Αξιολόγηση εκπαιδευτικών: Σε εξέλιξη είναι η παρουσίαση του νομοσχεδίου από την υπουργό παιδείας και τον πρωθυπουργό.
Κεραμέως για νέο νομοσχέδιο: Ποιός είναι ο στόχος – Γιατί χρειάζεται η αξιολόγηση
Ποιός είναι ο στόχος του νομοσχεδίου σύμφωνα με τη Νίκη Κεραμέως – Υπενθυμίζουμε ότι το νομοσχέδιο θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή
Τονίζουμε ότι θα κρίνονται οι μέθοδοι διδασκαλίας, η εμπειρία και οι τίτλοι σπουδών των στελεχών της εκπαίδευσης, ενώ προβλέπεται ακόμα και συνέντευξη.
Στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι η αναβάθμιση του επιπέδου σπουδών, η βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου έργου, η ενίσχυση της διαφάνειας και η επιβράβευση της προσπάθειας των εκπαιδευτικών, οι οποίοι ωστόσο αντιδρούν σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες έχουν πάρει θέση κατά της αξιολόγησης, η οποία πάντως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης με μόνες εξαιρέσεις την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ιρλανδία, τη Μάλτα και την Ισλανδία.
Η διαδικασία θα αφορά τους 160.000 εκπαιδευτικούς και τις 15.000 σχολικές μονάδες. Επίσης θα υπάρχει αξιολόγηση του έργου και των στελεχών εκπαίδευσης με στόχο την επιβράβευση της προσπάθειας και τη βελτίωση της απόδοσης. Η αξιολόγηση θα πραγματοποιείται ανά διετία και τετραετία και θα αφορά στη διδακτική των εκπαιδευτικών, την υπηρεσιακή τους συνέπεια και το παιδαγωγικό κλίμα.
Όπως λέει στο Πρώτο Θέμα η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως: «Στόχος του νομοσχεδίου είναι η δημιουργία ενός ακόμη καλύτερου σχολείου για τα παιδιά μας, που τους εξασφαλίζει όλα τα απαραίτητα εφόδια για το παρόν και το μέλλον τους, και η απελευθέρωση του δυναμικού των εκπαιδευτικών μας, σε ένα πλαίσιο μεγαλύτερης ελευθερίας, διαρκούς υποστήριξης και αυξημένης λογοδοσίας. Η πρότασή μας αποτελείται από 3 αλληλένδετους πυλώνες: (α) την ενίσχυση της αυτονομίας των σχολικών μονάδων, (β) τη θέσπιση μηχανισμού αξιολόγησης του έργου των εκπαιδευτικών, ως μηχανισμού βελτίωσης και ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών, και (γ) την ενίσχυση των δομών εκπαίδευσης ως κρίσιμων πυλώνων για την αποτελεσματική παιδαγωγική υποστήριξη του αυτόνομου σχολείου. Επιπλέον, εισάγουμε για πρώτη φορά ένα οργανωμένο σύστημα εκκλησιαστικής εκπαίδευσης με στόχο την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού επιπέδου του κλήρου, υπό την εποπτεία της Πολιτείας, και τη συνέχιση εξορθολογισμού του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας.»
Η αξιολόγηση των στελεχών θα γίνεται τόσο με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, όπως η εμπειρία και οι τίτλοι σπουδών, όσο και με τα ποιοτικά, ενώ η αξιολόγηση των νηπιαγωγών, δασκάλων και καθηγητών θα αποτυπώνει την εικόνα χωρίς σε καμία περίπτωση, όπως διαβεβαιώνει το υπουργείο, να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα για τον εκπαιδευτικό, καθώς στόχος θα είναι η βελτίωσή του. Ο εκπαιδευτικός θα αξιολογείται βάσει σειράς κριτηρίων-δεικτών αλλά και με συνέντευξη, ενώ θα κρίνονται και οι μέθοδοι διδασκαλίας του στην τάξη.
Το Πρώτο Θέμα αποκαλύπτει τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου για την αξιολόγηση εκπαιδευτικών με έμφαση στην επιμόρφωση και την επαγγελματική ανάπτυξη:
Κεντρικός πυλώνας του επικείμενου νομοσχεδίου για την αναβάθμιση του σχολείου και την ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών αποτελεί το δίπολο Αυτονομία-Αξιολόγηση. Το υπουργείο δείχνει έμπρακτα την εμπιστοσύνη του στους εκπαιδευτικούς, ενισχύοντας την αυτονομία τους και βάζοντας τέλος σε περιττές υπερρυθμίσεις σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης. Παράλληλα, εισάγουμε την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών – αξιολόγηση με καθαρά βελτιωτικό, μη τιμωρητικό χαρακτήρα και έμφαση στην επιμόρφωση – ως απαραίτητο μέτρο για τη θέσπιση ενός μηχανισμού ανατροφοδότησης και διασφάλισης της διαρκούς βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης.
Είδος και πεδία αξιολόγησης:
Στόχος της διαμορφωτικής αξιολόγησης είναι να υποστηρίζει τις προσπάθειες επιμόρφωσης και αυτοβελτίωσής του εκπαιδευτικού, με στόχο τη συνεχιζόμενη, ολιστική επαγγελματική του ανάπτυξη – όχι την τιμωρία. Για το λόγο αυτό η αξιολόγηση είναι περιγραφική (4βαθμη περιγραφική κλίμακα) και όχι ποσοτική.
3 πεδία αξιολόγησης:
Α1) Γενική και ειδική διδακτική, ανά 4ετία
Α2) Παιδαγωγικό κλίμα και διαχείριση της τάξης, ανά 4ετία
Β)Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια εκπαιδευτικού, ανά 2ετία
Συνέπειες και κίνητρα:
Μη τιμωρητικός χαρακτήρας και έμφαση στην επιμόρφωση: Η θετική αξιολόγηση συνεκτιμάται κατά τη διαδικασία επιλογής σε θέση ευθύνης, ενώ η μη θετική αξιολόγηση οδηγεί σε υποχρεωτικό επιμορφωτικό πρόγραμμα. Ευθύνη για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση της εξειδικευμένης επιμόρφωσης έχει ο επόπτης Ποιότητας της Εκπαίδευσης (παιδαγωγικό στέλεχος εκπαίδευσης σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης).
Τι συμβαίνει στο εξωτερικό
Στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων, κύριος στόχος της αξιολόγησης είναι η παροχή ανατροφοδότησης. Η παροχή επιπλέον κινήτρων (π.χ. bonus) και η επιβολή κυρώσεων δεν αποτελούν τον κανόνα στις χώρες της ΕΕ. Η αξιολόγηση σε κεντρικό ή τοπικό επίπεδο, αποτελεί κοινή πρακτική στο 90% των ευρωπαϊκών χωρών, με μόνες εξαιρέσεις την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ιρλανδία, τη Μάλτα και την Ισλανδία.
Γιατί χρειάζεται η αξιολόγηση
Κανένα εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να βελτιωθεί εάν δεν αξιολογηθεί. Αξιολόγηση σημαίνει καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, εντοπισμός των δυνατών και αδύναμων σημείων του έργου των εκπαιδευτικών, καθώς και διάχυση καλών πρακτικών και την παροχή παιδαγωγικής υποστήριξης όπου αυτό απαιτείται.
Πρόσθετο κίνητρο για ακόμα μεγαλύτερη προσφορά και διαρκή βελτίωση. Μέσα από την αξιολόγηση θα αναδειχτούν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί και θα επιβραβευτούν οι γνώσεις, οι ικανότητες, ο τρόπος που λειτουργούν. Η αξιολόγηση διασφαλίζει τη διαρκή βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου.
Η μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία σε επίπεδο σχολικής μονάδας απαιτεί ένα σύστημα ελέγχων και ισορροπιών – ένα μηχανισμό λογοδοσίας.
Δύο αξιολογητές
Κάθε διδάσκων θα αξιολογείται από τουλάχιστον δύο αξιολογητές, ενώ η διαδικασία θα οργανώνεται σε δύο διαφορετικά πλαίσια, τα οποία έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και κριτήρια. Η συνολική αξιολόγηση για τα στελέχη εκπαίδευσης θα συνδέεται με την έρευνα για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας. Κάθε εκπαιδευτικός και στέλεχος εκπαίδευσης θα έχει τον προσωπικό του ηλεκτρονικό φάκελο, στον οποίο θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στοιχεία άσκησης του εκπαιδευτικού ή διοικητικού έργου, αλλά και τα μέσα που χρησιμοποιεί στη διδασκαλία, όπως οι νέες τεχνολογίες. Παράλληλα, θα προβλέπεται συνέντευξη μεταξύ αξιολογούμενου και αξιολογητή.
Κατά την έναρξη του σχολικού έτους ο διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας θα συγκαλεί σε ειδική συνεδρίαση τον σύλλογο διδασκόντων για να προβεί σε προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου και στον σχεδιασμό συλλογικών δράσεων και ερευνητικών διαδικασιών, καθώς και στον καθορισμό του τρόπου υλοποίησής τους. Ως προς τις συλλογικές δράσεις, ο σύλλογος διδασκόντων θα επιλέγει τομείς λειτουργίας της σχολικής μονάδας ως διοικητικής και ως εκπαιδευτικής δομής, στους οποίους θα εστιάσουν οι προγραμματιζόμενες δράσεις.
Ο διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας θα συγκαλεί τον σύλλογο διδασκόντων σε τακτικές συνεδριάσεις οι οποίες θα πραγματοποιούνται με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και τουλάχιστον μία φορά ανά δίμηνο, προκειμένου να συζητήσουν διεξοδικά για την πορεία υλοποίησης του αρχικού προγραμματισμού και των δράσεων και ερευνητικών διαδικασιών που σχεδιάστηκαν κατά τα ανωτέρω και να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητά τους. Αν ο σύλλογος το κρίνει απαραίτητο, θα προβαίνει σε εκ νέου προγραμματισμό, ανασχεδιασμό ή σε αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις, αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις ή προτάσεις του συντονιστή εκπαιδευτικού έργου παιδαγωγικής ευθύνης.