Από τον Φίλη στον …

Του Νίκου Τσούλια π. Πρόεδρος ΟΛΜΕ (1996-2003)

Από τον αντισυστημική αριστερά του δημαγωγικού προεκλογικού λόγου, που θα άλλαζε την Ευρώπη και τον Κόσμο, οδηγηθήκαμε από την πρώτη ημέρα σε μια συγκυβέρνηση πιστό εφαρμοστή των αποφάσεων των «θεσμών» και των δανειστών.

Σε επίπεδο σημειολογίας αυτή είναι η βασική ερμηνεία για το περιεχόμενο του πρόσφατου ανασχηματισμού. Ουσιαστικά, και για το χώρο της εκπαίδευσης, πρόκειται για το «ξεφόρτωμα» της εναπομείνασας θεωρητικής αριστερής φρασεολογίας του κ. Φίλη.
Έτσι στο ερώτημα: από το ριζοσπαστικό λόγο του κ. Φίλη θα πάμε στις νεορθόδοξες ασυναρτησίες του Ζουράρι, η απάντηση είναι απλή. Η εκπαιδευτική πολιτική θα είναι η ίδια, πολιτική του αριστερού μνημονίου και των δανειστών, η απόλυτη εκπαιδευτική προσαρμογή με βάση την εργαλειοθήκη του Ο.Ο.Σ.Α. Ο βερμπαλισμός του κ. Φίλη περί χωρισμού εκκλησίας και κράτους, περί κατάργησης των Θρησκευτικών, της Πρωινής προσευχής και των σχολικών παρελάσεων ήταν πάντα ένας αριστερός βερμπαλισμός, που εξυπηρετούσε τα σχέδια αντιπερισπασμού της κυβέρνησης από την εξαθλίωση που προκαλούσε η μνημονική πολιτική της.
Στην ουσία, ο κ. Φίλης δεν άνοιξε ποτέ κανένα θέμα από όσα φαντασιωνόταν στα αριστερά του νεφελώματα και είχαμε σημειώσει ως εκτίμηση ότι δεν θα πάρει ποτέ καμιά απόφαση στα θέματα που θύμιζαν αριστερή απόχρωση. Τελικά είχαμε μια μικρότερης δυναμικής καινούργια προσαρμογή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο «σύστημα» και μάλιστα στην πιο συντηρητική του εκδοχή με τις εκκλησιαστικές του παρεμβάσεις. Έτσι στη γνωστή διαμάχη και σε επίπεδο συμβολισμού, είναι προφανές ότι ακόμα και η θεωρητική φρασεολογία του κ. Φίλη έχασε πανηγυρικά. Όμως τι νόημα έχει η δήλωσή του – κατά την τελετή παράδοσης των καθηκόντων στο υπουργείο Παιδείας – ότι «οργανώθηκε και εκτελέστηκε ένα συμβόλαιο πολιτικού θανάτου σε βάρος μου στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ με τη γνωστή σε όλους συνέντευξη του κυρίου Ιερώνυμου στον δημοσιογράφο Αλέξη Παπαχελά»; Σε ποιους φαντασιακούς ταξικούς εχθρούς απευθύνεται, όταν την απόφαση της απομάκρυνσής του την έχει πάρει ο πρωθυπουργός του;
Όσο για το «άριστα» που είχε πάρει από τον αρχηγό του ήταν κομματικής κοπής και δεν είχε καμιά σχέση με την κοινωνική και εκπαιδευτική πραγματικότητα, γι’ αυτό και αποδείχτηκε με τον πιο ιταμό τρόπο – είναι αλήθεια… – ότι ήταν «παίγνιο μηδενικού αθροίσματος». Αλλά δεν υπήρξε ποτέ κατά βάση καμιά αριστερή πρόταση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής. Η εν λόγω δεύτερη φάση της νέας προσαρμογής επιβεβαιώνει ό,τι συνέβη και με το πρώτο «ξεφόρτωμα» της ομάδας Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου, Βαρουφάκη κλπ, όπου και η ομάδα σύμπασα ψήφισε το Τρίτο αριστερό μνημόνιο αλλά διαφώνησε σε επιμέρους ζητήματα.
Με δεδομένη την απώλεια των πρωτοβουλιών εκ μέρους του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ακόμα και στα προνομιακά γι’ αυτόν πεδία, όπως σ’ αυτό των τηλεοπτικών καναλιών, τώρα όλοι προσαρμόζουν την πολιτική τους στο πώς θα μείνουν περισσότερο στην εξουσία. Στο κοινωνικό πεδίο έχουμε την καθίζηση των δυνάμεων του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο χώρο των εκπαιδευτικών με την ταυτόχρονη ανάδειξη της δεξιάς παράταξης σε πρώτη δύναμη, ενώ στο επικείμενο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ – και με βάση τα ήδη γνωστά στοιχεία των παραταξιακών συσχετισμών – θα έχουμε μια ακόμα πιο θεαματική μείωση των επιρροών του.
Ο ανασχηματισμός ήταν καθ’ υπόδειξη των δανειστών και προφανώς δεν εννοώ ότι δόθηκε κάποιο σχετικό σημείωμα, αλλά η περί τον κ. Τσίπρα ηγετική ομάδα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ήξερε τις επιθυμίες και τις τήρησε με ευλάβεια. Και έτσι, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. από «πρίγκιπας της αριστεράς μεταμορφώνεται σε βάτραχο της εξουσίας» και απολύτως τίποτα δεν θυμίζει τον προκυβερνητικό κομματικό και δήθεν προοδευτικό λόγο του. Πρόκειται για τη «χρήσιμη αριστερά», καταπώς την ονόμαζε ο Ανιέλι, που μπορεί να εκτελεί τα δύσκολες επιλογές του συστήματος που δεν μπορούν να κάνουν εύκολα – λόγω των έντονων κοινωνικών αντιδράσεων – τα κόμματα της δεξιάς και της κεντροαριστεράς.
Η απώλεια των πολιτικών πρωτοβουλιών εκ μέρους του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και η διαφαινόμενη ολοκλήρωση της κυβερνητικής του παρουσίας έχουν προκαλέσει εκνευρισμό, και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι «έχουν αρχίσει τα όργανα» της πρακτικής των προσωπικών επιθέσεων όπως εκείνη του κ. Λιάκου εναντίον του κ. Ζουράρι κλπ.
Στο βασικό ερώτημα: αν το κυβερνητικό σχήμα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι σχήμα αριστεράς είτε στο γενικό πεδίο της πολιτικής είτε στο πεδίο της εκπαίδευσης, η απάντηση είναι απλή. Αν ως αριστερά νοηθεί το αντίθετο της δεξιάς – της οποίας η κυβερνητική πολιτική είναι εδώ και δεκαετίες γνωστή -, τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι στην περίπτωση του κυβερνητικού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. τίποτα δεν είναι αριστερό, αφού το σύνολο της κυβερνητικής πολιτικής του είναι κατ’ ουσία το ίδιο με το αντίστοιχο μιας δεξιάς διακυβέρνησης.

Τώρα, αν ο αρχηγός του κάνει συμβολικές κινήσεις, που δεν τις κάνει ο αρχηγός της Ν.Δ., όπως οι επισκέψεις του στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής και στη Μακρόνησο, δεν νομίζω ότι μπορεί να αποκομίζει και η συνολική πολιτική του τον τίτλο της αριστεράς.