Μετά την ψήφιση του ν.4692/2020 για την «αναβάθμιση» της εκπαίδευσης και τις σοβαρές αλλαγές που προκάλεσε στα ωρολόγια προγράμματα Γυμνασίου και Λυκείου, με τον ξαφνικό θάνατο ειδικοτήτων και την ανάδειξη ενός σχολείου μονοκαλλιέργειας, αποστεωμένου από κάθε έννοια έρευνας, τέχνης και κοινωνικών αξιών, η Κυβέρνηση της ΝΔ και το Υπουργείο Παιδείας ετοιμάζονται πλέον για την «αναβάθμιση της απαξιωμένης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης»!

Νεκτάριος Κορδής Αιρετός εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών  στο Κεντρικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υπουργείου Παιδείας


Με τον τρόπο αυτό ισοπεδώνεται σκόπιμα το σημαντικό εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό έργο που συντελέστηκε αλλά και οι καινοτόμες αλλαγές που προωθήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση! Να υπενθυμίσουμε ότι η επαγγελματική εκπαίδευση στη χώρα μας ήταν πολλά χρόνια απαξιωμένη και υποχρηματοδοτούμενη. Οι μεταρρυθμίσεις των 20 τελευταίων χρόνων την αντιμετώπισαν ως εκπαίδευση δεύτερης επιλογής που απευθυνόταν στα «παιδιά της πίσω αυλής» και έγινε προσπάθεια να περιοριστεί σε εκμάθηση αποσπασματικών πρακτικών δεξιοτήτων και να μετατραπεί σε πρόωρη φθηνή κατάρτιση.

Το τελειωτικό κτύπημα στα ΕΠΑΛ το έδωσε η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ το 2013 με την κατάργηση 15 σημαντικών ειδικοτήτων, στις οποίες σπούδαζαν πάνω από 20.000 μαθητές/μαθήτριες, το κλείσιμο 102 σχολικών μονάδων και τη διαθεσιμότητα – απόλυση 2.500 εκπαιδευτικών ειδικοτήτων. Η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αφού επανέφερε τους εκπαιδευτικούς στα σχολεία και επαναλειτούργησε όλους τους τομείς και τις ειδικότητες που είχαν καταργηθεί, αποκαθιστώντας σε όφελος του δημόσιου σχολείου τη «βαθιά πληγή» των ΕΠΑΛ, εργάστηκε συστηματικά –παρά τις όποιες δυσκολίες και αστοχίες- για την ουσιαστική βελτίωση και αναβάθμιση του εκπαιδευτικού περιεχομένου των Επαγγελματικών Λυκείων με στόχο το ΕΠΑΛ να γίνει ένα ισότιμο, στην πράξη και στην ουσία, Λύκειο με το Γενικό, αναγνωρίζοντας και ενισχύοντας ιδιαίτερα τον σημαντικό κοινωνικό του ρόλο.
Την Δευτέρα 15 Ιουνίου 2020 στην ομιλία του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, ο Πρωθυπουργός της χώρας Κ. Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στο σχέδιο της κυβέρνησης να φέρει στους επόμενους δύο μήνες νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε σε: «επένδυση στη διαρκή μάθηση, στην κατάρτιση, στην επαγγελματική εκπαίδευση… θα φέρουμε μέσα στους επόμενους δύο μήνες ειδικό νομοσχέδιο για την επαγγελματική κατάρτιση. Δεν ήθελα να το ενσωματώσω στο νομοσχέδιο για τα σχολεία γιατί αποδίδω εξαιρετικά μεγάλη σημασία στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αναδιατάξουμε όλη την έννοια της επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Η διαρκής κατάρτιση» παράλληλα τόνισε ότι «πρέπει να αναδιατάξουμε όλη την έννοια της επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας η οποία πρέπει να γίνει με σωστούς όρους με τη συμμετοχή της ιδιωτικής οικονομίας, με τις επιχειρήσεις να μας υποδεικνύουν που είναι οι ανάγκες τους, με την πιστοποίηση να είναι απλή και να παρέχεται εύκολα από πιστοποιημένους με τη σειρά τους φορείς». Επιπρόσθετα για άλλη μια φορά ζήτησε να «απελευθερώσουμε τα δημόσια Πανεπιστήμια και να επενδύσετε (ο ΣΕΒ) και εσείς στα Πανεπιστήμια με περισσότερα προγράμματα συνεργασίας, με περισσότερες δωρεές ίσως για τη δημιουργία ειδικών εδρών σε αντικείμενα που μπορεί να σας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα, τα οποία θα είναι προς όφελος όμως και του δημόσιου πανεπιστημίου και βέβαια για να καταλήξουμε και στα πιο μικρά παιδιά εισάγουμε το μάθημα της επιχειρηματικότητας στα σχολεία αφού κάνουμε τέτοια προγράμματα virtual επιχειρηματικότητας, τα παιδιά και από πιο μικρές ηλικίες ανταποκρίνονται με πρωτοφανή ενθουσιασμό».
Για άλλη μια φορά – και από την ομιλία Μητσοτάκη στο ΣΕΒ- αναδεικνύεται το πραγματικό πρόγραμμα της ΝΔ για την Παιδεία, ένα πρόγραμμα με ακραία νεοφιλελεύθερο πρόσημο, με κατευθύνσεις που υιοθετούν τις εκθέσεις ΣΕΒ και ΕΕ, και με απροκάλυπτο στόχο τη μετάλλαξη της δημόσιας εκπαίδευσης από προσβάσιμο σε όλους κοινωνικό αγαθό, σε αγοραίο είδος που θα διαμορφώνεται και θα εξαρτάται από την αγορά και τα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Οι επιχειρηματικές προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας για ένα σχολείο που θα παράγει επενδυτές-πελάτες και όχι μαθητές και ένα πανεπιστήμιο στις ανάγκες των λίγων και εκλεκτών παιδιών των πλούσιων οικογενειών, επιβεβαιώνει το νεοφιλελεύθερο και ελιτίστικο όραμα της Νέας Δημοκρατίας για τον ευρύτερο μετασχηματισμό της Δημόσιας και Δωρεάν εκπαίδευσης, σε ένα σύστημα Ιδιωτικό και επί πληρωμή που θα αποκλείει φυσικά τους μη προνομιούχους! Οι λέξεις αναβάθμιση, ισότητα, ποιότητα, ελευθερία, καινοτομία, αυτονομία, αριστεία, πρότυπα, κυριαρχούν σε όλες τις τοποθετήσεις τους και τις βρίσκουμε μπροστά μας και σήμερα μόνο που διαστρέφονται και χάνουν το αληθινό τους νόημα! Μάλιστα στην ομιλία αυτή μάθαμε ότι η Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι διαφορετική από τα υπόλοιπα σχολεία! Πρόκειται για μια απόλυτα συνειδητή αναφορά που θέλει να βάλει την ΤΕΕ στη λογική της στενής κατάρτισης και της αγοράς γι αυτό και στο Υπουργείο Παιδείας τα ΕΠΑΛ δεν εποπτεύονται πλέον από τη Γενική Διεύθυνση Σπουδών αλλά από τη Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης!
Παράλληλα προβάλλεται η οικονομική αυτονομία του σχολείου και του Πανεπιστημίου με όρους που θυμίζουν πολυεθνική εταιρεία. Έσοδα σχολείων από εκμετάλλευση και ενοικίαση χώρων τους. Άσκηση ανήλικων μαθητών τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε εικονική επιχειρηματικότητα «ώστε οι μαθητές να εξοικειώνονται με την πραγματική οικονομία, και να επιλέγουν το αντικείμενο σπουδών τους με μεγαλύτερη σιγουριά»! Αξιολόγηση και διοίκηση σχολείων με θεσμοθέτηση οργάνου διοίκησης από Διευθυντές, Υποδιευθυντές, Γονείς, Δήμο. Θυμόμαστε τα λόγια του κ Χατζηδάκη; «Το παιδί στο Καρπενήσι και το παιδί στο Μαρούσι να μην κάνουν ακριβώς τα ίδια μαθήματα, το 10-20% των μαθημάτων να καθορίζονται από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς καθώς είναι διαφορετικές οι κοινωνίες και διαφορετική η τοπική οικονομία» εδώ κολλάνε φυσικά και οι ψυκτικοί από το Περιστέρι…

Το μοντέλο του Κ. Μητσοτάκη για το Δημόσιο Σχολείο έχει συγκεκριμένη δομή: Αξιολόγηση και απόλυση εκπαιδευτικών, «αυτονομία» και εξάρτηση των σχολείων από ιδιωτικά κεφάλαια (χορηγοί με προοπτική να επεμβαίνουν και στο πρόγραμμα σπουδών), πρόσληψη μάνατζερ για διευθυντές, πρόσληψη προσωπικού από τους Δήμους και τις σχολικές μονάδες, άρση της μονιμότητας των εκπαιδευτικών κάτι που ζήσαμε το 2013 με τις διαθεσιμότητες! Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις περίφημες δηλώσεις του στην 83η ΔΕΘ: «Η Παιδεία έχει ανάγκη από πιο αυτόνομα και δημιουργικά σχολεία. Με μεγαλύτερη ελευθερία στην οργάνωση, στη διαχείριση πόρων, στην επιλογή διδακτικού προσωπικού, στην κατάρτιση προγράμματος σπουδών. Να ξεφύγουμε από την τυραννία του ωρολογίου προγράμματος»! Το μοντέλο αυτό εξελίσσεται ήδη από το επιτελικό κράτος των «αρίστων»…
Έτσι λοιπόν στο όνομα της «αναβάθμισης» της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, προετοιμάζουν νέο αγοραίο νεοφιλελεύθερο σενάριο που θα το δούμε να εξελίσσεται μπροστά μας στο επόμενο ΝΣΧ σε εφαρμογή φυσικά του προγράμματος της ΝΔ για την Παιδεία που προβλέπει μεταξύ άλλων:
 Αυτονομία ΕΠΑΛ και ΙΕΚ, άμεση σύνδεσή τους με παραγωγή και αγορά εργασίας. Επιλογή τομέων, πιστοποιήσεων, πρακτικής άσκησης και ειδικών μαθημάτων από συμβούλιο στο οποίο συμμετέχουν ισότιμα οι «κοινωνικοί εταίροι» (επιχειρήσεις και εργοδότες δηλαδή, που θα διαμορφώνουν προγράμματα σπουδών).
 Καθιέρωση πρότυπων (όχι πειραματικών) ΕΠΑΛ.
 Τα πρότυπα ΕΠΑΛ και σε 2 χρόνια όλα τα ΕΠΑΛ θα έχουν συμβούλιο σύνδεσης με αγορά εργασίας από διευθυντές ΕΠΑΛ, εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων. Οι προτάσεις του συμβουλίου για τομείς και ειδικότητες θα είναι δεσμευτικές με επαναφορά «διαθεσιμοτήτων» για τις υπόλοιπες… Πίσω από την εξαγγελία του σχολείου της εξωστρέφειας με τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας, διαφαίνεται καθαρά η πρόθεση για παράδοσή του στην ιδιωτική χρηματοδότηση και την εργαλειοποίηση της γνώσης με μοναδικό σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών της αγοράς εργασίας και όχι τη μόρφωση των μαθητών/-τριών.
 Επαναφορά της κατάρτισης σε μεταγυμνασιακό επίπεδο και της μαθητείας ανηλίκων. Πρόωρη στενή κατάρτιση και παραχώρησή της στους ιδιώτες. Ίδρυση παντού σχολών μαθητείας μετά το γυμνάσιο (από υπουργεία, επιμελητήρια, οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων).
 Στη μαθητεία θα διδάσκουν επαγγελματικά στελέχη επιχειρήσεων. Η πιστοποίηση της μη τυπικής εκπαίδευσης δεν θα γίνεται από τον ΕΟΠΠΕΠ, αλλά από ιδιωτικούς φορείς που απλά θα πιστοποιήσει ο ΕΟΠΠΕΠ.
 Η προσπάθεια του Υπουργείου να βάλει ηλικιακό όριο τα 17 έτη στις εγγραφές των ημερήσιων ΕΠΑΛ –η οποία προσωρινά αποσύρθηκε από το νόμο 4692/20- μας προϊδεάζει για το δυστοπικό μέλλον που ετοιμάζουν στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και κατάρτιση!
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι
Όσα κατακτήσαμε στην εκπαίδευση και στην κοινωνία δεν κερδήθηκαν οριστικά! Ήδη ο Κ. Μητσοτάκης υλοποιεί τη δέσμευση του ως αρχηγός της ΝΔ ότι θα καταργήσει αμέσως ως πρωθυπουργός, όλους τους νόμους Μπαλτά, Φίλη και Γαβρόγλου, δηλαδή όλες τις κατακτήσεις των εκπαιδευτικών τα προηγούμενα 5 χρόνια! Με τους αγώνες μας οφείλουμε να υπερασπιστούμε όσα πετύχαμε, κόντρα στους νεοφιλελεύθερους σχεδιασμούς της κυβέρνησης ΝΔ για την ιδιωτικοποίηση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης! Τα μεγαλειώδη πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια των προηγούμενων ημερών έστειλαν ένα ξεκάθαρο μήνυμα: Οι εκπαιδευτικοί δεν ξεχνούν! Το ρολόι της εκπαίδευσης ΔΕΝ θα επιστρέψει στην περίοδο 2010-2014! Ένα ισχυρό πανεκπαιδευτικό και κοινωνικό μέτωπο θα γίνει ανάχωμα στην επέλαση του νεοφιλελευθερισμού που αποδομεί μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα, ιδιωτικοποιεί και διαλύει το δημόσιο σχολείο συνεχίζοντας αταλάντευτα τους αγώνες για την προάσπιση του κοινωνικού αγαθού της Παιδείας και για την οικοδόμηση ενός εκπαιδευτικού συστήματος δημόσιου, δωρεάν και δημοκρατικού, ενός πραγματικά ποιοτικού σχολείου που θα προσφέρει ίσες εκπαιδευτικές ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά και θα παραμένει ανοιχτό στις ανάγκες όλων των μαθητών/τριών του και της κοινωνίας!