches agreed, because of the extraordinary character of this Pan-Orthodox Council, that not all bishops in the Orthodox world be present in it, as the Orthodox tradition requires, and that all its decisions be taken by the consensus of all the Autocephalous Churches on the basis of one vote for each Autocephalous Church. This process refutes any claim to consider the meeting in Crete an Ecumenical Council upon which the regulations of the Ecumenical Council apply. It also obliges its participants to respect the appropriate Rules of Procedure, in case they sought to consider it a Pan-Orthodox Council. This issue was not realized for the abovementioned reasons.

Thus, the fathers of the Holy Synod of Antioch noted that the meeting in Crete does not even have the required conditions to convene the pre-conciliar conference for the Great Council, this according to the Rules of Procedure of Pan-Orthodox Pre-Council Conferences, adopted in 1986, and which is still valid to date. These Rules of Procedure state that the convocation of this conference requires the approval of the Primates of all the local Orthodox Churches (Article Two), and that decision taking during it is done by the unanimity of all the Orthodox Autocephalous Churches (Article Sixteen), and these conditions were not available in the meeting in Crete.

The Fathers of the Holy Synod unanimously decided the following:

1. Consider the meeting in Crete as a preliminary meeting towards the Pan-Orthodox Council, thus to consider its documents not final, but still open to discussion and amendment upon the convocation of the Great Panorthodox Council in the presence and participation of all the Autocephalous Orthodox Churches.

2. Refuse assigning a conciliar character to any Orthodox meeting that does not involve all the Orthodox Autocephalous Churches, and to underline that the principle of unanimity remains the essential foundation for the common Orthodox relationships. Thus, the Church of Antioch refuses that the meeting in Crete be called a “Great Orthodox Council” or a “Great Holy Council.”

3. Affirm that whatever was issued in the meeting in Crete, of decisions and other things, is non-binding, by any means, to the Patriarchate of Antioch and all the East.

4. Commission the “Committee for the Follow-Up on the Council’s Issues” to study the results and consequences of the meeting in Crete and offer a detailed report to the Holy Synod of Antioch in its next meeting.

5. Send a letter about the decision of the Holy Synod of Antioch to all the Autocephalous Orthodox Churches, as well as to the civil and religious authorities abroad.

6. Call upon the faithful to accompany the fathers of the Holy Synod of Antioch by praying for the preservation and the total manifestation of the unity of the Orthodox Christian witness in today’s world.

NB: The original Arabic text is the only binding text in case of any misinterpretation