: Η Προοδευτική Δημοκρατική Συνεργασία Οικονομολόγων αναφέρει σε ανακοίνωση της πως τα μαθήματα του κλάδου των Οικονομικών Επιστημών στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση καταργούνται ή υποβαθμίζονται.

Τι αναφέρει η ανακοίνωση

Με τον Νόμο 4692/2020 «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 111/12-06-2020) και τις  Υπουργικές  Αποφάσεις 72322/Δ2 (Ωρολόγια Προγράμματα Γυμνασίου), 74181/Δ2 (Ωρολόγιο Πρόγραμμα του ), 74182/Δ2 (Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Εσπερινού Γενικού Λυκείου), τα μαθήματα του κλάδου των Οικονομικών Επιστημών στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση καταργούνται ή υποβαθμίζονται, οδηγώντας σε έναν άνευ προηγουμένου εξοβελισμό τους από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Πρώτη φορά στα χρονικά της εκπαιδευτικής κοινότητας παρατηρήθηκε μια τέτοια πρωτοφανής μείωση ωρών διδασκαλίας οικονομικών μαθημάτων στα ωρολόγια προγράμματα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, από την πλευρά του Υπουργείου Παιδείας.

Πιο συγκεκριμένα, οι αλλαγές αφορούν σε:

  1. Μείωση των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α ́ Τάξης από (3) σε (2) ώρες στα Ημερήσια Γενικά Λύκεια και από (2) σε (1) στα Εσπερινά Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια για το έτος σχολικό έτος 2020 – 2021.
  2. Κατάργηση των μαθημάτων της Β ́ Τάξης Λυκείου « Σύγχρονος Κόσμος – Πολίτης και Δημοκρατία» (2 ώρες διδασκαλίας) και «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών» (Οικονομική και Πολιτική Επιστήμη – 2 ώρες διδασκαλίας).
  3. Μείωση της διδασκαλίας του μαθήματος της «Οικιακής Οικονομίας» της Α ́ Γυμνασίου στο Πρόγραμμα Σπουδών από (2) ώρες σε (1) ώρα. Να σημειωθεί ότι και στο παρελθόν η διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος καταργήθηκε στη Β ́ Γυμνασίου.
  4. Μείωση μίας (1) ώρας του πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος «Οικονομία» της Ομάδας Προσανατολισμού Οικονομίας-Πληροφορικής της Γ’ τάξης.

Συνολικά  πρόκειται για μείωση (7) ωρών Α ́ ανάθεσης για τους εκπαιδευτικούς ΠΕ 80 Οικονομίας.

Επιπρόσθετα:

  • το σχολικό έτος 2013-2014 καταργήθηκε το μάθημά « Αρχές Οικονομίας» της Α΄ Λυκείου.
  • και το σχολικό έτος 2019-2020 καταργήθηκε το μάθημα επιλογής «Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων» της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής της Γ ́ Λυκείου.

Προκαλεί αλγεινή εντύπωση το γεγονός ότι, τα νέα Ωρολόγια Προγράμματα διαμορφώθηκαν εν μια νυκτί χωρίς καμία τεκμηριωμένη, αιτιολογημένη επιστημονική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π) και δεν υπήρξε η παραμικρή διαβούλευση ή έστω πρόταση – πρόσκληση για συζήτηση με επιστημονικούς φορείς και την εκπαιδευτική κοινότητα. Ακόμα και σήμερα κανένας εκπρόσωπος του  Δ.Σ του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής δεν έχει απαντήσει για το σκεπτικό και την επιστημονική τεκμηρίωση αυτής της πρωτοφανούς εξαφάνισης των οικονομικών μαθημάτων στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ή ακόμα και για το αν πρόκειται να υπάρξει αποκατάσταση της αυτής της αδικίας στα ωρολόγια προγράμματα για το σχολικό έτος 2021 – 2022.

Συνέπειες για τη μαθητική κοινότητα

Με βάση τα ανωτέρω δεν ικανοποιείται η οδηγία 18.12.2007 COM (2007) 808, της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για την χρηματοοικονομική και γενικότερα την Οικονομική Εκπαίδευση και το σύνολο σχεδόν των μαθητών δεν έρχεται σε επαφή με την οικονομική σκέψη σε όλη τη διάρκεια των σπουδών του στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Απόδειξη του οικονομικού αναλφαβητισμού στη χώρα μας είναι ότι πάνω από το 50% των τελειόφοιτων των Λυκείων της χώρας μας έγραψε κάτω από τη βάση στο μεγάλο πανελλαδικό οικονομικό διαγωνισμό, που διοργανώθηκε την προηγούμενη άνοιξη από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας.

Το 1/3 περίπου των υποψηφίων μαθητών ΓΕΛ για τις φετινές ανήκε στην κατεύθυνση της Οικονομίας- Πληροφορικής. Όλες οι άλλες κατευθύνσεις έχουν μαθήματα που διδάσκονται στην Α΄ Λυκείου ή στην Β Λυκείου και ταυτόχρονα υπάρχει κατεύθυνση στην Β΄ Λυκείου. Οι υποψήφιοι για τις οικονομικές σχολές και της πληροφορικής αδικούνται κατάφορα σε σχέση με τους άλλους υποψηφίους των άλλων των κατευθύνσεων. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται ζήτημα παροχής ίσων ευκαιριών στους μαθητές. Η αδιαφορία του Υπουργείου Παιδείας για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι πρωτόγνωρη και προκαλεί κατάπληξη στην εκπαιδευτική και μαθητική κοινότητα.

Συνέπειες στο εργασιακό επίπεδο

Σε εργασιακό επίπεδο, η μείωση των (7) ωρών Α΄ ανάθεσης στη διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων  είχε ως  συνέπεια  τη δραματική μείωση των για τον κλάδο ΠΕ 80 (Οικονομίας), με αποτέλεσμα να υπάρχουν στα σχολεία όλης της χώρας υπεράριθμοι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ 80 Οικονομίας.

Επιπλέον, με βάση τα νέα ωρολόγια προγράμματα, είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν για την ειδικότητα μας 12 ώρες διδασκαλίας Α΄ ανάθεσης σε ένα σχολείο που απαιτούνται για τη δημιουργία μιας οργανικής θέσης. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τα οργανικά κενά για την ειδικότητά μας την σχολική χρονιά 2019-2020 ήταν 104, για την φετινή χρονιά ήταν μόλις 51, παρά τις 157 αιτήσεις συνταξιοδότησης. Άμεση συνέπεια των ανωτέρω είναι ότι εκατοντάδες αναπληρωτές οικονομολόγοι εκπαιδευτικοί που εργάζονται για αρκετά χρόνια σε  όλη την επικράτεια θα οδηγηθούν στην ανεργία.

Οι μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικού προσωπικού του κλάδου ΠΕ80 Οικονομίας στην προκήρυξη 2ΓΕ/2019 είναι 51, αριθμός ελάχιστος σε σχέση με τις πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες με βάση το γεγονός ότι:

  • την τελευταία σχολική χρονιά 2020-2021 οι οικονομολόγων ανήλθαν σε 385 παρά την άνευ προηγουμένου μείωση ωρών διδασκαλίας οικονομικών μαθημάτων, ενώ το 2019-2020 ανήλθαν σε 500.
  • για το σχολικό έτος 2020-2021, σε σύνολο 75.000 περίπου υποψηφίων για τα ΑΕΙ των ημερησίων ΓΕΛ οι 24.500 περίπου ήταν από την κατεύθυνση της Οικονομίας –Πληροφορικής, σε συνδυασμό με το διαρκώς αυξανόμενο αριθμό μαθητών που επιλέγουν την Επαγγελματική Εκπαίδευση, και της ύπαρξης στα ΕΠΑΛ τεσσάρων (4) ειδικοτήτων που άπτονται της Οικονομικής Επιστήμης, δημιουργούνται κάθε χρόνο, νέα τμήματα και συνεπώς περισσότερες ώρες προς κάλυψη από εκπαιδευτικούς του κλάδου ΠΕ 80 Οικονομίας.
  • Οι συνταξιοδοτήσεις που θα προκύψουν τα επόμενα έτη θα είναι αυξημένες, για το σχολικό έτος 2020-2021 ανήλθαν σε 157, ενώ τα οργανικά κενά την περσινή περίοδο ήταν 104 για τους οικονομολόγους εκπαιδευτικούς.

Συνοψίζοντας, η απαράδεκτη και απαξιωτική συμπεριφορά που επέδειξε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας απέναντι και στους οικονομολόγους εκπαιδευτικούς στην πρόσφατη συνάντηση με την ΟΛΜΕ (22/06) σχετικά με το ζήτημα των ωρολογίων προγραμμάτων και τις επιπτώσεις τους στις Κοινωνικές και Οικονομικές Επιστήμες φανερώνεται από το γεγονός ότι στην ερώτηση για το τι σκοπεύουν να κάνουν για το ζήτημα αυτό που είναι σε βάρος της μόρφωσης των μαθητών και τι θα απογίνουν οι εκπαιδευτικοί που κρίθηκαν υπεράριθμοι στις τελευταίες υπηρεσιακές μεταβολές, λόγω του εξοβελισμού των παραπάνω μαθημάτων, όχι μόνο δεν δόθηκε καμία απάντηση, αλλά παράλληλα ρωτήθηκαν οι εκπρόσωποι της ΟΛΜΕ «…από ποια μαθήματα προτείνουν να αφαιρεθούν ώρες προκειμένου να επανέλθουν τα καταργημένα μαθήματα αυτών των επιστημών», γεγονός που αναδεικνύει έλλειψη σοβαρότητας και υπευθυνότητας από την πλευρά του Υπουργείου για ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας που είναι το περιεχόμενο των ωρολογίων προγραμμάτων.

Προτάσεις για ενίσχυση και αναβάθμιση της Οικονομικής Παιδείας

Αντί να οδεύουμε λοιπόν προς ένα σχολείο ουσιαστικών γνώσεων και ολόπλευρης μόρφωσης, το οποίο φέρνει σε επαφή τους μαθητές με διαρκώς εξελισσόμενα επιστημονικά πεδία όπως η οικονομία, που κυριαρχεί στην καθημερινή ζωή των ενεργών πολιτών στη σημερινή εποχή και που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες, παρακολουθούμε τη κλιμακωτή ολίσθηση του σε ένα σχολείο στείρας απόκτησης μονόπλευρων  «δεξιοτήτων και γνώσεων» όπως καθορίζονται από τις κατευθύνσεις του ΙΕΠ και του Υπουργείου Παιδείας.

Η παρουσία των  οικονομικών μαθημάτων και η ενίσχυση της οικονομικής παιδείας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση θα δώσει τη δυνατότητα τους μαθητές να αποκτήσουν ουσιαστικές γνώσεις για την οργάνωση και λειτουργία του σύγχρονου κόσμου καθώς και ικανότητες απαραίτητες για την δημιουργική κοινωνική και επαγγελματική τους δραστηριότητα. Είναι μείζονος σημασίας γεγονός τα παιδιά μας να έχουν στοιχειώδη οικονομικό εγγραμματισμό. Όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιληφθούν κρίσιμα οικονομικά ζητήματα της καθημερινής τους ζωής, αποκλείονται από το ίδιο το οικονομικό σύστημα στο οποίο ζουν. Κατά την προσωπική μου άποψη, όλοι οι μαθητές, ως αυριανοί πολίτες, τελειώνοντας το σχολείο θα πρέπει να έχουν βασικές γνώσεις οικονομικών εννοιών.

Για το σκοπό αυτό κρίνεται αναγκαία η αναμόρφωση των ωρολογίων Προγραμμάτων με:

  1. Εκσυγχρονισμό της διδασκαλίας του μαθήματος της Οικονομίας στην Γ΄ Λυκείου με νέο περιεχόμενο και τη δημιουργία νέου βιβλίου.
  2. Καθιέρωση του μαθήματος «Αρχές Οικονομίας» ως μαθήματος Γενικής Παιδείας, το οποίο οι μαθητές θα διδάσκονται στην Β΄ τάξη του Γενικού Λυκείου. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι το μάθημα Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (Α.Ο.Θ.) είναι το μοναδικό πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα, που οι μαθητές της ομάδας προσανατολισμού Οικονομίας και Πληροφορικής το «πρωτοσυναντάνε» στην Γ΄ Λυκείου, χωρίς να υπάρχει κανένα μάθημα προετοιμασίας στις προηγούμενες τάξεις του Λυκείου. Με άλλα λόγια οι μαθητές του Λυκείου, που δεν επιλέγουν την ομάδα προσανατολισμού της Οικονομίας και Πληροφορικής στην Γ΄ Λυκείου, ολοκληρώνουν το σχολείο χωρίς να έχουν αποκτήσει βασικές οικονομικές γνώσεις, καθώς δεν υπάρχει κανένα αμιγώς οικονομικό μάθημα στα μαθήματα γενικής παιδείας του Λυκείου.
  3. Το μάθημα ≪Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης≫ να ενταχθεί ως διδασκόμενο και ενδοσχολικά εξεταζόμενο για τους μαθητές του Προσανατολισμού Οικονομίας και Πληροφορικής Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου.
  4. Το μάθημα ≪Οικιακή Οικονομία≫ να επικαιροποιηθεί και να ενταχθεί στο πρόγραμμα σπουδών της Β΄ τάξης Γυμνασίου.
  5. Να αναβαθμιστούν και να επικαιροποιηθούν τα συγγράμματα και τα προγραμμάτων σπουδών του τομέα Οικονομίας και Διοίκησης στα Επαγγελματικά Λύκεια στη Β΄ και στη Γ΄ Τάξη.

Η Προοδευτική Δημοκρατική Συνεργασία Οικονομολόγων ως Υπεύθυνη παράταξη 35 χρόνια τώρα, μέσα από την θεσμική της παρουσία στο Προεδρείο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος καταθέτει τις προτάσεις της και καλεί την Πολιτεία σε διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, Υπουργείο Παιδείας, Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής πολιτικής (Ι.Ε.Π.), Εθνικό Συμβούλιο Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (Ε.Σ.Ε.Κ.Α.Α.Δ.), Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ), κ.α.