Είχε success η απεργία ή ήταν ένα ακόμα story; ( του Δ.Τσιριγώτη )
Ο ρόλος της ΟΛΜΕ στην απεργία
Όταν ανοίγει ένας διάλογος για το συνδικαλισμό πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να πυροδοτήσουμε καταστάσεις που θα έχουν αποτέλεσμα να φτάσουμε σε σημείο να μην έχουμε τελικά καθόλου συνδικαλισμό. Αυτό βέβαια θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τον κλάδο μας αφού είναι ο μοναδικός και αδιαμφισβήτητος τρόπος συλλογικής εκπροσώπησης και διεκδίκησης.
Το θέμα με την ΟΛΜΕ είναι η απόσταση της ηγεσίας της με τη βάση των καθηγητών. Εδώ υπάρχει μεγάλο χάσμα. Επίσης υπάρχει έλλειμμα εμπιστοσύνης της βάσης απέναντι στην ΟΛΜΕ, αποτέλεσμα μιας σειράς λανθασμένων επιλογών που έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια (της καταμαρτυρούν αδράνεια που δεν πρότεινε κινητοποιήσεις νωρίτερα ,όταν βλέπαμε αυτό που θα ερχότανε).Στη συγκεκριμένη απεργία δεν λειτούργησε ο κοινωνικός αυτοματισμός που δολίως προσπάθησε να ενεργοποιήσει το υπουργείο παιδείας βάζοντας τη βάση των καθηγητών σε αντιπαράθεση με την ΟΛΜΕ. Αυτή τη φορά οι καθηγητές συσπειρώθηκαν γύρω από το σωματείο τους και έλειψαν και οι γνωστές κορώνες του τύπου ¨για όλα φταίει η ΟΛΜΕ¨ .Σίγουρα υπήρξε μια καλύτερη στάση και από την ΟΛΜΕ σε σχέση με το παρελθόν .Όμως πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα ώστε να μπορούμε να πούμε ότι η ΟΛΜΕ εκφράζει τις πραγματικές θέσεις της βάσης , οπότε αυτόματα θα απολαμβάνει και την εμπιστοσύνη της. Εγώ θα σταθώ σε τέσσερα πράγματα :
1)Στην έλλειψη φαντασίας στις κινητοποιήσεις που προτείνει. Το δίπτυχο απεργία-πορεία και ξανά από την αρχή δεν αρκεί πλέον. Χρειάζονται άλλου είδους ζυμώσεις πριν να προτείνει κλιμακώσεις ώστε αυτές να έχουν υπόβαθρο ,άρα και διάρκεια. Και χρειάζονται και άλλου είδους κινητοποιήσεις που να κερδίζουν τις εντυπώσεις του κόσμου στο επίπεδο του συμβολισμού.
2)Η ΟΛΜΕ για άλλη μια φορά δεν κατάφερε να συνεννοηθεί με άλλα σωματεία άλλων κλάδων που πλήττονται και αυτά από την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης όπως με τη ΠΟΕΔΗΝ (γιατροί και νοσηλευτές), με τη ΔΟΕ , με την ΠΟΕ-ΟΤΑ (εργαζόμενοι στους δήμους).Τελικά μια απεργία που θα μπορούσε να γίνει γενικευμένη πολιτική απεργία κατέληξε σε ηρωική .
3)Η ΟΛΜΕ χαρακτηρίζεται από έλλειμμα παραγωγής θετικού λόγου. Το να αρνείται μόνο οτιδήποτε νέο προτείνει το υπουργείο παιδείας για την εκπαίδευση δεν αρκεί. Επί παραδείγματι το να λες ,στους γονείς, μόνο ένα ξερό ¨όχι¨ στο Νέο Λύκειο εμπεριέχει τον κίνδυνο να θεωρηθείς ότι είσαι υποστηριχτής του Παλαιού Λυκείου που ίσχυε μέχρι σήμερα. Δύσκολα πείθεις τον άλλον ότι θέλεις αλλαγές όταν το μόνο που κάνεις είναι να λες συνέχεια όχι .Αυτό που πρέπει να κάνεις λοιπόν όταν θα αναφέρεις τους λόγους για τους οποίους είσαι αντίθετος στο Νέο Λύκειο , είναι να έχεις επεξεργασμένη και ξεκάθαρη πρόταση για το τι εκπαιδευτικό σύστημα θεωρείς εσύ σωστό για τα παιδιά τους. Κατά τη γνώμη μου χρειάζεται η ΟΛΜΕ να ανοίξει μια συζήτηση για τη παιδεία και να δούμε τι σχολειό θέλουμε τελικά . Για την ώρα ξέρουμε τι σχολειό δεν θέλουμε. Τα σχολεία είναι των μαθητών και των δασκάλων .Και οι καθηγητές πρέπει να σταματήσουν να βλέπουν τον εαυτό τους ως όργανα εφαρμογής μοντέλων εκπαίδευσης που άλλοι ,λιγότερο ειδικοί από εκείνους ,αποφασίζουν.
4)Ο δίαυλος και ο μηχανισμός επικοινωνίας της ΟΛΜΕ με τη βάση των καθηγητών θέλει βελτίωση. Το πιο σημαντικό δεν είναι να μεταφέρονται οι πληροφορίες και τα μηνύματα της ΟΛΜΕ προς τη βάση αλλά το αντίθετο ,από τη βάση προς την ΟΛΜΕ. Έτσι μόνο μπορεί να υπάρχει σωστή αντιπροσώπευση των απόψεων της βάσης από την ΟΛΜΕ. Αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος της χειραγώγησης και του πατροναρίσματος της βάσης από το ΔΣ της ΟΛΜΕ.
Οι συνελεύσεις των ΕΛΜΕ
Οι λίγοι ψηφίζουν για τους πολλούς. Το αξιοπερίεργο είναι ότι η συμμετοχή στην απεργία ήταν περίπου οκταπλάσια από τη συμμετοχή στις συνελεύσεις. Μέχρι τώρα θεωρείτο ότι οι συμμετέχοντες στις συνελεύσεις ήταν πάνω κάτω και αυτοί που στήριζαν δυναμικές κινητοποιήσεις όπως η απεργία. Η περίπτωση αυτή όμως απορρίπτει μια τέτοια συλλογιστική .Μήπως υπάρχουν άλλοι λόγοι που οι συνελεύσεις είναι μη μαζικές ; Προσωπικά θεωρώ ότι οι πιο πολύ συνάδελφοί μας πιστεύουν ότι το επίπεδο των συνελεύσεων δεν τους προσφέρει κάτι ουσιαστικό. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους οι πρωταγωνιστές των συνελεύσεων (πλην λίγων εξαιρέσεων) είναι κομματικά πειθήνιοι και ακολουθούν συγκεκριμένη κομματική γραμμή. Μάλιστα θεωρούν ότι διακατέχονται από περίσσεια αξιόλογου επαναστατικού λόγου και επίκλησης στο θυμικό αλλά και από έλλειμμα πρακτικής προσέγγισης των καταστάσεων και έκφρασης συγκεκριμένων υλοποιήσιμων προτάσεων. Αυτό όμως που αποστρέφονται τελείως όσοι αρνούνται να παραβρεθούν στις συνελεύσεις είναι η μετατροπή των συνελεύσεων σε χώρους κομματικής αντιπαράθεσης και διαξιφισμών .Ο κόσμος φαίνεται να έχει βαρεθεί τους κομματικούς ¨καβγάδες¨ που πολλές φορές δεν διαφέρουν σε τίποτα από αυτές που λαμβάνανε χώρα σε φοιτητικές συνελεύσεις. Μια πιο ¨ενήλικη¨ μορφή επικοινωνίας είναι ίσως ένα από τα στοιχειώδη ζητούμενα των συνελεύσεων . Ας το σκεφτούν λίγο αυτό οι πρωταγωνιστές των συνελεύσεων για να μην καταφεύγουν σε εκλογικεύσεις του τύπου ότι ¨η μικρή μαζικότητα των συνελεύσεων οφείλεται στην αδιαφορία του κλάδου μας για τα κοινά¨ .
Ο περίεργος ρόλος της ΑΔΕΔΥ στην απεργία
Αναδείχθηκε για ακόμη μια φορά ο ρόλος της ΑΔΕΔΥ στην αποκλιμάκωση και εκτόνωση των αγώνων, την ώρα ακριβώς που απαιτούνταν η κορύφωση, ο συντονισμός και η γενίκευσή τους σε όλο το Δημόσιο. Φυσικά αυτή τη φορά δεν είχαμε την άρνηση της ΑΔΕΔΥ σε αίτημα της ΟΛΜΕ για απεργία όπως συνέβη στις 17 του Μάη. Αυτή τη φορά είχαμε δήθεν αυθόρμητη προσφορά για διήμερη απεργία που το μόνο που κατάφερε ήταν να καλύψει τον αγώνα των καθηγητών και να σβήσει τη φλόγα του. Αναρωτιέμαι μήπως είναι καιρός να σταματήσει να θεωρείται δεδομένη η ,άνευ όρων, παραμονή της ΟΛΜΕ στους κόλπους της ΑΔΕΔΥ.
Ένα απροσδόκητο βίαιο γεγονός που μας άφησε μετέωρους
Εκεί που είχαμε φτάσει να πιστεύουμε ότι μπορεί στην απεργία μας να μας ακολουθήσουν και άλλοι ,ξαφνικά ,τραβήξανε με τη βία τις ματιές από πάνω μας. Χρησιμοποίησαν τη γνωστή μέθοδο του αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης. Αντί ένα χτύπημα σε μια ελεύθερη φωνή σαν του Παύλου Φύσσα να πεισμώσει τον κόσμο και να τον κάνει να θέλει να κλιμακώσει τις κινητοποιήσεις εδώ και τώρα , τον φόβισε και τον έκανε να μαζευτεί ξανά στο καβούκι του. Και όλα αυτά για λίγη ασφάλεια που του υπόσχονται. Στην πραγματικότητα όμως είναι ασφάλεια μέσα στη φυλακή του. Και η ασφάλεια ως αντίδοτο στο φόβο πάντα σε κάνει να συναινείς ακόμα και στη στέρηση των ελευθεριών της έκφρασης και της βούλησής σου. Ειδικά για το κλάδο μας ας προσέξουμε πολύ μήπως και η τάση ¨τα κεφάλια μέσα ¨ ,που κυριαρχεί αυτή τη περίοδο, μεταβολιστεί στην πάγια κατάσταση ¨ τα κεφάλια κάτω ¨ .
Ο απολογισμός της απεργίας
¨Τα στερνά τιμούν τα πρώτα¨ .Το κατά πόσο η απεργία αυτή ήταν πετυχημένη ή όχι θα κριθεί στο μέλλον. Αν γίνει εφαλτήριο για την αφύπνιση του κλάδου που είχε πέσει σε λήθαργο εδώ και πολλά χρόνια τότε θα είναι πολύ πετυχημένη. Πιστεύω ότι είναι λάθος να θεωρηθεί ως ¨ο υπέρ πάντων αγώνας ¨ που είχε σαν μοναδικό σκοπό η κυβέρνηση να υποχωρήσει στα αιτήματα του κλάδου ή ακόμα-ακόμα και να συρθεί σε εκλογές .Μία μάχη ήτανε που δόθηκε έντιμα και καθαρά παρά τις δυσκολίες . Αλλά ήμασταν μόνοι μας ,πολύ μόνοι. Και αν με σιγουριά μπορεί να πούμε ότι κάποιοι απέτυχαν σε αυτή την απεργία αυτοί δεν είναι οι καθηγητές .Είναι όλοι οι άλλοι κλάδοι του δημοσίου που μαστίζονται που έχασαν μια μοναδική ευκαιρία να κολλήσουν στο άρμα μας .
Κάθε μάχη που δίνουμε είναι παρακαταθήκη για την επόμενη μάχη ασχέτως αν ήτανε κερδοφόρα ή όχι. Πάρτε για παράδειγμα την απεργία του Μάιου που δεν έγινε ποτέ λόγω επιστράτευσης .Για πολλούς θεωρήθηκε χαμένη μάχη .Ήτανε όμως έτσι τα πράγματα; Το γεγονός ότι αναγκάστηκε η εξουσία να δείξει το πιο σκληρό και αποκρουστικό της πρόσωπο για να μας αντιμετωπίσει δεν είναι από μόνο του ένα τεράστιο κέρδος; Μήπως αυτό γεγονός δεν ήτανε ένας από τους λόγους που πείσμωσε τους καθηγητές για να απεργήσουν στην επόμενη δοθείσα ευκαιρία ;Μήπως αυτός δεν ήτανε και ένας από τους βασικούς λόγους που οι γονείς ένιωσαν αισθήματα ενοχής απέναντί μας και τους έκανε να θέλουν να μας υποστηρίξουν την επόμενη φορά; Ίσως και πολλοί από τους συναδέλφους μας που δεν απέργησαν αυτή τη φορά να το κάνουν την επόμενη. Η απεργία είχε ένα μήνυμα ενότητας ακόμα και γι’ αυτούς που δεν απέργησαν. Ο κλάδος μας δεν αντέχει νέες διασπάσεις του τύπου απεργός- απεργοσπάστης .
Τα κέρδη που αποκομίσαμε από την απεργία του Σεπτεμβρίου για την ώρα είναι αρκετά:
1) Η ξεκάθαρη δήλωση σχεδόν σύσσωμου του κλάδου (90% συμμετοχή στις 2 πρώτες μέρες) ότι διαφωνεί με τις κυβερνητικές επιλογές .Αναπόφευκτα είχε δημοψηφιστικό χαρακτήρα για τις ακολουθούμενες πολιτικές και ανέδωσε άρωμα διαμαρτυρίας.
2)Η συγκινητική υποστήριξη που είχε η απεργία από τη συντριπτική πλειοψηφία των γονέων , των μαθητών και γενικότερα του κόσμου. Αυτή τη φορά ο κοινωνικός αυτοματισμός βραχυκυκλώθηκε από το γεγονός ότι ο κόσμος έχει καταλάβει ότι τα προβλήματά μας είναι και δικά του .Αυτή τη φορά δεν έπεσε στη παγίδα να πιστέψει ότι τα αιτήματά μας είναι συντεχνιακά.
3)Η απεργία δημιούργησε αναχώματα για προκείμενες ή επόμενες ενέργειες του υπουργείου παιδείας εναντίον του κλάδου μας .Οι καθηγητές για πρώτη φορά δείξανε τα δόντια τους και ότι άμα χρειαστεί ξανά θα αντισταθούν.
4)Οι καθηγητές ανέκτησαν τη χαμένη τους αξιοπρέπεια. Δεν λογάριασαν την οικονομική απώλεια και αποφάσισαν να παλέψουν για τα ιδανικά τους. Για το λόγο αυτό διαφωνώ κάθετα με την δημιουργία απεργιακού ταμείου από την ΟΛΜΕ. Πέρα από τις πρακτικές δυσκολίες ( πως είναι δυνατόν να καλύψεις π.χ 50000 απεργούς όταν για μία μόνο μέρα απαιτείται ένα ποσό γύρω στα 3 εκατομμύρια ευρώ;) υπάρχει και το ηθικό μέρος. Το πιο σημαντικό είναι ότι η απεργία αξίζει όταν γίνεται ως θυσία και όχι εκ του ασφαλούς και με κουπόνι αποζημίωσης. Η απεργία οφείλει να ξυπνά στους άλλους συναισθήματα ανθρωπιάς και όχι φιλανθρωπίας.
5)Το πιο σημαντικό όμως κέρδος από αυτή την απεργία κατά τη γνώμη μου ήτανε η ζύμωση μεταξύ ημών των καθηγητών. Μιλήσαμε μεταξύ μας ,μαλώσαμε και τα ξαναβρήκαμε, κρατηθήκαμε ο ένας από τον άλλον και καταλάβαμε ότι δεν μας αρκεί να ασκούμε τα τυπικά διδαχτικά μας καθήκοντα .Ότι μοιραζόμαστε κάτι πολύ σημαντικό και έχουμε ευθύνη γι’ αυτό: την ίδια την ύπαρξη του δημόσιου σχολείου. Και ξέραμε ότι η ερώτηση του συναδέλφου « Θα συνεχίσεις ; » περιείχε και μια ακόμα φράση που δεν ακουγότανε αλλά εννοούνταν : « Σε παρακαλώ απάντησε ¨ναι¨ γιατί και εγώ το θέλω». Και μια τολμηρή σκέψη πέρασε από το μυαλό μου έτσι που έβλεπα τους συναδέλφους μου να έχουν βάλει το εγώ για λίγο στην άκρη και να αγωνιούν για την εξέλιξη του αγώνα μας :Μου φάνηκε ότι αισθανθήκαμε για λίγο Λαός . Και ήταν όμορφα, πολύ όμορφα.
Δημήτρης Τσιριγώτης .Φυσικός