Η Ορθοδοξία «Κιβωτός» που διέσωσε τον Ελληνισμό!
(Αναφορά στη διδασκαλία των Θρησκευτικών)
Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ
Από την αρχή του 2016 λέγονται και γράφονται πολλά γύρω από την Παιδεία και τις αλλαγές στη λειτουργία των σχολείων. Όσον αφορά στο μάθημα των Θρησκευτικών υποστηρίζεται, ότι θα αναφέρεται και στις άλλες χριστιανικές παραδόσεις (Καθολικούς, Προτεστάντες, κλπ.), αλλά θα γίνονται και αναφορές και σε άλλες θρησκείες, όπως το Ισλάμ και ο Ιουδαϊσμός.
Δηλαδή, έτσι θα έχουμε μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών σε μάθημα θρησκειολογίας, δογματικό όλων των θρησκειών.
Γίνεται λόγος και για κατάργηση της πρωινής προσευχής στα σχολεία. Από όλα τα παραπάνω βγαίνει το συμπέρασμα ότι οδηγούμαστε στην κατάργηση της αυτάδελφης σχέσης Ορθοδοξίας και Ελληνικού Έθνους.
Το πρώτο που επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουμε είναι το γεγονός ότι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, σε οποιονδήποτε άλλον λαό μπορούμε να εννοήσουμε χωριστά τη θρησκεία από την εθνική συνείδηση. Όμως, Ελληνισμός και Ορθοδοξία είναι ΕΝΑ αδιαχώριστον και αδιαίρετον…
Η Ορθοδοξία για τον Έλληνα αποτελεί τον ισχυρότερο θεσμό και δεσμό συνοχής, δεδομένου ότι είναι περισσότερο συνειδητή από την εθνική συνείδηση, αφού η Ορθοδοξία στους χαλεπούς ιστορικούς καιρούς ήταν αυτή που εξέθρεψε την εθνική συνείδηση και καλλιέργησε και διατήρησε όσα στοιχεία χρειαζότανε τότε ο Ελληνισμός, για να επιβιώσει.
Ο Ελληνισμός έζησε τεσσάρων αιώνων δουλεία κάτω από το πέλμα του πιο βάρβαρου δυνάστη. Το σκοτάδι ήταν τόσο βαθύ που είναι θαύμα η διάσωσή του και προπάντων η διατήρηση της γλωσσικής και πνευματικής κληρονομιάς, αλλά και η εθνική και θρησκευτική του ιδιομορφία. Την απάντηση σε όλα αυτά μας δίνει η περίπτωση του ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης Αθανασίου Διάκου. Στη μάχη της γέφυρας της Αλαμάνας αιχμαλωτίστηκε. Όταν του πρότειναν να αλλαξοπιστήσει, απάντησε με τον μοναδικό και ανεπανάληπτο εκείνον τρόπο του: «Εγώ Γραικός (=Έλληνας) γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω». Με τη λέξη Γραικός εννοούσε και Χριστιανός. Του ζητούσαν να αλλάξει την πίστη όχι την εθνικότητα: «Γίνεσαι Τούρκος Διάκο μου, ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΣΟΥ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙΣ, να προσκυνήσεις στο τζαμί, την Εκκλησιά ν’ αφήσεις;». Αλλά, δεν χρειάστηκε να κάμει διάκριση και να πει Χριστιανός. Λέγοντας Γραικός (=Έλληνας) αυτομάτως εννοούσε και Χριστιανός. Είναι η κλασικότερη μαρτυρία για το θέμα αυτό.
Όσο και αν το θέλουν, όσο και αν το επιθυμούν κάποιοι όσο και αν το επιδιώκουν δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η ιστορική αλήθεια, ότι η Ορθοδοξία υπήρξε η Κιβωτός, η οποία διαφύλαξε και διέσωσε τον Ελληνισμό στη διάρκεια της μεγάλης και φοβερής τρικυμίας τεσσάρων αιώνων πικρής σκλαβιάς. Μπροστά στην καταιγίδα και τον αφανισμό που απειλούσε τους ραγιάδες η Εκκλησία υπήρξε «η όρνις η επισυνάγουσα τα στρουθία υπό τας πτέρυγάς της». Όπως η όρνιθα συγκεντρώνει τους νεοσσούς της κάτω από τις φτερούγες της. Αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Απόδειξη ότι όσοι εξισλαμίστηκαν (και είναι πολλοί) έπαψαν να είναι Έλληνες!.. Φανταστείτε τι θα γινόταν εάν άλλαζαν πίστη όλοι οι Έλληνες… Ελλάδα δεν θα υπήρχε σήμερα.
Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς, έπειτα από όσα είδαμε πιο πάνω, γιατί η διδασκαλία των θρησκευτικών στην Ελλάδα δεν μπορεί να συγκριθεί με καμιά άλλη χώρα. Αποτελεί μέρος της ψυχοπνευματικής ολοκλήρωσης του Έλληνα. Δεν είναι απλή απόκτηση γνώσεων. Είναι βασικό στοιχείο της εθνικής του ταυτότητας.
Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα χειροπιαστό παράδειγμα: Στα βόρεια παράλια της Συρίας υπάρχει μία κωμόπολη πέντε χιλιάδων κατοίκων. Είναι Έλληνες από την Κρήτη, αλλά Μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα. Κάποια στιγμή οι πρόγονοί τους (για άγνωστους λόγους) αλλαξοπίστησαν. Το 1923, με την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταφέρθηκαν εδώ που τα κατείχαν τότε οι τούρκοι. Οι παλαιότεροι μιλάνε καλά τα ελληνικά και λένε και καμιά «μαντινάδα». Αλλά έπαψαν να είναι Έλληνες…
Μπορεί κάποιοι να αισθάνονται περισσότερο «προοδευτικοί», μιλώντας με κάποιον κομπασμό ότι θεωρούν «ξεπερασμένα» όλα αυτά. Η Ορθοδοξία, όμως, θα μείνει αξεπέραστη, όσοι αιώνες και αν περάσουν. Και ο Ελληνισμός θα υπάρχει όσο θα εξακολουθεί να είναι Ελληνορθόδοξος.
Αυτό διαπιστώνεται εύκολα αν ρίξει κανείς μια ματιά στους απανταχού ομογενείς. Σε όποιο σημείο της γης και αν ευρίσκονται, εκείνο που προσέχουν ιδιαιτέρως είναι η διατήρηση της πίστης τους. Παντού ανεγείρουν ναούς, παντού φροντίζουν να λειτουργούν εκκλησίες και Ενοριακά Συμβούλια. Γιατί αυτό τους συνδέει και τους κάνει να ξεχωρίζουν από τους άλλους και να αισθάνονται Έλληνες!
Ο άρρηκτος δεσμός Ελληνισμού και Ορθοδοξίας ξεκινάει από την ημέρα της γεννήσεως του Ιησού Χριστού. Όταν οι τρεις Μάγοι έφεραν στη Βηθλεέμ τα δώρα τους, ο Ελληνισμός έφερε στη Φάτνη την ψυχική και πνευματική καλλιέργεια μιας περίπου χιλιετίας, που θα ήταν προπαρασκευή για να δεχθεί ο άνθρωπος το χριστιανικό μήνυμα. Το αρχαίο Ελληνικό πνεύμα έδωσε στον άνθρωπο καλλιέργεια, ψυχοπνευματική ικανή να δεχθεί, να μεταλάβει τα θεία μηνύματα.
Ούτε οι Εβραίοι, ούτε οι Ρωμαίοι μπορούσαν να δώσουν κάτι ανάλογο. Η αλήθεια κρύβεται σ’ αυτό που είπε ο Χριστός, όταν οι μαθητές του Ανδρέας και Φίλιππος του ανήγγειλαν, ότι μερικοί Έλληνες ζητούσαν να τον γνωρίσουν: «Ελήλυθεν η ώρα, ίνα δοξασθή ο Υιός του ανθρώπου». Ο ελληνικός στοχασμός ήταν πνευματικός και όταν ακόμη αναφερόταν στην ύλη.
Ο Ελληνισμός, το αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα δεν σβήνει με την έλευση του Χριστιανισμού. Ελληνισμός και Χριστιανισμός ενώνονται και προχωρούν μαζί στους επόμενους αιώνες μέχρι σήμερα.
Ακούμε συχνά να λέγεται ότι ο Χριστιανισμός πήρε πολλά από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, αλλά δεν ωφέλησε σε τίποτε τον ελληνισμό. Όλα αυτά είναι αβάσιμα και αντίθετα προς την πραγματικότητα. Είναι πασίγνωστο ότι ο Ελληνισμός είχε δημιουργήσει τις ευνοϊκές προϋποθέσεις για την εξάπλωση του Χριστιανισμού! Με την «ένοπλη εξερεύνηση» του Μεγ. Αλεξάνδρου είχε διαδοθεί και στους λαούς της Ανατολής η ελληνική γλώσσα. Παράλληλα και η ελληνική φιλοσοφία τους είχε καταστήσει ικανούς να κατανοήσουν και να ενστερνιστούν τις θεόπνευστες αλήθειες του Ευαγγελίου.
Αλλά και ο ελληνισμός ωφελήθηκε από τον Χριστιανισμό. Στους χρόνους της επίγειας παρουσίας του Χριστού ο ελληνικός κόσμος βρισκόταν σε παρακμή. Αυτό ήταν συνέπεια της Ρωμαϊκής κοσμοκρατορίας. Εκτός από το γεγονός ότι ήταν υποτελείς, διάφορα φιλοσοφικά ρεύματα από τη Δύση και από την Ανατολή επέφεραν σύγχυση και το αρχαίο ελληνικό πνεύμα είχε χάσει τη λάμψη του.
Έτσι, ο Χριστιανισμός την ώρα εκείνη ανταπέδωσε τη χάρη που έλαβε από την ελληνική φιλοσοφία, γιατί έδωσε νέα πνοή στον ελληνικό κόσμο, που βρισκόταν σε παρακμή. Ο Χριστιανισμός ανασυγκρότησε, ανασύνδεσε, αναζωογόνησε τον ελληνισμό και έτσι από την ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία γεννήθηκε η ένδοξη Ελληνική Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η οποία εξεπολίτισε την Ευρώπη…
Την αλήθεια αυτή τονίζει επιγραμματικά ο μεγάλος ιστορικός Κων/τίνος Παπαρρηγόπουλος στο μνημειώδες σύγγραμμά του «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» με τα εξής λόγια: «Το Ελληνικόν Έθνος δεν διεσώθη, τουλάχιστον δεν διέσωσε την ιστορικήν αυτού αξίαν ειμή διά της μετά του Χριστιανισμού συμμαχίας. Αλλά αν υπηρέτησε τον λόγον του Θεού, πολλαπλασίονα απέλαυσε παρ’ αυτού ένεκα της διακονίας εκείνης την ανταμοιβήν, διότι δι’ αυτού επρωταγωνίστησε εν τω μέσω αιώνι και δι’ αυτού ιδίως ανεκαινίσθη εν τοις νεωτέροις χρόνοις».
Ο Γάλλος λόγιος Ζακ Λακαριέρ είπε: «Για τον Έλληνα η ορθοδοξία είναι το σπίτι του».
Ο μεγάλος Άγγλος ιστορικός Στήβεν Ράνσιμαν σε ένα από τα πιο σημαντικά έργα του «Η Μεγάλη Εκκλησία εν αιχμαλωσία» γράφει: «…Ο Ελληνισμός επέζησε γαλουχημένος από την Εκκλησία, επειδή οι Έλληνες δεν έπαψαν ποτέ να ελπίζουν και να κάνουν σχέδια για την ημέρα που θα αναχτούσαν την ελευθερία τους…».
Είναι γνωστό ότι λίγο πριν και μετά την πτώση της Βυζ. Αυτοκρατορίας, την άλωση της Κων/πολης, πολλοί Ορθόδοξοι Βυζαντινοί που είχαν ελληνική συνείδηση, έφυγαν από τις εστίες τους προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Ο 15ος αιώνας εγνώρισε στη Δύση πολλούς Ορθοδόξους Έλληνες, επώνυμους των γραμμάτων, των τεχνών και του πλούτου, αλλά και επαγγελματίες, εμπόρους και απλούς πολίτες. Από αυτούς που εγκαταστάθηκαν στην Ιταλία, η συντριπτική πλειοψηφία γρήγορα ή αργά προσχώρησε στον Ρωμαιοκαθολικισμό, εγκαταλείποντας θεληματικά ή με πιέσεις ηθικές και οικονομικές την Ορθοδοξία. Παράλληλα, όμως, και χωρίς καθυστέρηση, όλοι αυτοί έχασαν και την ελληνικότητά τους, την ελληνική τους συνείδηση. Έπαψαν να είναι Έλληνες…
Γι’ αυτό και έχουμε ιστορικό παράδοξο, σκάνδαλο κυριολεκτικά. Δεν δημιουργήθηκε και δεν είχαμε πουθενά στις χώρες αυτές συγκροτημένες ελληνικές κοινότητες, όπου κυριαρχούσε το Ρωμαιοκαθολικό ή Προτεσταντικό θρήσκευμα. Κοινότητες συγκροτημένες με ακμαία συνείδηση της ελληνικότητας έχουμε όπου και όταν τα μέλη της Κοινότητας είναι και ορθόδοξα, όταν τα δύο άνισα και μη συγκρίσιμα μεγέθη, ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία συνυπάρχουν.
Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της τουρκοκρατίας μετανάστευσαν Ορθόδοξοι Έλληνες, όχι μόνον μεμονωμένα πρόσωπα και οικογένειες, αλλά χωριά ολόκληρα και μικρές περιοχές. Έφευγαν όλοι μαζί οι κάτοικοι του χωριού μαζί με τον ιερέα και τον δάσκαλο, από τη Μάνη για παράδειγμα. Φυσικά ήταν όλοι τους και Ορθόδοξοι και Έλληνες. Στην αρχή προσπαθούσαν να διατηρήσουν την Ορθοδοξία τους, αλλά πιεζόμενοι σιγά – σιγά την εγκατέλειπαν. Τότε αυτόματα χανόταν ή εξασθενούσε τελείως και η συνείδηση της ελληνικότητάς τους.
Συγκροτημένες ελληνικές κοινότητες έχουμε στη Βενετία, τη Βιέννη, την Τεργέστη και αλλού.
Αλλά, δεν μπορώ να μην αναφέρω αυτά που είπε ο θεωρητικός του κομμουνισμού Κάρολος Μαρξ. Ο Μαρξ μισούσε τον Ελληνισμό θανάσιμα. Και όμως παραδέχτηκε την αναμφισβήτητη αλήθεια, όταν έλεγε: «Το Ελληνορθόδοξο θρήσκευμα ξεχωρίζει από όλους τους άλλους κλάδους της χριστιανικής πίστης κυρίως χάρη στην εξίσωση Κράτους – Εκκλησίας, Πολιτικής και Εκκλησιαστικής ζωής».
Στις 9-9-1945 δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» άρθρο του Ν. Ζαχαριάδη με τον τίτλο «Ορθοδοξία» και αναδημοσιεύτηκε στο «Ποντίκι» στις 31-8-2000. Ανάμεσα στα τόσα άλλα γράφει: «Η Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία και η Χριστιανική θρησκεία γενικότερα, όπως την εκφράζει η Εκκλησία αυτή παίξαν, όχι μόνον στη Ρωσία, μα και στα Βαλκάνια, έναν προοδευτικό ρόλο, τόσο σαν παράγοντας που διευκόλυνε και επιτάχυνε την εθνική διαμόρφωση, συσπείρωση και ανάπτυξη, παρέχοντας ενιαία ιδεολογικά πλαίσια, όσο σαν στοιχείο, που στα χρόνια του εξανδραποδισμού και της σκλαβιάς, κάτω από την Οθωμανική τυραννία, συνέτεινε σημαντικά και ουσιαστικά στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα… Είναι αναρίθμητα τα παραδείγματα που δείχνουν, ότι Ταγοί και απλοί στρατευόμενοι της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, πάλαιψαν με το τουφέκι στο χέρι, στο πλευρό του λαού και ότι μοναστήρια και μοναστήρια είχαν μεταβληθεί σε μπαρουταποθήκες και λαϊκά φρούρια!..».Νομίζει κανείς ότι διαβάζει Μακρυγιάννη…
Όλα τα πιο πάνω και πιο πολύ οι γνώμες των δύο τελευταίων αριστερών ηγετών δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την αξία της διδασκαλίας των θρησκευτικών του Ορθοδόξου δόγματος. Όταν, όμως, ο μαθητής γνωρίζει ότι δεν θα δώσει εξετάσεις, δεν θα ανοίξει ποτέ βιβλίο…
Ιωαννίνων, 30-09-2016