Eπικίνδυνοι ισορροπίαι εις την Μεγάλην Σύνοδον
του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου
Λίγες μέρες απομένουν για τη σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου. Οι Ιεραρχίες των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών συνεδριάζουν ή ήδη συνεδρίασαν για να καθορίσουν τη στάση των Προκαθημένων και των αντιπροσωπειών τους στη Μεγάλη Σύνοδο, κυρίως απέναντι στο περιεχόμενο των κειμένων που θα συνυπογραφούν ως αποφάσεις της Μεγάλης Συνόδου.
Αρκετές παρατηρήσεις έχουν υποβληθεί για τα κείμενα από ιεράρχες τοπικών Εκκλησιών και πολλές από αυτές έχουν υιοθετηθεί στις τελικές αποφάσεις της Ιεραρχίας κάθε τοπικής Εκκλησίας. Ερώτημα παραμένει ωστόσο κατά πόσο οι Προκαθήμενοι των Εκκλησιών και οι αντιπροσωπείες τους θα επιτύχουν τη διόρθωση προβληματικών σημείων των κειμένων κατά τη διάρκεια των εργασιών της Μεγάλης Συνόδου. Τόσο ο Κανονισμός λειτουργίας της Συνόδου όσο και κυρίως η διάθεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου φαίνεται πως κινείται προς την κατεύθυνση της τελικής αποδοχής και ψήφισης των κειμένων ως έχουν ή με ελάχιστες μόνο τροποποιήσεις. Από την άλλη πλευρά, αν οι Φαναριώτες επίμονα αρνηθούν την τροποποίηση των κειμένων θα προκύψουν πιθανόν διαμάχες και θα πληγεί καίρια η πανορθόδοξη ενότητα την οποία υποτίθεται πως υπηρετεί η Σύνοδος αυτή.
Διάχυτος είναι ο φόβος να θυσιαστούν στο βωμό της ομοψυχίας και της ενότητας βασικές αρχές της ορθόδοξης εκκλησιολογίας και θεολογίας. Η Σύνοδος δεν πρέπει να καταστεί απλό όργανο επικύρωσης προειλημμένων αποφάσεων ούτε μπορούν να τεθούν στο αρχείο σημαντικές και επί της ουσίας των κειμένων παρατηρήσεις των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Είναι παντελώς άστοχη και αντίθετη με το συνοδικό σύστημα λειτουργίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας η διάταξη του Κανονισμού που προβλέπει την απλή τυπική καταγραφή μιας διαφωνίας και τη μετατροπή της σε “εσωτερικό πρόβλημα” της τοπικής Εκκλησίας που την εκφράζει. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει ανάγκη προβολής προς τους εντός και εκτός αυτής μιας επιφανειακής και τελικά ψευδεπίγραφης ενότητας. Συνοδικές αποφάσεις που απομακρύνουν την Εκκλησία από την θεολογία των Οικουμενικών Συνόδων και των αγίων Πατέρων και εισάγουν καινοφανείς θέσεις δεν υπηρετούν ούτε την ενότητα ούτε την αλήθεια της Εκκλησίας.
Το μείζον θέμα της στάσης των Ορθοδόξων έναντι των ετεροδόξων που περιγράφεται στο σχετικό κείμενο της Μεγάλης Συνόδου είναι το σημαντικότερο όλων. Και τούτο γιατί εάν δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές επί του κειμένου αυτού, τότε θα πρόκειται για μια πρωτόγνωρη επιτυχία των οικουμενιστών που θα έχουν λάβει πανορθόδοξη συνοδική κατοχύρωση των θέσεων τους. Με απλά λόγια η Μεγάλη Σύνοδος αντί καταδίκης της παναίρεσης του Οικουμενισμού θα προσφέρει πανορθόδοξη επιβράβευσή του. Στην περίπτωση αυτή αναμένεται προσεχώς θρασύτατη και ταχύτατη επέλαση της παναίρεσης του οικουμενισμού εντός των κόλπων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών και οι αντιπροσωπείες τους είναι πιθανόν να βρεθούν κατά τη διάρκεια της Συνόδου ακροβατούντες μεταξύ της φαινομενικής πανορθοδόξου ενότητας και της ορθοδόξου ακριβείας του περιεχομένου των κειμένων που θα κληθούν να υπογράψουν. Όπως όλα δείχνουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα προσπαθήσει να επιβάλλει την συνυπογραφή των κειμένων χωρίς σημαντικές αλλαγές ισχυριζόμενο ότι οι προσυνοδικές εργασίες πολλών ετών έχουν πλέον οδηγήσει στην οριστική μορφή των κειμένων που έχουν γίνει αποδεκτά από τις τοπικές Εκκλησίες κατά τις προσυνοδικές συνελεύσεις. Εάν όμως οι παρατηρήσεις και διαφωνίες των κατά τόπους Εκκλησιών που θα διατυπωθούν τεθούν απλώς στο αρχείο, χωρίς να υπάρξει ουσιώδης μεταβολή του περιεχομένου των τελικών και επισήμων κειμένων, τότε θα πρόκειται για επικίνδυνη ολιγωρία των Προκαθημένων ενώπιον των πατριαρχικών απαιτήσεων που, πέραν του πλήγματος στο συνοδικό σύστημα αποφάσεων, θα οδηγήσουν σε πανορθόδοξη -φαινομενικά τουλάχιστον- υιοθέτηση προβληματικών για την ορθόδοξη θεολογία αποφάσεων με όλες τις συνέπειες που μπορεί να έχει μία τέτοια πράξη.
Η άρνηση υπογραφής κάποιου ή κάποιων κειμένων ή ακόμη και η αποχώρηση μιας ή περισσοτέρων τοπικών Εκκλησιών από τη Σύνοδο σε περίπτωση που δεν εισακούονται οι παρεμβάσεις τους θα πρέπει να αποτελεί ισχυρό όπλο στη φαρέτρα κάθε μίας Εκκλησίας. Δυστυχώς, όπως και άλλοτε υποστηρίξαμε, ο φαναριώτικος και όχι μόνο οικουμενισμός έχει πλήξει καίρια την ενότητα των Ορθοδόξων. Υποχώρηση όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών ενώπιον οικουμενιστικών αξιώσεων και συνυπογραφή προβληματικών κειμένων χωρίς αντιρρήσεις μέσα σε ένα πνεύμα δήθεν ενότητας και πανορθοδόξου συμφωνίας, χωρίς όμως να υπηρετείται η σωτηριώδης αλήθεια της ορθόδοξης εκκλησιολογίας, θεολογίας και ζωής δεν καθιστά τους ιεράρχες που θα την υιοθετήσουν “επόμενους τοις αγίοις πατράσι” ούτε τη Σύνοδο την οποία θα συγκροτήσουν Αγία και Μεγάλη αλλά μάλλον τα ακριβώς αντίθετα.
Ορθόδοξος Τύπος, 3/6/2016