Η συνεργασία του ΑΠΘ με το Δίκτυο SAR και η προσπάθεια για δημιουργία ελληνικού τμήματος του Δικτύου ξεκίνησε στο πλαίσιο του προγράμματος S.U.C.RE.: Supporting University Community pathways for REfugees-migrants το 2018, έτος που το ΑΠΘ έγινε το πρώτο ελληνικό ΑΕΙ μέλος του Δικτύου.
Την ανάπτυξη στην Ελλάδα και στα ελληνικά ΑΕΙ τμήματος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την προστασία ακαδημαϊκών σε κίνδυνο προωθεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) μέσω μνημονίου που υπέγραψε με το διεθνές Δίκτυο για την προστασία ακαδημαϊκών σε κίνδυνο (Scholars at Risk- SAR network).
Η υπογραφή του μνημονίου έγινε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων στις 20 Ιουνίου και, όπως επισημαίνεται, στόχος του είναι «η στενότερη και αποτελεσματικότερη συνεργασία για την ανάπτυξη εθνικού τμήματος του Δικτύου». Το Ελληνικό Παράρτημα SAR (SAR Greece Section) θα προστεθεί στο διεθνές Δίκτυο Scholars at Risk (https://www.scholarsatrisk.org), στο οποίο συμμετέχουν περισσότερα από 540 ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης από 40 χώρες με στόχο την προστασία των ακαδημαϊκών που απειλούνται, την αποτροπή επιθέσεων στην ανώτατη εκπαίδευση και την προώθηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας.
Η συνεργασία του ΑΠΘ με το Δίκτυο SAR και η προσπάθεια για δημιουργία ελληνικού τμήματος του Δικτύου ξεκίνησε στο πλαίσιο του προγράμματος S.U.C.RE.: Supporting University Community pathways for REfugees-migrants το 2018, έτος που το ΑΠΘ έγινε το πρώτο ελληνικό ΑΕΙ μέλος του Δικτύου.
Το πρόγραμμα Inspireurope: Supporting Researchers at Risk είναι ένα τριετές πρόγραμμα (2019-2022), με τη συμμετοχή 10 εταίρων, μεταξύ των οποίων και το ΑΠΘ. Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας, έδρα του Δικτύου SAR στην Ευρώπη. Στόχος του προγράμματος είναι διαμορφώνει μια ευρωπαϊκή συμμαχία απέναντι στις διώξεις, τις διακρίσεις ή τη βία που μπορεί να υφίστανται πρόσφυγες/διωκόμενοι ερευνητές και ακαδημαϊκοί επιδιώκει.
Το ΑΠΘ έχει τον κύριο συντονιστικό ρόλο σε δράσεις για την ενίσχυση της υποστήριξης ερευνητών σε κίνδυνο στην Κεντρική, Ανατολική και Νότια Ευρώπη με έμφαση στις χώρες της Βαλκανικής. Την ανάγκη της καλλιέργειας των νέων μέσα από την παιδεία «προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας κοινωνίας αλληλεγγύης», επισήμανε ο πρύτανης του Ιδρύματος, καθ. Νίκος Παπαϊωάννου, αναφερόμενος στην υπογραφή του μνημονίου και τη συμμετοχή του πανεπιστημίου στο διεθνές Δίκτυο.
Σημειώνεται ότι το 2021 δύο ακόμη ελληνικά ΑΕΙ, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, έγιναν μέλη του SAR και ένωσαν τις δυνάμεις τους με το ΑΠΘ με κοινό στόχο την έμπρακτη προάσπιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την ανάπτυξη του Ελληνικού Παραρτήματος του Δικτύου SAR, ενώ τουλάχιστον τρία ακόμη Πανεπιστήμια βρίσκονται στη διαδικασία ένταξής τους στο δίκτυο. Την επίσημη έναρξη λειτουργίας του Ελληνικού Παραρτήματος SAR Greece θα σηματοδοτήσει εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο ΑΠΘ την 1η Οκτωβρίου 2021.