Η Ώρα του Κώδικα: Προγραμματισμός από τα πρώτα σχολικά βήματα

Στη μεγάλη σημασία της ενασχόλησης των παιδιών με την επιστήμη του προγραμματισμού από τα πρώτα τους σχολικά βήματα αναφέρεται σε συνέντευξη του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διευθυντής Τομέα Εκπαίδευσης της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα Πλούταρχος Ρήγας, επισημαίνοντας ότι με τα μαθήματα προγραμματισμού και την έκθεση σε υπολογιστικές συσκευές από πολύ μικρές ηλικίες τα παιδιά αναπτύσσουν ένα τρόπο σκέψης και επίλυσης θεμάτων απαραίτητο για τη μετέπειτα πορεία τους.

Αναφέρεται στην «Ώρα του Κώδικα» που η Microsoft έχει φέρει στην Ελλάδα και προσφέρει δωρεάν μαθήματα προγραμματισμού σε μαθητές σε όλη την Ελλάδα, με την υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων και του Τμήματος Καινοτομίας και Βέλτιστων Πρακτικών του υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης στο πλαίσιο της Εθνικής Συμμαχίας για τις ψηφιακές δεξιότητες. Η Ώρα του Κώδικα είναι ένα παγκόσμιο κίνημα που έχει προσεγγίσει εκατομμύρια μαθητές σε περισσότερες από 180 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί ευκαιρία ουσιαστικής γνωριμίας με την επιστήμη των υπολογιστών, σχεδιασμένη να εισάγει μαθητές σε βασικές έννοιες προγραμματισμού με έναν απλό και διασκεδαστικό τρόπο.

Σύμφωνα με επίσημες έρευνες της Ευρωπαϊκής Κομισιόν, αναφέρει ο κ.Ρήγας, είναι ήδη πολύ υψηλό το ποσοστό των θέσεων εργασίας παγκοσμίως όπου θα είναι απαραίτητες οι γνώσεις και δεξιότητες προγραμματισμού και γενικότερα πληροφορικής. Με τα μαθήματα προγραμματισμού, από τα πρώτα κιόλας βήματα, αποκτούν προσόντα που είναι απαραίτητα για τη μελλοντική τους επαγγελματική πορεία, όπως τον δημιουργικό τρόπο σκέψης, την ανάπτυξη κριτικής ικανότητας και τις δεξιότητες επίλυσης απλών και πιο σύνθετων προβλημάτων, προσθέτει.

Ακολουθεί η συνέντευξη του διευθυντή Τομέα Εκπαίδευσης της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Πλούταρχου Ρήγα, στον Αλέκο Λιδωρίκη για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Στόχος της δράσης η «Ώρα του Κώδικα» είναι να φέρει παιδιά ηλικίας 6-12 ετών κοντά στους υπολογιστές. Από ποια ηλικία και μετά εκτιμάτε ότι τα παιδιά μπορεί να ξεκινήσουν την ενασχόληση τους με τους υπολογιστές και με ποιο τρόπο;

Από πολύ μικρή ηλικία πλέον, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών έρχονται σε επαφή με ηλεκτρονικές συσκευές και έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Στο σχολείο, μετά την ηλικία των 6 ετών τα παιδιά κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον προγραμματισμό, όχι όμως σαν μάθημα -περισσότερο με την ενασχόλησή τους με κάποιο παιχνίδι στον υπολογιστή, όπως για παράδειγμα το Minecraft της Microsoft, το γνωστό παιχνίδι που επιτρέπει στους παίκτες να δημιουργήσουν σε ένα ασφαλές τρισδιάστατο περιβάλλον, όπου ταυτόχρονα τους δίνεται η δυνατότητα να αλληλοεπιδράσουν και να δημιουργήσουν συνεργατικά. Μέσω του Hour of Code της Microsoft οι μαθητές κάνουν το πρώτο τους βήμα στον κόσμο του προγραμματισμού. Το όραμα της Microsoft είναι να εξασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά θα έχουν τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακές δεξιότητες και να αποκτήσουν τα απαραίτητα εφόδια για μία επιτυχημένη πορεία στον 21ο αιώνα.

Από την τετάρτη τάξη του Δημοτικού και έπειτα, οι μαθητές πλέον εκτίθενται σε βασικές έννοιες προγραμματισμού, παρακολουθώντας σχετικά μαθήματα με στόχο την ανάπτυξη της κριτικής και αλγοριθμικής σκέψης. Με τα μαθήματα προγραμματισμού και την έκθεση σε υπολογιστικές συσκευές από πολύ μικρές ηλικίες τα παιδιά αναπτύσσουν ένα τρόπο σκέψης και επίλυσης θεμάτων απαραίτητο για τη μετέπειτα πορεία τους. Η Microsoft συνεργάζεται με σχολεία προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα σε μαθητές να λάβουν μέρος σε προγράμματα, όπως το Hour of Code, που έχουν ως στόχο την επαφή με την έννοια του προγραμματισμού, να κινήσει το ενδιαφέρον τους, ώστε να αναζητήσουν και να μάθουν περισσότερα.

Με τον όρο «ενασχόληση με υπολογιστές» τι ακριβώς εννοούμε; Ένα παιδί έξι ετών τι θα μπορούσε να μάθει σε αρχική φάση για τους υπολογιστές; Πώς εξελίσσεται εντελώς επιγραμματικά αυτό σταδιακά μέχρι την ηλικία των 12 ετών;

Όταν αναφερόμαστε στον όρο «πληροφορική» σε αυτό το ηλικιακό φάσμα δεν εννοούμε αποκλειστικά την εκμάθηση συγγραφής κώδικα σε γλώσσα προγραμματισμού. Ο στόχος δεν είναι όλα τα παιδιά να ακολουθήσουν επαγγελματικά τον κλάδο πληροφορικής. Η σταδιακή προσαρμογή και η ομαλή μετάβαση των μαθητών από τις βασικές έννοιες και την προγραμματιστική λογική, στον καθαρό προγραμματιστικό κώδικα είναι κρίσιμη και οφείλει να γίνεται προγραμματικά στους μαθητές που το επιλέγουν μέχρι τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου. Εκεί ο μαθητής μπορεί με βάση τη σωστή καθοδήγηση από τους γονείς, τους καθηγητές του και την προοπτική του για επαγγελματική αποκατάσταση, να επιλέξει να προχωρήσει βαθύτερα στην επιστήμη της πληροφορικής.

Σύμφωνα με επίσημες έρευνες της Κομισιόν, είναι ήδη πολύ υψηλό το ποσοστό των θέσεων εργασίας παγκοσμίως όπου θα είναι απαραίτητες αυτές οι γνώσεις και δεξιότητες. Με τα μαθήματα προγραμματισμού, από τα πρώτα κιόλας βήματα, αποκτούν προσόντα που είναι απαραίτητα για τη μελλοντική τους επαγγελματική πορεία, όπως τον δημιουργικό τρόπο σκέψης, την ανάπτυξη κριτικής ικανότητας και τις δεξιότητες επίλυσης απλών και πιο σύνθετων προβλημάτων. H Microsoft λοιπόν δεσμεύεται να ενδυναμώσει τους μαθητές και να τους εξοπλίσει προκειμένου να μπορέσουν να αποδώσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους και να είναι μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί στον παγκόσμιο χάρτη.

Στην έννοια υπολογιστές εντάσσονται και οι φορητές συσκευές όπως smartphone, tablets κλπ;

Πλέον η υπολογιστική ισχύς και τα χαρακτηριστικά των φορητών συσκευών είναι αρκετά για την ένταξη ενός μαθητή στις ψηφιακές δεξιότητες και με εξαιρετικά χαμηλό κόστος. Παρόλα αυτά, είναι εξαιρετικά σημαντική η επιλογή της κατάλληλου είδους συσκευής για την κάθε χρήση. Σήμερα, ένα smartphone μπορεί να μετατραπεί σε έναν υπολογιστή με καλύτερα χαρακτηριστικά από ένα σταθερό υπολογιστή 10ετίας, με την προσθήκη των κατάλληλων περιφερειακών εξαρτημάτων. Σημαντικότερο όλων είναι οι τεχνολογίες και οι ψηφιακές δεξιότητες που διδάσκονται να είναι ευθυγραμμισμένες με τις ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς εργασίας και με την ψηφιακή μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης της κάθε χώρας.

Κατά πόσο οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αλλάζουν το εκπαιδευτικό σύστημα διεθνώς και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα; Θα έρθει ή ώρα που τα βιβλία θα εξαφανισθούν και όλα πλέον θα διδάσκονται από τον ατομικό υπολογιστή που θα έχει ο κάθε μαθητής στο σχολείο και θα διασυνδέεται με το σπίτι και με το καθηγητή;

Η χρήση των υπολογιστών στην εκπαίδευση εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Με την τεχνολογική έκρηξη, νέα εργαλεία μάθησης προσανατολισμένα στο μαθητή εισάγονται στις σχολικές αίθουσες προσφέροντας εκπαιδευτικές εμπειρίες που καθιστούν τον μαθητή από απλό δέκτη γνώσης σε ενεργό συμμέτοχο στην εκπαίδευσή του. Οι εκπαιδευτικοί από την πλευρά τους βλέπουν τον υπολογιστή ως εργαλείο που θα τους βοηθήσει να διδάξουν καλύτερα, να τους εξοικονομήσει χρόνο, να είναι σε άμεση επικοινωνία με τους μαθητές και τους γονείς και να είναι πιο αποτελεσματικοί στην καθημερινότητα τους. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, οι εκπαιδευτικοί τείνουν να χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες, κυρίως ώστε να υποστηρίξουν τις υπάρχουσες πρακτικές τους ή για να παράσχουν βασικές δεξιότητες πληροφορικού αλφαβητισμού. Η τεχνολογία είναι ένα μέσο που αξιοποιείται, για να επιτευχθούν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα και όχι ο σκοπός. Παράλληλα, η Microsoft παρέχει στους εκπαιδευτικούς τα κατάλληλα εργαλεία και τις αντίστοιχες εκπαιδεύσεις για την άρτια αξιοποίηση της τεχνολογίας στην τάξη. Η πλατφόρμα Microsoft Educators Community παρέχει δωρεάν υλικό για τους εκπαιδευτικούς και τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης και επιβράβευσης για τους πιο ενεργούς χρήστες της. Σε αυτή την κατεύθυνση και με στόχο την ανάδειξη των εκπαιδευτικών τους επιτευγμάτων, η Microsoft διοργανώνει κάθε χρόνο τo Education Exchange (Ε2). Μια εκδήλωση-σταθμό που αναγνωρίζει το σημαντικό έργο μερικών από τους καλύτερους εκπαιδευτικούς στον κόσμο και έχει σαν στόχο να αποτελέσει μια ξεχωριστή εμπειρία αναγνώρισης, συνεργασίας και έμπνευσης, υπενθυμίζοντας το σημαντικό ρόλο των εκπαιδευτικών στη διαδικασία εκμάθησης.

Ποιος ο βασικός στόχος της συγκεκριμένης δράσης;

Η Ώρα του Κώδικα είναι ένα παγκόσμιο κίνημα που έχει προσεγγίσει εκατομμύρια μαθητές σε περισσότερες από 180 χώρες σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για μια εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών, σχεδιασμένη να απομυθοποιήσει τον προγραμματισμό και να δείξει ότι μπορεί ο καθένας να διδαχθεί τα βασικά. Χάρη σε αυτήν την πρωτοβουλία, πάνω από 100 εκατομμύρια μαθητές ήρθαν σε επαφή με τον προγραμματισμό, ενώ περισσότερα κορίτσια από ποτέ γνώρισαν την επιστήμη των υπολογιστών. Αποτελεί ευκαιρία ουσιαστικής γνωριμίας με την επιστήμη των υπολογιστών, σχεδιασμένη να εισάγει μαθητές σε βασικές έννοιες προγραμματισμού με έναν απλό και διασκεδαστικό τρόπο. H Microsoft διοργανώνει κάθε χρόνο μία σειρά δωρεάν μαθημάτων και δράσεων για παιδιά όλων των ηλικιών και ανοίγει τις πόρτες της για να υποδεχτεί μαθητές και δασκάλους. Με την πρωτοβουλία αυτή στοχεύει σε μία γενικότερη ευαισθητοποίηση όχι μόνο των μαθητών αλλά και των δασκάλων για τη σημασία που έχει η επιστήμη της πληροφορικής και ο προγραμματισμός ως δεξιότητα στα χέρια των μαθητών για το δικό τους μέλλον. Η εκμάθηση της κριτικής σκέψης μέσα από τον προγραμματισμό αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα που μπορούν να κάνουν οι μαθητές για να προετοιμαστούν επαρκώς για την σύγχρονη ψηφιακή πραγματικότητα. Είναι απαραίτητο τα παιδιά να είναι εξοικειωμένα με τεχνικές γνώσεις και να έχουν τεχνικές δεξιότητες προκειμένου να μπορέσουν να ενταχθούν μελλοντικά σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον. Αυτός είναι και ο λόγος που η Microsoft συνεργάζεται με σχολεία και με μη κυβερνητικές οργανώσεις, προκειμένου να εξοπλίσουμε τη νέα γενιά με δεξιότητες που θα χρειαστούν για να αναδειχθούν σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο και σε μία ψηφιακή οικονομία.