Δύσκολα ή εύκολα θέματα στις πανελλαδικές; (του Σ. Στρατηγάκη)

του Στράτου Στρατηγάκη Mαθηματικού – ερευνητή [email protected]

Η αγωνία των υποψηφίων, κάθε χρόνο, για το βαθμό δυσκολίας των θεμάτων είναι πολύ μεγάλη. Ανησυχούν όλοι πως θα γράψουν, ελπίζοντας να γράψουν καλά.

Υπάρχει περίπτωση να γράψουν καλά, αλλά η βαθμολογία τους να μην αρκεί για να πετύχουν στη σχολή που θέλουν. Άλλες φορές δεν γράφουν καλά, αλλά η βαθμολογία τους αποδεικνύεται, τελικά, αρκετή για την επιτυχία στη σχολή της επιθυμίας τους.

Αυτό γίνεται γιατί για να πετύχει κάποιος σε περιζήτητη σχολή δεν αρκεί να γράψει καλά, αλλά να γράψει καλύτερα από τους υπόλοιπους υποψηφίους, που διεκδικούν θέση στην ίδια σχολή. Ας μην ξεχνάμε ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων.

Κάτω από αυτό το πρίσμα δεν έχει σημασία ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων, αφού εκείνο που μετράει είναι ο αριθμός των εισακτέων. Αφού οι θέσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι 69.650, θα περάσουν οι 69.650 πρώτοι, ανεξάρτητα του πόσο καλά έγραψαν.

Αν τα θέματα είναι δύσκολα, τότε θα περάσουν με χαμηλή βαθμολογία. Αν τα θέματα είναι εύκολα θα περάσουν με υψηλή βαθμολογία. Δεν έχει νόημα, λοιπόν, η κλασική αγωνία του υποψηφίου για το βαθμό δυσκολίας των θεμάτων.

Στον πίνακα 1 βλέπουμε ότι το 2015 είχαμε λίγους αριστούχους της θεωρητικής κατεύθυνσης με αποτέλεσμα να πέσει η βάση της Νομικής Αθήνας στα 18.223 μόρια. Αντίθετα το 2012 είχαμε 3.100 αριστούχους με αποτέλεσμα η βάση να εκτιναχθεί στο 18.879. Όμοια το 2015 είχαμε 1361 αριστούχους στη θετική κατεύθυνση με αποτέλεσμα η βάση της Ιατρικής Αθήνας να πέσει στα 18.923 μόρια, ενώ το 2014 είχαμε 2791 αριστούχους με αποτέλεσμα η βάση να εκτιναχθεί στα 19.233 μόρια.

Συνεπώς δεν κρίνει η δυσκολία των θεμάτων πόσοι θα εισαχθούν. Αυτό κρίνεται από τον αριθμό των εισακτέων, που καθορίζεται κάθε χρόνο από το Υπουργείο Παιδείας. Το ζητούμενο από τα θέματα είναι να πετύχουν την ομοιόμορφη κατανομή των υποψηφίων στη βαθμολογική κλίμακα.

Τα πολύ εύκολα θέματα συσσωρεύουν πολλούς υποψηφίους σε πολύ υψηλές βαθμολογίες με αποτέλεσμα αυτοί που γράφουν 18 να μην πετυχαίνουν στη σχολή της επιθυμίας τους. Αυτοί που έγραψαν 18 έχασαν το 19 πιθανόν από μία απροσεξία, από κάποια λεπτομέρεια και αυτό τους κοστίζει την εισαγωγή τους στη σχολή της 1ης προτίμησης.

Στο διάγραμμα βλέπουμε τις βαθμολογίες στο μάθημα της Φυσικής Κατεύθυνσης μαθητών της θετικής κατεύθυνσης με το παλαιό, προφανώς, σύστημα. Η θετική κατεύθυνση συγκέντρωνε πολλούς καλούς μαθητές, ήταν η κατεύθυνση ελίτ με το προηγούμενο σύστημα. Το 2008 το 42,01% των υποψηφίων έγραψε στη Φυσική πάνω από 18.

Αυτό σημαίνει ότι το 18 δεν αρκούσε για την επιτυχία σε περιζήτητη σχολή, αφού σχεδόν οι μισοί υποψήφιοι έγραψαν πάνω από 18. Αντίθετα το 2015 έγραψε πάνω από 18, στο ίδιο μάθημα, μόλις το 5,18% των υποψηφίων.

Εδώ έχουμε ισοπέδωση προς τα κάτω. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις είναι αδύνατο να ξεχωρίσουν οι πολύ καλά διαβασμένοι από τους άριστους. Συνεπώς τα θέματα και στις δύο αυτές περιπτώσεις είναι ακατάλληλα για ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων. Το 2013 τα θέματα ήταν πιο κατάλληλα για ένα διαγωνισμό αφού το ποσοστό των αριστούχων ήταν 9,82%.

Οι υποψήφιοι, λοιπόν, δεν μπορούν να γνωρίζουν την ώρα που θα γράφουν αν τα θέματα είναι δύσκολα ή εύκολα, αν είμαστε σε χρονιά δύσκολη ή εύκολη, γιατί έχει παρατηρηθεί ότι κάποιες χρονιές είναι εύκολα τα θέματα στα περισσότερα μαθήματα και κάποιες άλλες χρονιές είναι δύσκολα στα περισσότερα μαθήματα.

Απαραίτητο είναι, λοιπόν, να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους ακόμη και αν δουν ότι δεν μπορούν να πετύχουν υψηλή βαθμολογία. Ας προσπαθήσουν να γράψουν όσο καλύτερα μπορούν και θα φανεί αργότερα τι κατάφεραν. Κι αν δεν τα καταφέρουν σε κάποιο μάθημα να πετύχουν το στόχο τους να μην απογοητευτούν.

Δεν μπορούν να γνωρίζουν αν οι βαθμοί τους θα είναι αρκετοί για να τους εξασφαλίσουν την εισαγωγή τους στη σχολή που επιθυμούν ούτε όταν ανακοινωθούν οι βαθμολογίες γύρω στις 21 Ιουνίου. Θα το μάθουν μόνο όταν ανακοινωθούν οι βάσεις, γύρω στις 27 Αυγούστου.

Ειδικά φέτος που έχουμε νέο σύστημα με λιγότερα μαθήματα δεν θα μπορούμε να έχουμε ακρίβεια στην εκτίμηση των βάσεων, συνεπώς θα περιμένουμε την ανακοίνωση των βάσεων για να δούμε.