– : Αναμφίβολα το εκπαιδευτικό έργο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες διαδικασίες μιας κοινωνίας και δεν πρέπει να σταματάει ποτέ κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οι μαθητές πρέπει να συνεχίσουν να… εκπαιδεύονται ανεπηρέαστα και με συνέπεια, προκειμένου η εκπαιδευτική διαδικασία να έχει αντίκρισμα.

Ναπολέων Παπαδόπουλος,

Εκπαίδευση στα χρόνια του

 

Δε χωράει αμφιβολία πως οι συνθήκες διδασκαλίας και γενικότερα ολόκληρος ο θεσμός της εκπαίδευσης εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού έχουν μεταβληθεί. Αρχικά, μετά το κλείσιμο των σχολικών μονάδων τον περασμένο Μάρτιο ξεκίνησαν διαδικτυακά μαθήματα σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης για πρώτη φορά. Με την χαλάρωση των μέτρων και την άρση του ολικού lockdown το Μάιο περάσαμε στην εκ περιτροπής επαναλειτουργία των σχολείων για περίπου ένα μήνα έως το τέλος της σχολικής χρονιάς.

Στις 14 Σεπτεμβρίου χτύπησε το πρώτο κουδούνι της νέας σχολικής χρονιάς με τα δεδομένα να αλλάζουν. Υποχρεωτική μάσκα για μαθητές και εκπαιδευτικούς, αντισηπτικά παντού, ομαδοποίηση των μαθητών για είσοδο και έξοδο από το κτίριο, μείωση του αριθμού των διαλειμμάτων με ταυτόχρονη αύξηση της διάρκειάς τους και πολλά ακόμη είναι όσα έφερε ο ιός στα σχολεία.

Έχοντας συμπληρώσει περίπου δύο μήνα στη νέα σχολική χρονιά εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δημόσιων σχολείων αλλά και του ιδιωτικού τομέα μοιράζονται τις απόψεις τους στο ThessToday.gr για το πόσο μετέβαλε ο κορωνοϊός τα δεδομένα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και πόσο τη δυσκόλεψε.

Η δασκάλα στο Δημοτικού Σχολείου Νιδρύου Λευκάδας, Βίκυ Ξουριά, σημείωσε πως η εκπαιδευτική διαδικασία έχει επηρεαστεί σημαντικά από την είσοδο του κορωνοϊού στη ζωή μας: “H έχει αλλάξει αρκετά τη σχολική πραγματικότητα και μέσα στην τάξη κι έξω από αυτή. Τα παιδιά στο διάλειμμα συναναστρέφονται μόνο με τους συμμαθητές τους και δυσφορούν που πρέπει να παίζουν φορώντας μάσκα. Μέσα στην τάξη, αν και την έχουν συνηθίσει πια, κάποια ξεχνιούνται και το μάθημα πρέπει να διακόπτεται για να γίνει υπενθύμιση να τη φοράνε με τον σωστό τρόπο.

Ακόμα οι μαθητές δε σηκώνονται τόσο συχνά στον πίνακα, παρά μόνο με τον προσωπικό τους μαρκαδόρο και δεν μπορούν πια να αλλάξουν θέσεις. Οι φωτοτυπίες που δίνονται είναι ελάχιστες, κυρίως στις μικρότερες τάξεις. Η διόρθωση γίνεται ή στον πίνακα ή με αυτοδιόρθωση. Ένα βασικό πρόβλημα που έχει προκύψει είναι ότι ο εκπαιδευτικός και οι μαθητές δεν ακούγονται αρκετά με αποτέλεσμα να πρέπει ο δάσκαλος να φωνάζει και τα παιδιά να μην καταλαβαίνουν. Γενικά, υπάρχουν προβλήματα με την εφαρμογή των νέων μέτρων. Το κράτος όμως δεν πήρε πιο ουσιαστικά μέτρα όταν έπρεπε (μείωση μαθητών ανά τάξη, πρόσληψη εκπαιδευτικού προσωπικού), άρα είναι τα μόνα ‘όπλα’ που έχουν απομείνει πια για τα σχολεία ενάντια στον ιό“, σημείωσε χαρακτηριστικά.

Κορονοϊός: Συνελήφθη καθηγήτρια γιατί δε φορούσε μάσκα - «Μας τιμωρούσε με απουσίες»

Από την πλευρά του, ο φιλόλογος του 3ου Λυκείου Καβάλας, Βίκτωρ Καραμπέρας, τόνισε πως η εφαρμογή μέτρων κατά του ιού έχει επιφέρει τον “ψυχικό μαρασμό” των μαθητών πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες: “Στις αρχές του Σεπτέμβρη όλοι οι εκπαιδευτικοί γνωρίζαμε εξαρχής ότι ξεκινά μία ιδιαίτερα δύσκολη σχολική χρονιά. Η σχολική καθημερινότητα μας επιβεβαίωσε. Διαπιστώσαμε όχι μόνο προβλήματα αναμενόμενα αλλά και απρόβλεπτα. Ο συγχρωτισμός των μαθητών, τόσο στις αίθουσες (ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα με τα πολυπληθή τμήματα) όσο και στα διαλείμματα, είναι τόσο στενός που, παρά τη χρήση της μάσκας, δεν εξασφαλίζει τις κατάλληλες υγειονομικές συνθήκες που επιβάλλονται λόγω της πανδημίας. Επιπλέον, η συνεχής χρήση της μάσκας επιβραδύνει το ρυθμό διδασκαλίας και δημιουργεί σωματική και συναισθηματική κόπωση. Εκπαιδευτικοί και μαθητές δυσκολευόμαστε να ακούσουμε ο ένας τον άλλο. Κι όταν οι εκπαιδευτικοί αναγκαζόμαστε να ανεβάζουμε την ένταση της φωνής μας και να αρθρώνουμε με πολλή προσοχή (προκειμένου να ακουγόμαστε και να γινόμαστε κατανοητοί) καταπονούμαστε ακόμη περισσότερο. Ας σημειωθεί άλλωστε ότι στο επάγγελμά μας η ρινική και στοματική κοιλότητα αποτελούν βασικό εργαλείο δουλειάς. Ακόμη και οι παραδοσιακές τεχνικές που γνωρίζουμε ως επαγγελματίες του χώρου (παύσεις, ανάσες, συχνές εισπνοές, χρωματισμός της φωνής) γίνονται εις βάρος του ρυθμού της μαθησιακής διαδικασίας. Αυτό, τέλος, που επίσης παρατηρήσαμε από την πρώτη στιγμή είναι ο ψυχικός μαρασμός των μαθητών μας. Η φίμωσή τους με τη μάσκα όχι μόνο δυσκολεύει τη μαθησιακή διαδικασία αλλά απαγορεύει ακόμη και το λεγόμενο ‘παιδαγωγικό θόρυβο’, που είναι απαραίτητος για την εκτόνωση των μαθητών και την ομαλή λειτουργία μίας τάξης”, ανέφερε.

Η καθηγήτρια Αγγλικών του Δημοτικού Σχολείου Βιρού Κέρκυρας, Αγγελική Μπάνου, σημείωσε πως εκτός από τις δυσκολίες και τα προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία έχουν επέλθει και κάποιες θετικές αλλαγές:“Έχοντας κλείσει ήδη δυο μήνες διδασκαλίας, οι αλλαγές που έχουν έρθει τόσο στη μαθησιακή όσο και στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι ορατές και εξαιρετικά σημαντικές. Κάποιες είναι προς όφελος του συνόλου της σχολικής μονάδας, αρκετές όμως είναι δύσκολα διαχειρίσιμες. Μια από τις ‘θετικές’, αν θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε έτσι αλλαγή, έχει να κάνει με τους κανόνες υγιεινής που ακολουθούν οι μαθητές. Η πλειοψηφία έχει πλέον μάθει τόσο να πλένει τα χέρια του, να χρησιμοποιεί χαρτομάντιλα και αντισηπτικά, όταν χρειάζεται, καθώς επίσης έχει παρατηρηθεί και μια καλύτερη οργάνωση από πλευράς μαθητών καθώς πλέον δεν μοιράζονται τόσο πολύ τα προσωπικά τους αντικείμενα κι έτσι ο καθένας ξέρει τι έχει κάθε φορά μαζί του. Η σωστή χρήση μάσκας από την πλευρά των μαθητών αλλά και οι σωστές παρατηρήσεις τους προς τους δασκάλους, αποδεικνύει πόσο ευπροσάρμοστα είναι τα παιδιά σε νέες συνθήκες αλλά και πόσο υπεύθυνα μπορούν να φέρονται. Δυστυχώς όμως, οι αλλαγές που έχουν επέλθει στη μαθησιακή διαδικασία κάθε άλλο παρά ευνοϊκές φαίνεται να είναι. Η χρήση μάσκας αλλοιώνει πολύ τη φωνή και την προφορά με αποτέλεσμα να μην γίνονται πολλές φορές κατανοητά όσα λέγονται τόσο από τους μαθητές όσο και από τους δασκάλους. Το πρόβλημα είναι σαφώς μεγαλύτερο στις μικρότερες τάξεις όπου οι μαθητές των πρώτων τάξεων έχουν ανάγκη την οπτική επαφή και πρέπει να βλέπουν το στόμα των δασκάλων για να καταλάβουν πώς προφέρονται οι λέξεις. Μια ακόμη αλλαγή που έχει φέρει η πανδημία έχει να κάνει με την τήρηση των αποστάσεων. Πόσο ωφέλιμο είναι για τους μαθητές να μην έρχονται κοντά με το δάσκαλο όχι μόνο όταν έχουν μια απορία κατά την ώρα του μαθήματος, αλλά ακόμη περισσότερο όταν χρειάζονται μια ψυχολογική στήριξή, όταν έχουν ανάγκη να έρθουν πιο κοντά με κάποιο άλλο συμμαθητή τους ή και τη δασκάλα ή το δάσκαλό τους;”, είπε.

Από την πλευρά τους, οι δασκάλες Ειδικής Αγωγής που εργάζονται σε σχολικές μονάδες της Αθήνας, παρέχοντας παράλληλη στήριξη σε μαθητές, Τριανταφυλλιά Καούνα και Κατερίνα Μπαλή, τονίζουν πως το εκπαιδευτικό έργο ιδίως σε περιπτώσεις διαταραχής άρθρωσης και λόγου δυσκολεύει απίστευτα: “Η εκπαιδευτική διαδικασία είναι πολύ δύσκολη. Τα παιδάκια της πρώτης δημοτικού φοβισμένα πρώτη φορά στον ‘μεγάλο’ σχολείο, όπως λένε τα ίδια. Δεν μπορείς να δεις τις φατσούλες τους, σε κοιτάνε περίεργα γιατί μοιάζεις με γιατρό σε νοσοκομείο όπως συγκεκριμένα μου είπε ένα παιδάκι τις πρώτες μέρες. Μιλάνε σιγά μέσα από τη μάσκα και η προσπάθεια να τα ακούσουμε είναι τεράστια. Αναφορικά με την παράλληλη στήριξη το έργο δυσκολεύει ακόμα περισσότερο διότι εκεί έχεις να αντιμετωπίσεις και διαταραχές άρθρωσης και λόγου. Πώς να διδάξεις στο παιδάκι που είναι 6 χρονών να μάθει να προφέρει σωστά το ‘ρ’, φορώντας μάσκα;”, ανέφεραν.

Η δασκάλα, Μαρία Τσαούσογλου, που εργάζεται σε φροντιστήριο στη Θεσσαλονίκη σημείωσε πως στόχος της για τη φετινή χρονιά είναι να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα ώστε οι μαθητές να ξεφύγουν από τη θλιβερή πραγματικότητα: “Παιδιά και εκπαιδευτικοί στα πλαίσια των μέτρων και προσπαθώντας να κρατήσουμε τις απαραίτητες αποστάσεις φαίνεται σαν να αντιμετωπίζουμε με ιδιαίτερη καχυποψία ο ένας τον άλλον, γεγονός που μας απομακρύνει. Το καθημερινό άγχος και η άγνοια των εξελίξεων της πανδημίας δημιουργούν εντάσεις. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι στιγμές που παρασυρόμενοι από τη μαγεία της εκπαιδευτικής πράξης απομακρυνόμαστε από τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Αυτός είναι ο προσωπικός μου στόχος για τη φετινή χρονιά. Να δημιουργήσω ένα ευχάριστο και εκπαιδευτικό, συνάμα, κλίμα που θα βοηθάει τους μαθητές να ξεφύγουν από τη θλιβερή πραγματικότητα”, τόνισε.

Η δασκάλα σε σχολείου του νομού Αττικής, Τ. Π., ανέφερε πως τις πρώτες εβδομάδες οι τάξεις ήταν αποδεκατισμένες καθώς οι μαθητές δεν άντεχαν τη μάσκα: “Τα παιδιά σταμάτησαν να βλέπουν το χαμόγελο του δασκάλου, ένα γλυκό πρόσωπο, μια παρουσία ζεστασιάς και γλυκύτητας. Όλοι προσπαθούν να μαντέψουν κάτω από τις μάσκες. Η διαδικασία δύσκολη και για μαθητές και για δασκάλους που προσπαθούν να βγάλουν φωνή που να ακούγεται μέχρι το τελευταίο θρανίο και για τους μικρούς μαθητές που προσπαθούν να καταλάβουν τι είπες κάτω από τη μάσκα. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τις ζέστες τον Σεπτέμβριο και τις αρχές Οκτώβρη που έκαναν την κατάσταση αφόρητη. Οι μαθητές σηκώνονταν συνέχεια γιατί ήθελαν παραπάνω αέρα, τα πρόσωπά τους ήταν χλωμά, προσπαθούσαν να παρακολουθήσουν αλλά ζαλίζονταν. Οι τάξεις τις πρώτες εβδομάδες ήταν αποδεκατισμένες γιατί τα παιδιά δεν άντεχαν και οι γονείς διαμαρτύρονταν πως τα παιδιά γυρνούσαν σπίτι με πονοκέφαλο. Τώρα που ο καιρός κρύωσε τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα, όμως δυσκολίες υπάρχουν κι όλοι μας θέλουμε να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα όταν έρθει ο χειμώνας και θα πρέπει να κλείσουν τα παράθυρα”, τόνισε.

Τέλος, ο φιλόλογος, Χρήστος Γκαγκαβούζης, που εργάζεται σε φροντιστήριο μέσης εκπαίδευσης στα Πεύκα Θεσσαλονίκης τόνισε πως παρά τη χρήση μέτρων στις τάξεις δεν πρέπει να φτάσουμε εκ νέου στη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης: “Οι επιπτώσεις της πανδημίας έφεραν νέα δεδομένα και συνήθειες τόσο στη ζωή μας, όσο και στον τομέα της εκπαίδευσης. Ως εκπαιδευτικός θεωρώ πως όλοι θα πρέπει να διαφυλάξουμε την υγεία τόσο την υγεία των μαθητών μας όσο και τη δική μας, έτσι ώστε να μην καταφύγουμε ξανά στην έσχατη λύση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η οποία είναι μία λύση ανάγκης και δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλίας. Είναι δύσκολο έως ανέφικτο να πετύχουμε την ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών μας πίσω από οθόνες και πληκτρολόγια”, είπε.