Η Επιστολή της Ένωσης Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής (ΕΠΦΑ) Ν. Χανίων στον Υπ Παιδείας
”Η Ένωση Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής (ΕΠΦΑ) Ν. Χανίων είναι ένας θεσμικός, επιστημονικός φορέας στον τομέα της Φ. Αγωγής και άθλησης στα Χανιά, ο οποίος παρεμβαίνει στα αθλητικά και εκπαιδευτικά δρώμενα από το 1990 και εκπροσωπεί εκατοντάδες συναδέλφους του τόπου μας.
Με αφορμή τη διεξαγωγή του εθνικού διαλόγου για την παιδεία, θα θέλαμε να καταθέσουμε τον προβληματισμό μας και την έντονη ανησυχία μας, η οποία μετουσιώνεται σε έντονη διαμαρτυρία, σε ό,τι αφορά στη μείωση των διδασκόμενων ωρών του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής στις σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Γυμνάσια-Λύκεια), κατ’ εφαρμογήν α) της υπ. Αριθμ. 115472/Γ2/ 21.8.2013 Υπουργικής Απόφασης και β) των διατάξεων του Ν. 4186/2013. Υπενθυμίζουμε ότι με τις προαναφερθείσες διατάξεις μειώθηκε κατά μία ώρα η διδασκαλία του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της Α’ και της Β’ Γυμνασίου και κατά μία ώρα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της Β’ Λυκείου.
Κι όλα αυτά κόντρα στις επιταγές του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος, όπου ορίζεται ότι: “Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους, έχει δε ως σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και Φυσική Αγωγή των Ελλήνων”. Ανάπτυξη της Φ. Αγωγής, όμως, δεν μπορεί να νοηθεί με συρρικνωμένες τις συνολικές ώρες του μαθήματος, μιας και το ποσοστό της Φ. Αγωγής και της άθλησης σε σχέση με το συνολικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών, καταλαμβάνει, πλέον, λιγότερο από το 5,71 % στο Γυμνάσιο και λιγότερο από το 5,40% στο Λύκειο, συσχετισμοί που αποτελούν αρνητικό ρεκόρ στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 η Φ. Αγωγή αποτελούσε το 13,9% του ωρολογίου προγράμματος του Γυμνασίου και το 8,50% του Λυκείου. Το ποσοστό αυτό είναι κατά πολύ μικρότερο από τα αντίστοιχα στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης (Physical Education and Sport at school in Europe, Eurydice Report, 2013).
Κύριε Υπουργέ, στις 5 Οκτωβρίου 2015, με την ευκαιρία του εορτασμού της Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού είχατε δηλώσει ότι επιθυμείτε να αναδείξετε τη μεγάλη σημασία που δίνετε στην άθληση και τα σημαντικά στοιχεία Παιδείας που αυτή μπορεί να προσφέρει. Η συμμετοχή και η προσπάθεια, η βιωματική ανάδειξη του «ευ αγωνίζεσθαι», η συνεργασία στην ομαδική προσπάθεια, αλλά και η θετική επίδραση που έχει η άθληση στην υγεία και τη ζωή μας, είναι τα στοιχεία που ο ελληνικός σχολικός αθλητισμός αναδεικνύει με τις διοργανώσεις του τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς (Δελτίο Τύπου, 5/10/2015). Οι παραπάνω δηλώσεις σας βρίσκονται σε αρμονία με τo ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 13/11/2007 (Procedure 2007/2086(INI)), σύμφωνα με το οποίο:
– Καλούνται τα κράτη-μέλη να καταστήσουν την Φυσική Αγωγή υποχρεωτική στη Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και να αποδεχθούν την αρχή σύμφωνα με την οποία στο ωρολόγιο πρόγραμμα θα εξασφαλίζονται τουλάχιστον τρία μαθήματα Φυσικής Αγωγής την εβδομάδα ενώ τα σχολεία πρέπει να ενθαρρύνονται να επεκτείνουν το ελάχιστο αυτό όριο όσο το δυνατόν περισσότερο.
– Η φυσική αγωγή είναι το μόνο σχολικό μάθημα που έχει ως στόχο να προετοιμάσει τα παιδιά για έναν υγιή τρόπο ζωής και επικεντρώνεται στη συνολική τους σωματική και διανοητική ανάπτυξη, εμφυσώντας σημαντικές κοινωνικές αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αυτοπειθαρχία, η αλληλεγγύη, το πνεύμα ομαδικότητας, η ανεκτικότητα και το ευ αγωνίζεσθαι.
– Επισημαίνεται ότι ο αθλητισμός και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην καταπολέμηση των αρνητικών για την υγεία τάσεων όπως η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία. Γίνεται μάλιστα ειδική αναφορά στο Ευρωβαρόμετρο του Νοεμβρίου του 2006 για την Υγεία, τα Τρόφιμα και τη Διατροφή, το οποίο πραγματεύτηκε τα υγειονομικά και σωματικά χαρακτηριστικά των ευρωπαίων, το διαιτολόγιό τους και τα προβλήματα που απορρέουν από την παχυσαρκία και την έλλειψη άσκησης.
– Θεωρείται ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση, ιδιαίτερα δε με έμφαση στα ολυμπιακά ιδεώδη, αποτελούν αποτελεσματικά μέσα για την κοινωνική ένταξη μειονεκτουσών ομάδων και τον πολυπολιτισμικό διάλογο, και για την προαγωγή της εθελοντικής εργασίας. Επιπλέον, διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση των διακρίσεων, της αδιαλλαξίας, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της βίας,
– καθώς και πληθώρα άλλων αναφορών τις οποίες θεωρούμε περιττό να παραθέσουμε μιας και πιστεύουμε ότι είναι γνωστές σε εσάς. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, την ευαισθησία σας στην ολοκληρωμένη εκπαίδευση των μαθητών του τόπου και την παροχή ευκαιριών καλλιέργειας δεξιοτήτων που καλλιεργούν τη δημιουργικότητα, την κοινωνική ισότητα, την ομαδικότητα, την καταπολέμηση της βίας, τη συνεργασία και την προσωπική ενδυνάμωση, αξίες που αναπτύσσονται μέσα από βιωματικές τεχνικές και δράσεις, οι οποίες αξιοποιούνται στο έπακρο στη διδασκαλία της Φ. Αγωγής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Σε όλα αυτά θα θέλαμε να προσθέσουμε:
Το γεγονός ότι, για ένα πολύ μεγάλο αριθμό παιδιών, στις σημερινές συνθήκες, αφενός λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, αφετέρου λόγω της σκληρής σχολικής πραγματικότητας, η Φ. Αγωγή εντός του σχολικού προγράμματος, είναι η μόνη δυνατότητα για ενασχόληση με την άθληση και τα σπορ.
Τα πορίσματα στο νέο-εξελισσόμενο τομέα της κινητικής μάθησης και των νευροεπιστημών, σύμφωνα με τα οποία η κινητική δραστηριότητα παίζει καθοριστικό ρόλο στη γνωστική, ψυχοκοινωνική και αντιληπτικοκινητική ανάπτυξη των ατόμων, από τη γέννηση έως και την ενηλικίωσή τους. Οι κινητικές δεξιότητες, από τις πλέον βασικές όπως είναι η στήριξη, η βάδιση, η ρίψη κλπ έως τις πιο σύνθετες, όπως μια χορογραφική ρουτίνα απαιτεί την ενεργοποίηση τεράστιου αριθμού αντιληπτικών, νευρικών και νοητικών-γνωστικών λειτουργιών. Τα άτομα μέσα από την κίνηση αποκτούν αντίληψη του περιβάλλοντος, του εαυτού τους και της σχέσης του ατόμου με το περιβάλλον, ενισχύοντας νευρικές συνάψεις και δημιουργώντας συναπτικά κυκλώματα που ενισχύουν την αυτογνωσία του ατόμου αλλά και τη σχέση του με το κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η ευθύνη, λοιπόν, της εκάστοτε, ηγεσίας του Υπουργείου που χαράσσει πολιτικές, που επηρεάζουν την ψυχοσωματική ανάπτυξη της νέας γενιάς είναι μεγάλη. Πρέπει, επιτέλους, να ξεφύγουμε από τη δικτατορία του βερμπαλισμού και να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές δυνάμεις του ανθρώπου, εκμεταλλευόμενοι τις αρχές της προοδευτικής εκπαίδευσης, όπως διακηρύχθηκαν από τον πατέρα της προοδευτικής εκπαίδευσης John Dewey. Η Φ. Αγωγή, μπορεί να συνεπικουρήσει στην ανάπτυξη των αξιών ζωής, πλάι στη διδασκαλία των υπολοίπων διδακτικών αντικειμένων, δίνοντας τη δυνατότητα στα παιδιά να κινηθούν περισσότερο, να ξεφύγουν από την καρέκλα, τον καναπέ, το κάθισμα, την οθόνη.
Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπόψη προτείνουμε και ζητάμε:
1. Την αύξηση των ωρών της Φ. Αγωγής σε τρεις ώρες εβδομαδιαίως για όλες τις τάξεις των σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Γυμνάσια-Λύκεια-ΕΠΑΛ).
2. Την καθιέρωση καθημερινής ενασχόλησης με τη Φ. Αγωγή (5 διδακτικές ώρες) σε όλες τις τάξεις του δημοτικού.
3. Την καθιέρωση και διδασκαλία της Φ. Αγωγής σε καθημερινή βάση (5 διδακτικές ώρες, διάρκειας 30 λεπτών εβδομαδιαίως) στη προσχολική αγωγή, από ειδικευμένους εκπαιδευτικούς Φ. Αγωγής.
4. Την αναβάθμιση του Πανεπιστημιακού Αθλητισμού, μέσω κεντρικών δράσεων, που θα προωθούν τη συμμετοχή και τον ενεργητικό τρόπο ζωής.