Αισθητές μειώσεις στα καθαρά στους «παλαιούς» ασφαλισμένους και «άνθρακας ο θησαυρός» για τους «νέους» μάχιμους εκπαιδευτικούς από 1 Ιούνη 2016

του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Καθώς πλησιάζουν οι απαραίτητες για την ψυχική ηρεμία διακοπές μαθητών και εκπαιδευτικών η κυβέρνηση ξεδιπλώνει και πρακτικά τους «πρώϊμους» κόφτες και μέσα στην δημόσια εκπαίδευση. Και ενώ ο σχεδιασμός του Υπουργείου «Παιδείας» ακόμη δεν έχει ξεδιπλωθεί στα ΕΠΑΛ, έχουμε ήδη μπροστά μας την δημοσιονομική περικοπή μαθημάτων και ενίσχυσης σε δημοτικό και γυμνάσιο. Κατόπιν έπονται οι «επίσημοι» και θεσμοθετημένοι.

Όπως θα δείξουμε σ’ αυτή την μελέτη, οι επιδράσεις του ασφαλιστικού νόμου «Γ. Κατρούγκαλου» στα «καθαρά» του μισθού για τους μάχιμους εκπαιδευτικούς είναι αισθητά αρνητικοί, πλην ελάχιστων ειδικών περιπτώσεων κάποιων «νέων» ασφαλισμένων που είναι «μία η άλλη». Όπως έχουμε γράψει ήδη με άλλη ευκαιρία, δεν «την ακούν» τα μεγαλοστελέχη και οι έχοντες διδακτορικά, που έχουν ήδη ευνοηθεί στα ακαθάριστα με 12 πλασματικά χρόνια για ευνόητους λόγους.

Ταυτόχρονα, λόγω απόλυσης στο τέλος του Ιούνη, έχουμε τις γνωστές περικοπές στους μισθούς των αναπληρωτών, για τους οποίους έχουμε κρούσει τον «κώδωνα του κινδύνου» από τις 12-01-2016 [].

Μέσα από την ανάλυση αυτή ουσιαστικά θα δούμε μια δημοσιονομική πλευρά και μία ορθολογιστική. Από την 1η θα δούμε τον τετραπλό μηχανισμό μείωσης των καθαρών από 1/6/2016 για τους περισσότερους μισθωτούς/εκπαιδευτικούς μέσω του νέου ασφαλιστικού.

Έτσι οι μειώσεις από 1/6/2016 σε σχέση με την 31/5/2016 για τους παλαιούς ασφαλισμένους υπολογίζονται από 20 € το μήνα έως 55 € περίπου. Αντίθετα γίνεται ένας εξορθολογισμός για τους νέους ασφαλισμένος στο πλαίσιο «μία η άλλη».

Έχει όμως σημασία να δούμε τον τρόπο που συνεχίζουν να μας διαιρούν και στα «καθαρά» των μισθών μας, ώστε «τα αφεντικά» να έχουν και σ’ αυτή τη φάση μεγάλες πιθανότητες να μας «εξουσιάζουν» στο …διηνεκές.

Όπως έχουμε σημειώσει ήδη στην μελέτη της επιτροπής μας για χάρη του ΚΕΜΕΤΕ/ΟΛΜΕ από τον Μάρτη του 2016, αναμένοντας και τις επιδράσεις του νεου συνταξιοδοτικού/ ασφαλιστικού/φορολογικού, εκτιμούσαμε βάσιμα ότι η κυβέρνηση οδηγείται σε μείωση των καθαρών και στους μόνιμους εκπαιδευτικούς:

«… Τα καθαρά σχετίζονται με όλα τα είδη των κρατήσεων και επομένως πρέπει να αναμένουμε τουλάχιστον το νέο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο, που πιθανότατα προμηνύει αύξηση των κρατήσεων, όπως τουλάχιστον φαίνεται να επιδιώκει η κυβέρνηση Α. Τσίπρα… Με βάση την πίεση για μείωση του αφορoλόγητου,… αναμένονται περεταίρω μειώσεις στα τελικά καθαρά των μισθωτών. Η μείωση θα είναι αισθητή στους εκπαιδευτικούς, επειδή η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ΠΕ και μόνιμοι.» [].

ΙΙ. Οι 4 επιδράσεις του νέου φορολογικού και ασφαλιστικού νόμου στα καθαρά των εκπαιδευτικών

Για να κατανοήσουμε τον τρόπο και το «πόσο» των μειώσεων από το ν.4387/12-05-2016 θα σημειώσουμε τις τέσσερις νέες παραμέτρους με ισχύ από 1/6/2016:

1) Η κράτηση 6,67% για την κύρια σύνταξη επιδρά αρνητικά μόνο στους «παλαιούς ασφαλισμένους». Παραμένει (από 1/1/1993) ίδια ως πσοστό, αλλά από 1/6/2016 θα υπολογίζεται επί του συνόλου των ακαθάριστων αποδοχών, δηλαδή των «πάσης φύσεως», ενώ μέχρι τώρα υπολογιζόταν επί των «ασφαλιστέων αποδοχών» που ίσχυαν στις 31/10/2011.

2) Αυξάνεται η κράτηση κατά 0,5% για την επικουρική σύνταξη στο νέο υπερταμείο (πρώην Τ.Α.Α.Δ.Υ., μέχρι τώρα Ε.Τ.Ε.Α.) από 3% επί των πάσης φυσεως αποδοχών σε 3,5% για τους εργαζόμενους. Κι αυτή από 1/6/2016.

3) Θεσμοθετήθηκε σημαντική μείωση του αφορολόγητου. Η μείωση αυτή είναι πλήρης στις γυναίκες (με τέκνα ή χωρίς) και στους άνδρες χωρίς τέκνα.

4) Ψηφίστηκε, τέλος, αύξηση της «εισφοράς αλληλεγγύης» από 0,7% σε 2,2% για μισθούς από 12.000 € εως 20.000 €, δηλαδή για την διαφορά των 8.000 €. Μεγαλύτερη είναι για μισθούς άνω των 20.000 €.

ΙΙΙ. Μέθοδος επεξεργασίας

1) Επειδή οι υποπεριπτώσεις είναι πάρα πολλές, θα απλοποιήσουμε την μέθοδο. Έτσι ενώ τα ακαθάριστα ποσά των μάχιμων εκπαιδευτικών ξεπερνούν ακόμη και τις 25.000 € (νέα ΜΚ από 15 έως 19), θε περιοριστούμε στην μελέτη για τα καθαρά «μετά φόρου», κυρίως μέχρι τις 20.000 €. Κατά καλή προσέγγιση περιλαμβάνουν ακαθάριστους «προ φόρου» μισθούς και μέχρι 25.000 €.

Οι υπολογισμοί θα στοχεύσουν στην μείωση των «καθαρών» από τον «καθαρό» μισθό στην 1/1/2016 (νέο μισθολογιο – ν. 4354/16-12-2015) σε σχέση μ’ αυτόν στην 1/6/2016. Η διαφορά αυτή θα γίνει αισθητή όταν θα υπολογιστούν οι «καθαροί» μισθοί από τους διαχειριστές με βάση το νέο νόμο. Εννοείται ότι θα υπάρξουν αναδρομικές μειώσεις από 1/6/2016.

2) Για τον υπολογισμό θα επιλέξουμε συγκεκριμένα παραδείγματα, ώστε να είναι σχετικά ακριβείς οι υπολογισμοί μας.

3) Θα υπολογίσουμε τις μειώσεις για εκπαιδευτικούς «χωρίς τέκνα», αφ’ ενός γιατί οι έγγαμες γυναίκες θεωρούνται φορολογικά «άτεκνες», δηλαδή δεν έχουν «εξαρτώμενα τέκνα» όπως και αρκετοί συνάδελφοι άνδρες φορολογικά δεν «προστατεύουν» τέκνα. Αφ’ ετέρου, διότι αυξάνουν υπερβολικά τις υποπεριπτώσεις υπολογισμού. Παρ’ όλα αυτά θα κάνουμε μια κάποια επεξεργασία ξεχωριστή για να φανεί κι αυτή η παράμετρος.

4) Θα μελετήσουμε ξεχωριστά τους «παλαιούς ασφαλισμένους», δηλαδή όσους/όσες είχαν έστω και ένα «ένσημο» μέχρι 31/12/1992 και μάλιστα σε δύο υποπεριπτώσεις. Μία για όσους εργάζονταν (ως εκπαιδευτικοί ή αλλού) όλα τα χρόνια στο δημόσιο και μία όσους έχουν εργαστεί στον «ιδιωτικό τομέα», αφού οι τελευταίοι έχουν μικρούς σχετικά ακαθάριστους μισθούς.

5) Για να έχουμε καθαρή εικόνα όλες οι μειώσεις θα γίνουν στην αρχή ανά μήνα, αφού τα εκκαθαριστικά μας είναι μηνιαία. Κατόπιν θα γίνονται και ετήσια γιατί ετήσια συγκρίνουμε και με τον ιδιωτικό τομέα.

IV. Τα επίμαχα σημεία στον νέο ασφαλιστικό νόμο

1) Για τον τρόπο υπολογισμού των νέων κρατήσεων για την κύρια-ανταποδοτική πλέον- σύνταξη (άρθρο 38, παρ. 1):

«Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, το συνολικό ποσοστό ειφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων … και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένου από 1.1.2017 και του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίουμε…».

Παρατηρήσεις:

i) Οι «παλαιοί ασφαλισμένοι», οι οποίοι από τον Οκτώβριο του 2011, έχουν ασφαλιστικές αποδοχές το άθροισμα του τότε βασικού μισθού (έχει ήδη ενσωματωμένο το χρονοεπίδομα) και των 140,85 € (μέρος του ποσού των τότε επιδομάτων), ήδη από τον ν. Πετραλιά. Όλοι οι «παλαιοί ασφαλισμένοι» έχουν ήδη μεγαλύτερες «πάσης φύσεως αποδοχές», ακόμη και αν δεν έχουν κανένα επίδομα. Επομένως η αύξηση των κρατήσεων θα είναι αισθητή. Η επίπτωση όμως στους «νέους ασφαλισμένους» θα είναι μικρή, επιδή από την 1/1993 είχαν κρατήσεις «επί των πάσης φύσεως αποδοχών».

ii) Οι επιπτώσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες σε όσους έχουν επιδόματα (τέκνων, παραμεθορίων, θέσης, κλπ).

iii) Από 1/1/2017 θα υφίστανται και εισφορές 13,33% σε βάρος του εργοδότη μας (Δημοσίου), διπλάσιες των εργαζομένων. Επομένως για τον υπολογισμό απεργίας θα υπολογίζονται και αυτές οι μεγάλες εισφορές –όπως και η αύξηση κατά 0,5% για ΤΕΑΔΥ/ΕΤΕΑ- οπότε θα αυξηθεί αισθητά η παρακράτηση της ημερήσιας απεργίας ή στάσης.

Σημείωση: Δεν έχει εκδοθεί ακόμα, και αναμένεται, η ερμηνευτική εγκύκλιος του Υπ. Οικονομικών.

2) Για τον νέο τρόπο υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης (ΤΕΑΔΥ/ΕΤΕΑ) (άρθρο 97, παρ. 1):

«Από 1.6.2016 και μέχρι τις 31.5.2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς για την επικουρική ασφάλισηστο Ε.Τ.Ε.Α. όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3,5% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38. Από 1.6.2019 και μέχρι την 31.5.2022…».

Παρατηρήσεις:

i) Στην κράτηση αυτή έχουμε ενιαία ποσοστιαία αύξηση για όλους τους εκαπιδευτικούς κατά 0,5%, αφού μέχρι τώρα ήταν 3%.

ii) Μεγαλύτερη επίπτωση στους «παλαιούς ασφαλισμένους» δεν θα υπάρξει, αφού ήδη πολύ πριν την 1.1.2016 υπήρχε και επί πλέον κράτηση για τις υπόλοιπες αποδοχές που ίσχυαν στις 31/10/2011 με «μνημονιακά μέτρα». Στις μισθολογικές καταστάσεις αυτή αναφέρεται ως «ΤΕΑΔΥ πρόσθετων αποδοχών» με κωδικό 4012504.

3) Αύξηση παρακράτησης μόνο μισθωτών/συνταξιούχων στον νέο τρόπο υπολογισμού της «εισφοράς αλληλεγγύης» (άρθρο 112, παρ. 9):

«… 9. Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος(ν.4172/2013)προστίθεται άρθρο 43Α ως εξής: Άρθρο 43 Α Επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα 1. Επιβάλλεται…».

Σημειώνουμε συνοπτικά από την ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπ. Οικονομικών (ΑΔΑ: 6ΧΜΙΗ 30/5/2016, Γεώργιος Πιτσιλής):

«…4. Με τις διατάξεις της παρ.9 του άρθρου 112 του ν.4387/2016, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 ενσωματώνεται στον ΚΦΕ. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις αυτές προστίθεται νέο άρθρο 43Α στον ν.4172/2013. Η παρακράτηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στο εισόδημα από μισθούς – συντάξεις (βάσει αναγωγής του μηνιαίου εισοδήματος σε ετήσιο καθαρό εισόδημα), διενεργείται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα και όχι με συντελεστές στο σύνολο του εισοδήματος όπως συνέβαινε στο παρελθόν:

Κλιμάκιο

εισοδήματος (ευρώ)

Συντελεστής εισφοράς αλληλεγγύης

%

Εισφορά αλληλεγγύης κλιμακίου

(ευρώ)

Σύνολο Εισοδήμα-

τος

Σύνολο εισφοράς αλληλεγγύης

(ευρώ)

12.000 0 0 12.000 0
8.000 2,2 176 20.000 176
10.000 5 500 30.000 676

»

Παρατήρηση:

Η εισφορά αυτή, πέρα από το λογιστικό της ρόλο, ήταν αίτημα των εργαζομένων να καταργηθεί. Καταργήθηκε μόνο το μέρος των άλλων εισοδημάτων, πραγματικών ή τεκμαρτών, φορολογούμενων ή απαλλασσόμενων του φυσικού προσώπου ή σχολάζουσας κληρονομιάς, αλλά έμεινε επί του μισθού. Και μάλιστα έχουμε αύξηση για όσους είναι μόνο μισθωτοί, δηλαδή φτωχότεροι, δεδομένου ότι η προηγούμενη ήταν 0,7% για εισοδήματα μέχρι 20.000 €. Συγκεριμένα ίσχυε (άρθρο 29, ν. 3986/2011):

«…3. Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, που επιβάλλεται στο συνολικό καθαρό εισόδημα της προηγούμενης παραγράφου, υπολογίζεται ως εξής:

α) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από δώδεκα χιλιάδες ένα (12.001) ευρώ έως είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά τοις εκατό (0,7%) επί ολόκληρου του ποσού.

β) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από είκοσι χιλιάδες ένα (20.001) ευρώ έως και τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή ένα κόμμα τέσσερα τοις εκατό (1,4%) επί ολόκληρου του ποσού….».

4) Η μείωση του αφορόλογητου για τις γυναίκες και τους πεισσότερες άνδρες μισθωτούς.

Σημειώνουμε ότι για το 2015 (φορολογικές δηλώσεις του 2016) ισχύουν το αφορολόγητο ποσό (με έντυπες αποδείξεις) που ήταν 9445,45 €, που αντιστοιχεί σε μείωση το φόρου κατά 2100 Ε, αν το φορολογητέο εισόδημα έφτανε στις 21.000 € και ο φόρος είναι μεγαλύτερος ή ίσος με το ποσό των 2.100 €. Επίσης το ποσοστό φορολογίας ήταν 22%, αλλά μέχρι 25.000 € φορολογητέου εισοδήματος. Περισότερα εδώ: .

Με το άρθρο 112, παρ. 1 του νέου νόμου (4387/12-5-2016) – Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος – έχουμε από 20.000 € αύξηση του 22% σε 29% μέχρι τις 25.000 € (που φτάνουν τα πιο μεγάλα εισοδήματα μάχιμων εκπαιδευτικών). Αντίθετα από τις 25.000 € και μέχρι 42.000 € έχουμε μείωση του φορολογικού συνετελεστη από 32% σε 29% (με ταξικότητα υπέρ των μεγαλοστελεχών του δημοσίου και φυσικά της εκπαίδευσης)!

Συγκεριμένα έχουμε: “... Η παρ. 1 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις υποβάλλεται σε φόρο, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:

Κλιμάκιο εισοδήματος (Μισθοί, συντάξεις, Επιχειρηματική Δραστηριότητα) σε ευρώ Φορολογικός συντελεστής
0-20.000 22%
20.001-30.000 29%
30.001-40.000 37%
40.001- 45%
  1. Το άρθρο 16 του Ν. 4172/2013 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«1. Ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή του άρθρου 15 μειώνεται κατά το ποσό των χιλίων εννιακοσίων (1.900) ευρώ για το φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 11, όταν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Η μείωση του φόρου ανέρχεται σε χίλια εννιακόσια πενήντα (1.950) ευρώ για το φορολογούμενο με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο, σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ για δύο (2) εξερτώμενα τέκνα και σε δύο χιλιάδες εκατό (2.100) ευρώ για τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα και άνω. Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των ποσών αυτών, η μείωση του φόρου περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου. 2. Για φορολογητέο εισόδημα από…»”.

Παρατηρήσεις:

i) Όταν αναφέρουμε «τέκνα» θα εννούμε «εξαρτώμενα τέκνα». Οι γυναίκες έχουν «εξαρτώμενα τέκνα» σε περιπτώσεις διαζυγίων ή μονογεϊκής οικογένειας.

ii) Δεν θα υπολογίσουμε την περίπτωση μη ύπαρξης αποδείξεων, που για το 2016 είναι μάλλον μόνο ηλεκτρονικές.

iii) Δεν θα υπολογίσουμε παρακρατήσεις φόρου για ποσά άνω των 20.000 €, που αφορούν ένα μικρό μέρος των συναδέλφων. Πάντως, όπως ήδη σημειώσαμε, για τα ποσά αυτά και μέχρι τα 25.000 € θα υπάρξουν μεγαλύτερες κρατήσεις κατά 5% (29%-22%)!

iv) Η αναγωγή των μειώσεων φόρου σε αφορολόγητο δεν έγινε από μας. Την πήραμε έτοιμη, όπου δημοσιεύονται και εκτενείς πίνακες (Βλ. ΠΗΓΗ):

«…Το αφορολόγητο όριο, το οποίο προκύπτει έμμεσα, με την αφαίρεση της έκπτωσης φόρου από τον φόρο που αναλογεί με βάση τη φορολογική κλίμακα, θα μειωθεί από τα 9.545 ευρώ στα 8.636 ευρώ για όσους μισθωτούς και συνταξιούχους δεν έχουν προστατευόμενα τέκνα, στα 8.864 ευρώ για όσους μισθωτούς και συνταξιούχους έχουν 1 προστατευόμενο τέκνο και στα 9.090 ευρώ για όσους μισθωτούς και συνταξιούχους έχουν 2 προστατευόμενα τέκνα. Για όσους μισθωτούς και συνταξιούχους βαρύνονται με 3 ή περισσότερα προστατευόμενα τέκνα το αφορολόγητο όριο παραμένει στα 9.545 ευρώ», [ΠΗΓΗ: 10-05-2016, ].

Σημείωση: Για την ακρίβεια το αφορολόγητο του 2015, που είναι ίδιο για όσους έχουν 3 ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα, είναι 9.545,45 €.

V. Οι μειώσεις των καθαρών στους «παλαιούς ασφαλισμένους» με πλήρη δημόσια υπηρεσία

Θα πάρουμε ένα παράδειγμα συναδέλφου που έχει εργασία μόνο στο δημόσιο σχολείο ή δημόσιο και σχολείο και πολλά χρόνια υπηρεσίας στην περίπτωσή μας κοντά στα 28 έτη. Ας υποθέσουμε ότι ο εν λόγω συνάδελφος είναι χωρίς εξαρτώμενα τέκνα και χωρίς άλλα επιδόματα (παραμεθορίου, θέσης, κλπ).

Θα υπολογίσουμε συνολική μηνιαία μείωση – 51 €! Επομένως η ετήσια μείωση υπερβαίνει τα 600 (51χ12 = 612 €). Εννοείται ότι με μεγαλύτερους βασικούς μισθούς ή επιδόματα η μείωση των καθαρών θα είναι μεγαλύτερη.

Α. Μείωση καθαρών λόγω κρατήσεων

Η αύξηση των κρατήσεων θα υπολογιστεί μόνο για τον κλάδο σύνταξης και την επικουρική (Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.). Εννοείται ότι για μεγαλύτερους βασικούς ή επί πλέον επιδόματα η μείωση των καθαρών θα είναι αναλογικά μεγαλύτεη.

Υπολογίζουμε ότι θα έχει αύξηση των κρατήσεων 35,08€, δηλαδή μείωση καθαρών λόγω κρατήσεων κατά 35,08€, όπως φαίνεται στον επόεμνο πίνακα και αναλύεται κατόπιν για όσους έχουν την διάθεση να το κατανοήσουν.

Πίνακας μεταβολής κρατήσεων σε € από εισφορές

Από 1.6.2016 Μέχρι 31.5.2016 Μεταβολή
Εισφορές Κλάδου Σύνταξης 132,27 107,11 +25,16 (αύξηση)
Εισφορές Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. 69,41 59,49 +9,92 (αύξηση)
ΣΥΝΟΛΟ εισφορών – ΑΥΞΗΣΗ 201,68 166,60 +35,08 (αύξηση)

Ανάλυση

Κρατήσεις στις 31.05.2016.

Στις 31/10/2011 είχε στο τότε μισθολόγιο ΜΚ 6, επομένως είχε βασικό μισθό 1465,00 €. Υπενθυμίζουμε ότι είχαν μειωθεί σε ένα βαθμό τα διάφορα επιδόματα –κερδισμένα με μεκρούς και μεγάλους συνδικαλιστικούς αγώνες – από τον Μάρτη του 2010, αλλά πάντως ήταν αρκετά μεγάλα. Επ’ αυτών θεωρούντο ασφαλιστέα με 6,67% για κύρια σύνταξη μόνο τα 140,85 €.

Τα ποσά αυτά που χρησιμοποιήθηκαν μόνο σε ένα μέρος στο επόμενο μισθολόγιο/βαθμολόγιο, που άρχισε στις 1/11/2011, ήταν: Επίδομα Διδ. Προετοιμασίας: 85,01 €. Επίδομα Εξωδ. Απασχόλησης! 288,14 €. Κίνητρο Απόδοσης: 00.00 €. ΣΥΝΟΛΟ: 373,15 €. Οπότε:

Ασφαλιστέα βάση κύριας σύνταξης: 1465,00 € + 140,85 € = 1605,85 €. Επομένως η κράτηση για κύρια σύνταξη/κλάδος σύνταξης (κωδικός 3082400): (6,67%) χ 1605,85€ = 107,11 €

ii) Αρχική ασφαλιστέα βάση Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.: 1465,00 €.

Για το Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. είχε κρατήσεις στις 31.12.2015 που υπολογίζονταν ήδη επί των «πάσης φύσεως αποδοχών» με μνημονιακό νόμο. Οι κρατήσεις αυτές ίσχυσαν και για το μισθολόγιο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και από 1.1.2016 έως 31.05.2016, όπου ο συνάδελφος είχε ΜΚ Β2 με βασικό 1983,00€. Στο νέο μισθολόγιο κατατάχτηκε στο ΜΚ 14 με βασικό 1859,00€ και με προσωπική διαφορά 124,00€.

Επομένως για το Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. (παρ’ ότι έχει δύο κωδικούς) με την αρχική ασφαλιστέα βάση των 1465,00 € (κωδικός 4012501) και μία για τις νέες πρόσθετες αποδοχές (κωδικός 4012504) στις 31.05.2016 έχει συνολικές κρατήσεις επί των νέων αποδοχών.

Ο υπολογισμός άρα θα γίνει επί της νέας ασφαλιστικής βάσης για τα όλα ταμεία που είναι τα 1983,00€. Άρα οι κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.: 1983,00€ χ3%=59,49€.

2) Κρατήσεις στις 01.06.2016.

i) Ασφαλιστέα βάση κύριας σύνταξης: 1859,00 €+124,00 €=1983,00 €. Επομένως η νέα κράτηση για κύρια σύνταξη/κλάδος σύνταξης (κωδικός 3082400): (6,67%) χ 1983,00€ = 132,27 €.

ii) Ασφαλιστέα βάση Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.: 1983,00 €.

Επομένως με το νέο ποσοστό εισφορών 3,5% (από 1.6.2016) από 3% (31.5.2016), οι κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α.: 1983,00€ χ3,5%=69,41€.

Β. Μείωση καθαρών λόγω άμεσης φορολόγησης του μισθού

Ο εν λόγω συνάδελφος (χωρίς παιδιά και επιδόματα) έχει σύνολο αποδοχών 22.308€ (1859χ12). Με καλή προσέγγιση όλες οι κρατήσεις προ φόρου είναι κοντά στα 420 ανά μήνα. Επομένως οι ετήσιες κρατήσεις θα είναι 5040 (420χ12). Αρα το φορολογητέο εισόδημα είναι 17.268€ (22.308-5040).

Θα υπολογίσουμε τόσο την διαφορά φόρου μεταξύ 2015 και 2016, την διαφορά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, όπως και το άθροισμά τους σε ετήσια βάση. Κατόπιν θα διαιρέσουμε δια 12 για να δούμε την διαφορά σε μηνιαία βάση, ώστε να προσθέσουμε και τις διαφορές από τις ασφαλιστικές κρατήσεις.

Για τον υπολογισμό θα θεωρήσουμε στρογυλλοποιημένο το προ φόρου εισόδημα (17.268€ >>17.000€ ) το οποίο θα θεωρήσουμε ίδιο, αφού οι βασικοί ουσιαστικά είναι ίδιοι. Σημειώνουμε ότι θα χρησιμοποιήσουμε τους πίνακες από την σελίδα που έχουμε αναφέρει: [10-05-2016, ].

Διαφορά της ετήσιας άμεσης φορολογίας & ειδ. εισφ. αλληλεγγύης μεταξύ 2015 -2016, σε €

Ετήσιο εισόδημα προ φόρου, ανεξαρτήτων τέκνων Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2015 Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2016, άνευ τέκνων Διαφορά

που προκύπτει

17.000 1759 1950 -191

Σε μηνιαία βάση η μείωση είναι: 191€/12=-15,92 €

Γ. Η συνολική μείωση καθαρών σε μηνιαία βάση

Από τις κρατήσεις: –35,08 €.

Από φορολογία: –15,92 €.

ΣΥΝΟΛΟ μηνιαίων μειώσεων:51

Σημείωση: Με ένα πρόχειρο υπολογισμό και μέχρι τρία εξαρτώμενα τέκνα η αυξημένη μείωση των καθαρών λόγω κρατήσεων με την μειωμένη λόγω φορολογίας περίπου ισοφαρίζεται. Η απόκλιση μάλλον είναι 1 € μείωση ανά μήνα για κάθε εξαρτώμενο τέκνο.

VI. Οι μειώσεις των καθαρών στους «παλαιούς ασφαλισμένους» με μικρή δημόσια υπηρεσία

Παίρνουμε το παράδειγμα συναδέλφου που εργαζόταν στον ιδιωτικό τομέα πριν την 1/1/1993 και μετά έγινε εκπαιδευτικός. Άρα είναι κλασσικό παράδειγμα παλαιού ασφαλισμένου με λίγα χρόνια υπηρεσίας.

Έτσι από την 1/1/2016 πήρε με το νέο μισθολόγιο και το ¼ της μερικής ακαθάριστης ωρίμανσης για τα έτη 1/1/2011 έως 31/12/2016, που σημαίνει έχει κάποια μικρή αύξηση και στα καθαρά από 1/1/2016 έως και 31/5/2016. Επίσης μέχρι και την 31/5/2016 ως παλαιός ασφαλισμένος έχει μικρότερες κρατήσεις για την κύρια σύνταξη. Θα θεωρήσουμε ότι έχει και ένα (1) «προστατευόμενο» τέκνο.

Α. Μείωση καθαρών λόγω κρατήσεων

Συνοπτικτά και συγκεκριμένα: Στις 31/10/2011 έχει παλαιό ΜΚ 12 με βασικό μισθό 1224,00 €, παίρνει τα ίδια επιδόματα επιδόματα (σύνολο 373,15 €) και Επίδομα Οικογ. Βαρών/γάμου και τέκνου 53,00 €. Το Ε.Ο.Β. έγινε από 1/11/2011 έως και σήμερα 50,00 €. Επίσης από 1/1/2011 έως και 31/12/2015 εξελίχτηκε μέχρι το Δ03. Ας δούμε τώρα τις δύο κρατήσεις:

Κρατήσεις για κύρια σύνταξη μέχρι 31/5/2016: Βάση 1224,00 + 140,85=1364,85€. Κράτηση 1364,85χ6,67%=91,03€.

Κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. στις 31/5/2016: Στις 31/12/2015 έχει κρατήσεις με βάση τις πλήρεις αποδοχές στις 31/10/2011. Άρα οι δύο κρατήσεις υπολογίζονται με συντελεστή 3% και είναι 36,72 + 8,76 =45,48 €. Την 1/1/2016 πηγαίνει στο νέο ΜΚ9, με θεωρητική μεν πλήρη ακαθάριστη αύξηση από μέρος της οφειλόμενης ωρίμανσης 98 €, αλλά πραγματική 1/4χ98=24,5€. Επομένως ο νέος βασικός του μισθός έως 31/12/2016 είναι: 1490,50€. Και το σύνολο των αποδοχών του 1490,50+50=1540,50€. Πάνω σ’ αυτόν αυξάνεται με το 3% κατά λίγο η κράτηση για το ΤΕΑΔΥ: 36,72+9,50= 46,22€.

Αυξημένες κρατήσεις για κύρια σύνταξη στις 1/6/2016: 1540,50€χ6,67%=102,75€. Άρα αύξηση 102,75-91,03=11,72€.

Αυξημένες κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. στις 1/6/2016: Έχουμε αύξηση του συντελεστή από 3% σε 3,5%. Επομένως οι νέες κρατήσεις θα γίνουν 1540,50€χ3,5%=53,92€. Άρα αύξηση 53,92-46,22=7,70€.

Πίνακας μεταβολής κρατήσεων σε € από εισφορές

Από 1.6.2016 Μέχρι 31.5.2016 Μεταβολή
Εισφορές Κλάδου Σύνταξης 102,75 91,03 +11,72 (αύξηση)
Εισφορές Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. 53,92 46,22 +7,70 (αύξηση)
ΣΥΝΟΛΟ εισφορών – ΑΥΞΗΣΗ 156,67 137,25 +19,42 (αύξηση)

Β. Μείωση καθαρών λόγω άμεσης φορολόγησης του μισθού

Θεωρούμε ότι το φορολογητέο εισόδημα είναι κατά μ.ό. το γινόμενο των «πάσης φύσεως αποδοχών» επί συντελεστή 0,71. Έτσι ο εν λόγω συνάδελφος (με ένα παιδί) έχει μηνιαίο φορολογητέο εισόδημα 1540,50χ0,71=1093,76€. Άρα ο ετήσιος φορολογητέο μισθός είναι 13.191,84,€ (1093,76€χ12=13125,12€).

Με όμοιο τρόπο θα υπολογίσουμε τόσο την διαφορά φόρου μεταξύ 2015 και 2016, την διαφορά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, όπως και το άθροισμά τους σε ετήσια βάση. Κατόπιν θα διαιρέσουμε δια 12 για να δούμε την διαφορά σε μηνιαία βάση, ώστε να προσθέσουμε και τις διαφορές από τις ασφαλιστικές κρατήσεις.

Για τον υπολογισμό θα θεωρήσουμε στρογυλλοποιημένο το προ φόρου εισόδημα (17.268€ >>13.000€ ).

Διαφορά της ετήσιας άμεσης φορολογίας & ειδ. εισφ. αλληλεγγύης μεταξύ 2015 -2016, σε €

Ετήσιο εισόδημα προ φόρου, ανεξαρτήτων τέκνων Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2015 Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2016, με ένα τέκνο Διαφορά

που προκύπτει

13.000 851 932 -81

Σε μηνιαία βάση η μείωση είναι: 81€/12=-6,75 €

Γ. Η συνολική μείωση καθαρών σε μηνιαία βάση

Από τις κρατήσεις: –19,42 €.

Από φορολογία: –6,75 €.

ΣΥΝΟΛΟ μηνιαίων μειώσεων από 31/5/2016 στις 1/6/2016:26,17

Συμπέρασμα: Όπως είδαμε ο εν λόγω είχε ακαθάριστη αύξηση την 1/1/2016 24,5€. Τα καθαρά που αναλογούν στις 31/5/2016 είναι περίπου 24,5χ0,7=17,15€. Επομένως ο εκπαιδευτικός αυτός θα έχει μείωση 9,02€ στα καθαρά ακόμη και μεταξύ 31/12/2015 με 1/6/2016, παρά της ακαθάριστης αύξησης του ¼ μιας από τις μεγαλύτερες ωριμάνσεις!

VII. «Μία η άλλη» των καθαρών στους «νέους ασφαλισμένους» με μικρή δημόσια υπηρεσία

Παίρνουμε το παράδειγμα έγγαμης γυναίκας συναδέλφου εκπαιδευτικού που πριν την 1/1/1993 δεν είχε ούτε ένα «ένσημο», οπότε θεωρείται «νέος ασφαλισμένος». Άρα είναι κλασσικό παράδειγμα νέου ασφαλισμένου και με σχετικά λίγα χρόνια υπηρεσίας. Θα θεωρήσουμε ότι έχει από τον Οκτώβρη του 2011 και δύο (2) τέκνα. Φορολογικά όμως τα τέκνα «προστεύονται» μόνο από τον σύζυγό της.

Έτσι από την 1/1/2016 πήρε με το νέο μισθολόγιο και το ¼ της μερικής ακαθάριστης ωρίμανσης για τα έτη 1/1/2011 έως 31/12/2016, που σημαίνει έχει κάποια μικρή αύξηση και στα καθαρά από 1/1/2016 έως και 31/5/2016. Επίσης μέχρι και την 31/5/2016 ως νέος ασφαλισμένος έχει ήδη μεγάλες κρατήσεις για την κύρια σύνταξη.

Α. Μείωση καθαρών λόγω κρατήσεων

Συνοπτικτά και συγκεκριμένα: Στις 31/10/2011 έχει παλαιό ΜΚ 12 με βασικό μισθό 1224,00 €, παίρνει τα ίδια επιδόματα επιδόματα (σύνολο 373,15 €) και Επίδομα Οικογ. Βαρών/γάμου και 2 τέκνων 71,00 €. Το Ε.Ο.Β. έγινε από 1/11/2011 έως και σήμερα 70,00 €. Επίσης από 1/1/2011 έως και 31/12/2015 εξελίχτηκε μέχρι το Δ02. Ας δούμε τώρα τις δύο κρατήσεις:

Κρατήσεις για κύρια σύνταξη μέχρι 31/5/2016: Να σημειώσουμε ότι οι «νέοι ασφαλισμένοι» για κύρια σύνταξη μέχρι τις 31/5/2016 έχουν ποσοτό κράτησης μεν 6,67%, αλλά επί του συνόλου των αποδοχών στις 31/10/2011 προστεθημένου και του ποσού των 140,85€. Γι’ αυτό οι κρατήσεις τους ήταν ήδη πολύ μεγαλύτερες από τους «παλαιούς» ασφαλισμένους. Βάση 1224,00 + 373,15 + 71,00+ 140,85= 1809,00 €. Κράτηση 1809,00χ6,67%=120,66€!

Κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. στις 31/5/2016: Στις 31/12/2015 έχει μία κράτηση με βάση τις πλήρεις αποδοχές στις 31/10/2011. Την 1/1/2016 πηγαίνει στο νέο ΜΚ8, με θεωρητική μεν πλήρη ακαθάριστη αύξηση από μέρος της οφειλόμενης ωρίμανσης 68 €, αλλά πραγματική 1/4χ68=17,00€. Επομένως ο νέος βασικός του μισθός έως 31/12/2016 είναι: 1454,00€. Και το σύνολο των αποδοχών του 1454,00+70=1524,00€. Πάνω σ’ αυτόν αυξάνεται με το 3% κατά λίγο η κράτηση για το ΤΕΑΔΥ. Έτσι για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. από 1/1/2016 έως και 31/5/2016 η κράτηση θα είναι: 1454,00€χ3%=43,62€.

Μειωμένες κρατήσεις για κύρια σύνταξη στις 1/6/2016: 1524,00€χ6,67%=101,65€. Άρα μείωση 120,66-101,65=19,01€.

Αυξημένες κρατήσεις για Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. στις 1/6/2016: Έχουμε αύξηση του συντελεστή από 3% σε 3,5%. Επομένως οι νέες κρατήσεις θα γίνουν 1524,00€χ3,5%=53,34€. Άρα αύξηση 53,34-43,62=9,72€.

Πίνακας μεταβολής κρατήσεων σε € από εισφορές

Από 1.6.2016 Μέχρι 31.5.2016 Μεταβολή
Εισφορές Κλάδου Σύνταξης 101,65 120,66 -19,01 (μείωση)
Εισφορές Τ.Ε.Α.Δ.Υ./Ε.Τ.Ε.Α. 53,92 46,22 +9,72 (αύξηση)
ΣΥΝΟΛΟ εισφορών – ΜΕΙΩΣΗ 156,67 137,25 -9,29 (μείωση)

Β. Μείωση καθαρών λόγω άμεσης φορολόγησης του μισθού

Θεωρούμε ότι το φορολογητέο εισόδημα είναι κατά μ.ό. το γινόμενο των «πάσης φύσεως αποδοχών» επί συντελεστή 0,71. Έτσι ο εν λόγω συνάδελφος (με δύο παιδιά) έχει μηνιαίο φορολογητέο εισόδημα 1524,00χ0,71=1082,04€. Άρα ο ετήσιος φορολογητέο μισθός είναι 12.184,48,€ (1082,04€χ12=12184,48€).

Για τον υπολογισμό θα θεωρήσουμε στρογυλλοποιημένο το προ φόρου εισόδημα (17.268€ >>13.000€ ), όπως και στην προηγούμενη περίπτωση. Με τη διαφορά ότι επειδή είναι έγγαμος σύζυγος θεωρείται ότι δεν «προστεύει» φορολογικά τα 2 τέκνα η ίδια, αλλά ο σύζυγος. Επομένως φορολογικά θεωρείται «άνευ τέκνων»!

Διαφορά της ετήσιας άμεσης φορολογίας & ειδ. εισφ. αλληλεγγύης μεταξύ 2015 -2016, σε €

Ετήσιο εισόδημα προ φόρου, ανεξαρτήτων τέκνων Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2015 Φόρος μισθού/σύνταξης και ειδ. εισφοράς αλληλεγύης 2016, «άνευ τέκνων» Διαφορά

που προκύπτει

17.000 851 982 -131

Σε μηνιαία βάση η μείωση είναι: 131€/12=-10,92 €

Γ. Η συνολική μείωση καθαρών σε μηνιαία βάση

Από τις κρατήσεις: +9,29 €.

Από φορολογία: –10,92 €.

ΣΥΝΟΛΟ μηνιαίων μειώσεων από 31/5/2016 στις 1/6/2016:1,63

Συμπέρασμα: Όπως είδαμε η εν λόγω είχε ακαθάριστη αύξηση την 1/1/2016 17,00€. Και παρά το γεγονός ότι είχε πολύ βεβαρυμένες κρατήσεις μεταξύ 1/11/2011 και 31/5/2016 για την κύρια σύνταξη, η επίδραση των τριών άλλων παραγόντων ουσιαστικά έφεραν τα καθαρά στο «μία η άλλη». Στην συγκεκριμένη περίπτωση, θα θεωρήσουμε πάλι ότι το 1/4 του μέρους της οφειλόμενης ωρίμανσης των 17,00 € δίνει καθαρά με συντελεστή 0,71, άρα 17χ0,71=12,07 € (από 1/1/2016 έως και 31/5/2016). Απ’ αυτά την 1/6/2016 θα μείνουν: 12,07-1,63=10,44€. Δηλαδή «άνθρακας ο θησαυρός» για τους νέους ασφαλισμένους!

Φυσικά μπορεί να υπάρξουν ελάχιστοι (κυρίως άνδρες) «νέοι» ασφαλισμένοι εκπαιδευτικοί και με «προστευόμενα» τέκνα, που να υπάρξει ελάχιστη καθαρή αύξηση στα καθαρά. Πρόκειται για ακραίες περιπτώσεις και τυχαίου χαρακτήρα.

VIII. Τελικό συμπέρασμα

Όσον αφορά τον τετραπλό συνδυασμό των δύο μεταβολών στις ασφαλιστικές κρατήσεις (προ φόρου) και των άλλων δύο στις φορολογικές (μετά φόρου) είχαμε σε όλες αυξήσεις, πλην τις μειώσεις στους «νέους» ασφαλισμένους που αδίκως είχαν υπερβολικά δυσανάλογες κρατήσεις για κύρια σύνταξη, ειδικά μάλιστα από την 1/11/2011.

Η κυβέρνηση στην πραγματικότητα «εξορθολόγησε» μια αδικία χωρίς να κερδίσουν οι ίδιοι και ταυτόχρονα με τον ίδιο μηχανισμό αφαίερσε σημαντικά επί πλεόν ποσά από τους μισθωτούς (στην συγκεκριμένη περίπτωση τους εκπαιδευτικούς). Επομένως για άλλη μία φορά η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μέσω των «θεσμών» συνεχίζει το κατηφορικό σπειράλ και τη συνεχή δήθεν δικαιοσύνη προς τον…πάτο.

Η απάντηση επομένως δεν μπορεί να μείνει μόνο ως συνδικαλιστική, αλλά βαθιά πολιτική. Δεν αποτελεί όμως θέμα του άρθρου, αλλά των συλλογικών υποκειμένων.

Ο αγώνας συνεχίζεται και οφείλει να αναβαθμιστεί.

Ευχαριστουμε για την άδεια αναδημοσιευσης απο το

* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας είναι φυσικός (ΠΕ04.01), πτ. θεολογίας και μέλος του ΔΣ του ΚΕΜΕΤΕ/ΟΛΜΕ (από Παρεμβάσεις ΔΕ για 2015-2016).