Ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης μίλησε σήμερα στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Η ομιλία του:
Καταρχήν, θετική εξέλιξη ότι συνεδριάζει σήμερα η Επιτροπή. Χρειάστηκε να παρέμβουμε στον πρόεδρο της Βουλής και της Επιτροπής, για να πειστεί η κυρία υπουργός ότι δεν κυβερνά ερήμην της βουλής. Δεν είναι δυνατό να ζητάει διάλογο την ώρα που προσθέτει τροπολογίες και άρθρα σε άσχετα νομοσχέδια. Αυτή η πρακτική προφανώς δεν βοηθάει να πετύχουμε ουσιαστικές συγκλίσεις στον ευαίσθητο χώρο της εκπαίδευσης και στο «κοινό καλό», που αποτελεί η αναβάθμισή της.
Ποιος είναι ο όρος και η προϋπόθεση για ουσιαστικό διάλογο, ώστε να μην κάνουμε απλώς δημόσιες σχέσεις, παριστάνοντας ότι μιλάμε: Είναι -αυστηρά- η περαιτέρω αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Κάτι που στα λόγια μπορεί να μας βρίσκει όλους σύμφωνους· στην πράξη όμως, από τα μισόλογα στον Τύπο, τις παρεμβάσεις και τις βεβιασμένες τροπολογίες σε άσχετα νομοσχέδια -ένα ρεσιτάλ κακής νομοθέτησης από την πρώτη μέρα- διαπιστώνουμε ότι υπονομεύεται ο στόχος. Μακάρι να είναι κινήσεις που θα διορθωθούν.
Το σχέδιο που βλέπουμε να εκτίθεται για τα πανεπιστήμια, είναι σχέδιο μείωσης του αριθμού των παιδιών που θα σπουδάζουν. Βλέπουμε επίσης ότι ξαφνικά καταργείται η ελεύθερη πρόσβαση σε κάποια τμήματα και αναστέλλεται η λειτουργία διετών κύκλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό μεταφράζεται σε 20.000 παιδιά εκτός εκπαίδευσης. Ιδού η πελατεία των ιδιωτικών ΙΕΚ, αυτών που ονομάζονται και κολέγια!
Θα το δεχτούμε αυτό; Όχι!
Είναι δυνατό να λειτουργήσει αναβαθμισμένη δημόσια εκπαίδευση χωρίς διορισμούς; Λείπουν άνθρωποι! Λείπουν εκπαιδευτικοί! Εμείς αφήσαμε 34 χιλ. πιστώσεις για αναπληρωτές και άκουσα ότι θα προστεθούν άλλες 2 με 4 χιλιάδες. Τόσοι λοιπόν λείπουν από την εκπαίδευση, καθηγητές και δάσκαλοι. Τους θέλουμε ομήρους; τους θέλουμε με ελαστικές θέσεις εργασίας; τους θέλουμε χωρίς προσωπική σχέση με τα παιδιά μας; Αυτή είναι η δύναμη του δάσκαλου, η προσωπική σχέση με το μαθητή. Όταν όμως το δυναμικό αλλάζει κάθε χρόνο, ιδίως στα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά, σαφώς υποβαθμίζεται η προσφερόμενη εκπαίδευση.
Αν λοιπόν έχουμε ανάγκη για 38 χιλ, εκπαιδευτικούς, δεν θα κάνουμε κανένα διορισμό; Βρήκατε έτοιμες, στα συρτάρια, πιστώσεις και διαδικασίες για 4,500 μόνιμα στελέχη στην ειδική αγωγή και άλλα 10,500 στη γενική εκπαίδευση. Γιατί δεν προχωρούν;
Αλλά πώς να γίνουν διορισμοί στη δημόσια εκπαίδευση, όταν το προσχέδιο προϋπολογισμού μιλά για μείωση των δαπανών; Άρα προτρέχω όταν λέω ότι ουσιαστικά αυτό που έχουμε είναι υπονόμευση της δημόσιας εκπαίδευσης; Κάνω μήπως… φθηνή αντιπολίτευση;
Ακούστηκαν όμως και άλλα για τα πανεπιστήμιά μας. Μη τα δυσφημούμε, είναι μεγάλος ο μόχθος, μεγάλη η προσπάθεια! Έχουμε καλά πανεπιστήμια, όπως προκύπτει από λίστες διεθνούς κατάταξης, από την αποδοχή των πτυχιούχων ελληνικών πανεπιστημίων στο εξωτερικό και την κοινή εμπειρία, εφόσον τα παιδιά θέλουν να φοιτήσουν σε αυτά.
Μπορούν να γίνουν καλύτερα. Ναι! Αλλά πώς;
Όταν τίθενται όροι υποχρηματοδότησης των πανεπιστημίων και μέτρα με τα οποία συνδέεται η αξιολόγηση των πανεπιστημίων με την κρατική επιχορήγηση;
Όταν κάποια πανεπιστήμια υποβαθμιστούν, καθώς άλλα μέσω «ασαφούς αξιολόγησης» θα πάρουν μεγαλύτερο αναλογικά μερίδιο;
Με αυτούς τους όρους και αυτά τα μέτρα θα βρεθούν τα ελληνικά πανεπιστήμια ψηλότερα στις διεθνείς λίστες, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση; Με το να τα καθιστούμε φτωχότερα;
Στα μεταπτυχιακά: ποιος θα πληρώσει τα χρήματα του διπλασιασμού των μισθών των διδασκόντων; Ο κρατικός προϋπολογισμός, ήδη, μειώνεται. Συνεπώς, από την εκτόξευση των διδάκτρων θα πληρωθούν, και κατά συνέπεια τα μεταπτυχιακά θα είναι για λιγότερους, για αυτούς που έχουν οικονομική δυνατότητα.
Είναι άσχημη αυτή η αρχή για την κυβέρνηση. Να επικαλείται δε τον «κακό» ΣΥΡΙΖΑ, για να δικαιολογήσει το άσχημο ξεκίνημά της στην Παιδεία, είναι άτοπο.
Ως υπουργός Παιδείας είχα τη δύσκολη αποστολή τα σχολεία να ανοίξουν στην ώρα τους μετά από δεκαπέντε συνεχή προβληματικά έτη, και μάλιστα μέσα στο ζόφο των μνημονίων με πολύ στενά δημοσιονομικά όρια. Θυμάστε τον κ. Λοβέρδο να ζητά από τους συνταξιούχους να διδάξουν δωρεάν;
Εμείς με έργα καταφέραμε να ανορθώσουμε τη δημόσια εκπαίδευση. Να είναι στην ώρα τους οι καθηγητές και τα βιβλία, έστω και με λιγότερες -22.000- πιστώσεις. Και τώρα με τις 34.000 πιστώσεις τις οποίες είχαμε διασφαλίσει ως κυβέρνηση, δεν μπορούν τα σχολεία να ανοίξουν και να λειτουργήσουν στην ώρα τους;
Στα δήθεν επιχείρημα ότι μειώθηκε ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα, τονίζουμε ότι η μείωση αυτή είναι παιδαγωγικά σωστή, αλλά είναι επίσης μια μείωση που ανταποκρίνεται στα δημογραφικά δεδομένα. Για αυτό πανελλαδικά μειώθηκε ο αριθμός των τμημάτων και άρα δεν απαιτούνται περισσότεροι δάσκαλοι, όπως παραπλανητικά λέει η κυβέρνηση!
Στο δήθεν επιχείρημα ότι φέτος υπάρχει η διετής προσχολική αγωγή και η ανάγκη για 470 επιπλέον νηπιαγωγούς, απαντώ: μα για αυτό το λόγο εξασφαλίσαμε 2.000 επιπλέον πιστώσεις για τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά! Για να υπάρχουν έγκαιρα εκπαιδευτικοί από τις 10 Σεπτεμβρίου στα σχολεία! Και όχι να στέλνονται μέσα στο Νοέμβριο.
Ένα πρόσθετο στοιχείο: Το μεγάλο πρόβλημα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση τη χρονιά που ξεκινά, είναι η έλλειψη φιλολόγων, μαθηματικών και φυσικών και όχι κοινωνιολόγων, όπως λέει η κυβέρνηση.
Ή να μιλήσουμε για το «φοβερό θέμα» των ποινών για τους αναπληρωτές, αν δεν αναλάβουν υπηρεσία; Ας πάει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου να νοικιάσει σπίτι να μείνει στις Κυκλάδες. Θα βρει; Θα βάλουμε σε αυτούς τους ανθρώπους, που δεν βρίσκουν να νοικιάσουν σπίτι με το πενιχρό μισθό τους, ποινή δύο έτη εκτός δουλειάς;
Μην βιαστείτε λοιπόν να καταδικάσετε τους νέους που κινητοποιούνται, επειδή δήθεν είναι «υποκινούμενοι». Είναι κινητοποιήσεις που υποκινούνται από τα υπαρκτά προβλήματα. Κινητοποιήσεις ελπιδοφόρες. Συναντηθείτε και συνεργαστείτε με αυτά τα παιδιά. Χωρίς αυτά τα παιδιά, δεν υπάρχει μέλλον στην εκπαίδευση και στη χώρα. Διότι το σχολείο υπάρχει κυρίως και πρωτίστως για τη νέα γενιά.
Με αυτή την έννοια θα συμμετέχουμε στο διάλογο εντός και εκτός βουλής. Κι εσείς θα καταλάβετε ότι δεν υπάρχει «εχθρός λαός». Παιδιά που εχθρεύονται δήθεν την προσπάθεια της κυβέρνησης… Υπάρχουν νέοι και γονείς που αγωνιούν. Αγωνιούν και αξιώνουν -και ορθώς αξιώνουν!
Πολλά πετύχαμε ως κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στο χώρο της εκπαίδευσης -και είμαστε περήφανοι για αυτά. Αλλά γνωρίζουμε ότι αρκετά πρέπει να αλλάξουν. Και συμμετέχουμε για να αλλάξουν… Γιατί όμως πρέπει να αλλάξουν; όχι μόνο γιατί δεν είμαστε αλάνθαστοι σε ό,τι κάναμε, αλλά γιατί βρισκόμαστε σε μια νέα φάση σήμερα. Βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια. Θέλουμε από το σχολείο της κρίσης να πάμε στο σχολείο της ανάπτυξης.
Αλλά όχι για την υποβάθμιση της εκπαίδευσης, για ένα μικρό, φτωχό σχολείο και ένα φτωχό πανεπιστήμιο. Εκεί, η κυβέρνηση της ΝΔ θα μας βρει απέναντι.