ΤΑ «ΝΕΑ» ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ
Εὐάγγελος Στ. Πονηρός Δρ Θ., Μ.Φ.
Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ01 Πειραιῶς, Δ΄ Ἀθηνῶν, Κυκλάδων
Τό ὀρθόδοξο χριστιανικό μάθημα θρησκευτικῶν, ὅπως τό γνωρίζαμε ἐδῶ καί διακόσια περίπου χρόνια στό ἐλεύθερο ἑλληνικό κράτος, εἶναι ἀπολύτως κατοχυρωμένο συνταγματικῶς (ἄρθρα 3, 16, 13 του Συντάγματος), ὅσο καί νομικῶς (ἄρθρα 1, 6 τοῦ Ν. 1566/1985). Τό μάθημα αὐτό δέν ὑποκαθιστᾶ τήν ἐκκλησιαστική κατήχηση ἀλλά καί δέν τήν ἀντιστρατεύεται.
Τό σύστημα religious literacy, τό ὁποῖο ἐδῶ καί πενταετία ἐπιχειρεῖται νά μεταφερθεῖ ἀπό τό ἐξωτερικό στήν Ἑλλάδα, δέν εἶναι νομικῶς κατοχυρωμένο κατά κανένα τρόπο. Ἡ δέ ἐπιβολή του θίγει ἀνεπανόρθωτα τά ἀνθρώπινα δικαιώματα τόσο τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανοῦ μαθητῆ, ὅσο καί τοῦ ὁποιουδήποτε. Πιλοτικές ἐφαρμογές προγραμμάτων βασισμένων στό religious literacy ἀπέτυχαν, πλήν ὅμως ἡ ἀποτυχία δέν ἀποτέλεσε ἀνασχετικό παράγοντα στήν περαιτέρω ἀπόπειρα ἐπιβολῆς! Ἀπό 13/9/2016 δημοσιεύθηκαν σέ ΦΕΚ τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, «νέα» προγράμματα σπουδῶν στά θρησκευτικά δημοτικοῦ, γυμνασίου καί λυκείου. Αὐτά ἀκολουθοῦν τό ξενόφερτο σύστημα religious literacy καί ἐπίσης δέν εἶναι νομικῶς κατοχυρωμένα. Περιλαμβάνονται σέ ὑπουργική ἀπόφαση, ἡ ὁποία παραβιάζει τόν ὡς ἄνω νόμο, τά ὡς ἄνω ἄρθρα τοῦ Συντάγματος, καί τίς διεθνεῖς συμβάσεις τίς ὁποῖες ἔχει ἡ Ἑλλάδα ἐπικυρώσει.
Τά ἐπίμαχα προγράμματα εἰσάγουν μάθημα, τό ὁποῖο θά ἐπέφερε ἀπόλυτη σύγχυση, τόσο στούς ὀρθοδόξους χριστιανούς μαθητές, ὅσο καί σέ ὁποιονδήποτε ἄλλο. Τά σοβαρά ἐλαττώματα, ὅσον ἀφορᾶ τό περιεχόμενο καί τή διάρθρωση, τοῦ δῆθεν νέου μαθήματος θρησκευτικῶν: α) Συνδιδασκαλία τῆς ὀρθοδόξου πίστεως μέ θρησκεύματα σέ σημεῖο ὥστε νά κινδυνεύει ὁ ἀνήλικος, ὀρθόδοξος ἀλλά καί ὁ ὁποιοσδήποτε, μαθητής νά νομίσει ὅτι ταυτίζονται καί νά διασαλευθεῖ ἡ πίστη του – καί προσοχή, δέν πρόκειται γιά ἐνημέρωση γύρῳ ἀπό τίς θρησκεῖες, αὐτό γινόταν συστηματικά καί ἐπιτυχημένα ἐδῶ καί πολλές δεκαετίες. Μέ τό religious litaracy εἶναι σάν νά διδάσκονται μαζί μέ τήν ἑλληνική γλώσσα καί ἀπό δύο ἕως ἑπτά ξένες γλῶσσες, στήν ἴδια διδακτική ὥρα ἄτακτα, ἀκατάστατα, τυχαῖα! β) Διδασκαλία θεματικῶν ἑνοτήτων ὑπό συγκεχυμένους καί παρεξηγήσιμους τίτλους. γ) Ἀφαίρεση βασικῶν θεμάτων ὀρθοδόξου πίστεως καί ζωῆς, ἀπαραιτήτων γιά τή διαπαιδαγώγηση τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανοῦ. δ) Μή διδασκαλία τῆς εὐαγγελικής ἱστορίας ὡς ἑνιαίου συνόλου, ἀλλά κατάτμησή της σέ διάφορες ἐλλειπεῖς ἑνότητες μεριζόμενες μέ τυχαῖο καί ἄτακτο τρόπο σέ διάφορες τάξεις. ε) Μή διδασκαλία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας ὡς ἑνιαίου συνόλου, ἀλλά κατάτμησή της σέ διάφορες ἐλλειπεῖς ἑνότητες μεριζόμενες μέ τυχαῖο καί ἄτακτο τρόπο σέ διάφορες τάξεις. στ) Ἀπολύτως καμμία ἱστορική σειρά στή διδασκόμενη ὕλη. Αὐτό συμβαίνει ἀκόμη καί μέσα στήν ἴδια θεματική ἑνότητα!
Ὅλα τά ὡς ἄνω ἕξι σημεῖα παρέμειναν ἀπολύτως σταθερά καί ἀδιαπραγμάτευτα ἐπί μία ὁλόκληρη πενταετία καί ἐν τέλει τό 2016 προστέθηκε καί: ζ) Ἀφαίρεση τῆς διδασκαλίας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὡς ἑνιαίου συνόλου ἀπό τό γυμνάσιο καί ἀντικατάστασή της ἀπό σποραδικά ρητά καί περιστατικά, ἄτακτα καί χωρίς καμμία ἱστορική καί θεολογική σειρά.
Οἱ προτεινόμενες ἀπό τούς δημιουργούς τῶν προγραμμάτων μέθοδοι διδασκαλίας καί «στρατηγικές μάθησης» εἰσήχθησαν ἐσπευσμένως ἀπό τό ἐξωτερικό. Δέν ἐξετάσθηκε ποιές καί κατά πόσον ἀντιστοιχοῦν στήν ἑλληνική πραγματικότητα. Πολύ συχνά ἀπαιτεῖται ὁμαδική καί ὁμαδοσυνεργατική ἐργασία τῶν μαθητῶν, ὅμως ἡ τελική ἀξιολόγηση τῶν μαθητῶν παραμένει σύμφωνα μέ τούς νόμους ἀτομική. Καί ἡ σύνθεση ὁμαδικῆς ἐργασίας καί ἀτομικῆς τελικῆς ἀξιολογήσεως δυσχεραίνει ἀφόρητα, κυριολεκτικά πονοκεφαλιάζει τούς ἐκπαιδευτικούς.
Προτείνουμε: Πλήρη ἀπόρριψη τῆς γενικῆς φιλοσοφίας καί τῆς γενικῆς διαρθρώσεως τοῦ περιεχομένου τῶν προγραμμάτων. Ἐπανεξέταση τῶν μεθόδων διδασκαλίας, ὥστε νά ἐπιλυθοῦν τά σοβαρά προβλήματα τά ὁποῖα ἐπισημάναμε.