Επίκαιρη ερώτηση προς την υπουργό Παιδείας κατέθεσε ο τομεάρχης Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης, σχετικά με την προστασία μαθητών και εκπαιδευτικών κατά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ειδικά μετά την απόφαση της κυβέρνησης για ζωντανή μέσα από την τάξη.

Όπως επισημαίνει ο Ν. Φίλης, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου ακροβατεί με τη συλλογή και χρήση των προσωπικών δεδομένων. Η απόφαση για «ζωντανή» μετάδοση του μαθήματος παρουσία μαθητών αποτελεί -αντίθετα από την κοινή εξ αποστάσεως διδασκαλία, όπως εφαρμόστηκε το προηγούμενο δίμηνο- μια παγκόσμια αρνητική πρωτοτυπία που παραβιάζει κάθε παιδαγωγική αντίληψη. Η απόφαση του υπουργείου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και γονείς, ενώ η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) έκανε λόγο για ρύθμιση που «ενέχει σοβαρούς κινδύνους».

Στο πλαίσιο αυτό, ο Νίκος Φίλης ζητά την άμεση κατάθεση της έγγραφης διαβούλευσης του υπουργείου Παιδείας με την Αρχή, τη δημοσίευση της απαραίτητης Εκτίμησης Αντικτύπου, καθώς και έγγραφα που να αποδεικνύουν πως όλο αυτό το διάστημα, το υπουργείο Παιδείας έχει συμμορφωθεί με τις προβλέψεις του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) και έχει τύχει της έγκρισης της Αρχής. Παράλληλα, καλεί την υπουργό Παιδείας να τοποθετηθεί για τυχόν διαρροή-παραβίαση προσωπικών δεδομένων μαθητών ή εκπαιδευτικών κατά την περίοδο εφαρμογής της τηλεκπαίδευσης.

Επιπλέον, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ζητά την κατάθεση της έγγραφης συμφωνίας του υπουργείου με την CISCO, δηλαδή την εταιρία που έχει αναλάβει το σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε βάρος της διαθέσιμης δημόσιας υποδομής του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου και των λοιπών ψηφιακών εργαλείων.

Υπενθυμίζεται πως πριν 40 και πλέον ημέρες, ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης και η αναπλ. τομεάρχης Μερόπη Τζούφη κατέθεσαν κοινοβουλευτική ερώτηση, επισημαίνοντας μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την ομαλή διεξαγωγή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ωστόσο, η ερώτηση δεν απαντήθηκε από την υπουργό Παιδείας ούτε κατατέθηκαν τα ζητούμενα σε αυτήν έγγραφα, κατά παράβαση της κοινοβουλευτικής πρακτικής.

Ολόκληρη η επίκαιρη ερώτηση του Νίκου Φίλη

ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ προς την κα υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων

ΘΕΜΑ: «Προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών κατά τη διενέργεια της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και ειδικά μετά την απόφαση για ζωντανή αναμετάδοση των μαθημάτων»

Στις 13/4/2020 οι βουλευτές Νίκος Φίλης και Μερόπη Τζούφη, καταθέσαμε εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ Ερώτηση και ΑΚΕ προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και την προστασία των προσωπικών δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών.

Στην ερώτηση επισημαίνονταν οι κίνδυνοι από την απόφαση του υπουργείου να συνεργαστεί με την εταιρία Cisco και διατυπώνονταν η εναλλακτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ να ενισχυθούν και να αναλάβουν σε περίπτωση πανδημίας ή άλλων έκτακτων γεγονότων εξ ολοκλήρου το έργο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, οι αρμόδιοι δημόσιοι φορείς.

Η ερώτηση 40 και πλέον ημέρες μετά παραμένει αναπάντητη και ουδέποτε κατατέθηκαν στη Βουλή τα έγγραφα που ζητήθηκαν για να βεβαιωθεί ότι υπάρχει συμμόρφωση του ΥΠΑΙΘ με το Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR: EE679/2016 & ν.4624/2019). Προφανώς επιμένουμε να δοθούν τα έγγραφα από την υπουργό Παιδείας και να μην αποκρύπτονται από την εθνική αντιπροσωπεία. Πολύ περισσότερο όταν με πρόσφατη νομοθέτηση του ΥΠΑΙΘ, και με απόφαση τής υπουργού Παιδείας (57233/Υ1) επιτρέπεται μέσω κάμερας η αναμετάδοση του μαθήματος στη σχολική τάξη. Η ρύθμιση αυτή, που δεν συναντάται σε κανένα εκπαιδευτικό σύστημα στον κόσμο, προκάλεσε την ομόθυμη αντίδραση της εκπαιδευτικής κοινότητας και δεν εφαρμόζεται σχεδόν σε καμία σχολική αίθουσα.

Είναι χαρακτηριστικό του τρόπου που νομοθετεί το υπουργείο Παιδείας ότι για τη ρύθμιση αυτή δεν υπήρξε εγγράφως η σύμφωνη γνώμη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), ούτε εισήγηση του ΙΕΠ, ενώ ποτέ δεν κατατέθηκαν το συμφωνητικό αποδοχής δωρεάς της εταιρίας CISCO και η σύμβαση Επεξεργασίας Δεδομένων (DPA).

Δεν δημοσιοποιήθηκε επίσης η Εκτίμηση Αντικτύπου, ούτε από ποιον, σε πόσο χρόνο και με ποια μεθοδολογία εκπονήθηκε. Ούτε εξηγήθηκε γιατί το υπουργείο Παιδείας έμεινε ψηφιακά ανοχύρωτο επί 11 μήνες χωρίς η υπουργός να έχει ορίσει Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων (DPO). Ουδείς γνωρίζει επίσης ποια είναι τα προσόντα της νέας DPO και μετακλητής συνεργάτιδος της υπουργού σε σχέση με το αντικείμενο της θέσης στην οποία τοποθετήθηκε με τεράστια καθυστέρηση μόλις στις 7/5/2020.

Όπως, ακόμη, κανείς δεν ξέρει αν το υπουργείο διατηρεί Αρχείο Δραστηριοτήτων των επεξεργασιών δεδομένων που διενεργεί. Η ρύθμιση για τις κάμερες πέρα από τις σφοδρές αντιδράσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον της ΑΠΔΠΧ η οποία, διαψεύδοντας τους ισχυρισμούς της υπουργού περί διαβούλευσης μαζί της, τονίζει σε ανακοίνωσή της πως η ζωντανή αναμετάδοση του μαθήματος ενέχει σοβαρούς κινδύνους και επισημαίνει την υποχρέωση του υπουργείου Παιδείας για διενέργεια Εκτίμησης Αντικτύπου σχετικά με την προστασία ευαίσθητων δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών.

Ήδη, η Αρχή έχει αποστείλει επείγον ερώτημα προς το ΥΠΑΙΘ μετά από αναφορά-καταγγελία της ΟΙΕΛΕ στο οποίο το υπουργείο δεν έχει απαντήσει.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, ερωτάται η αρμόδια υπουργός:

1. Βεβαιώνει βάσει εγγράφων (έγγραφη διαβούλευση με ΑΠΔΠΧ, έγγραφη απάντηση στο επείγον ερώτημα της Αρχής, έγγραφη διαβούλευση με τα υποκείμενα της επεξεργασίας μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, δημοσιοποίηση Εκτίμησης Αντικτύπου κλπ), ότι στη διάρκεια τής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ή όπου υπήρξε αναμετάδοση μαθημάτων μέσω κάμερας, εφαρμόστηκαν από το ΥΠΑΙΘ και τους άλλους κατά περίπτωση υπεύθυνους επεξεργασίας πλήρως οι προβλέψεις του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR: EE679/2016 & ν. 4624/2019) και δεν σημειώθηκε διαρροή-παραβίαση προσωπικών δεδομένων μαθητών ή εκπαιδευτικών τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική εκπαίδευση;

2. Τι περιλαμβάνει η συμφωνία αποδοχής δωρεάς του ΥΠΑΙΘ με την εταιρία Cisco και ποια μέτρα προτίθεται να λάβει, ώστε, να λήξει η συνεργασία με την εταιρία αυτή και να ενισχυθεί η δημόσια υποδομή τής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης;

Ο ερωτών βουλευτής

Νίκος Φίλης