Είναι πράγματι δύσκολο να αποπειραθεί κάποιος να «αποδελτιώσει» σε ένα ευσύνοπτο κείμενο τα όσα ο κ. Υπουργός εξήγγειλε ( 3/9/2018) σχετικά με τον τρόπο της των μαθητών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αλλά και την «ριζική αναμόρφωση» της . Και είναι εγχείρημα δυσχερές αυτό, καθότι ο κ. Γαβρόγλου δεν αρκέστηκε απλά και μόνον στις επικείμενες αλλαγές, αλλά μερίμνησε ώστε να ενδύσει εκείνες και με το «απαραίτητο» ιδεολογικό περίβλημα, κατά τρόπον ώστε να καταδειχθεί το «αναγκαίον και το έλλογον» των παρεμβάσεών του.

Δρ/Δρ Απόστολος Καπρούλιας, Φιλόλογος-Θεολόγος, Αντιπρόεδρος της ΕΛΜΕ Ζακύνθου και Μέλος της Επιτροπής Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας.  

Δίχως, πάντως, να έχουμε την πρόθεση να «ακυρώσουμε» και να αντιπολιτευτούμε την διάθεση και την προσπάθεια του Υπουργείου για τις όποιες «απαραίτητες» αλλαγές στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, επιλέγουμε να αρκεστούμε σε ορισμένες από τις επισημάνσεις του κ. Υπουργού, κυρίως για να συνεισφέρουμε στον βαθμό που μας είναι «επιτρεπτό» σε έναν δημόσιο διάλογο ή και προβληματισμό αναφορικά με το υπό συζήτηση θέμα. Παραθέτουμε, λοιπόν, ακολούθως σε bold γραμματοσειρά, ορισμένα από τα ζητήματα –ιδεολογικά και τεχνικά/λειτουργικά- τα οποία ανέδειξε στην ομιλία του ο κ. Γαβρόγλου και τα οποία χρήζουν, κατά την εκτίμησή μας, τουλάχιστον να επανεκτιμηθούν από την πλευρά του Υπουργείου:

Α. Οι πανελλαδικές εξετάσεις θα πρέπει σταδιακά να καταργηθούν. Είναι, οπωσδήποτε, αδιάβλητες αλλά όχι αξιόπιστες, εφόσον πολλοί μαθητές δεν εισάγονται στην Σχολή της προτίμησής τους. Δηλαδή, μία οιαδήποτε διαδικασία εξέτασης ή επιλογής φοιτητών για Σχολές της Τριτοβάθμιας χρειάζεται, για να είναι αξιόπιστη, να ανταποκρίνεται στα υποκειμενικά κριτήρια ενός εκάστου των μαθητών και, βεβαίως, όχι να πληροί ορισμένες αντικειμενικές –μαθησιακές και γνωστικές-προϋποθέσεις;

Β. Προχωρούμε σταδιακά στην κατάργηση των εξετάσεων. Με ποίον τρόπο; Με επιπλέον εξέταση στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα και σε επίπεδο δήμων ή και νομών;

Γ. Προχωρούμε στην αναβάθμιση του «Εθνικού Απολυτηρίου». Πώς «αναβαθμίζεται» το Εθνικό Απολυτήριο, όταν προσμετράται μόνον 10% και, μάλιστα, με «γενναίο» περιορισμό των μαθημάτων της Γενικής Παιδείας;

Δ. Εισάγονται μαθήματα, επί παραδείγματι η «Κοινωνιολογία» στην Ομάδα Προσανατολισμού των Ανθρωπιστικών Σπουδών, διότι πρόκειται για μάθημα το οποίο ανταποκρίνεται στις ανάγκες των νέων. Άρα, η βασική παιδαγωγική –στον βαθμό που αυτή υπάρχει- κατεύθυνση της Γ’ Λυκείου σχετίζεται άμεσα με όσα μαθήματα συνιστούν ή εντάσσονται στον πυρήνα των ενδιαφερόντων των νέων. Από πού, όμως, προκύπτει πως ένας υποψήφιος για τις Σχολές της Φιλολογίας, της Νομικής, της Θεολογικής ή και της Παιδαγωγικής ενδιαφέρεται περισσότερο για την «Κοινωνιολογία» παρά, ενδεχομένως, για την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, για την Φιλοσοφία του Δικαίου, για την σχέση Φιλοσοφίας και Θεολογίας ή και για την Φιλοσοφία της Παιδείας ή ακόμη και για την Φιλοσοφία των Επιστημών. Το μορφωτικό αλλά και το γνωστικό, άλλωστε, εύρος του εν λόγω μαθήματος υπερκαλύπτει, κατά την εκτίμησή μας,  τα ενδιαφέροντα των μαθητών και δη εκείνων, οι οποίοι έχουν επιλέξει μία τέτοια Ομάδα Προσανατολισμού. Άλλωστε, το μάθημα της «Φιλοσοφίας» δεν ανταποκρίνεται πληρέστερα και στην ευρύτερη στοχοθεσία της Γ’ Λυκείου, ήτοι του προπαρασκευαστικού χαρακτήρα που θα πρέπει να ενέχει για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και η Ομάδα των Ανθρωπιστικών Σπουδών; Οπωσδήποτε, και η μορφωτική αξία του μαθήματος της «Κοινωνιολογίας» δεν αμφισβητείται επ’ ουδενί. Θα μπορούσε, όμως, να είναι μάθημα Γενικής Παιδείας και όχι μάθημα της συγκεκριμένης Ομάδας Προσανατολισμού.

Ε. Ένας εκ των στόχων των νέων αλλαγών είναι και η πάταξη της

«παραπαιδείας». Πώς θα επιτευχθεί συγκεκριμένα και η εν λόγω στοχοθεσία; Διότι μπορεί να υπάρχει αύξηση των ωρών διδασκαλίας στα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού, ωστόσο ο κ. Υπουργός εξήγγειλε και αύξηση της διδακτέας και της εξεταστέας ύλης. Μήπως, τελικώς, οι μαθητές μας θα φτάσουν να διδάσκονται εβδομαδιαίως δώδεκα ώρες ένα μάθημα Προσανατολισμού, έξι στο σχολείο και έξι στο φροντιστήριο; Ή, μήπως, θεωρεί κάποιος, όσο καλοπροαίρετος και εάν είναι απέναντι στο νέο σύστημα, πως τα φροντιστήρια δεν θα αυξήσουν και εκείνα την διδασκαλία των αντίστοιχων μαθημάτων; Άλλωστε, η διδασκαλία ενός οιουδήποτε μαθήματος στα φροντιστήρια παραδοσιακά ακολουθεί το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Θα έχουν χρόνο, κ. Υπουργέ, οι μαθητές για «προσωπικό» διάβασμα ή και για άλλες δραστηριότητες; Σας θυμίζω ότι το βασικό επιχείρημά σας για το ήδη υπάρχον σύστημα ήταν πως αποστερεί από τους μαθητές κάθε τέτοια δυνατότητα. Με αυτές τις «διορθωτικές» παρεμβάσεις το αντιμετωπίζετε;

ΣΤ. Η αναδιάρθρωση της Γ’ δεν μπορεί να συνδέεται με τους επιμέρους κλάδους των εκπαιδευτικών: Ήδη και ο Πρόεδρος της ΟΛΜΕ σημείωσε ότι η αντικατάσταση των «Λατινικών» με την «Κοινωνιολογία» συμβαίνει, διότι υπάρχει πληθώρα Κοινωνιολόγων και, βεβαίως, έλλειψη Φιλολόγων. Άρα, οι όποιες επικείμενες αλλαγές, που εκ μέρους του Υπουργείου προτείνονται, δεν εδράζονται και στο ως άνω δεδομένο;

Ζ. Οι Φιλόλογοι βγαίνουν «κερδισμένοι». Γιατί οι Φιλόλογοι είναι κερδισμένοι; Με το ήδη υπάρχον σύστημα οι φιλολογικές ώρες της Γ’ Λυκείου ήσαν δεκαοκτώ (18) και τόσες με το νέο σύστημα θα παραμείνουν.

Η. Περιορισμός κατά μία ώρα εβδομαδιαίως του μαθήματος των «Θρησκευτικών». Ένα μάθημα, όπως η «χριστιανική Ηθική», δεν ενέχει παιδαγωγική συμβολή ως μάθημα γενικής παιδείας και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των νέων για την υιοθέτηση μίας ηθικώς ορθής στάσης και συμπεριφοράς εκ μέρους τους έναντι των προκλήσεων και των διλημμάτων των «νέων καιρών»; Από την άλλη πλευρά: «εξυπηρετείται», θεωρείτε, η όποια παιδαγωγική στοχοθεσία ενός οιουδήποτε μαθήματος, όταν εκείνο διδάσκεται μία ώρα εβδομαδιαίως;

Θ. Περιορισμός και του μαθήματος των «Μαθηματικών» κατά μία ώρα εβδομαδιαίως. Μήπως, διερωτώμεθα, θα έπρεπε το εν λόγω μάθημα να υπάρχει και ως μάθημα γενικής παιδείας, στο οποίο, όμως, επιπλέον να αναδεικνύονται και πτυχές της «μαθηματικής Λογικής», έτσι ώστε οι μαθητές μας να ασκούνται περαιτέρω και σε μία ορθολογική προσέγγιση και ερμηνεία επικαιρικών ζητημάτων;