Φίλης: Το Πανεπιστήμιο θα ζει υπό καθεστώς περιορισμένης Δημοκρατίας

Ανοιχτή επιστολή προς τους φοιτητές, το διδακτικό, ερευνητικό & διοικητικό προσωπικό των AEI του Νίκου Φίλη τομεάρχη Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Η επιστολή

Τα αλλεπάλληλα χτυπήματα της κυβέρνησης στο δημόσιο Πανεπιστήμιο της Γνώσης, της Δημοκρατίας και της ελεύθερης επιστημονικής διδασκαλίας και έρευνας, ολοκληρώνονται με το νέο νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια που έχει τεθεί σε προσχηματική διαβούλευση.

Το Πανεπιστήμιο της μεταπολιτευτικής περιόδου, στο οποίο όλοι εσείς υπηρετείτε και συμβιώνετε, με την τεράστια συμβολή στην πρόοδο της χώρας και με την κατάκτηση ζηλευτής θέσης σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις, επιχειρείται να καταστεί παρελθόν.

Σχεδιάζεται, όπως και σε άλλους τομείς, να παραδοθεί ανυπεράσπιστο και γυμνό από εγγυήσεις ακαδημαϊκότητας και αυτοδιοίκητου στις πιο αρπακτικές δυνάμεις της αγοράς και του αποτυχημένου «επιτελικού κράτους» του κ. Μητσοτάκη. Σαν ένα ακόμη δημόσιο αγαθό προς ιδιωτικοποίηση.

Για την εμπέδωση και την αναπαραγωγή της εξουσίας τους, οι κυρίαρχες δυνάμεις έχουν ανάγκη από ένα ετεροδιοικούμενο Πανεπιστήμιο στην υπηρεσία τους. Παράλληλα επιθυμούν ένα πειθήνιο και κατάλληλα εκπαιδευμένο επιστημονικό δυναμικό που θα «διδάσκει» και θα «ερευνά» τους τρόπους και τους όρους που θα εξασφαλίζουν περισσότερα κέρδη στο κεφάλαιο, μέσω της υπερεκμετάλλευσης των ανθρώπων και της φύσης. Επιπρόσθετα, επιζητούν την ιδεολογική καθυπόταξη των υποτελών τάξεων, ώστε να περιοριστούν ή να εξουδετερωθούν οι αντιστάσεις στις επιδιώξεις τους.

Το Πανεπιστήμιο αυτό δεν θα επιδιώκει να βρίσκεται στην επιστημονική και τεχνολογική πρωτοπορία. Θα απονέμει μια πληθώρα τίτλων άσχετα από επαγγελματικά δικαιώματα και θα πολυδιασπά τα επιστημονικά αντικείμενα. Θα διέπεται από δρακόντειο πειθαρχικό δίκαιο. Θα τιμωρεί και θα διαγράφει τους φοιτητές του. Θα εμπορευματοποιεί πλήρως τις Μεταπτυχιακές Σπουδές και τη Φοιτητική Μέριμνα, σε βάρος των φοιτητών από τα πιο αδύναμα στρώματα.

Θα ωθεί το εκπαιδευτικό προσωπικό με έμμεσο και άμεσο τρόπο προς ποικίλες μορφές ιδιωτικού πλουτισμού, εκμαυλίζοντας τα μέλη ΔΕΠ και ευτελίζοντας την ακαδημαϊκή ιδιότητα. Παράλληλα, θα διαμορφώνει ευέλικτες εργασιακές σχέσεις και θα άρει τη μονιμότητα από τη βαθμίδα του επίκουρου και κάτω. Θα υποβαθμίζει και δε θα δίνει ευκαιρίες ανέλιξης στους διδάκτορες και τους μεταδιδάκτορες. Θα διευρύνει το brain-drain, τη φυγή στο εξωτερικό.

Tο Πανεπιστήμιο θα ζει υπό καθεστώς περιορισμένης Δημοκρατίας και υπό ασφυκτικό αστυνομικό έλεγχο και επιτήρηση. Θα είναι δεμένο με μορφές «δεξιοτήτων» και «τεχνικών», που θα εξυπηρετούν ένα υποβαθμισμένο παραγωγικό μοντέλο με έντονα μεταπρατικά και παρασιτικά στοιχεία. Με εντεινόμενη την απόκλιση από τον αναπτυγμένο ευρωπαϊκό πυρήνα. Με χαμηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία και με επιμονή σε «παραδοσιακές» δραστηριότητες του τριτογενούς τομέα: τουρισμός, real estate, καζίνοποίηση. Με τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση του πρωτογενούς τομέα και μάλιστα σε συνθήκες πιθανής επισιτιστικής κρίσης, με αποβιομηχάνιση και με επιχειρηματικές δραστηριότητες έντασης εργασίας και όχι γνώσης και καινοτομίας.

Αυτές οι επιλογές αποτυπώνονται ήδη στους σχεδιασμούς του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, με την Ελλάδα να είναι «εισαγωγέας» των τεχνολογικών εφαρμογών άλλων για την Ψηφιακή και την Οικολογική Μετάβαση και ουραγός στα επιτεύγματα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Την κατάσταση αυτή επιβεβαίωσε η πρόσφατη έρευνα του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ που, αντίθετα με την κυβερνητική επιχειρηματολογία, απέδειξε ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι ανίκανη να απορροφήσει τις γνώσεις και τις ικανότητες των αποφοίτων των Πανεπιστημίων μας και όχι το αντίστροφο.

Η επίθεση στο δημόσιο Πανεπιστήμιο έχει σαφές ταξικό, ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα. Το Πανεπιστήμιο χτυπιέται από μια επιθετική, ρεβανσιστική ριζοσπαστική Δεξιά. Η υπεράσπισή του και η απόκρουση αυτής της επίθεσης είναι το κεντρικό καθήκον αυτής της περιόδου για όλες τις Δημοκρατικές δυνάμεις, για τις δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Η επίθεση της κυβέρνησης εκδηλώνεται μέσα σε ένα περιβάλλον συρρίκνωσης, εντεινόμενης υποχρηματοδότησης, υποστελέχωσης και κατασυκοφάντησης των Πανεπιστημίων ως «άντρων βίας και ανομίας», όπως είδαμε πρόσφατα στο ΑΠΘ με την «επιχείρηση βιβλιοθήκη» που εξελίχθηκε σε «βαριοπούλα» αυταρχισμού και αστυνομικής καταστολής που παρά λίγο να οδηγήσει σε ανθρώπινο θύμα.

Με «υπερεπένδυση» σε αυταρχισμό, καταστολή και μηχανισμούς επιτήρησης μέσω της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας. Με «αποεπένδυση» σε προσωπικό και φοιτητές που μειώνονται δραματικά μέσω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ), κάτι που απειλεί τη βιωσιμότητα των Περιφερειακών Πανεπιστημίων. Με πριμοδότηση των ιδιωτικών Κολλεγίων, που καταγράφουν τις χαμηλότερες επιδόσεις στις διεθνείς αξιολογήσεις και το προσωπικό τους, σε μεγάλο βαθμό, δε διαθέτει τις ακαδημαϊκές και ερευνητικές περγαμηνές του διδακτικού προσωπικού στο δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Με επιδίωξη την εγκατάσταση σε κάθε Πανεπιστήμιο της εξουσίας των 6 (ή ακόμη και των 4 ή 5) καθηγητών ως Ανώτατη Αρχή, η οποία στη συνέχεια μέσα από ένα πλέγμα αντιδημοκρατικών, αδιαφανών και πελατειακών σχέσεων, θα αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο στο εσωτερικό του Πανεπιστημιακου θεσμού. Διορίζοντας κατά το δοκούν αντιπρυτάνεις και κοσμήτορες, διορίζοντας και ελέγχοντας ασφυκτικά τη Σύγκλητο. Υφαίνοντας μέσω των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου και του διευθυντή – manager τους δεσμούς υπαγωγής του κάθε Πανεπιστημίου στην Αγορά και στα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ χαιρετίζει τις αντιδράσεις που ήδη σημειώνονται στην Ακαδημαϊκή κοινότητα. Από Πρυτάνεις, Συγκλήτους, την ΠΟΣΔΕΠ και τους Συλλόγους μελών ΔΕΠ, τους ΕΔΙΠ, το υπόλοιπο επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό. Και βέβαια τους φοιτητικούς συλλόγους.

Αυτές τις μέρες συντελείται μια μεγάλη ενωτική σύγκλιση διαφορετικών δυνάμεων, ακόμη και από τη συντηρητική παράταξη, που από διαφορετικές αφετηρίες υπερασπίζονται το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Σύντομα ένα μεγάλο και πολύμορφο μέτωπο για την Παιδεία και τη Δημοκρατία θα ορθώσει το ανάστημα του. Οι μάχες για να μην κατατεθεί ο νόμος, για να μην περάσει από τη Βουλή ή αν ψηφιστεί, να ψηφιστεί μόνο από τη ΝΔ, να καταργηθεί στην πράξη πριν τον πετάξει στα σκουπίδια η επόμενη προοδευτική – αριστερή κυβέρνηση, θα είναι συνεχείς και ανυποχώρητες.

Σε αυτόν τον αγώνα καλούμε όλους εσάς, τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, τους καθηγητές και τις καθηγήτριες, όλες όσες και όλους όσους κράτησαν όρθιο το δημόσιο πανεπιστήμιο, τη νεολαία και το σύνολο των δημοκρατικών-προοδευτικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Μεταξύ αυτών -και εφόσον η ηγεσία του το αντέχει- και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, από τις τάξεις του οποίου ξεπήδησαν κατά το μνημονιακό του παρελθόν, πολλές από τις ρυθμίσεις που επαναφέρει σήμερα η κυρία Κεραμέως.

Όπως έγινε παλαιότερα με το νόμο 815, το άρθρο 16 και το νόμο Διαμαντοπούλου, που αποτέλεσε τον ιδεολογικό προπομπό της μνημονιακής συγκυβέρνησης ΝΔ, ΠΑΣΟΚ με το χουντοακροδεξιό ΛΑΟΣ, η νέα αυτή απόπειρα να μεταλλαχθεί το δημόσιο Πανεπιστήμιο σε υποκατάστημα μιας αλυσίδας ολιγαρχικών-ταξικών συμφερόντων και σε super market απονομής τίτλων θα πέσει στο κενό.

Αυτό το νομοσχέδιο που προσπαθεί να εγγράψει στο μέλλον του Πανεπιστημίου το μέλλον της αδιατάρακτης κερδοφορίας του κεφαλαίου και την ιδεολογική ηγεμονία του αστισμού, θα καταπέσει στο παρόν. Στο παρόν των αγώνων και των διεκδικήσεων των φοιτητών και της νεολαίας, στο παρόν της μάχης για την αλλαγή των συσχετισμών και τη μεγάλη πολιτική ανατροπή που πλησιάζει.