Η κυβέρνηση έχει ως στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των ΑΕΙ και την ίδια στιγμή να ενισχυθεί η λειτουργικότητά τους.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται επίσης η προώθηση της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και ο εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ για να αυτοματοποιηθεί η αναγνώριση των πτυχίων του εξωτερικού
Με το νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση του Υ.ΠΑΙ.Θ., η κυβέρνηση πλέον θα έχει νομοθετήσει όλο το βασικό νομοθετικό έργο στον τομέα της παιδείας για το οποίο δεσμεύτηκε προεκλογικά.
Πρώτος άξονας: Αναβάθμιση ποιότητας ΑΕΙ
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, η αναβάθμιση των ΑΕΙ θα γίνεται με εκσυγχρονισμό προγραμμάτων σπουδών όπως τα Διεπιστημονικά κοινά/διπλά προπτυχιακά, Δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από προγράμματα σπουδών άλλων Τμημάτων, «Ελληνικό Erasmus», Επαγγελματικά μεταπτυχιακά και Βιομηχανικά διδακτορικά.
Στην αναβάθμισή τους βοηθά επίσης η ενίσχυση ερευνητικής δραστηριότητας όπως η Ίδρυση ερευνητικών κέντρων και διϊδρυματικών ερευνητικών κέντρων, η στελέχωση με ερευνητές επί θητεία, η προσέλκυση Επισκεπτών Καθηγητών και Ερευνητών από πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Δεύτερος άξονας: Ενίσχυση λειτουργικότητας ΑΕΙ
Θα αξιοποιηθούν θεσμικά εργαλεία για ενίσχυση αποτελεσματικότητας και οργανωτικής λειτουργίας των ΑΕΙ
Ενδεικτικά:
• Πολυετές Στρατηγικό Σχέδιο και σύστημα στοχοθεσίας
• Σχέδιο Ψηφιακού Μετασχηματισμού
• Σχέδιο Αειφορίας και Ανάπτυξης
• Σχέδιο Προσβασιμότητας ΑΜΕΑ
-Απελευθέρωση πλαισίου διεξαγωγής έρευνας από γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες
Τρίτος άξονας: Προώθηση σύνδεσης ΑΕΙ με την κοινωνία
Για την επίτευξη του στόχου της περαιτέρω προώθησης της σύνδεσης των πανεπιστημίων με την κοινωνία προβλέπεται η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με τη θέσπιση πλαισίου για start-ups φοιτητών, διδακτόρων, μεταδιδακτόρων. Υιοθετείται επίσης η παροχή υπηρεσιών από εργαστήρια προς πολίτες και φορείς όπως οι pro bono υπηρεσίες συμβουλευτικής ψυχολογίας σε ευάλωτες ομάδες από πανεπιστημιακό εργαστήριο.
Ταυτόχρονα, ενισχύεται η δια βίου μάθηση, δια του εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης, και της δυνατότητας οργάνωσης επιμορφωτικών προγραμμάτων για την κάλυψη αναγκών επιμόρφωσης προσωπικού ιδιωτικών φορέων. Υποστηρίζεται, δε, η διεθνοποίηση και η ανάπτυξη συνεργασιών.
Τέταρτος άξονας: Εκσυγχρονισμός ΔΟΑΤΑΠ
Για τον εκσυγχρονισμό των ΔΟΑΤΑΠ προβλέπεται η θέσπιση ευέλικτου πλαισίου για ακαδημαϊκή αναγνώριση πτυχίων από παν/μα του εξωτερικού
Ενδεικτικά:
• Ίδρυση Μητρώων των ακαδημαϊκά αναγνωρισμένων Πανεπιστημίων της αλλοδαπής και των αλλοδαπών προγραμμάτων σπουδών κάθε κύκλου
• Κατάργηση της υποβολής ατομικής αίτησης για την έκδοση ατομικής πράξης ακαδημαϊκής αναγνώρισης από μέρους των πολιτών που έχουν σπουδάσει στα ανωτέρω Πανεπιστήμια και θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα – αυτόματη ακαδημαϊκή αναγνώριση εφόσον ο υποψήφιος εμπίπτει στις κατηγορίες του Μητρώου.
Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα πανεπιστήμιο πιο ποιοτικό, πιο αυτόνομο, πιο λειτουργικό, πιο εξωστρεφές, σε μεγαλύτερη σύνδεση με την κοινωνία και τις ανάγκες της.
Η εισήγηση του πρωθυπουργού
Σήμερα έχουμε μία πιο περιορισμένη ημερήσια διάταξη. Έχουμε όμως ένα πάρα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο. Ένα νομοσχέδιο για την ποιοτική, ουσιαστική αναβάθμιση των πανεπιστημίων μας. Θα μας το παρουσιάσει σε λίγο η Υπουργός Παιδείας, η Νίκη Κεραμέως.
Είναι σημαντικότατες ρυθμίσεις που δίνουν βάρος από τη μία στην ποιότητα των σπουδών και από την άλλη στη σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Δίνουν βάρος στη συνεργασία των ιδρυμάτων μεταξύ τους, αλλά και με οργανισμούς του εξωτερικού.
Ενώ λύνεται, επιτέλους, και με δραστικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της αναγνώρισης των πτυχίων της αλλοδαπής, το οποίο δεν θα γίνεται πια με ατομικές αιτήσεις, αλλά με βάση ένα ενιαίο μητρώο, το οποίο θα συνταχθεί με σαφή επιστημονικά κριτήρια.
Τελειώνει πια οριστικά αυτή η αφόρητη ταλαιπωρία του ΔΟΑΤΑΠ, με σημαντικές παρεμβάσεις οι οποίες θα ψηφιστούν σε αυτό το νομοσχέδιο.
Είναι πολλές οι τολμηρές αλλαγές του νομοσχεδίου. Δεν θέλω να προκαταλάβω αυτά τα οποία θα πει η Υπουργός. Προσωπικά συγκρατώ την άρση των στεγανών μεταξύ των τμημάτων, μεταξύ των σχολών. Αυτό το οποίο αποκαλούμε το εσωτερικό πρόγραμμα Erasmus, αν μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε έναν μηχανικό παραγωγής να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφικής, να μπορέσουμε να διευρύνουμε το γνωστικό πεδίο των φοιτητών μας.
Είναι μία πάρα πολύ σημαντική καινοτομία αυτή την οποία εισάγουμε. Όπως σημαντική είναι και η πρακτική άσκηση των επαγγελματικών μεταπτυχιακών.
Όλα αυτά θα γίνουν γέφυρες μεταξύ πτυχίου και της μελλοντικής καριέρας των αποφοίτων. Επισημαίνω, επίσης, την ενίσχυση της έρευνας με την πρόσκληση επισκεπτών καθηγητών του εξωτερικού, την ίδρυση κοινών κέντρων μεταξύ των πανεπιστημίων.
Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά μέτρα τα οποία έχουν ως κύριο μέλημα την αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών. Το βλέμμα μας είναι στραμμένο πρώτα και πάνω απ’ όλα στον φοιτητή. Αυτόν υπηρετούμε και έχουμε μία υποχρέωση: το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα να παρέχει πτυχία με αντίκρισμα, τα οποία θα προετοιμάζουν τον φοιτητή για την πολυπλοκότητα ενός κόσμου ο οποίος αλλάζει συνέχεια.
Η παιδεία ήταν πάντα στη χώρα μας, η δημόσια παιδεία, βασικός ιμάντας κοινωνικής κινητικότητας. Οφείλει να παρέχει σε όλους πραγματικά εφόδια προόδου. Και θα έλεγα ότι είναι και ένα πεδίο που δοκιμάζεται τελικά η φιλελεύθερη σκέψη απέναντι στο δόγμα της καθήλωσης. Και γι’ αυτό και η μεταρρυθμιστική αυτή τομή έχει τόσο μεγάλη σημασία.