Τους εναλλακτικούς δρόμους για σπουδές μετά το Λύκειο έχουν ξεκινήσει ήδη να ψάχνουν χιλιάδες υποψήφιοι οι οποίοι δεν εξασφαλίζουν την εισαγωγή τους στη σχολή της αρεσκείας τους.

Οσοι δεν καταφέρουν να εισαχθούν στα τμήματα των πρώτων επιλογών τους, έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν σπουδές, σε δημόσια ή ιδιωτικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, σε πανεπιστημιακά ιδρύματα της Κύπρου ή σε Κολέγια που συνεργάζονται με ξένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

Οσοι δεν καταφέρουν να εισαχθούν στα τμήματα των πρώτων επιλογών τους, έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν σπουδές σε δημόσια ή ιδιωτικά ΙΕΚ

Οικονομική λύση τα ΙΕΚ

Οικονομική λύση, μια και οι σπουδές είναι δωρεάν, αποτελεί η φοίτηση στα δημόσια ΙΕΚ τα οποία χρόνο με τον χρόνο κερδίζουν την εμπιστοσύνη όλο και πιο πολλών αποφοίτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς έχουν προστεθεί αρκετές δημοφιλείς ειδικότητες με καλές προοπτικές στην αγορά εργασίας.

Είναι ενδεικτικό ότι η αύξηση στη ζήτηση την τελευταία χρονιά ήταν εκρηκτική, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία 84 νέων τμημάτων στις 13 περιφέρειες της χώρας. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι περίπου 1 στους 5 σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ είναι είτε φοιτητές είτε απόφοιτοι πανεπιστημίων ή ΤΕΙ. Τα τελευταία χρόνια, πάντως, τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά ΙΕΚ προσφέρουν σύγχρονες και πρωτότυπες ειδικότητες, ενώ τα δημόσια ΙΕΚ έχουν προβάδισμα στις προτιμήσεις των νέων, καθώς δεν έχουν δίδακτρα.

Η εξειδίκευση που προσφέρουν οι σπουδές στα ΙΕΚ δίνει τη δυνατότητα στους αποφοίτους να έχουν μεγαλύτερες προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς η αγορά θέλει άτομα που έχουν αποκτήσει εξειδίκευση σε κάποιον τομέα, όπως για παράδειγμα ο τεχνικός εφαρμογών πληροφορικής, διοικητικό και οικονομικό στέλεχος επιχειρήσεων, ειδικός εφαρμογών αισθητικής, νοσηλευτικής τραυματολογίας, ειδικός φοροτεχνικού γραφείου, τεχνικός μαγειρικής τέχνης, τεχνικός αισθητικής και μακιγιάζ κ.ά.

Μεταξύ των ειδικοτήτων υπάρχουν οκτώ που ξεχωρίζουν και θεωρούνται οι πιο δημοφιλείς, καθώς επιλέγονται από τους περισσότερους υποψηφίους. Οι ειδικότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι οι εξής: βοηθός φυσικοθεραπείας, βοηθός βρεφονηπιοκόμων, τεχνικός κομμωτικής τέχνης, βοηθός φαρμακείου, τεχνικός μαγειρικής τέχνης, τεχνικός αισθητικής τέχνης και μακιγιάζ, τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, τεχνικός εφαρμογών πληροφορικής (πολυμέσα/webdesigner/developer/video games κ.ά.).

Εκτός όμως από τις παραπάνω ειδικότητες υπάρχουν και κάποιες άλλες οι οποίες χαρακτηρίζονται ανερχόμενες, καθώς η ζήτηση αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο. Πρόκειται για ειδικότητες που σχετίζονται με τη γεωπονία, τη διατροφή, τα τουριστικά, τεχνικές ειδικότητες όπως ηλεκτρολόγοι κ.λπ.

Η διάρκεια φοίτησης

Τα δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης παρέχουν αρχική επαγγελματική κατάρτιση σε αποφοίτους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και αποφοίτους Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης, διάρκειας πέντε εξαμήνων (τέσσερα εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης και ένα εξάμηνο Πρακτικής Ασκησης ή Μαθητείας).

Κάθε έτος κατάρτισης αποτελείται από δύο αυτοτελή εξάμηνα κατάρτισης, το χειμερινό και το εαρινό, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει 14 πλήρεις εβδομάδες κατάρτισης. Οσοι ενδιαφέρονται να εισαχθούν σε ένα από τα δεκάδες δημόσια ΙΕΚ της χώρας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι απόφοιτοι των ΙΕΚ λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ) και ύστερα από επιτυχή συμμετοχή στις εξετάσεις πιστοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ αποκτούν Πτυχίο Ειδικότητας επιπέδου 5, σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων.

50.000 αιτήσεις κάθε χρόνο

Τεράστια ζήτηση για το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), το οποίο ιδρύθηκε το 1992, είναι Δημόσιο Πανεπιστήμιο, απολύτως ισότιμο με τα άλλα Πανεπιστήμια της χώρας, και παρέχει στους αποφοίτους του όλα τα εχέγγυα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τα δικαιώματα που απορρέουν από το ισχύον νομικό πλαίσιο της χώρας. Αυτός είναι και ο λόγος που κάθε χρόνο σχεδόν 50.000 άτομα καταθέτουν αιτήσεις προκειμένου να σπουδάσουν σε αυτό, αφού αποτελεί διέξοδο για κάποιους οι οποίοι δεν μπόρεσαν να εισαχθούν σε κάποιο από τα υπόλοιπα ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι το ΕΑΠ κάθε ακαδημαϊκό έτος χορηγεί υποτροφίες αριστείας για τις προπτυχιακές και τις μεταπτυχιακές ενότητες των προγραμμάτων σπουδών, καθώς και υποτροφίες που αφορούν την ολική ή μερική απαλλαγή των φοιτητών από τη συμμετοχή τους στις δαπάνες σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος που αιτούνται τη χορήγηση υποτροφίας και απονέμονται με βάση τον συνδυασμό οικονομικών, κοινωνικών και ακαδημαϊκών κριτηρίων.

Το μοναδικό πρόβλημα είναι ότι η ζήτηση για σπουδές στο Ε.Α.Π. είναι τεράστια και οι θέσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν όλους τους ενδιαφερομένους. Και για το νέο ακαδημαϊκό έτος αναμένεται να διατεθούν περίπου 10.000 θέσεις για μεταπτυχιακά και προπτυχιακά προγράμματα, αλλά με δεδομένο ότι ο αριθμός των αιτήσεων μπορεί να φτάσει και τις 40.000-50.000, η επιλογή των φοιτητών γίνεται με ηλεκτρονική κλήρωση συνήθως κάθε Δεκέμβριο. Στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, εάν ο αριθμός των υποψηφίων ανά Πρόγραμμα Σπουδών είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των παρεχόμενων θέσεων, προηγούνται όσοι έχουν συμπληρώσει το 23ο έτος της ηλικίας τους. Αν ο αριθμός τους είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των προσφερόμενων θέσεων, διεξάγεται μεταξύ τους κλήρωση.

Αν απομένουν θέσεις μετά την τήρηση της προηγούμενης σειράς προτίμησης, οι υπόλοιποι υποψήφιοι επιλέγονται με νέα διαδικασία κλήρωσης. Αν κάποιος υποβάλει περισσότερες από μία αιτήσεις, στον έλεγχο που θα γίνει θα απορριφθεί, ακόμα και αν μετά την ηλεκτρονική κατάταξη βρίσκεται μεταξύ των προσωρινώς επιλεγέντων.

Προγράμματα

Τα πτυχία που προσφέρει το Ε.Α.Π. είναι ισότιμα των υπόλοιπων ελληνικών ΑΕΙ, οι σπουδές είναι ευέλικτες διότι είναι εξ αποστάσεως εκπαίδευση τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο, με την ανάπτυξη και αξιοποίηση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας, πράγμα που σημαίνει ότι ο φοιτητής μπορεί και να εργάζεται ταυτόχρονα. Για φέτος δεν έχουν γίνει κάποιες ανακοινώσεις αλλά πάντως τα δίδακτρα κυμαίνονται περίπου στα 550 ευρώ για κάθε Θ.Ε. και για διάρκεια σπουδών 6 έτη.

Το κόστος των διδάκτρων

Eιδικότητες με προοπτικές από τα κολέγια

Ψηλά στις προτιμήσεις υποψηφίων οι οποίοι δεν κατάφεραν να περάσουν στο τμήμα της αρεσκείας τους βρίσκονται πολλές ειδικότητες που λειτουργούν στα κολέγια τα οποία συνεργάζονται με ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Πρόκειται για μία επιλογή η οποία ναι μεν προϋποθέτει την καταβολή διδάκτρων, ωστόσο οι φοιτητές γλιτώνουν τα έξοδα διαμονής σε μία ξένη χώρα, σε περίπτωση που θα διάλεγαν να σπουδάσουν απευθείας σε ιδρύματα του εξωτερικού.

Σύμφωνα με τον νέο πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων Βασίλειο Δασκαλάκη, οι πιο δημοφιλείς ειδικότητες που λειτουργούν αυτήν τη στιγμή, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, είναι Οικονομία-Μάρκετινγκ, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Ψυχολογία, Ναυτιλιακά, Εφαρμοσμένες και Καλές Τέχνες, Παραϊατρικά Επαγγέλματα κ.ά.

Αναφορικά με το ύψος των διδάκτρων, κυμαίνονται για τα προπτυχιακά από 5.500-8.500 ευρώ τον χρόνο για 3ετείς ή 4ετείς σπουδές και από 9.000-12.000 ευρώ για τα μεταπτυχιακά που ολοκληρώνονται σε 1 έτος, ενώ γι’ αυτά που τελειώνουν σε 2 έτη από 6.000 ευρώ ανά έτος.

Κάθε χρόνο περίπου 5.000 νέοι σπουδαστές εγγράφονται στα Κολέγια, εκ των οποίων οι 3.500 επιλέγουν να φοιτήσουν σε προπτυχιακά προγράμματα και 1.500 σε μεταπτυχιακά.

Αναφορικά με τον τρόπο ελέγχου από τα ξένα πανεπιστήμια στο επίπεδο των σπουδών που προσφέρεται στα Κολέγια, διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο συνεργασίας.

Γενικά τα ξένα πανεπιστήμια ασκούν στενό έλεγχο στη λειτουργία των Κολεγίων με τακτικές επιθεωρήσεις, έλεγχο των θεμάτων των εξετάσεων, έλεγχο των εργασιών, βαθμολόγηση των γραπτών των εξετάσεων.

Εξάλλου για τα βρετανικά πανεπιστήμια υπεισέρχεται στον έλεγχο και η Επιτροπή Ποιοτικού Ελέγχου Ανώτατης Εκπαίδευσης (QAA), η οποία πραγματοποιεί ελέγχους και στα ξένα πανεπιστήμια και στα Κολέγια.

Σχετικά με τις συνεργασίες των ξένων πανεπιστημίων με τα Κολέγια, εξαρτώνται από το κάθε ίδρυμα, τη χώρα του πανεπιστημίου και την ειδική κατάσταση του κάθε Κολεγίου.

Γενικά όμως υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες συνεργασιών:

Α. Συμφωνία με κάποιο Πανεπιστήμιο είτε με τη μορφή της πιστοποίησης (VALIDATION) είτε με τη μορφή δικαιόχρησης (FRANCHISING).

Β. Πιστοποίηση από Οργανισμό Πιστοποίησης Λειτουργίας Ανωτάτων Σχολών. Τα μέλη του Συνδέσμου συνεργάζονται με Βρετανικά Πανεπιστήμια με βάση τον πρώτο από τους ανωτέρω τρόπους συνεργασίας ενώ έχουν υποστεί και πιστοποίηση από τον αρμόδιο Βρετανικό Οργανισμό Πιστοποίησης (BAC). Τα πτυχία στους αποφοίτους των Κολεγίων δίνονται από τα ξένα πανεπιστήμια, τα οποία θεωρούν ότι οι φοιτητές των Κολεγίων είναι δικοί τους φοιτητές.

Τι ισχύει με την αναγνώριση των πτυχίων των αποφοίτων των Κολεγίων;

Τα Κολέγια μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων διαθέτουν πιστοποιημένες συνεργασίες με Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και λειτουργούν με βάση τις Αδειες Λειτουργίας που έχουν χορηγηθεί από το υπουργείο Παιδείας.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και αρκετές αλλαγές στις νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Κολεγίων.

Η ουσιαστική εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Οδηγιών για την αναγνώριση των πτυχίων ξεκίνησε το 2010 με το Π.Δ. 38/2010.

Το 2012 ψηφίστηκε ο Νόμος 4093, ο οποίος τροποποίησε το ανωτέρω Π.Δ. 38/2010 και δημιουργήθηκε ένα λειτουργικό πλαίσιο για τις αναγνωρίσεις των πτυχίων των αποφοίτων.

Με βάση τις διατάξεις του Π.Δ. 38/2010, αρμόδιο για τις αναγνωρίσεις επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας των ανωτέρω πτυχίων με τα αντίστοιχα που απονέμονται στα Ελληνικά Πανεπιστήμια ή ΤΕΙ είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ).

Σημειώνουμε ότι από το φθινόπωρο του 2013 έχουν δοθεί πολλές αναγνωρίσεις πτυχίων των αποφοίτων από το ΣΑΕΠ ως επαγγελματικά ισοδύναμα με αυτά των αποφοίτων των ελληνικών ΑΕΙ, ωστόσο ο ρυθμός είναι αργός.

Τα μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων έχουν προτείνει στο υπουργείο «την απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών και ελπίζουμε ότι πολύ σύντομα θα επιταχυνθεί ο ρυθμός με τον οποίο το αρμόδιο γραφείο θα χορηγεί τις αναγνωρίσεις».

Πανεπιστήμια

Πόλος έλξης τα ιδρύματα της Κύπρου

Πόλο έλξης για χιλιάδες ελληνόπουλα αποτελούν τα τελευταία χρόνια τα πανεπιστήμια της Κύπρου. Η απόσταση για τους Ελληνες δεν είναι μακρινή και η γλώσσα είναι μεγάλο «ατού», όπως επίσης το γεγονός ότι οι τίτλοι σπουδών σε δημόσια και ιδιωτικά είναι αναγνωρισμένοι από την Κυπριακή Δημοκρατία, από όλα τα κράτη της ΕΕ και από άλλα, ενώ έχουν κριθεί από τον ΔΟΑΤΑΠ ως ομοταγή προς τα ελληνικά ΑΕΙ.

Η πλειονότητα των Ελλήνων που σπουδάζει στα κυπριακά ΑΕΙ επιλέγει νομικές, παιδαγωγικές και πολυτεχνικές σχολές (αρχιτεκτονική και μηχανικών), αλλά και την κατεύθυνση της ψυχολογίας. Στην Κύπρο λειτουργούν τρία δημόσια πανεπιστήμια (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο και Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο) και τέσσερα ιδιωτικά τα οποία προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών και διδακτορικά (στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα).

Τα κριτήρια επιλογής στα δημόσια πανεπιστήμια είναι ο γενικός βαθμός των Πανελλαδικών Εξετάσεων, που υποβάλλεται απευθείας στα πανεπιστήμια τον Ιούλιο. Δεκτοί γίνονται οι Ελληνες υποψήφιοι ως υπεράριθμοι σε ποσοστό 10% επί του συνόλου των Κυπρίων εισακτέων. Πληροφορίες υπάρχουν και στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Κύπρου www.ucy.ac.cy/fmweb ή στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου www.cut.ac.cy/studies. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον αποφασίσετε να σπουδάσετε σε κάποιο από τα ιδιωτικά ιδρύματα της Κύπρου καλό θα ήταν να έχετε μια επαφή με τον ΔΟΑΤΑΠ, να ζητήσετε πληροφορίες σχετικά με την αναγνώριση των πτυχίων και να μη στηρίζεστε αποκλειστικά στις πληροφορίες που δίνουν τα ίδια τα ιδρύματα.

Νικολίτσα Τρίγκα – Μιχάλης Νιβολιανίτης

Πηγη: ΕΘΝΟΣ