Γρήγορα αποδείχθηκαν τα αντανακλαστικά των ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στην ανάγκη εφαρμογής της εξ αποστάσεως διδασκαλίας. Ήδη, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο λειτουργεί το μέτρο σε δύο σχολές, τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών και τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών.

Σε επιστολή προς τα μέλη της κοινότητας του ΕΜΠ, τους διδάσκοντες και τους φοιτητές, ο πρύτανης του Πολυτεχνείου, Ανδρέας Μπουντουβής, περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο το Πολυτεχνείο θα λειτουργήσει για το επόμενο διάστημα, με σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεδιδασκαλία σε μαθήματα που είναι επιδεκτικά, όσο θα διαρκέσουν τα έκτακτα μέτρα λόγω του κορονοϊού, COVID-19.

«Η κάλυψη μέρους των μαθημάτων με εξ αποστάσεως διδασκαλία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στη διαθεσιμότητα πρόσθετου εκπαιδευτικού χρόνου, ακόμα και όταν αποκατασταθεί η κανονικότητα, για διάφορα μαθήματα (πχ εργαστηριακά) με στόχο τη μείωση της συνολικής απώλειας χρόνου και συνακόλουθα της παράτασης του τρέχοντος εξαμήνου», αναφέρει ο κ. Μπουντουβής.

Στη συνέχεια, εξηγεί:

«Με τη σύγχρονη διδασκαλία, διδάσκων και φοιτητές είναι σε ζωντανή επικοινωνία μέσω δικτύου, χρησιμοποιώντας και οι δύο πλευρές κατάλληλο λογισμικό ανταλλαγής ήχου, εικόνας και συνοδευτικού υλικού (πχ webex/Cisco, teams/Microsoft). Τέτοιου είδους λογισμικό, που είναι
εύκολο στη χρήση και σε αρκετές περιπτώσεις δωρεάν, μπορεί να αξιοποιηθεί με χρήση υπολογιστή (laptop ή desktop) ή έξυπνων συσκευών (πχ tablet, smart phone) οι οποίες πλέονφέρουν κατά κανόνα κάμερα, μικρόφωνο και ηχεία ενσωματωμένα. Μέσω συστημάτων ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (πχ mycourses για το ΕΜΠ, Moodle, eClass κά), ο διδάσκων αναρτά υλικό σε ιστοσελίδα του μαθήματος (βιντεοσκοπημένες διαλέξεις, ασκήσεις, σημειώσεις κλπ), το οποίο είναι προσπελάσιμο και αξιοποιήσιμο από τους φοιτητές. Οι φοιτητές, από την πλευρά τους, μπορούν να ανεβάζουν υλικό με αποδέκτη τον διδάσκοντα. Προφανώς, οι δύο τύποι διδασκαλίας μπορεί να συνδυάζονται για το ίδιο μάθημα, δηλαδή η σύγχρονη (ζωντανή) διδασκαλία να συνοδεύεται από ασύγχρονη (υποστηρικτική) διαδικασία. Σημειώνεται ότι η βιντεοσκόπηση μιας σύγχρονης διάλεξης μπορεί να αξιοποιηθεί ετεροχρονισμένα από φοιτητές που δεν είχαν τη δυνατότητα να την παρακολουθήσουν σε σύγχρονη μετάδοση».

Ο πρύτανης αναφέρει στην επιστολή του ότι ήδη έχει ξεκινήσει η σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία σε μερικά μαθήματα, συγκεκριμένα στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών και τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών.

Σημειώνει επίσης, ότι η διδασκαλία με παραδείγματα λογισμικού που αναφέρθηκαν μπορεί να πραγματοποιείται δωρεάν για κοινό έως 100 ατόμων, ενώ έχει εξασφαλιστεί περιορισμένος αριθμός αδειών για τάξεις 200 ατόμων.

«Η μέχρι στιγμής αποτίμηση είναι θετική τόσο ως προς τη χρηστικότητα του λογισμικού και τη λειτουργία του δικτύου όσο και, κυρίως, ως προς την ανταπόκριση των φοιτητών», σχολιάζει και τονίζει ότι «είναι αναμενόμενο, να υπάρξουν δυσχέρειες λόγω γενικής υπερφόρτωσης του δικτύου (όπως από την πλευρά παρόχων κινητής τηλεφωνίας) την περίοδο που ακολουθεί διότι “μένουμε σπίτι”>».

Η εξ αποστάσεως διδασκαλία αφορά, εκτός των προπτυχιακών, και τα μεταπτυχιακά μαθήματα στο ΕΜΠ, όπου είναι πιο πρόσφορες οι συνθήκες για σύγχρονη διδασκαλία λόγω μικρού μεγέθους τάξης.

Όπως επισημαίνει ο κ. Μπουντουβής, η επιλογή ή/και υπόδειξη λογισμικού για καθολική χρήση στο ΕΜΠ δεν ενδείκνυται, γιατί εξαρτάται από παράγοντες όπως, ιδιαιτερότητες του μαθήματος, προτιμήσεις και ιδιοσυγκρασία του διδάσκοντα, μέγεθος της τηλε-τάξης, τεχνικά χαρακτηριστικά του λογισμικού και κόστος του (αν υπεισέρχεται ως παράγων). Είναι, πάντως, εφικτό να γίνει διδασκαλία εξ αποστάσεως ακόμη και για τον παραδοσιακό τρόπο με πίνακα-και-κιμωλία, με σχετικά απλό και φθηνό πρόσθετο εξοπλισμό.

Τρεις Συγκλητικές Επιτροπές του ΕΜΠ θα ασχοληθούν με το ζήτημα της εξ αποστάσεως διδασκαλίας (Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών, Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών και Επιτροπή Υπολογιστών και Δικτύων). Επιπλέον, τεχνική υποστήριξη θα προσφέρεται από το Κέντρο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (ΚΗΥ) και από το Κέντρο Δικτύων (ΚΕΔ) του ΕΜΠ.

Επιτροπές και υπηρεσίες του Ιδρύματος θα συνεργαστούν στενά – αναγκαστικά μέσω τηλεδιάσκεψης – για να δώσουν γενικές και ειδικές εκπαιδευτικές και τεχνικές κατευθύνσεις.

«Το ΕΜΠ οφείλει να έχει την πρωτοπορία και στο θέμα της υλοποίησης της εξ αποστάσεως διδασκαλίας, που είναι ήδη δρομολογημένη λόγω συγκυρίας σε διεθνή κλίμακα. Επίσης, το ΕΜΠ οφείλει να στηρίξει ηγετικά με τεχνογνωσία την αντίστοιχη εθνική προσπάθεια σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης», τονίζει ο πρύτανης.

«Ας ξεκινήσουμε! Με συστηματική δουλειά και στενή συνεργασία. Και με τη μεγαλύτερη υπομονή, πειθαρχία, αισιοδοξία, αλληλεγγύη και αποφασιστικότητα που μπορούμε, για να κερδίσουμε την αναμέτρηση με την πανδημία με τις λιγότερες δυνατές απώλειες», καταλήγει στην επιστολή του ο κ. Μπουντουβής.