«Αύξηση του χρόνου απόσπασης εκπαιδευτικών στο εξωτερικό με ειδικό επιμίσθιο, από τρία σε πέντε έτη». Αξιότιμοι Κύριοι Υπουργοί/ Αξιότιμη Κυρία Υφυπουργέ


Με την παρούσα επιστολή, επισημαίνουμε ότι το χρονικό διάστημα των τριών ετών κατά το οποίο καταβάλλεται το επιμίσθιο, αποτέλεσαν τον πλέον ανασταλτικό παράγοντα στην κρίσιμη απόφαση των εκπαιδευτικών να μετοικήσουν εκτός Ελλάδος, προκειμένου να υπηρετήσουν την ελληνόγλωσση εκπαίδευση του εξωτερικού. Ενδεικτική ως προς αυτό είναι και η φετινή χρονιά που «σημαδεύτηκε» από πληθώρα ανακλήσεων από εκπαιδευτικούς που αιτήθηκαν απόσπασης στο εξωτερικό.

Προφανώς, οι συγκεκριμένοι (αλλά και πολλοί άλλοι παρελθόντων ετών) προέβησαν σε ανάκληση, όταν συνειδητοποίησαν τις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν κατά τη μετάβασή τους από την πατρίδα στη χώρα υποδοχής.
Πιστεύουμε ότι το χρονικό διάστημα των τριών ετών απόσπασης με επιμίσθιο – που στην πραγματικότητα, όμως, δεν είναι ούτε καν τρία ημερολογιακά έτη – πρέπει να αυξηθεί σε τουλάχιστον πέντε (5) χρόνια. Το διάστημα των τριών (3) χρόνων είναι ασφυκτικά μικρό, για να λάβει κάποιος μια τόσο σημαντική απόφαση, δηλαδή, να μετακινηθεί σε μια ξένη χώρα, να οργανώσει ο ίδιος και η οικογένειά του τη ζωή τους εκεί, να προσαρμοστεί στις καινούριες επαγγελματικές και, γενικότερα, κοινωνικές συνθήκες και, κατόπιν, να επιστρέψει πίσω στην Ελλάδα. Η δυνατότητα παράτασης για δύο (2) ακόμα χρόνια, χωρίς επιμίσθιο, μέχρι τη συμπλήρωση πενταετίας, αποδείχτηκε στην πράξη πως δεν μπορεί να αποτελέσει ουσιαστική και μακροπρόθεσμου χαρακτήρα λύση. Στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού, το κόστος ζωής είναι υψηλότερο συγκριτικά με το κόστος ζωής στην Ελλάδα, καθιστώντας, ως εκ τούτου, αδύνατη την παραμονή και διαβίωση σε μία άλλη χώρα μόνο με τον μισθό της Ελλάδας, ο οποίος, σημειωτέον, εξακολουθεί να καλύπτει πάγια έξοδα και στην Ελλάδα (π.χ. από τον ΕΝΦΙΑ έως την ενοικίαση αποθήκης για τη φύλαξη οικοσκευής).
Υπενθυμίζουμε ότι οι δυσκολίες που προσπαθούμε να ξεπεράσουμε κατά την εγκατάστασή μας στο εξωτερικό είναι υπαρκτές και αντικειμενικές. Η εξεύρεση στέγης αποδεικνύεται χρονοβόρα διαδικασία που προϋποθέτει υψηλές χρηματικές εγγυήσεις. Πολλές φορές, απαιτεί αρκετούς μήνες άκαρπων προσπαθειών, συνιστώντας έτσι αιτία ανάκλησης ή διακοπής της απόσπασης.

Στις περισσότερες χώρες, τα ενοίκια είναι πολύ ακριβά με ανοδικές συνεχώς τάσεις. Στη Γερμανία, επί παραδείγματι, το 2017, οι τιμές των ενοικίων ανέβηκαν κατά 8-10% στις πόλεις με μεγάλη ζήτηση. Συγκεκριμένα, τα ενοίκια από το 2004 έχουν αυξηθεί κατά 56% στην Κολωνία και κατά 115% στο Βερολίνο! Επομένως, το ποσό που οφείλουμε να καταβάλουμε για ενοίκιο υπερβαίνει τα 1.000 €. Πέραν τούτου, καλούμαστε να ανταπεξέλθουμε σε σειρά άλλων πάγιων εξόδων που άμεσα ή έμμεσα επιβάλλονται, όπως ασφάλιση κατοικίας και αστικής ευθύνης, νομική προστασία, κλπ. Στα παραπάνω να προσθέσουμε και την ανάγκη αγοράς νέας οικοσκευής για την εγκατάστασή μας στον νέο τόπο.
Η χορήγηση του ειδικού επιμισθίου για τουλάχιστον πέντε (5) έτη εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία και εγγυάται τη συνοχή των εκπαιδευτικών μονάδων του εξωτερικού. Τα τρία (3) έτη είναι περιοριστικά σύντομο χρονικό διάστημα, για να προσαρμοστεί πλήρως ο αποσπασμένος εκπαιδευτικός στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των σχολείων της ομογένειας. Ως συνακόλουθο των παραπάνω, το διδακτικό προσωπικό αλλάζει συχνά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει επαρκής αριθμός εκπαιδευτικών που να γνωρίζει τις ιδιαίτερες συνθήκες και παιδαγωγικές ανάγκες των μαθητών. Κατά συνέπεια, χάνεται πολύτιμος χρόνος, δυσμενής συνθήκη που μόνο ζημιώνει την ομαλή φοίτηση των Ελλήνων μαθητών του εξωτερικού.
Να τονίσουμε ότι συγκεκριμένα κατά το σχολικό έτος 2019-20 λήγουν πολλές τριετείς αποσπάσεις και οι εκπαιδευτικοί θα επαναπατριστούν. Εάν επαναληφθεί το φετινό κύμα ανακλήσεων, θα προκύψουν πολλά κενά και οι σχολικές μονάδες θα μείνουν ελλιπώς στελεχωμένες. Σημειώνουμε ότι η ρύθμιση που προτείνουμε δεν θα έχει κανένα επιπλέον αξιοσημείωτο δημοσιονομικό κόστος, καθώς δεν αυξάνεται ο αριθμός των εκπαιδευτικών που θα το λαμβάνουν, αφού στη θέση των εκπαιδευτικών που επιστρέφουν στην Ελλάδα μετά την τριετία θα αποσπαστούν, ούτως ή άλλως, άλλοι εκπαιδευτικοί με επιμίσθιο. Απεναντίας, η διευθέτηση αυτή εξοικονομεί χρήματα, γιατί μειώνονται τα έξοδα πρώτης μετάβασης και οριστικής επιστροφής, τα οποία αφορούν πλέον μικρότερο αριθμό εκπαιδευτικών.

Επιπροσθέτως, με αυτό μας το αίτημα, δεν θεωρούμε ότι στερούμε το δικαίωμα απόσπασης στο εξωτερικό σε κάποιους άλλους συναδέλφους, καθώς η ζήτηση ως προς αυτό είναι περιορισμένη, γεγονός που αποδεικνύεται από τα υπάρχοντα λειτουργικά κενά που δεν έχουν καλυφθεί, εξαιτίας του μικρού χρόνου απόσπασης.
Εν κατακλείδι, η πενταετής απόσπαση με επιμίσθιο θα λειτουργήσει ως κίνητρο για την εκδήλωση ενδιαφέροντος και την υποβολή νέων αιτήσεων απόσπασης στο εξωτερικό. Θα εξασφαλίσει την παιδαγωγική συνέχεια. Θα συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων τις οποίες και θα στελεχώσει με εκπαιδευτικούς που θα έχουν τον απαραίτητο χρόνο να αφοσιωθούν και να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στο έργο τους και στα καθήκοντά τους.
Σας καλούμε να προχωρήσετε αμέσως στη σχετική ρύθμιση που θα οδηγήσει στη βελτίωση της παρεχόμενης ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό.