ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ: Ο tempora, Omores!

ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ: Ο tempora, Omores!

Πρόσφατα 56 πανεπιστημιακοί δάσκαλοι πρότειναν- χωρίς καμιά προηγούμενη διαβούλευση- την κατάργηση των Αρχαίων από το πρωτότυπο στο Γυμνάσιο και την αναπλήρωση των απωλεσθεισών ωρών από τα Νέα Ελληνικά, με το πρόσχημα ότι τα Αρχαία εμποδίζουν τα παιδιά να μάθουν σωστά τη Νέα Ελληνική!

Εύλογα γεννώνται μερικά ερωτήματα:

1. Όταν το 2014 εξοβελίστηκε μια ώρα Νεοελληνικής Γλώσσας – της οποίας σύμφωνα με τους 56 πνευματικούς ταγούς της χώρας- η καλή γνώση και χρήση της συμβάλλει στην καλλιέργεια όλων των γνωστικών αντικειμένων, ποια ήταν η αντίδρασή τους;
2. Όταν το 2015 αφαιρέθηκαν – χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ- μια ώρα Ιστορία στη Γ’ Γυμνασίου, μια ώρα Λογοτεχνία στη Γ’ Λυκείου και ακόμη ο ίδιος Επιτάφιος, ποια ήταν η αντίδρασή τους;
3. Όταν στη διδασκαλία των ξένων γλωσσών αφιερώνονται περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως στα Γυμνάσια της χώρας από τη διδασκαλία των Ελληνικών, της μητρικής γλώσσας, ποια η αντίδρασή τους;
4. Κάποιοι εκ των 56 δεν είναι Φιλόλογοι, αλλά καθηγητές αγγλικής, θεατρικών σπουδών και άλλων ειδικοτήτων μη συναφών με την Αρχαία Ελληνική Φιλολογία. Με ποια ιδιότητα και με ποια εμπειρία στη σημερινή σχολική τάξη θεωρούν πως η παράλληλη εκμάθηση των Αρχαίων και των Νέων προκαλεί σύγχυση στον μαθητή;

Να θυμίσω στο σημείο αυτό, ότι πρόκειται ακριβώς για την ίδια γλώσσα. Μια γλώσσα που διατηρείται αναλλοίωτη από την εποχή του Ομήρου: θα αναφέρω -προς επίρρωση- μόνο δύο λέξεις, ενώ θα μπορούσα να αναφέρω χιλιάδες: Θεός, άνθρωπος.

1. Ζητούν να εκδιωχθούν τα Αρχαία, γιατί είναι δύσκολα. Με την ίδια λογική, γιατί να μην εξοβελιστούν από το πρόγραμμα τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Χημεία; Τα μαθήματα αυτά δυσκολεύουν λιγότερο τους μαθητές; Να σημειώσω εδώ πως δεν εμφορούμαι από κάποια συντεχνιακή πολιτική απέναντι στα μαθήματα αυτά και τους συναδέλφους, απλώς τα αναφέρω για να καταστήσω πιο εναργή τον παραλληλισμό.
2. Γιατί ένας μαθητής στην υποχρεωτική του εκπαίδευση να μην έχει την ευκαιρία να μάθει Αρχαία Ελληνικά; Αν αυτός δε συνεχίσει το σχολείο, γιατί να στερηθεί αυτή τη γνώση; Άλλη ευκαιρία δε θα έχει.
3. Γιατί να μη μειωθούν οι ώρες των αγγλικών για να μπορέσει να καλλιεργηθεί λυσιτελώς η Ελληνική. Βέβαια, τα αγγλικά δεν μπορούν να φύγουν, είναι glamour γλώσσα, διεθνής. Ελληνική ρίζα, όμως έχει και η λέξη αυτή, προέρχεται από τη λέξη γραμματική. Εδώ ανακύπτει κι άλλο ερώτημα: τόσο πολλές ώρες διδασκαλίας αγγλικών, αλλά ένα παιδί δεν πήρε ένα Lower, έστω, χωρίς φροντιστήριο. Αυτό είναι μια πραγματικότητα, δε διαψεύδεται. Άρα, τα παιδιά δυσκολεύονται με τα αγγλικά στο σχολείο. Γιατί δεν αντέδρασαν στο άκουσμα της εισαγωγής αγγλικών στην Α’ Δημοτικού! – με παιγνιώδη, έστω, τρόπο διδασκαλίας. Εκεί, που το παιδί δεν ξέρει καλά- καλά Ελληνικά, και είναι μόλις έξι ετών δε θα προκληθεί σύγχυση, αλλά θα προκληθεί με τα Αρχαία στην ηλικία των δώδεκα έως δεκαπέντε ετών;
4. Για τα greeklish , πάλι που προκλήθηκε σάλος, γιατί δεν αντέδρασαν;
5. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών έρχεται στο Γυμνάσιο από το Δημοτικό με βασικές ελλείψεις στη Γλώσσα, αλλά γιατί δεν είδαμε αντιδράσεις γι’ αυτό; Μήπως πρέπει να αναζητηθούν τα αίτια εκεί και να προταθεί καλύτερη αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου στο Δημοτικό;
6. Αν του χρόνου εμφανιστούν άλλοι 56 ή 45 «ειδήμονες» και εισηγηθούν με αίολα -όπως τώρα – επιχειρήματα πως η Ιστορία ή κάποιο άλλο μάθημα δυσχεραίνει τους μαθητές, το Υπουργείο θα καταργήσει το μάθημα αυτό;

Δε θα θέσω άλλα ερωτήματα, αλλά θα σταθώ σε κάποιες διαπιστώσεις:

1. Το 1993 τα Αρχαία από πρωτότυπο επανήλθαν στο Γυμνάσιο για να θεραπεύσουν ή έστω να περιστείλουν τη λεξιπενία που παρουσιάστηκε από την έλλειψή τους. Το 2016 επιχειρείται η απομάκρυνσή τους για να θεραπεύσουν αυτό ακριβώς για το οποίο επανήλθαν! Παλινωδία και πλημμέλημα. Αλήθεια, έχουν ωραία ετυμολογία οι λέξεις αυτές: πάλιν και ωδή, πλην και μέλος( μελωδία) που συνάδουν με την Αρχαία η οποία έχει μουσικότητα και μελωδικότητα. Αυτά όμως, θα τα στερηθεί ο μαθητής, γιατί αυτό υπέδειξαν οι 56.
2. Θα διδάσκονται τα Αρχαία σε άλλες χώρες κι όχι στην πατρίδα τους! Πάλι ουραγός η Ελλάδα!

Εν κατακλείδι, το σημερινό σχολείο- σε κάποιο βαθμό- δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αγαπήσει ο μαθητής το μάθημα των Αρχαίων. Χρειάζεται αλλαγή των βιβλίων, τα οποία φιλοξενούν δύσκολα κείμενα, όπως του Πλάτωνα, του Ισοκράτη και είναι φορτωμένα με περιττά σχόλια. Με νηφαλιότητα και σύνεση, χωρίς δογματισμό το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών είναι αναγκαίο να παραμείνει στο Γυμνάσιο από το πρωτότυπο και να προσφέρει τον γλωσσικό πλούτο και τις ανθρωπιστικές του αξίες.

Αντιγόνη Αθ. Γιώτα, Φιλόλογος