25η Μαρτίου 1821
Στα Δημοτικά σχολεία σε παλιότερα χρόνια οι τοίχοι γύρω – γύρω των σχολικών αιθουσών ήταν γεμάτοι από πίνακες ηρώων του 1821. Είχαμε γίνει φίλοι μαζί τους και με τη φαντασία μας πλάθαμε όνειρα για τους δικούς μας ρόλους σ’ εκείνες τις δύσκολες εποχές.
του Ν Τσούλια
Και ο δάσκαλος μάς έβαζε μπροστά στο γεωφυσικό χάρτη – που δεν είχε τοποθεσίες – και έπρεπε να βρούμε και να δείξουμε με το δάκτυλό μας – σχεδόν αυτόματα και με κλειστά μάτια – πού ήταν τα Δερβενάκια, το Σούλι, το Μανιάκι, το Χάνι της Γραβιάς, η Αλαμάνα κλπ κλπ.
Οι εικόνες αυτές έμειναν ανάγλυφες στη μνήμη μας, ήταν και εποχές λιγοστών εικόνων και η θύμηση δεν καταδυναστευόταν από την πλημμύρα των εν πολλοίς φενακισμένων εικόνων όπως σήμερα. Ήταν οι εικόνες των ηρώων μας. Τώρα που η παρακμή έχει στραγγίξει κάθε ικμάδα αυθεντικής και ουμανιστικής αξίας, οι ήρωες των παιδιών είναι άλλοι, είναι οι «αστέρες» της πλήρους ανουσιότητας και της άμετρης ανοησίας της τηλεοπτικής υποκουλτούρας.
Αλλά η ιστορία δεν είναι μια «ουδέτερη περιοχή» του ανθρώπου. Είναι μια ζέουσα πραγματικότητα και αν αγνοείς τα διδάγματά της και την αντιστροφή των αξιών του ανθρωπισμού και της βαθιάς μόρφωσης και της πνευματικής καλλιέργειας, τότε θα λατρεύεις το κίβδηλο και το ποταπό αλλά και θα χάνεις το μέλλον από τον ορίζοντά σου, το δικό σου ορίζοντα, γιατί το μέλλον σου το διαμορφώνουν άλλοι. Και τότε έχεις χάσει την ελευθερία σου!
Το να γνωρίζουν τα παιδιά την ιστορία του λαού τους πολύ καλά δεν είναι προγονοπληξία, δεν είναι δευτερεύον ζήτημα. Είναι βασικό στοιχείο της αυτογνωσίας τους! Και αυτό είναι ευθύνη του σχολείου και των εκπαιδευτικών αλλά και της οικογένειας. Γιατί αν η εν λόγω συζήτηση δεν αρχίσει από την οικογένεια και από τα μικρά χρόνια των παιδιών, δεν θα αποκτήσει ριζώματα η σχέση μας με την ιστορία.
Το μικρό αυτό αφιέρωμα περιλαμβάνει πεζά κείμενα (αποσπάσματα) και ποιήματα, σκίτσα και πίνακες από παλιά σχολικά βιβλία και κυρίως από αναγνωστικά, τα οποία έχουν αναφορά στην 25η Μαρτίου 1821. Έχουν ενδιαφέρον για τους μεγάλους στην ηλικία για να θυμηθούν, για να νοσταλγήσουν, για να στοχαστούν. Έχουν ενδιαφέρον για μεγάλους και για μικρούς, γιατί θα δούνε έστω πρόχειρα ένα μικρό υφάδι που ξετυλίγουν τα σχολικά βιβλία μας, ένα υφάδι που έπαιξε μικρό έστω ρόλο στη διαμόρφωση της εθνικής μας συνείδησης.