φωτο αρχείου
Αντωνιάδου Μαρία
Μετά τα προβλήματα πρωτοκόλλου που προέκυψαν προσφάτως στο Άγιον Όρος, ζήτημα εγείρεται μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης για το “πρωτόκολλο” της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Δεκαπέντε ημέρες πριν την έναρξη της Πανορθοδόξου Συνόδου, της πρώτης μετά το Σχίσμα των Εκκλησιών που θα διεξαχθεί στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης, ο Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος μ’ επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, θέτει δύο ζητήματα πρωτοκόλλου, τα οποία, εάν δεν διευθετηθούν, όπως επισημαίνει, δυσχεραίνουν και κωλύουν τη συμμετοχή του. Και, όπως τονίζουν ορθόδοξοι αρχιερείς, μέσα από την επιστολή διαφαίνεται η αγωνία της Μόσχας, μήπως δοθεί η εντύπωση ότι ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης δεν είναι Πρώτος μεταξύ Ίσων, αλλά Πρώτος 13 υπολοίπων Ορθοδόξων Προκαθημένων, οι οποίοι υπάγονται και λογοδοτούν στον ίδιο.


Συγκεκριμένα ο κ. Κύριλλος τονίζει ότι στη μεγάλη συνεδριακή αίθουσα της Ακαδημίας, κατά την χωροταξία που έχει σχεδιασθεί από την επιτροπή προετοιμασίας:

– «Οι Προκαθήμενοι δεν παρακάθηνται ημικυκλικώς, αλλά εις δύο παραλλήλους γραμμάς, παρακαθήμενοι ο εις έναντι του άλλου και οι πάντες με το πλευρόν αυτών προς τον Πρόεδρον (…). Επιπλέον εις το παρουσιασθέν σχεδιάγραμμα οι Προκαθήμενοι των Εκκλησιών ούτε εις ίδιον τραπέζιον παρακάθηνται, αλλά εις θέσιν ιδιαιτέραν έκαστος και εξ αποστάσεως ο εις εκ των αδελφών αυτού, κεχωρισμένοι όντες, ούτε λέξιν ανταλλάξαι δυνάμενοι με τον πλησίον αυτών. Η κατάταξις των τραπεζιών τούτων είναι τοιαύτη, ώστε ούτε καν προσφέρει τη δυνατότητα εις τα διεθνή ΜΜΕ, όπως προβάλουν εις το διεθνές ακροατήριον πάντας τους συνελθόντας Προκαθημένους των Αγίων του Θεού Εκκλησιών ταυτοχρόνως. Ούτως διαλύεται μια συνολική εικών της Συνόδου». “Εκείνο το οποίον βλέπομεν”, δηλώνει ο Πατριάρχης Μόσχας «εις το σχεδιάγραμμα τούτο διαφέρει ριζικώς των υφ’ ημών συζητηθέντων εις τας Συνάξεις των Προκαθημένων και όσων βλέπομεν εις τας εικόνας των Οικουμενικών Συνόδων». Και απευθύνοντας μήνυμα προς τον κ.κ. Βαρθολομαίο σημειώνει «η προτεινόμενη κατάταξις, ως μη ανταποκρινομένη εις την καθ΄ ημάς Ορθόδοξον εκκλησιολογίαν, προσεγγίζει επικινδύνως τα Ρωμαιοκαθολικά πρότυπα».

Μάλιστα ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Μόσχας ζητάει όλοι οι Πατριάρχες και οι Αρχιεπίσκοποι να πάρουν θέση στο ζήτημα και, αφού προτείνει να κάθονται όλοι στο ίδιο ημικυκλικό τραπέζι στη συνέχεια υπογραμμίζει ότι την κεντρική θέση, «ως Προεδρεύων, φυσικώς, να καταλαμβάνει η Υμετέρα Παναγιότης». Στόχος του λέει ο κ. Κύριλλος είναι να προβληθεί «εις ολόκληρον τον κόσμον η πιστή εικόνα της ενότητος και της συνοδικότητος». Οποιαδήποτε άλλη πρότασις, δηλώνει, δεν ημπορεί να γίνει αποδεκτή υπό της καθ΄ημάς Εκκλησίας, δεν θα γίνει κατανοητή υπό του λαού του Θεού και θα αποτελεί εν ανυπέρβλητο κώλυμα δια την συμμετοχήν ημών εις τας συνοδικάς συνεδριάσεις».

– Το δεύτερο θέμα που θέτει ο Πατριάρχης Μόσχας προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη είναι το σημείο που θα καταλάβουν οι ετερόδοξοι, όπως τους χαρακτηρίζει. «Στους ετερόδοξους παρατηρητάς προβλέπονται επίσημοι θέσεις όπισθεν των Προκαθημένων. Κατ’ αυτόν τον ακριβώς τρόπον, προσθέτει, θα εκληφθή η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος υπό εκείνης της μερίδος των ημετέρων πιστών, οι οποίοι από τώρα διαμαρτύρονται εναντίον της ως «οικουμενιστική» και ουχί Ορθόδοξος. Διό φρονώ ότι οι παρατηρηταί εκ των ετεροδόξων εκκλησιών (sic) δέον να παρακάθηνται εν αποστάσει εκ των μελών της Συνόδου, ώστε να μην περιληφτούν εις τον φακόν και να μην να αποτελούν μέρος της κοινής εικόνος της Συνόδου».

Ακόμη ζητάει να ενημερωθούν οι συνεργάτες του για τα οικονομικά ζητήματα της Συνόδου, καθώς υπάρχει ένα κοινό ταμείο, στο οποίο θα πρέπει να συνεισφέρουν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Τί λέει το Φανάρι και οι άλλες Εκκλησίες:
Η επιστολή προκάλεσε αίσθηση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όπως σημειώνουν Μητροπολίτες, μέλη της οργανωτικής επιτροπής, «δεν υπάρχει λόγος να δημιουργηθεί ένταση. Τα θέματα θα λυθούν. Προκλήθηκαν, όπως σημειώνουν, από κακή συνεννόηση και εξαιτίας της περιορισμένης χωρητικότητας της αίθουσας της Θεολογικής Ακαδημίας, όπου θα διεξαχθεί η Σύνοδος.

Ιεράρχες άλλων Εκκλησιών τονίζουν στο «Βήμα», ότι το Πατριαρχείο Μόσχας επικαλείται τα όσα είχαν αποφασισθεί το 2014 στο Φανάρι, όταν γινόταν συζήτηση για την Αγία Ειρήνη ως τόπο διεξαγωγής και με τη σαφή τότε αναφορά στο σύνθρονο του Ναού ως θέση όλων των Προκαθημένων και στη συνέχεια τον Ιανουάριο στην Γενεύη. Γι αυτόν τον λόγο πρέπει επιλυθούν άμεσα, ώστε να προβλευθούν δυσάρεστες καταστάσεις.