Α) Διαβάσαμε με έκπληξη και δυσφορία απόψεις – προτάσεις εξαμελούς ομάδας εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Παιδείας αναφορικά με την διδασκαλία του μαθήματος της στην ελληνική εκπαίδευση από την Γ΄ τάξη του Δημοτικού, στο Γυμνάσιο και στην Α΄Λυκείου.

Οι προτάσεις αυτές αποτελούν συνέχεια παρομοίων προτάσεων για το ίδιο θέμα επιτροπών της τελευταίας διετίας, για τις οποίες η Ε.Ε.Φ. και τότε διετύπωσε με νηφάλιο λόγο τεκμηριωμένες θέσεις. Το ίδιο πράττει και τώρα, διότι οι προτάσεις της εξαμελούς ομάδας δημιουργούν σοβαρά ζητήματα επιστημονικά, παιδαγωγικά, μεθοδολογικά, διδακτικά και μορφωτικά ως προς την διδασκαλία της Ιστορίας στην Εκπαίδευση, που θα οδηγήσει στην δημιουργία ανιστόρητων μαθητών.

Β) Ως ύλη διδασκαλίας του μαθήματος στο ελληνικό σχολείο προτείνονται και οι ενότητες: Εμφύλιος πόλεμος, γενοκτονίες, δικαιώματα μειονοτήτων, Ολοκαύτωμα, συνδικαλισμός, σύγχρονη μετανάστευση, Τζιχάντ και άλλα.

Γ) Εξ αρχής θέλομε να επισημάνουμε ότι συμφωνούμε με την θέση της ομάδας εμπειρογνωμόνων για την διδασκαλία της Ιστορίας στην Εκπαίδευση από εξειδικευμένους ιστορικούς και όχι θεολόγους, κοινωνιολόγους ή καθηγητές Ξέων Γλωσσών, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Συμφωνούμε επίσης για την ορθολογική διάταξη της ύλης κατά Τάξεις, ώστε να ολοκληρώνεται η διδασκαλία της σε κάθε σχολικό έτος.
Δ) Διαφωνούμε όμως ριζικά με την προτεινόμενη ύλη και με την φιλοσοφία της προτάσεως των μελών της ομάδας για την διδασκαλία της Ιστορίας, όπως αυτή διατυπώνεται από μέλη της στο δημοσίευμα, γιατί δημιουργεί σοβαρότατα ζητήματα ορθής και ολοκληρωμένης προσέγγισης της Ιστορίας.

Ε) Όπως φαίνεται καθαρά από την προτεινόμενη ύλη και το σκεπτικό διδασκαλίας, υποβαθμίζεται η προσέγγιση της Ιστορίας κατά περιόδους και προτάσσεται η δειγματοληπτική εξέταση κοινωνικών, οικονομικών και γενικότερον πολιτισμικών θεμάτων, πολλά από τα οποία είναι σημερινά και εν εξελίξει, όπως σύγχρονη μετανάστευση, συνδικαλισμός, δικαιώματα μειονοτήτων κ.τ.λ. Ιστορία όμως χωρίς γεγονότα σαφώς ενταγμένα σε χρονικές περιόδους δεν υφίσταται.

ΣΤ) Με τον τρόπον αυτόν οι προτάσεις της ομάδας παραβλέπουν βασικά μεθοδολογικά ζητήματα διδασκαλίας της Ιστορίας, αποδομούν την συστηματική και ολοκληρωμένη γνώση του θεμελιώδους αυτού μαθήματος της Γενικής Παιδείας και αλλοιώνουν το πνεύμα και τους στόχους διδασκαλίας τους. Η προτεινόμενη ύλη δεν έχει ενότητα και συνοχή. Η άποψη της συμπλήρωσης του σχολικού εγχειριδίου με θεματικούς φακέλους ενισχύει την αποσπασματική – δειγματοληπτική προσέγγιση.

Ζ) Για την ιδεοληπτική προσέγγιση κοινωνικών ζητημάτων που προτείνεται να διδαχθούν στην Ε΄ τάξη Δημοτικοῦ, σημειώνομε ενδεικτικά τον ορισμό που δίδεται στον όρο «Τζιχάντ» ως « εσωτερικό αγώνα του ανθρώπου»!!

Η) Σε τι θα ωφεληθούν οι Έλληνες μαθητές με αυτή την ύλη και τον τρόπο διδασκαλίας της; Πώς θα βοηθηθούν να αποκτήσουν ιστορική σκέψη και ιστορική συνείδηση, όπως ισχυρίζονται τα μέλη της ομάδας ότι επιδιώκουν; Αφού είναι φανερό ότι άξονες της σκέψης τους δεν είναι η Ελληνική Ιστορία και η Ευρωπαϊκή, αλλά μεμονωμένα ζητήματα κοινωνικοπολιτικά και οικονομικά εν εξελίξει και ανολοκλήρωτα. Η μελέτη όμως των ιστορικών γεγονότων στο πλαίσιο ευρύτερων περιόδων της Ιστορίας ( Αρχαιότητα – Βυζάντιο, Νεώτερη Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία), η αναζήτηση των κινήτρων δράσης προσώπων και λαών γενικώτερα καλλιεργούν την ιστορική σκέψη και διαμορφώνουν την ιστορική συνείδηση, απαραίτητο δομικό στοιχείο της προσωπικότητας για την ελληνική νεολαία και μάλιστα σε μια παγκοσμιοποιημένη εποχή αστάθειας, αβεβαιότητας και ρευστότητας, όπως η σημερινή. Και όμως στο σύνολό της η πρόταση αυτή χαρακτηρίζεται «μοντέρνα, τεκμηριωμένη και το στοίχημά της υψηλό»!

Θ) Ζητούμε από τον κ. Υπουργό Παιδείας να μην υιοθετήσει τις αστήρικτες επιστημονικά και παιδαγωγικά προτάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων. Να ξανασκεφθεί με την απαιτούμενη προσοχή και ευαισθησία το θέμα της διδασκαλίας της Ιστορίας στην Ελληνική Εκπαίδευση. Να συνεργασθεί με τις επιστημονικές εταιρείες των Εκπαιδευτικών και τα θεσμικά όργανα των αντιστοίχων πανεπιστημιακών τμημάτων με στόχο την ορθότερη, προσφορότερη και ευεργετικότερη μορφωτικά για τους μαθητές αντιμετώπιση του θέματος. Με κριτήρια επιστημονικά και παιδαγωγικά και όχι ιδεοληπτικά.

Το Δ.Σ. της Ε.Ε.Φ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πρόγραμμα Πανελληνίων 2025