Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος
Επί τη συμπληρώσει εξ ετών από την κοίμησιν του Ιερομονάχου π. Μάρκου Μανώλη παραθέτομεν μίαν μνημειώδη επιστολήν, την οποίαν είχε στείλει εις τον π. Μάρκον ο μακαριστός άγιος Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος, καθηγούμενος της Ι. Μ. Λογγοβάρδας Πάρου, πανορθοδόξως γνωστός δια τους σθεναρούς αγώνας του υπέρ της Ορθοδόξου ημών πίστεως.
Εις την επιστολήν διακρίνεται η αταλάντευτος στάσις του αγίου Γέροντος κατά ισχυρών εκκλησιαστικών ανδρών, καταθέσαντος μήνυσιν εις την Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος εναντίον των οικουμενιστών.

Συγκεκριμένως, εμήνυσε τον Πατριάρχην Αθηναγόραν, τον Αρχιεπίσκοπον Αμερικής Ιάκωβον και τον Μητροπολίτην Χαλκηδόνος Μελίτωνα, «επί αντορθοδόξοις ενεργείαις και διδασκαλίαις». (Ο.Τ. αρ. φ. 122 – 123).

Συγχρόνως ο ομολογητής της πίστεως, κατάφορτος αρετών και έργων, είχε αναγνωρίσει τους αγώνας των ομολογητών Πνευματικών μας Πατέρων π. Χαραλάμπους και π. Μάρκου και ως οδοδείκτης κατηύθυνε και προστάτευε τον π. Μάρκον.

π. Μάρκος Μανώλης
Εν Πάρω τη 2-12-1970
Τω εν Κυρίω αγαπητώ μοι και προσφιλεστάτω Ιερολογιωτάτω Διακόνω Μάρκω Ευγενικώ Χαίρειν και ευ πράττειν
Αγαπητέ μοι Μάρκε,
Έλαβον την επιστολήν σας και τα εν αυτή ανέγνων. Δια την μήνυσιν ην υπέβαλον τη Ι Συν­όδω ουκ ην φωνή, ουκ ην ακρόασις. Εγώ ανέμενον να υπέβαλεν η Σύνοδος κατ᾽ εμού μήνυσιν, διότι κατηγόρησα τους φίλους της θαυμαστάς, καταφρονητάς της Αγίας ημών Ορθοδόξου αληθούς πίστεως και των Αποστολικών και πατρικών παραδόσεων, φιλοπαπιστάς, φιλολουθηροκαλβανιστάς και φιλοκαρναβαλιστάς. Τις είδεν εάν την ανέγνωσαν, η ίσως ανέγνωσαν την επικεφαλίδα και θυμωθέντες την εξέσχισαν η την έρριψαν εις τον κάλαθον των αχρήστων. Η μήνυσις υπεβλήθη εις τον αδέκαστον και απροσωπόληπτον Κριτήν και Δικαστήν, όστις ως κριτής Δικαιώτατος και αλάνθαστος γινώσκει τα πάντα και τα παρόντα και τα μέλλοντα και αποδίδει εκάστω κατά τα έργα αυτού. Εν μεν τω παρόντι βίω πολλάκις δεν αποδίδει ευθύς, αναμένων την μετάνοιαν των αμαρτωλών και καταφρονητών, «ου κατά τας ανομίας ημών εποίησεν ημίν, ουδέ κατά τας αμαρτίας ημών ανταπέδωκεν ημίν» (Ψαλμ. Δαβίδ 102); αργεί μεν, αλλ᾽ ουδέποτε λησμονεί. «Τοις απειθούσι τη αληθεία πειθομένοις δε τη αδικία, θυμός και οργή, θλίψις και στενοχωρία επί πάσαν ψυχήν ανθρώπου του κατεργαζομένου το κακόν Ιουδαίου τε πρώτον και Έλληνος!» (π. Ρωμ. Β´).

Δια την μη ολόκληρον δημοσίευσιν του Τετάρτου Εγερτηρίου σαλπίσματος ίσως να ήτο το εμπόδιον εκ του πονηρού, όστις αγωνίζεται λυσσωδώς να εμποδίση πάντα ελέγχοντα τους φίλους του, τους εργάτας του: Θέλει να τους επαινούν ει δυνατόν πάντες και να τους ακολουθούν εις την οδόν της απωλείας. Ίσως δε και ο Θεός να μη επέτρεψε να δημοσιευθή εις τον Ορθόδοξον Τύπον, δια να μη εύρουν αφορμάς και αιτίας οι υπεναντίοι και εμποδίσουν να δημοσιεύεται ο Τύπος, ο οποίος εξ όλων των θρησκευτικών περιοδικών καυτηριάζει περισσότερον τας πλάνας, τας αιρέσεις και τας ανομίας και κακοπραγίας του πονηρού αιώνος και της παρούσης σκολιάς πονηράς, διεστραμμένης και μοιχαλίδος γενεάς. Θα σας παρακαλέσω θερμώς, να φροντίσετε να αντιγράψετε εις την γραφομηχανήν δύο η τρία αντίγραφα του τετάρτου εγερτηρίου σαλπίσματος όμοιον με εκείνον που σας παρέδωκα χωρίς καμμίαν παραλλαγήν, διότι δεν έχω· είχα ένα και το έχασα· εις κάποιον το είχα δώσει δεν ενθυμούμαι και δεν μου το επέστρεψε.

Είχα αρχίσει μίαν πραγματείαν «οι καρποί του νέου παπικού ημερολογίου». Προ δύο μηνών ήρχισα δεν θα είναι μεγάλη, αλλά μόλις επροχώρησα έλαβα τόσας επιστολάς από πολλά μέρη της Ελλάδος και από την Αμερικήν και Ευρώπην και με παρακαλούν να τους απαντήσω δια σοβαρά ζητήματα και εσταμάτησα. Έχω ζαλισθή και δεν προφθαίνω να απαντήσω. Μετά τας εορτάς των Θεοφανείων θα αποχωρήσω της Μονής ένα δύο μήνας, δια να δυνηθώ να απαντήσω και να διακόψω την αλληλογραφίαν 1 η δύο μήνας να τελειώσω και την πρα­γματείαν, και εάν ζήσω και θέλει ο Θεός θα την εκδώσω η με το εγερτήριον σάλπισμα η χωριστά. Από όλους τους Πατέρας και αδελφούς έχετε ευχάς και ευλογίας. Εις τον π. Χαράλαμπον τας ευχάς μου, καλήν δύναμιν.
Μετ᾽ αγάπης και ευχών Αρχιμ. Φιλόθεος
Υ.Γ. Χάριτι Θεού και βοηθεία και μεσιτεία της Παναχράντου Μητρός Αυτού και του Αγίου Νεκταρίου του θαυματουργού, ετελείωσε ο επ᾽ ονόματι του Αγ. Νεκταρίου Πάνσεπτος Ιερός Ναός του οποίου τα εγκαίνια ετελέσθησαν την 11ην προπαρελθ. μηνός 8/ βρίου εορτήν των Αγ. Πατέρων της 7ης Αγ. Οικουμ. Συνόδου τα εγκαίνια από του Σου Αγ. Παροναξίας Επιφανίου μεγαλοπρεπέστατα και χαρμονικώτατα και με θαύμα του Αγίου εις τον επί αρκετά έτη ανάπηρον αξιωματικόν της αεροπορίας κ. Σταύρον Καλκανδήν, συμπατριώτην όστις επί πολλά έτη ακίνητος ων τελείως τυχών πρώτον θεραπείας ψυχικής δια της μετανοίας και εξομολογήσεως ακούσας τι ο Άγιος Νεκτάριος ποιεί δια της χάριτος του Θεού θαύματα εις τους πάσχοντας από διαφόρους ασθενείας ανιάτους και πληροφορηθείς ότι ο Άγιος ήτο Πνευματικός μου και εκείνος με έστειλε εις την Μονήν Λογγοβάρδας με παρεκάλεσε και δύο φοράς μετέβημεν εις Αίγιναν και επροσκύνησε τον τάφον του Αγίου. Την δευτέραν φοράν ήρχισε να κινή τας χείρας του. Κατόπιν μοι παρήγγειλε να τω στείλω μικράν μερίδα Λειψάνου του Αγίου, το οποίον μετά πίστεως εδέχθη, ησπάσθη μετ᾽ ευλαβείας και κατανύξεως. Επέρσι ήλθε εις Πάρον που εκτίζετο ο ναός και έδωκε αρκετό ποσόν χρημάτων δια την αποπεράτωσιν του Ναού. Εφέτος αφ᾽ έλαβε το Λείψανον μοι έγραψε να του γράψω την ημέραν που θα ετελούντο τα εγκαίνια και του έγραψα και ήλθε από την παραμονήν. Παρηκολούθησε τον Εσπερινόν, την πρωΐαν την τελετήν των εγκαινίων, την Λειτουργίαν και ότε ο Διάκονος εξήλθε της Ωραίας Πύλης καλών τους πιστούς εις κοινωνίαν ηγέρθη εκ του καθίσματος όρθιος και περιπατών βοηθούμενος και υπό των υπηρετούντων αυτών στρατιωτών και εκοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων δια των χειρών του Σου Αγίου Παροναξίας, εις έκπληξιν και θαυμασμόν των εορταστών, και απορίαν και θάμβον των ιατρών οίτινες είχον γνωμοδοτήσει, ότι ήτο τελείως αδύνατος η θεραπεία· αγνοούντες ότι και παρ᾽ ανθρώποις αδύνατα, δυνατά εστι παρά Θεώ, ότι θαυμαστός ο Θεός εν τοις Αγίοις Αυτού· και όπου βούλεται Θεός νικάται φύσεως τάξις. Εάν σας δοθεί ευκαιρία φροντίσετε να τον επισκεφθήτε εις το εν Ψυχικώ νοσοκομείον των αναπήρων, θα χαρή.

Σας κάμνω και τούτο γνωστόν ότι με την βοήθειαν του Θεού ετελείωσε και ο τάφος μου παραπλεύρως του Ιερού του Ναού του Αγίου, ανέγνωσα και την νεκρώσιμον ακολουθίαν μου και αναμένω εναγωνίως την πρόσκλησιν δια την αληθινήν πατρίδα την άνω Ιερουσαλήμ. Παρατείνει ο Θεός το έλεός του επ᾽ εμέ δια να ποιήσω καρπούς μετανοίας, διότι ουδέν αγαθόν επί γης εποίησα αλλ᾽ ούτε αρχήν μετανοίας. Εύχεσθε ταχείαν αναχώρησιν με μετάνοιαν και αγαθόν τέλος.
Ο ίδιος

Σημ. «Ο.Τ.»: Ο «Ο.Τ.» ηυτύχησε να συνεργασθή μετά του αγίου Γέροντος, της ουρανομήκους αυτής ψυχής, από του πρώτου έτους της εκδόσεώς του και απεθησαύρισεν εις τας σελίδας του πλήθος από τας ανεκτιμήτους Πατρικάς του συμβουλάς.

Εις την προαναφερθείσαν μήνυσιν προτείνει ως μάρτυρας·

-Τους Μητροπολίτας πρ. Λευκάδος κ. Δωρόθεον, πρ. Κερκύρας κ. Μεθόδιον, Πειραιώς κ. Χρυσόστομον, Ελευθερουπόλεως κ. Αμβρόσιον, Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Αλέξανδρον, Δράμας κ. Διονύσιον, Μηθύμνης κ. Ιάκωβον, Δρυϊνουπόλεως κ. Σεβαστιανόν, Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας κ. Αυγουστίνον, Παραμυθίας κ. Παύλον και Εδέσσης κ. Καλλίνικον.
-Τους Αρχιμανδρίτας π. Χριστοφόρον Καλύβαν, π. Χριστοφόρον Παπουτσόπουλον, π. Χαράλαμπον Βασιλόπουλον, π. Σπυρίδωνα Μπιλάλην, π. Αθανάσιον Σφουγγατάκην και π. Επιφάνιον Θεοδωρόπουλον.
-Τον Ιεροδιάκονον π. Μάρκον Μανώλην.
-Τους Μοναχούς κ. Θεόκλητον Διονυσιάτην και Νικόδημον Μπιλάλην.
-Τους καθηγητάς: Παν. Τρεμπέλαν, Παν. Μπρατσιώτην, Κωνστ. Μουρατίδην, Βασ. Δεντάκην, Ανδρ. Θεοδώρου και Κωνστ. Καβαρνόν.
-Τους Θεολόγους: Χρ. Ενισλείδην, Χρ Αδαμόπουλον, Αθ. Φραγκόπουλον, Ευστ. Μπάσταν, Νικ. Σωτηρόπουλον, Γεώργ. Καψάνην και Διον. Μπατιστάτον.
-Υποστράτηγον κ. Βασ. Βασίλαρον.
Η βαθυστόχαστος επιστολή του Οσίου Γέροντος Φιλοθέου υπομιμνήσκει προς όλους μας το έργον του «Ο.Τ.». Καθήκον του «Ο.Τ.» και των αρθρογράφων του είναι να είναι φιλάνθρωποι αλλά και δίκαιοι, ταπεινοί αλλά και πρωτεργάται, συγκαταβατικοί αλλά και αταλάντευτοι, συνετοί αλλά και εις τας επάλξεις, όλα με την χάριν του Θεού. Οι Πατέρες, στύλοι της αληθείας, εκλήθησαν από τον Κύριον, όμως ο λόγος τους είναι ζωντανός και η παρουσία τους αισθητή, υπενθυμίζοντες εις ημάς το Κυριακόν λόγιον: «συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω· εάν γαρ εγώ μη απέλθω, ο παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς… και ελθών εκεί­νος ελέγξει τον κόσμον περί αμαρτίας… ότι ου πιστεύουσιν εις εμέ» (Ιωαν. 16, 7-9).