Από την απεξάρτηση στο Πανεπιστήμιο για τρεις μαθητές του «Σχολείου 18 Άνω»

«Όταν βγήκα “καθαρός” είχα την προσμονή για κάτι καλύτερο. Ο κάθε άνθρωπος έχει μια τέτοια προσδοκία κι εγώ, όταν βγήκα από τη χρήση, ήθελα να κάνω κάτι στη ζωή μου». Στα 43 του χρόνια, ο Κίμων είδε ένα νέο δρόμο να ανοίγεται μπροστά του ύστερα από χρόνια εγκλωβισμού στον φαύλο κύκλο της τοξικοεξάρτησης και της παραβατικότητας, με την επιτυχή εισαγωγή του στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στις φετινές Πανελλαδικές εξετάσεις.

Ο 43χρονος αποφάσισε να διεκδικήσει μια νέα ευκαιρία στη ζωή και για τον λόγο αυτό κάθισε στα θρανία των τμημάτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής, στο «Σχολείο 18 Άνω», η λειτουργία του οποίου εποπτεύεται και από υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας. Στα τμήματα αυτά φοιτούν θεραπευόμενοι ή άνθρωποι που έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα απεξάρτησης και οι οποίοι επιθυμούν να δώσουν εξετάσεις προκειμένου να αποκτήσουν απολυτήριο Γυμνασίου ή Λυκείου ή να προετοιμαστούν για τις Πανελλήνιες, όπως επίσης να μάθουν κάποια ξένη γλώσσα (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά) και χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Προσφέρονται επίσης μαθήματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας για ανθρώπους από άλλες χώρες, που συμμετέχουν στα προγράμματα απεξάρτησης, ή για λειτουργικά αναλφάβητους Έλληνες μαθητές.

«Ο αγώνας κάθε ανθρώπου για κάτι καλύτερο είναι σημαντικός. Ο καθένας κουβαλάει τον “σταυρό” του. Εμένα μου πήρε πάρα πολλά χρόνια κι έκανα πάρα πολλές προσπάθειες σε διάφορα προγράμματα. Προσπαθούσα από το 2008 αλλά μόλις το 2017 μπήκα στην κλειστή δομή για την απεξάρτηση. Από τότε τα πράγματα πάνε πάρα πολύ καλά και χαίρομαι», λέει στο ΑθηναΪκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και το «Πρακτορείο FM» ο Κίμων, ο οποίος μπήκε στο σχολικό περιβάλλον μετά την επανένταξη.

«Έχω ξεκινήσει τη χρήση από μικρός κι έχω χάσει πολλά χρόνια με τη χρήση και την παραβατικότητα. Περίπου μια 15ετία την έχω βγάλει στη φυλακή. Ήθελα να αφήσω πίσω μου όλα αυτά τα χρόνια στη ζωή μου, που πήγαν χαμένα και δημιούργησαν “πληγές” και σε μένα και στους ανθρώπους γύρω μου», εξομολογείται ο 43χρονος, ο οποίος ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο λύκειο στα 22 του, ενώ βρισκόταν σε μια από τις πολλές προσπάθειες που έκανε να απεξαρτηθεί από τις ουσίες, μετέχοντας σε πρόγραμμα για εφήβους του ΚΕΘΕΑ.

Επέλεξε τη Σχολή Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας επειδή, όπως λέει, θέλει να προσφέρει σε όλους όσοι τυχόν αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα με τον ίδιο. «Έχω την ανάγκη κάπως αυτό το πράγμα να το δώσω πίσω και να βοηθήσω τα παιδιά που βρίσκονται σε παρόμοια θέση», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και δηλώνει αποφασισμένος να το «κυνηγήσει» μέχρι τέλους.

Ο 43χρονος δεν ξεχνάει να αναφερθεί στους ανθρώπους που τον βοήθησαν να κάνει αυτή τη «στροφή» στη ζωή του και να μπορεί πλέον να διεκδικεί με αξιώσεις ένα καλύτερο μέλλον. Όταν μιλά για τους καθηγητές του, η φωνή του αποκτά μια ξεχωριστή χροιά… «Για μένα σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι καθηγητές και το κλίμα που υπάρχει στο σχολείο. Υπήρχε αλληλοστήριξη, σεβασμός αλλά και μεγάλη διάθεση στους καθηγητές να διδάξουν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί στις δύσκολες στιγμές που απογοητευόμαστε και που λέμε να σταματήσουμε να προσπαθούμε, πολλές φορές από αυτούς τους ανθρώπους παίρνουμε στήριξη και κουράγιο», υπογραμμίζει.

«Όσα παιδιά έχουν αυτή την ανάγκη, να κάνουν κάτι παραπάνω και να προχωρήσουν στη ζωή τους, να το προσπαθήσουν. Εδώ τουλάχιστον δίνεται μια ευκαιρία», λέει προτρέποντας και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.

Μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία στη ζωή

Ο Κίμων δεν είναι ο μοναδικός επιτυχών από το «Σχολείο 18 Άνω» στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις. Άλλοι δύο μαθητές των τμημάτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του ΨΝΑ κατάφεραν να περάσουν στις σχολές της επιλογής τους. Η μία μαθήτρια θα φοιτήσει στην ίδια σχολή με τον Κίμωνα, ενώ ένας ακόμα μαθητής κατάφερε να πάρει το «εισιτήριο» για τη Σχολή Φιλοσοφίας και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Ρέθυμνο). Όπως, δε, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η επιστημονικά υπεύθυνη της εξειδικευμένης εκπαιδευτικής μονάδας ΨΝΑ «Σχολείο 18 Άνω», Μαρίνα Παπαδή, πριν από μία διετία, μια άλλη μαθήτρια έδωσε πανελλαδικές, πέρασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών και σήμερα εργάζεται μαζί τους, αποτελώντας «ζωντανό παράδειγμα» για τους υπόλοιπους.

«Είναι τρεις άνθρωποι (οι φετινοί επιτυχόντες) άνω των 30 χρονών, που έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα απεξάρτησης· υπήρξαν χρήστες για πολλά χρόνια. Προσπαθούσαν, παράλληλα με τη φοίτηση, να εργάζονται για να μπορέσουν να επιβιώσουν και έδωσαν εξετάσεις χωρίς κανένα ειδικό πλαίσιο, κάποιου τύπου μοριοδότηση ή κάποια ειδική βοήθεια», αναφέρει η κ. Παπαδή.

Σκιαγραφώντας το «προφίλ» του «Σχολείου 18 Άνω», περιγράφει πως πρόκειται για μια εξειδικευμένη εκπαιδευτική μονάδα, που λειτουργεί με απόφαση υπουργών Παιδείας και Υγείας για πρώην χρήστες ουσιών ή άλλων μορφών εξαρτήσεων κι έχει στόχο να βοηθήσει τους ανθρώπους, που έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους ή είναι στη φάση της κοινωνικής επανένταξης, να επανασυνδεθούν με τη γνώση. Το «Σχολείο 18 Άνω» λειτουργεί και στην πρωινή και στην απογευματινή ζώνη, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των ανθρώπων που φοιτούν σ’ αυτό είναι 28-30, ενώ έχει υπάρξει και μαθητής 23 ετών αλλά κι ένας 60! Περιγράφοντας σε αδρές γραμμές το προφίλ τους, η κ. Παπαδή επισημαίνει: «είναι ενήλικοι, πολλά χρόνια στις ουσίες ή στο αλκοόλ, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουμε θεραπευόμενους από τα προγράμματα “18 Άνω”, που έχουν να κάνουν με τις διατροφικές διαταραχές, με την κατάχρηση του ίντερνετ, δηλαδή με τις νέες μορφές εξαρτήσεων. Είναι άνεργοι και οι περισσότεροι είναι άνδρες καθώς είναι μεγαλύτερος ο αριθμός των ανδρών στα προγράμματα απεξάρτησης».

Το «Σχολείο 18 Άνω», το οποίο λειτουργεί από το 2001, δέχεται και θεραπευόμενους που έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους σε άλλα σχετικά προγράμματα -πέραν αυτού του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής- που υλοποιούνται από εγκεκριμένους οργανισμούς απεξάρτησης που υπάρχουν στην Αθήνα, όπως οι ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ κ.ά.

Το ενδιαφέρον για φοίτηση στα τμήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του ΨΝΑ είναι αυξημένο με 40-45 άτομα να ολοκληρώνουν κάποιον εκπαιδευτικό κύκλο σε ετήσια βάση, ενώ ήδη έχουν αρχίσει τα αιτήματα και για τη νέα χρονιά με τις πρόσφατες επιτυχίες στις Πανελλήνιες εξετάσεις να λειτουργούν ως ένα άλλο είδος κινήτρου.

Το σημαντικό, όπως τονίζει η κ. Παπαδή, είναι ωστόσο πως η δομή αυτή «συμβάλλει καθοριστικά και στην πρόληψη της υποτροπής γιατί και στο διάστημα που τελειώνει κανείς τη θεραπεία του έχει ανάγκη και από “κρατήματα” λειτουργικά, υγιή και δημιουργικά για να μπορέσει να συνεχίσει».