Οι εκπαιδευτικοί του Γυμνασίου με Τ.Λ. Σίφνου «Νικόλαος Γ.Προμπονάς» εξηγούν τους λόγους που αποφάσισαν να μη συμμετέχουν στην τηλεκπαίδευση όσο τα σχολεία ήταν κλειστά λόγω κακοκαιρίας.
Η ανακοίνωση:
Αυτές τις μέρες κλείνουμε ένα χρόνο πανδημίας στην Ελλάδα και σχεδόν ένα χρόνο συνεχούς εναλλαγής στην εκπαίδευση μεταξύ «διά ζώσης» και «εξ αποστάσεως».
Λίγες σκέψεις σχετικά με το τελευταίο…
Η «εξ αποστάσεως» εκπαίδευση υπάρχει και θα υπάρχει στη ζωή μαθητών και εκπαιδευτικών ως προαιρετικό, συμπληρωματικό και υποβοηθητικό στοιχείο της «διά ζώσης» εκπαιδευτικής διαδικασίας. Για το λόγο αυτό οι εκπαιδευτικοί επιμορφώνονται σχετικά, ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό.
Με το ξέσπασμα της πανδημίας, το Μάρτιο του 2020, και την επιβολή «καραντίνας» η εκπαιδευτική κοινότητα βρέθηκε μπροστά στο εξής δίλημμα: να διαλέξει μεταξύ της πλήρους απραξίας – με διακύβευμα την ψυχολογική κατάπτωση εκπαιδευτικών και κυρίως μαθητών, μη έχοντας με τί να απασχοληθούν κλεισμένοι στα σπίτια για μεγάλο διάστημα και μένοντας «πίσω» σε γνωστικό επίπεδο – και μεταξύ της τηλεκπαίδευσης η οποία μερικώς μόνο μπορεί να καλύψει το γνωστικό και λίγο το κοινωνικό και ψυχοσυναισθηματικό κομμάτι της εκπαίδευσης.
Γνωρίζοντας τους κινδύνους, πολλοί εκπαιδευτικοί έλαβαν την πρωτοβουλία, κυρίως προς όφελος των μαθητών, να στραφούν στη δεύτερη επιλογή, αυτή της τηλεκπαίδευσης. Στο σχολείο μας η διαδικασία αυτή ξεκίνησε πολύ νωρίς, πριν ακόμα το υπουργείο προτείνει την εθελοντική συμμετοχή των εκπαιδευτικών και τον τρόπο που μπορεί αυτή να γίνει, και αφορούσε κυρίως τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου στα πλαίσια της προετοιμασίας τους για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Στην πορεία, στην τηλεκπαίδευση εντάχθηκαν σταδιακά και άλλες τάξεις, δεδομένου ότι οι τεχνικές δυσκολίες ήταν δικαιολογημένα τεράστιες, πολλές φορές ανυπέρβλητες.
Τα παραπάνω έγιναν με τη χρήση του προσωπικού χώρου και εξοπλισμού εκπαιδευτικών και μαθητών, χωρίς κανένας τους να υποχρεώνεται για κάτι τέτοιο.
Αξίζει να σημειώσουμε και να διαβεβαιώσουμε, ιδιαίτερα όσους δεν έχουν εκπαιδευτική εμπειρία, ότι η προετοιμασία ενός μαθήματος μίας διδακτικής ώρας απαιτεί αρκετό χρόνο και πνευματικό κόπο από πλευράς εκπαιδευτικού και στηρίζεται σε μια σειρά από παιδαγωγικές αρχές και αξίες.
Η προετοιμασία αυτή είναι διαφορετική μεταξύ των μαθημάτων που γίνονται στο σχολείο και των μαθημάτων που γίνονται μέσω υπολογιστή, και ιδιαίτερα για κάποιον που δεν έχει εμπειρία – γιατί δεν του χρειάστηκε ποτέ η «εξ αποστάσεως» εκπαίδευση – μπορεί η παραπάνω διαδικασία να τον απασχολήσει ώρες, ως και μέρες. Και όταν όλο αυτό γίνεται υπό ψυχολογική πίεση, λόγω της πανδημίας, η κατάσταση χειροτερεύει.
Επιπλέον υπάρχουν γνωστικά αντικείμενα (αλλά και καταστάσεις) όπου η «εξ αποστάσεως εκπαίδευση» είναι σχεδόν ακατόρθωτη, όπως το κομμάτι της άσκησης στη Φυσική Αγωγή, τα πειράματα, η ειδική αγωγή, η παράλληλη στήριξη, οι ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας, κ.λπ.
Παρόλα αυτά, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, προσπαθήσαμε και «κάτι» καταφέραμε.
Στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς που διανύουμε η «εξ αποστάσεως εκπαίδευση» έγινε υποχρεωτική και για μαθητές και για εκπαιδευτικούς. Και όταν τα σχολεία έκλεισαν, οι μαθητές μας, «ηρωικά», στη συντριπτική πλειοψηφία τους, αντιμετώπισαν αυτή την αλλοπρόσαλλη κατάσταση, που έχει να κάνει με τεχνικές δυσκολίες (εξοπλισμός και δίκτυο) και ψυχολογική επιβάρυνση (συνεχείς και αιφνιδιαστικές αλλαγές, δυσκολίες μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, εργασιακή αβεβαιότητα, πολυμελή νοικοκυριά, κρούσματα και ασθενείς στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον κ.α.).
Επειδή αυτή τη φορά όλοι οι εκπαιδευτικοί συμμετείχαν, κάποιοι χρησιμοποίησαν το χώρο και τον όποιο εξοπλισμό του σχολείου και κάποιοι το χώρο τους (σπίτι, ενοικιαζόμενο δωμάτιο), τον εξοπλισμό και το δίκτυό τους για πρακτικούς λόγους και για να μην επιβαρύνουν το σχολικό δίκτυο.
Οι δυσκολίες που παρουσιάστηκαν ήταν και πάλι πολλές και για μαθητές και για εκπαιδευτικούς (έλλειψη εξοπλισμού, προβλήματα στο δίκτυο).
Και πάλι όμως, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, προσπαθήσαμε και «κάτι» καταφέραμε. Με μάσκες από κοντά, με «WEBEX” από μακριά, αλλά χωρίς εκδηλώσεις, χωρίς παιχνίδι, χωρίς επισκέψεις και εκδρομές, χωρίς πολλές συζητήσεις, χωρίς ζωντάνια, χωρίς εντάσεις, χωρίς χαρές, χωρίς κλάματα και χωρίς γέλια, σα να βρισκόμαστε σε τηλεοπτική ή καλύτερα ραδιοφωνική εκπομπή – γιατί την κάμερα δεν τη σηκώνει το σύστημα.
Συνοψίζοντας, με σκεπτικισμό και με πολλές θυσίες, υποστηρίξαμε την τηλεκπαίδευση, ως προσωρινό υποκατάστατο της «διά ζώσης εκπαίδευσης» λόγω των εκτάκτων καταστάσεων και με κίνητρο να στηρίξουμε τους μαθητές μας ψυχολογικά και συναισθηματικά και να μην υστερήσουν σε γνωστικό επίπεδο, και περιέλθουν σε πλήρη απραξία εν μέσω μακροχρόνιας καραντίνας, γεγονός που το αναγνώρισαν πολλοί από όσους έχουν θέση ευθύνης.
Όμως με την πάροδο του χρόνου, ο σκεπτικισμός αυτός γίνεται πιο έντονος καθώς η εκπαιδευτική κοινότητα (εκπαιδευτικοί και μαθητές) πιέζεται με τηλεδιαγωνίσματα, τηλεαπουσίες, τηλεβαθμούς, την πιθανότητα επέκτασης του σχολικού έτους, προτάσεις αντικατάστασης της «διά ζώσης» εκπαίδευσης μέσω της μονιμοποίησης της «εξ αποστάσεως εκπαίδευσης», ξεκινώντας από μικρά νησιά, εξαιτίας της εσφαλμένης εντύπωσης που έχει δημιουργηθεί ότι η «τηλεκπαίδευση» μπορεί να αντικαταστήσει κανονικά τη «διά ζώσης εκπαίδευση» (κάτι που ηθελημένα ή αθέλητα αποτυπώνεται και σε πολλά επίσημα έγγραφα τοπικών και υπερτοπικών φορέων) κ.α.
Σχετικά με την παρούσα περίσταση:
Αν και θεωρούμε ότι καλώς έκλεισαν τα σχολεία λόγω έντονων καιρικών φαινομένων, δεν θα συμμετάσχουμε στη «εξ αποστάσεως εκπαίδευση» για τους εξής λόγους:
Γιατί στην πράξη είναι πολύ δύσκολο κάθε φορά που προβλέπονται δυσμενείς καιρικές συνθήκες ή άλλου τύπου «έκτακτες καταστάσεις», την παραμονή οι εκπαιδευτικοί να προετοιμάζουν για κάθε διδακτική ώρα ένα μάθημα «διά ζώσης» και ένα εναλλακτικό, για «εξ αποστάσεως εκπαίδευση». Επίσης, υπάρχουν εκπαιδευτικοί που παρέχουν υπηρεσία σε διαφορετικές σχολικές μονάδες, εκ των οποίων άλλες είναι κλειστές και άλλες ανοικτές.
Η κοινή λογική λέει ότι δεν είναι δυνατόν να είμαστε συνέχεια συνδεδεμένοι με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ενημερωνόμαστε για τις εξελίξεις και προετοιμασμένοι για παν ενδεχόμενο, όταν μάλιστα, όπως είναι λογικό, αυτές οι αποφάσεις συνήθως κοινοποιούνται αργά το απόγευμα της προηγούμενης ή το πρωί της ίδιας μέρας.
Γιατί είναι ανέφικτο να παρέχουμε «σύγχρονη εξ αποστάσεως» εκπαίδευση από το σχολείο, στην παρούσα κατάσταση, εφόσον στις οδηγίες της πολιτείας περιλαμβάνεται η αποφυγή μετακινήσεων και η αναστολή λειτουργείας των σχολείων γιατί είναι επικίνδυνη η προσέλευση και παραμονή σε αυτά. Από την άλλη, δεν μπορούμε να επιβαρύνουμε επιπλέον τον οικονομικό προϋπολογισμό των οικογενειών μας με δαπάνες για τεχνολογικό εξοπλισμό και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας (ρεύμα, τηλεπικοινωνίες, διαδίκτυο).
Γιατί σε σχέση με το όφελος της «τηλεκπαίδευσης» για λίγες ημέρες, λόγω καιρού, ή και άλλων εκτάκτων καταστάσεων, είναι πολύ μεγαλύτερη η αναστάτωση που προκαλείται στους μαθητές – και τις οικογένειές τους – όταν συνεχώς «μεταπηδούν» από τη μία κατάσταση στην άλλη (π.χ. αλλαγές σε προγράμματα, αλλαγές σε ωράρια τόσο των σχολικών όσο και των εξωσχολικών υποχρεώσεων) και ιδιαίτερα όταν έχουν να αντιμετωπίσουν ελλείψεις σε τεχνολογικό εξοπλισμό – ο οποίος έχει επιστραφεί στα σχολεία – και προβλήματα σύνδεσης που εντείνονται κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας.
Γιατί βλέπουμε με σκεπτικισμό και έντονο προβληματισμό την προσπάθεια «κανονικοποίησης» και μονιμοποίησης της «εξ αποστάσεως εκπαίδευσης».
Για τους παραπάνω λόγους δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε σε αυτή την περίσταση την «εξ αποστάσεως εκπαίδευση».