Ακόμη και με αποβολή από τον διαγωνισμό PISA απειλήθηκε η χώρα μας. Αποτελεί στοιχείο ενδεικτικό της στάσης της πολιτείας ως προς τον διαγωνισμό. Αλλωστε, παρά τον θόρυβο που προκαλούσαν οι σταθερά μέτριες επιδόσεις της Ελλάδας στον διαγωνισμό, ουδέποτε ακολούθησε ουσιαστικός διάλογος επ’ αυτών. Ενας βασικός λόγος είναι το πολιτικό κόστος που μπορεί να προκαλούσε η σαφής αντίθεση της ΟΛΜΕ στον διαγωνισμό – και η επίρριψη ευθυνών για τα αποτελέσματα στους εκπαιδευτικούς.
Ειδικότερα, από την πρώτη διοργάνωσή του το 2000, ο διαγωνισμός PISA αμφισβητήθηκε στη χώρα μας. Αναμενόμενο, εν πολλοίς, με βάση τη νοοτροπία που υπερισχύει στην Ελλάδα, καθώς τα αποτελέσματα δεν ήταν καθόλου καλά. Ενα από τα βασικά επιχειρήματα όσων τα αμφισβήτησαν ήταν ότι τα τεστ του PISA διαμορφώθηκαν στα πρότυπα των αγγλοσαξονικών εκπαιδευτικών συστημάτων ενώ το ελληνικό σχολείο δίνει έμφαση στη μετάδοση πληροφοριών, που ευνοεί την παπαγαλία. Και παρόλο που όλοι παραδέχονται την απουσία ανάπτυξης της κριτικής σκέψης, κανείς διάλογος δεν έγινε, παρότι κάθε υπουργός Παιδείας είχε κι έναν καλό λόγο για τη Φινλανδία, σταθερά μεταξύ των πρώτων της κατάταξης του PISA.
Μάλιστα, το 2014 η Ελλάδα κινδύνεψε με αποβολή από τον διαγωνισμό του 2015, καθώς το υπουργείο Παιδείας ολιγώρησε στην προετοιμασία του. Συγκεκριμένα, ενώ η πιλοτική φάση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί μέσα στον Μάρτιο του 2014, η ηγεσία του υπ. Παιδείας αδιαφόρησε, παρότι το κόστος της στα 42 σχολεία της Αττικής είχε υπολογισθεί μόλις σε περίπου 6.500 ευρώ. Τελικά, μετά τη δημόσια κριτική που δέχθηκε, το υπουργείο Παιδείας επέσπευσε τις εξελίξεις. Ο διαγωνισμός έγινε από 2 Μαρτίου 2015 έως και 3 Απριλίου και η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα του ΟΟΣΑ στην οποία λίγο πριν από την έναρξή του υπήρξαν εκπαιδευτικοί που δήλωσαν απροθυμία να συμμετάσχουν. Οι περισσότεροι το απέδωσαν σε φόρτο εργασίας, αλλά υπάρχουν και εκείνοι που παρουσιάζονται αρνητικοί στον διαγωνισμό του ΟΟΣΑ για ιδεολογικούς λόγους.
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», σε προηγούμενους διαγωνισμούς υπήρξε απροθυμία ακόμη και για την έκδοση μιας τυπικής ανακοίνωσης από το υπ. Παιδείας ή το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πρώην Παιδαγωγικό) για τα αποτελέσματα του PISA. Φέτος ο πρόεδρος του ΙΕΠ, Γεράσιμος Κουζέλης, με ανακοίνωση 610 λέξεων δήλωσε ότι τα αποτελέσματα θα ληφθούν υπόψη για τα προγράμματα σπουδών, τα βιβλία, τις διαδικασίες μάθησης και την αξιολόγησή τους.
Εχει βεβαίως αξία να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες τον διαγωνισμό. Χαρακτηριστική περίπτωση φέτος, όπως ανέφερε η κ. Σοφιανοπούλου στην «Κ», είναι η Εσθονία, που φέτος πήγε πολύ καλά στον PISA. Συμμετέχει στον PISA από το 2006. Εχει μπει δυναμικά στην Ευρώπη σε πολλούς τομείς, όχι μόνο στην εκπαίδευση. Προσπαθεί, και μάλλον το κατορθώνει, να παρουσιάσει το προφίλ της ισχυρής χώρας της Βόρειας Ευρώπης με πολλά κοινά στοιχεία κουλτούρας με τις σκανδιναβικές και όχι μιας πρώην ανατολικής χώρας.
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
