Αγαπητά μου παιδιά, Σε λίγες μέρες θα πάτε για πρώτη φορά στο σχολείο που ονομάζεται νηπιαγωγείο

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ ΤΕΑΠΗ-ΕΚΠΑ,Κ.ΝΙΚΟΛΑ ΤΣΑΦΤΑΡΙΔΗ

Αγαπητά μου παιδιά,

Σε λίγες μέρες θα πάτε για πρώτη φορά στο σχολείο σας που ονομάζεται νηπιαγωγείο. Θα είστε πολλά παιδιά μέσα στην τάξη, ίσως περισσότερα από όσα θα έπρεπε. Θα έχετε μια κυρία ή έναν κύριο που μαζί του θα φτιάχνετε πολλά ωραία πράγματα.

Κάποιοι μεγάλοι κύριοι μάλιστα έχουν υποστηρίξει ότι το νηπιαγωγείο σας είναι το σπουδαιότερο βήμα στην εκπαίδευσή σας. Βέβαια, είναι λίγο δύσκολο αυτά που λένε οι μεγάλοι να τα εφαρμόζουν και στην πράξη. Μην τους κακιώσετε. Εσείς προσπαθήστε να περνάτε καλά και να παίζετε όσο μπορείτε περισσότερο με τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές σας και να συζητάτε μαζί τους αλλά και με τους νηπιαγωγούς σας τις ιδέες σας και τα παράπονά σας.

Όμως, κάποια από εσάς θα είναι τυχερά και θα φεύγουν από το νηπιαγωγείο όχι στις 13.00 αλλά στις 16.00, έτσι θα παίζουν περισσότερο, θα κάνουν παρέα περισσότερο μεταξύ τους, θα τρώνε και θα ξεκουράζονται όλα μαζί.

Αγαπητοί γονείς και κηδεμόνες,

Σε λίγες μέρες θα πάνε τα παιδιά σας για πρώτη φορά στο νηπιαγωγείο, μια βαθμίδα εκπαίδευσης που μαζί με το δημοτικό αποτελεί την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Το νηπιαγωγείο δεν είναι χώρος φύλαξης και απόθεσης των νηπίων. Έχει πολύ μεγάλη διαφορά από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς όπου τυχόν η έλλειψη χρόνου σάς υποχρέωνε να πηγαίνετε τα παιδιά σας.

Αυτό φαίνεται και από την επένδυση της Πολιτείας στις σπουδές των νηπιαγωγών. Τετραετής πανεπιστημιακή εκπαίδευση, όπου οι φοιτητές και οι φοιτήτριες διδάσκονται μια σειρά από δύσκολα θεωρητικά μαθήματα των Επιστημών της Αγωγής (Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Φιλοσοφία, Παιδαγωγικά, Τέχνη κ.λπ.) τα οποία τους δίνουν τη βάση για δημιουργικές εφαρμογές κατάλληλες γι’ αυτές τις ηλικίες.

Ο παιγνιώδης χαρακτήρας αυτών των δραστηριοτήτων είναι μια προστιθέμενη αξία στη γνώση που αποκομίζουν τα νήπια. Ό,τι φαίνεται παιχνίδι στα παιδιά, στην ουσία στηρίζεται σε μια στέρεη θεωρητική βάση με σκοπό την εκμάθηση στάσεων, αξιών, γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Τα καλά νηπιαγωγεία δεν είναι αυτά που «λειτουργούν» για τους γονείς, αλλά αυτά που κάνουν τα παιδιά να χαίρονται, να δημιουργούν και να τους κεντρίζουν συνέχεια το ενδιαφέρον για να πάνε την άλλη μέρα στο «σχολείο τους» με χαρά. Αντίστοιχα οι καλοί νηπιαγωγοί είναι αυτοί και αυτές που δίνουν στα παιδιά τα ερεθίσματα και τις βάσεις για μια δημιουργική, κριτική στάση απέναντι στη γνώση, τις δημοκρατικές αξίες και τον σεβασμό στην προσωπικότητα του άλλου.

Η παραμονή του νηπίου στην απογευματινή ζώνη δεν γίνεται για διευκόλυνση των γονιών, αλλά αφορά τη συνέχεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας που έχει αρχίσει από το πρωί. Γι’ αυτό η αξία του νηπιαγωγείου έχει τονιστεί από φιλοσόφους, διανοητές και ερευνητές και συμπυκνώνεται στη φράση «Η αξία της εκπαίδευσης είναι αντιστρόφως ανάλογη με τη βαθμίδα στην οποία ανήκει1».

Αγαπητό υπουργείο,

Τα είπα όλα στα νήπια και στους γονείς. Το νηπιαγωγείο δεν είναι πολυτέλεια και γι’αυτό χαιρόμαστε που ιδρύθηκαν φέτος 400 επιπλέον δομές2, πολύ δε περισσότερο αν η εξαγγελία αφορά τη δημιουργία όλων των νηπιαγωγείων σε ολοήμερα.

Η «απογευματινή ή προαιρετική ζώνη», όμως, κατά τα πρότυπα του δημοτικού σχολείου, ενός άλλου σχολείου, έστω και αν μαζί με τα νηπιαγωγεία αποτελούν την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, δεν μπορεί να λειτουργήσει παιδαγωγικά γιατί οι ηλικίες των παιδιών έχουν σημασία. Γιατί στην απογευματινή ζώνη δεν περνούν τα παιδιά ευχάριστα τον χρόνο τους μέχρι να φύγουν ούτε προετοιμάζουν τα μαθήματα της άλλης μέρας για να μην τα έχουν στο σπίτι, όπως θα γίνεται στο δημοτικό.

Η απογευματινή ζώνη είναι η συνέχεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας που ξεκινά από το πρωί και συνεχίζεται με χαλαρότερους ρυθμούς ίσως, αλλά με ουσιαστικά αποτελέσματα. Είναι εκπαιδευτική πρόταση η οποία στην πλειονότητα των ολοήμερων νηπιαγωγείων τα συμπεράσματα ήταν πολύ ενθαρρυντικά και δεν πρέπει να σταματήσουν.

Καταλαβαίνω και τον αντίλογο ότι ο γονιός και ο κηδεμόνας θα πρέπει να περνά περισσότερο χρόνο με το παιδί του και γι’ αυτό του δίνεται η δυνατότητα να το παίρνει στη 1 μ.μ., αλλά οι νηπιαγωγοί με πανεπιστημιακή εκπαίδευση μπορούν να προσφέρουν στα νήπια παιδεία, κουλτούρα, πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας. Μια αριστερή οπτική πρέπει να φροντίζει τα παιδιά των οικογενειών που δεν μπορούν να δώσουν στα παιδιά τους αυτά τα εφόδια.

Σήμερα ιδίως, που μετά από σχεδόν επτά χρόνια λιτότητας αυτές οι οικογένειες αποτελούν την πλειοψηφία. Στην εποχή της οικονομικής κρίσης η αύξηση των κονδυλίων για την παιδεία είναι πολιτική απόφαση. Η κυβέρνηση και το υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να φανούν γενναία και θα πρέπει να αρχίσουν από το νηπιαγωγείο.
Καλή σχολική χρονιά!