Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης για ερευνητικά κέντρα: Ανομοιογένεια, χαμηλές επιδόσεις, αλλά και δυνατότητες

Τα χαρακτηριστικά, η διοικητική δομή, οι επιδόσεις των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε νέα έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).

Τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας, ως διαμεσολαβητικοί μηχανισμοί, συμβάλλουν καθοριστικά στην αποτελεσματική μεταφορά τεχνολογίας από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα προς τις επιχειρήσεις και τον δημόσιο τομέα, καθώς και στην εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων.

Σε πρώτη φάση η έρευνα υλοποιήθηκε πιλοτικά σε επιλεγμένο αριθμό ιδρυμάτων (εννέα πανεπιστήμια και έξι ερευνητικά κέντρα), ενώ το επόμενο διάστημα, το ΕΚΤ θα προχωρήσει στον δεύτερο κύκλο της έρευνας, που θα απευθύνεται στο σύνολο των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας.

Ανάμεσα στα κύρια ευρήματα της έρευνας είναι τα εξής:

• Καταγράφεται ανομοιογένεια μεταξύ των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων, σε ό,τι αφορά τις σχετικές διοικητικές δομές που χρησιμοποιούν, προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες μεταφοράς τεχνολογίας.

• Τρία ιδρύματα παρέχουν ικανοποιητικό αριθμό υπηρεσιών μεταφοράς τεχνολογίας, ενώ άλλα δεν παρέχουν καμία ή παρέχουν πολύ λίγες από αυτές τις υπηρεσίες.

• Οι αριθμητικές επιδόσεις των ιδρυμάτων έχουν ως εξής:

α) Τα περισσότερα έχουν πολύ μικρές επιδόσεις. Σε κάποια ιδρύματα καταγράφεται η ύπαρξη τεχνοβλαστών και νεοφυών επιχειρήσεων Ένα ίδρυμα έχει προχωρήσει στη σύσταση οκτώ τεχνοβλαστών και 15 νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ ένα άλλο στη σύσταση οκτώ τεχνοβλαστών και οκτώ νεοφυών επιχειρήσεων.

β) Δημοσιευμένα διπλώματα ευρεσιτεχνίας έχουν στο όνομά τους αρκετά ιδρύματα, αν και σε πολύ μικρούς αριθμούς. Μόνο ένα ίδρυμα ξεχωρίζει, καταγράφοντας σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό δημοσιευμένων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (58), σε σχέση με τα υπόλοιπα.

γ) Με μόνη εξαίρεση τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, σχεδόν κανένα ίδρυμα δεν καταγράφει κάποια επίδοση σε οποιαδήποτε άλλη κατηγορία της βιομηχανικής ιδιοκτησίας (πιστοποιητικό υποδείγματος χρησιμότητας, βιομηχανικό σχέδιο, εμπορικό σήμα, δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών, τοπογραφία ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, γεωγραφικές ενδείξεις).

δ) Ως προς την πνευματική ιδιοκτησία, οι επιδόσεις είναι πολύ χαμηλές.

• Σε ό,τι αφορά τη δικτύωση με άλλους φορείς, εντός και εκτός της χώρας, για θέματα μεταφοράς τεχνολογίας, τρία μόνο ιδρύματα καταγράφουν ισχυρή παρουσία, έχοντας συνάψει συνεργασίες με δημόσιους φορείς, επιχειρήσεις καθώς και διεθνή ερευνητικά κέντρα.

• Οι επιστημονικές περιοχές στις οποίες εντοπίζονται μεγαλύτερες δυνατότητες μεταφοράς τεχνολογίας, σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμόδιων στελεχών των ιδρυμάτων, είναι οι Φυσικές Επιστήμες και, δευτερευόντως, οι Επιστήμες Μηχανικού και Τεχνολογίας. Ακολουθούν η Ιατρική και οι Επιστήμες Υγείας, οι Γεωργικές Επιστήμες, οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες και οι Κοινωνικές Επιστήμες.

• Όσον αφορά τη λειτουργία των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας:

α) Οι επιχειρήσεις δεν απευθύνονται συχνά στα ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.

β) Oι επιχειρήσεις δεν έχουν γνώση των διαδικασιών που απαιτούνται για την υποβολή προτάσεων συνεργασίας με τα ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.

γ) Τα ιδρύματα έχουν την τεχνολογική ικανότητα να προσφέρουν στις επιχειρήσεις νέες τεχνολογικές λύσεις.

δ) Τα ιδρύματα δεν χρηματοδοτούν επαρκώς τις δραστηριότητες μεταφοράς τεχνολογίας.

ε) Τα ιδρύματα διαθέτουν την απαραίτητη νομική επάρκεια για να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη διαδικασία της μεταφοράς τεχνολογίας.