Μεγάλη έκπληξη προκάλεσε, ακόμα και σε όσους το επιδίωκαν, η σημερινή (26/4/2016) ξαφνική και πλήρης μεταστροφή του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με το ζήτημα του τρόπου πρόσληψης των αναπληρωτών για την σχολική χρονιά 2016-2017. Από το βήμα της βουλής ο υπουργός παιδείας κύριος Φίλης ανακοίνωσε ότι οι προσλήψεις αναπληρωτών το επόμενο σχολικό έτος θα πραγματοποιηθούν τελικά με το ισχύον σύστημα, σύστημα που ευνοεί αποκλειστικά και μόνο εκπαιδευτικούς μη επιτυχόντες στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, αν και το τελευταίο χρονικό διάστημα ήταν απόλυτα υπέρμαχος (και μάλιστα με πλήρη νομική τεκμηρίωση) ενός νέου συστήματος που βελτίωνε (δεν αποκαθιστούσε) τις θέσεις (ενός μέρους και όχι του συνόλου) των εκπαιδευτικών που διέθεταν επιτυχία στον εν λόγω γραπτό διαγωνισμό.
Ελλείψει κάποιας άλλης επίσημης ανακοίνωσης – εξήγησης εκ μέρους του υπουργείου, είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε στον σχολιασμό της ίδιας της ομιλίας του υπουργού από το βήμα του κοινοβουλίου, την οποία μάλιστα θα αντιπαραβάλλουμε με το τελευταίο δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 15/4/2016, και στο οποίο αιτιολογούσε με εξαιρετικό και αποστομωτικό τρόπο το περιεχόμενο της διάταξης που σήμερα ήρε αιφνιδίως.
1. Στο πρώτο κομμάτι της αναφοράς του ο υπουργός τονίζει πολύ σωστά όπως και στο δελτίο τύπου ότι το παλιό σύστημα επιλογής αναπληρωτών «…δημιουργούσε την εντύπωση αδιαφανών προσλήψεων…», εξυπηρέτησε τις πελατειακές επιδιώξεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της Ν.Δ., κρίθηκε αναξιοκρατικό από το ΣτΕ, γιατί εκτός των άλλων μοριοδοτούσε προϋπηρεσία που: «…ανάγεται σε προσλήψεις, οι οποίες δεν είχαν υπαχθεί στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής, δηλαδή, του ΑΣΕΠ και άρα δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιοκρατική…».
1ο σχόλιο
Προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι αν και ο υπουργός συμφωνεί με όλα αυτά, διατηρεί με την σημερινή του τοποθέτηση, και παρά τα όσα ορίζει το ΣτΕ, το ισχύον σάπιο και φαύλο σύστημα το οποίο ουσιαστικά ευνόησε και ευνοεί τους μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ, μοριοδοτώντας την παράτυπα αποκτημένη προϋπηρεσία τους, και μάλιστα με την απόσυρση του πλαφόν 16,80 μορίων, στο σύνολό της.
2. Στη συνέχεια ο υπουργός εκδηλώνει την πρόθεση του υπουργείου να σταματήσει αυτές τις φαύλες επιλογές των προηγούμενων κυβερνήσεων: «…είναι μια επιλογή, η οποία οδήγησε το Συμβούλιο της Επικρατείας στις γνωστές αποφάσεις του στην ολομέλεια και στα τμήματα. Είναι μια επιλογή που είμαστε αποφασισμένοι να τη σταματήσουμε…».
2ο σχόλιο
Τι ακριβώς να σταματήσουν; Στις επόμενες αμέσως αράδες της ομιλίας του ανακοινώνει ότι διατηρεί το ισχύον σύστημα άρα και τις επιλογές των προηγούμενων κυβερνήσεων: «…θα προχωρήσουμε σε προσλήψεις των αναπληρωτών… με βάση την περσινή διαδικασία. Με βάση τους πίνακες που υπήρξαν και πέρυσι…», δηλαδή τους πίνακες που το ίδιο το υπουργείο θεωρεί αναξιοκρατικούς και προϊόν των πελατειακών τεχνικών ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Ν.Δ.!
3. Αμέσως μετά ο υπουργός επιχειρεί να δικαιολογήσει την απόφασή του δηλώνοντας ότι προχωρά στη διατήρηση του ισχύοντος συστήματος πρόσληψης αναπληρωτών διότι: «…δεν πρέπει να προχωρήσουμε σε άδικες επιλογές…».
3ο σχόλιο
Άδικες επιλογές για ποιους; Για τους μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ που όπως το ίδιο το υπουργείο παραδέχεται, εμμέσως πλην σαφώς, ωφελήθηκαν από το πελατειακό πολιτικό σύστημα, απέκτησαν προϋπηρεσίες από προσλήψεις μη αξιοκρατικές, σύμφωνα με το ΣτΕ, και το κυριότερο τις απέκτησαν εις βάρος χιλιάδων εκπαιδευτικών που ατύχησαν ακολουθώντας την νομιμότητα και συμμετέχοντας σαν τα κορόιδα σε περισσοτέρους του ενός διαγωνισμούς ΑΣΕΠ; Η διατήρηση του ισχύοντος συστήματος προσλήψεων δεν είναι άδικη για τους χιλιάδες επιτυχόντες ΑΣΕΠ που πολλοί από αυτούς θα έπρεπε να είχαν μονιμοποιηθεί ή να εργάζονταν ανελλιπώς ως αναπληρωτές έως σήμερα ήδη από το 2002 στην θέση των μη επιτυχόντων;
4. Στην συνέχεια ο υπουργός προσπαθεί να θωρακίσει νομικά την επιλογή του παρατηρώντας ότι θα διατηρούσαν το ισχύον σύστημα προσλήψεων αναπληρωτών: «…αξιοποιώντας τις δυνατότητες που δίνονται από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας 4303 του 2015…».
4ο σχόλιο
Είναι πραγματικά απίστευτο. Το υπουργείο στο δελτίο τύπου της 15ης Απριλίου, χρησιμοποιεί την ίδια ακριβώς απόφαση του ΣτΕ για να θωρακίσει νομικά το διάταγμα που άρει σήμερα. Συγκεκριμένα στο δελτίο τύπου το υπουργείο αναφέρει σωστά, κατά την δική μας άποψη, ότι: το ΣτΕ με την αρ.4303/2015 απόφαση του Γ΄ Τμήματος νομολόγησε ρητώς ότι το μεταβατικό πλαίσιο εφαρμογής των πάγιων διατάξεων του ν.3848/2010 δεν μπορεί να παραταθεί πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2016. Αυτό σημαίνει, ότι, οι προσλήψεις των αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών που θα προσληφθούν για τη σχολική χρονιά 2016-2017, και των οποίων οι συμβάσεις προφανώς θα αρχίσουν μέσα στο 2016 και θα λήγουν μέσα στο 2017, πρέπει να γίνουν με ένα νέο σύστημα που θα υπακούει στην συνταγματική εφαρμογή της αξιοκρατίας και της ισότητας (άρθρα 4 παρ. 1 και 103 παρ. 7 του Συντάγματος) όπως τις αξιολογεί το ΣτΕ. Η αξιοκρατία, κατά το ΣτΕ, επιτυγχάνεται μόνο αν η όλη διαδικασία επιλογής των αναπληρωτών ελέγχεται από το ΑΣΕΠ με βάση αντικειμενικά κριτήρια.».
5. Ακολουθεί η προσπάθεια του υπουργού (με μια μικρή δόση ενοχής) να επισημάνει την διάθεση του υπουργείου να προχωρήσει στο μέλλον σε αξιοκρατικότερες διαδικασίες προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ από ότι η συγκεκριμένη που προωθεί: «…γνωρίζουμε ότι αυτό είναι δυνατόν να εγείρει διάφορα προβλήματα. Αναλαμβάνουμε την πολιτική ευθύνη και δεσμευόμαστε, ότι την επόμενη χρονιά 2016 – 2017, θα υπάρξει διαδικασία ΑΣΕΠ…».
5Ο σχόλιο
Καταρχάς ο υπουργός παραδέχεται ευθέως ότι η διατήρηση του ισχύοντος συστήματος πρόσληψης αναπληρωτών που προτείνει δεν είναι αξιοκρατικό. Κατά δεύτερο λόγο υπόσχεται σε κάποιους, προφανώς στους επιτυχόντες ΑΣΕΠ, ότι στο μέλλον θα υπάρξει αξιοκρατία. Ως κίνηση εκπαιδευτικών που εκφράζουμε μέρος των επιτυχόντων ΑΣΕΠ διαφωνούμε απολύτως με την λογική του υπουργείου, διότι θεωρούμε ότι η αξιοκρατία δεν είναι διαπραγματεύσιμη, ή την εφαρμόζεις άμεσα και απόλυτα ή παίζεις απλά πολιτικά παιχνίδια.
6. Κλείνοντας την παρέμβασή του ο υπουργός, επαίρεται του διαλόγου για το συγκεκριμένο ζήτημα, ο οποίος όπως υποστηρίζει: «…προκάλεσε και ανησυχία σε ενδιαφερόμενους καταλαβαίνουμε, προκάλεσε την αμηχανία σε άλλους, την ένοχη σιωπή άλλων και μάλιστα των υπευθύνων του πελατειακού κράτους, την ένοχη σιωπή…».
6ο σχόλιο
Ο στόχος του υπουργού εξ αρχής, θέλουμε να πιστεύουμε, δεν ήταν απλά να αποκαλυφθούν οι ένοχοι μέσω της σιωπής τους, αλλά να αποκατασταθεί επιτέλους η νομιμότητα, η οποία τα τελευταία 15 χρόνια, κοινώς πήγε περίπατο. Με την άρση του συγκεκριμένου διατάγματος ουσιαστικά επιβραβεύει αυτή τη σιωπή.
7. Για το τέλος αφήσαμε την κρισιμότερη και σοβαρότερη, κατά την άποψή μας, αναφορά του υπουργού, το νόημα της οποίας γίνεται αντιληπτό μονάχα έπειτα από προσεκτική ανάγνωση. Ο υπουργός μετά την σφοδρή κριτική των παλαιότερων τακτικών αναξιοκρατίας που ίσχυαν στις προσλήψεις των εκπαιδευτικών, επιχειρεί να δώσει ένα στίγμα ως προς την αντιμετώπισή τους αναφέροντας: «Πώς σταματάει αυτή η επιλογή της κομματικής πελατοκρατίας που εγκαθιδρύθηκε και της ομηρίας που δημιουργήθηκε σε βάρος χιλιάδων νέων επιστημόνων, οι οποίοι πήγαν στα πιο δυσπρόσιτα μέρη, προκειμένου να έχουν έστω την μικρή ανταπόδοση ενός διορισμού και κατόπιν τους άδειασε το πελατειακό κομματικό κράτος επί τόσα χρόνια χωρίς να κάνει διορισμούς;»
7ο σχόλιο
Το ζήτημα αυτήν τη στιγμή δεν είναι το γεγονός ότι το πελατειακό κράτος έστελνε τους αναπληρωτές στα πιο δυσπρόσιτα μέρη χωρίς να τους διορίζει (διότι έστειλε και πολύ περισσότερους αναπληρωτές σε εξαιρετικά μέρη όπως την Αθήνα την Θεσσαλονίκη και άλλες μεγάλες πόλεις της Ελλάδας κι ας μην τους διόριζε). Το πρόβλημα τώρα είναι το γεγονός ότι το πελατειακό κράτος έστελνε σε όλα αυτά τα μέρη, δυσπρόσιτα και μη, τους πελάτες του, δηλαδή τους εκπαιδευτικούς μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ που επωφελούνται της άρσης του διατάγματος και μάλιστα στις θέσεις στις οποίες θα έπρεπε σύμφωνα με τον νόμο από το 2002 να πηγαίνουν μόνο οι επιτυχόντες ΑΣΕΠ, οι οποίοι ζημιώνονται από την άρση του συγκεκριμένου διατάγματος.
Εν τέλει η σημερινή απόφαση του υπουργού εξέπληξε τους πάντες. Τα αίτια της μεταστροφής του τα γνωρίζει ίσως μόνο ο ίδιος και οι επιτελείς του. Ωστόσο θα τολμήσουμε να παρατηρήσουμε ότι το κίνητρο που τον οδήγησε σε αυτήν την μεταστροφή δεν μπορεί παρά να εντάσσεται σε μία εκ των δύο παρακάτω διαφορετικών μεταξύ τους προθέσεων. Είτε έχει προγραμματίσει να ευνοήσει του επιτυχόντες ΑΣΕΠ σε ενδεχόμενες μονιμοποιήσεις τον ερχόμενο Σεπτέμβρη οπότε οι παραπάνω απίστευτες, για το νομικό και το ηθικό τους αστήρικτες θέσεις, έχουν τακτική βάση, είτε απλά λειτουργεί καθαρά πολιτικά ξεχνώντας για ακόμη μία φορά ως πολιτικός την ηθική και το δίκαιο. Ο καιρός γαρ εγγύς.
Όσο για εμάς, θα εξακολουθήσουμε με κάθε μέσο και τρόπο να υποστηρίζουμε την ευνομία και την αξιοκρατία όπως θα έκανε και ο ίδιος άλλωστε αν υφίστατο ότι υπεστήκαμε και εμείς τα τελευταία 15 χρόνια. Βέβαια στην περίπτωση μας δεν θα χρειαστεί να καβαλήσουμε τα κάγκελα του υπουργείου. Όταν έχεις το δίκιο και τον νόμο με το μέρος σου υπάρχουν και άλλοι τρόποι…